2. กรณีลืมกินยาเม็ดคุมกำเนิดที่มี Ethinylestradiol 30-35 ไมโครกรัม 3 เม็ดขึ้นไป (หรือเริ่มกินแผงใหม่ช้าไป 3 วันขึ้นไป) หรือยาที่มี Ethinylestradiol 20 ไมโครกรัม 2 เม็ด (หรือเริ่มกินแผงใหม่ช้าไป 2 วัน) ให้รับประทานยาเม็ดที่ลืมล่าสุดทันทีที่นึกได้ ส่วนยาเม็ดอื่นที่ลืมก่อนหน้านั้นให้ทิ้งไป และรับประทานยาเม็ดถัดไปตามเวลาปกติ แต่ต้องใช้วิธีการคุมกำเนิดอย่างอื่นร่วมด้วย เช่น การใช้ถุงยางอนามัย หรือหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ จนกว่าจะได้รับประทานยาเม็ดที่มีฮอร์โมนติดต่อกันเป็นเวลา 7 วันแล้ว และให้พิจารณาเพิ่มเติมดังนี้ Show หากลืมกินยาคุมมากกว่า 2 วันขึ้นไป ควรรับประทานยาทันทีเมื่อนึกขึ้นได้ ส่วนยาเม็ดอื่นที่ลืมให้ทิ้งไป และรับประทานยาเม็ดต่อไปตามปกติ นอกจากนี้ ควรใช้การคุมกำเนิดรูปแบบอื่นจนกว่าจะกินยาหมดแผง เพื่อช่วยป้องกันโอกาสการตั้งท้อง และเนื่องจากการลืมกินยาคุมกำเนิดอาจเพิ่มโอกาสให้อสุจิเข้าไปผสมกับไข่และฝังตัวที่ผนังมดลูก อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาคุณหมอเพื่อขอคำแนะนำเพิ่มเติม หากเป็นผู้ที่ลืมกินยาคุมบ่อย ๆ เพื่อใช้วิธีการคุมกำเนิดแบบอื่น ลืมกินยาคุม 1 วันจะท้องไหมหากลืมกินยาคุมชนิดฮอร์โมนเดี่ยวและยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม 1 วัน แล้วมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ป้องกัน อาจไม่เพิ่มความเสี่ยงของการตั้งครรภ์ อย่างไรก็ดี ควรใช้วิธีคุมกำเนิดแบบอื่นเพื่อป้องกัน เช่น ถุงยางอนามัย เพราะการลืมกินยาคุม 1 วัน แม้จะหายไปเพียง 1 วันก็อาจเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้ ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับช่วงเวลาของการลืมกินยา เช่น หากลืมกินยาในช่วงสัปดาห์แรกหรือช่วงสุดท้ายความเสี่ยงของการตั้งครรภ์อาจเพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากอาจเป็นช่วงเวลาที่ยาออกฤกษ์ ทำให้ประสิทธิภาพตัวยาดีขึ้นป้องกันการตั้งครรภ์ คือ ปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งที่ทำให้เกิดการตั้งครรภ์โดยไม่พร้อม เนื่องจากการรับประทานยาคุมกำเนิดให้ครบถ้วนและถูกต้องจะช่วยป้องกันการตั้งครรภ์ได้ แต่หากลืมกินยาคุมจะเพิ่มโอกาสให้ร่างกายตกไข่พร้อมรับการปฏิสนธิจากอสุจิได้มากขึ้น และนำไปสู่การตั้งครรภ์ อย่างไรก็ตาม ผู้ที่รับประทานยาคุมกำเนิดทุกวัน ก็ยังอาจตั้งครรภ์ได้ เนื่องจากวิธีคุมกำเนิดด้วยการรับประทานยาล้มเหลวร้อยละ 1-2 ต่อปี ทั้งนี้ อัตราการล้มเหลวทั้งหมดคิดเป็นประมาณร้อยละ 5 ต่อปี ซึ่งอัตราดังกล่าวรวมไปถึงผู้ที่ไม่ได้รับประทานยาคุมตามกำหนดอย่างสม่ำเสมอด้วยโอกาสเสี่ยงตั้งครรภ์อันเนื่องมาจากการลืมกินยาคุมกำเนิดนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัย 3 ประการ ได้แก่ ช่วงเวลาที่ลืมกินยาคุม จำนวนยาคุมที่ลืมกิน และช่วงเวลาที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกันระหว่างที่ลืมกินยาคุม นอกจากนี้ ช่วงที่ร่างกายปลอดฮอร์โมน (Hormone-Free Interval) ถือเป็นช่วงที่เสี่ยงตกไข่ได้มากที่สุด โดยภาวะร่างกายปลอดฮอร์โมนเกิดจากเริ่มกินยาคุมกำเนิดแผงใหม่ช้าหรือไม่ได้กินยาคุมกำเนิดในช่วง 3 สัปดาห์แรกของการใช้ยา ทำอย่างไรเมื่อลืมกินยาคุม โดยทั่วไปแล้ว ยาคุมกำเนิดแบ่งเป็น 2 ชนิด ได้แก่ ยาเม็ดคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนรวม (Combined Pill) ซึ่งผสมฮอร์โมนสังเคราะห์เอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน และยาเม็ดคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนตัวเดียว (Progesterone-Only Pill) ซึ่งผสมฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพียงอย่างเดียว ผู้ที่ลืมกินยาคุมกำเนิด ควรปฏิบัติตามคำแนะนำตามประเภทยาเม็ดคุมกำเนิดที่ใช้อยู่ ดังนี้ สิ่งที่ควรทำสำหรับผู้ที่รับประทานยาคุมแบบฮอร์โมนรวม ผู้ที่รับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนรวมและลืมกินยานั้น ควรปฏิบัติตัวตามคำแนะนำในการใช้ยาตามแต่กรณี ดังนี้
สิ่งที่ควรทำสำหรับผู้ที่รับประทานยาคุมแบบฮอร์โมนตัวเดียว ปัจจัยสำคัญอีกอย่างสำหรับผู้ที่รับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนตัวเดียว คือพิจารณาว่ายาคุมที่รับประทานนั้นเป็นดีโซเจสตรีล (Desogestrel) หรือไม่ โดยดูจากส่วนผสมที่ระบุบนฉลากหรือใบคำแนะนำในการใช้ยา หรือสอบถามจากเภสัชกร หากลืมกินยาคุม ควรปฏิบัติตัวตามคำแนะนำในการใช้ยาตามแต่กรณี ดังนี้
|