เมื่อมีรายการค้าใดๆ เกิดขึ้นทั้งในและภายนอกกิจการ จะต้องมีการจัดทำเอกสารขึ้นเพื่อให้ผู้ที่เกี่ยวข้องเก็บไว้ เป็นหลักฐานในการบันทึกบัญชี โดยตามความหมายของกรมทะเบียนการค้าแยกได้ 3 ประเภท ดังนี้ (1) เอกสารที่จัดทำขึ้น โดยบุคคลภายนอก (น่าเชื่อถือมากที่สุด) (2) เอกสารที่จัดทำขึ้นโดยผู้มีหน้าที่จัดทำบัญชีเพื่อออกให้แก่บุคคลภายนอก (3) เอกสารที่จัดทำขึ้นโดยผู้มีหน้าที่จัดทำบัญชีเพื่อใช้ในกิจการของตนเอง ซึ่งโดยทั่วไปเอกสารที่ใช้ประกอบการลงบัญชีทั้งสามประเภทควรต้อง สอดคล้องกับเอกสารที่ต้องจัดทำตามประมวลรัษฎากร หรือ เพื่อการยื่นเสียภาษีเงินได้นิติบุคคล อย่างถูกต้อง โดยเอกสารต่างๆ ควรจัดเก็บแยกเป็นแฟ้มๆ ตัวอย่าง ดังนี้ 2.แฟ้มเอกสารซื้อ 3.แฟ้มภาษีขาย และภาษีซื้อ 4.แฟ้มจ่ายเงิน 5.แฟ้มรับชำระเงิน 6.แฟ้มภาษีถูกหัก ณ ที่จ่าย (กรณีงานบริการ) 7.แฟ้มเงินเดือนและประกันสังคม 8.แฟ้มทะเบียนทรัพย์สิน 9.แฟ้มใบเสร็จและแบบชำระภาษีต่างๆ 10.แฟ้มกระดาษทำการ 11.แฟ้มติดต่องาน 1.แฟ้มข้อมูลกิจการ (Permenent file) - หนังสือรับรองการจดทะเบียน - เอกสารการจดทะเบียนบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนจำกัด - รายชื่อผู้ถือหุ้น (บอจ.5) - รายงานการประชุมประจำปี - แผนผังองค์กร (Organization chart) - งบการเงินของปีก่อน - ภ.ง.ด.50 / ภ.ง.ด.51 ของปีก่อน - ภ.พ.01, ภ.พ.09, ภ.พ.20 - สัญญาต่างๆ 2.แฟ้มเอกสารซื้อ ประกอบด้วย 2.1 ใบขอซื้อ – Purchase request (pr) 2.2 ใบสั่งซื้อ – purchase order (po) หรือ ใบเสนอราคาผู้มีอำนาจอนุมัติ 2.3 สำเนาใบแจ้งหนี้ / ใบส่งของ / ใบกำกับภาษี 2.4 สำเนาใบลดหนี้ กรณีราคาผิด คืนสินค้า 2.5 สัญญาการจ้าง การรับประกัน 2.6 จดหมายหรืออีเมลสนทนาสั่งซื้อ สั่งจ้าง เป็นต้น 3. แฟ้มภาษีขายและภาษีซื้อ แฟ้มภาษีขาย ประกอบด้วย - สำเนาใบกำกับภาษีขาย - รายงานภาษีขาย แฟ้มภาษีซื้อ ประกอบด้วย - ต้นฉบับใบกำกับภาษีซื้อ - รายงายภาษีซื้อ 4. แฟ้มจ่ายเงิน มี 2 แบบ คือ payment voucher ใบสำคัญจ่าย 2. Petty cash เงิดสดย่อย ประกอบด้วย 1. ใบสำคัญจ่าย มีลายเซ็นผู้รับเงิน 2. ใบแจ้งหนี้ / ใบส่งของ / สำเนาใบกำกับภาษี 3. ต้นฉบับใบเสร็จรับเงิน 4. หลักฐานการจ่ายเงิน สลิปโอนเงิน สำเนาเช็ค 5. หนังสือรับรองภาษีหัก ณ ที่จ่าย (50ทวิ) 6. สำเนาบัตรประชาชน (กรณีจ้างบุคคล) 7. ใบรับเงินหรือใบแทนใบเสร็จรับเงิน (กรณีผู้ขายหรือผู้ใช้บริการ “ไม่ยอมออกใบเสร็จรับเงิน”) 8. อื่นๆ เช่น ใบสั่งซื้อ หนังสือจัดจ้าง (ไม่มีก็ได้) 5. แฟ้มรับชำระหนี้ เอกสารในชุดประกอบด้วย 1. ใบสำคัญรับเงิน receipt voucher 2. สำเนาใบเสร็จรับเงิน 3. สำเนาใบแจ้งหนี้ / ใบส่งของ / ใบกำกับภาษีขาย 4. สำเนาใบลดหนี้ขาย / กรณีราคาผิด คืนสินค้า 5. หลักฐานการรับชำระเงิน สำเนาเช็ครับ สลิปการโอน 6. ธุรกิจบริการ สำเนาหนังสือหักภาษี ณ ที่จ่าย (50ทวิ) 7. อื่นๆ เช่น ใบสั่งซื้อ (ถ้ามี) 6. แฟ้มภาษีถูกหัก ณ ที่จ่าย (กรณีงานบริการ) สำหรับธุรกิจบริการ ลูกค้าจ่ายชำระหนี้ค่าบริการจะต้องหักภาษีเราไว้ 1% 2% 3% หรือ 5% ขึ้นอยู่กับประเภทธุรกิจที่เราให้บริการ ลูกค้าให้ต้นฉบับกับสำเนาหนังสือภาษีหัก ณ ที่จ่าย (50ทวิ) - ต้นฉบับเก็บแฟ้มภาษีถูกหัก ณ ที่จ่าย - สำเนาชุดใบสำคัญรับชำระหนี้ 7. แฟ้มเงินเดิม และ ประกันสังคม ฝ่ายบุคคลจะเป็นผู้จัดทำสรุปการจ่ายเงินเดือนของพนักงานพร้อมทั้งทำแบบ ภ.ง.ด.1 และแบบนำส่งเงินสมทบประกันสังคม (สปส. 1-10) หลังจากกรรมการหรือผู้มีอำนาจลงนามในแบบเรียบร้อย ทำสำเนาเก็บเข้าแฟ้มทุกครั้ง เอกสารทางการบัญชี คือ เอกสารที่ใช้เป็นหลักฐานประกอบการทำบัญชี ซึ่งได้รับจากการทำธุรกิจ หรือบุคคลภายนอก เช่น บิลเงินสด ใบเสร็จรับเงิน ใบสั่งซื้อ ใบกำกับภาษี เป็นต้น เอกสารทางการบัญชี ที่ทำขึ้นจะช่วยในการดำเนินงานและการควบคุมดังนี้ 4. ลดค่าใช้จ่ายในการติดต่อหรือการจดบันทึก แบบฟอร์มที่ใช้ในธุรกิจ การกำหนดเอกสารทางการบัญชี หรือแบบฟอร์มที่ธุรกิจแต่ละแห่งจำเป็นต้องใช้ ตามลักษณะธุรกิจและรายการที่เกิดขึ้นเป็นประจำก่อนแล้วจึงจะกำหนดเอกสารเพื่อบันทึกรายการต่าง ๆ ที่เหมาะสมได้ เช่น กิจการแห่งหนึ่งผลิตสินค้าจำหน่ายแก่ลูกค้ามีรายการเกิดขึ้นเป็นประจำ ดังนี้
โดยทีมงาน AMTaudit & AMTsolution (Audit & Assurance Services) |