ของฝาก...จากใจ ๒๑ ป ท่ีผมไดปฏิบัติงานอยูท่ีสํานักมาตรฐานการออกหนังสือ ความรูแกพ่ีนองชาวดินมากวา ๑๐ ป เพื่อใหเปนแหลงความรูใหกับพ่ี ขอขอบคุณทาน ชช.วัชระ มาลัยมาตร ทาน ผอ.สวน สมบัติ ดวยรักและผกู พนั สารบัญ ๑. การออกหนังสอื แสดงสทิ ธใิ นทด่ี ิน
๑ (น.ส. 3) เปน็ หนงั สอื รบั รองการท�ำ ประโยชน์ (น.ส. 3 ก.) ๓๐ ๕.๗ การอนุญาตให้ใช้ประโยชน์ในที่ดินอันเป็นสาธารณ ๖๖ 1 1. การออกหนงั สอื แสดงสทิ ธใิ นท่ดี ิน 1.1 การดําเนนิ การออกโฉนดทีด่ นิ หลักเกณฑท่ีอาจนํามาออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินตามประมวล 1.2 การออกกฎกระทรวงหามออกโฉนดที่ดนิ ในทีเ่ กาะ ฉบับท่ี 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติใหใช 2 พ.ศ. 2542
แลว แตโดยท่ีกฎกระทรวงดังกลาวมีผลกระทบตอผูขอ 1.3 การรับรองแนวเขตท่ีดนิ ของผปู กครองทอ งท่ี การทําประโยชน (น.ส. 3 ก.) ตามมาตรา 59 แหงประมวลกฎหมาย 3 ในฐานะผูอํานวยการทางหลวงสุขาภิบาลมีหนาท่ีดูแลทางหลวง 1.4 กรณไี มด าํ เนินการออกหนังสือแสดงสทิ ธิในที่ดนิ ใหแ กผูยน่ื (1)
เมื่อเจาพนักงานที่ดินจังหวัดสาขาซ่ึงเปนผูออกคําสั่ง 4 ของเจาพนักงานทด่ี ินจังหวัดยอ มมไิ ดเ ปนกรณีตองหามทีจ่ ะทําการ (2) กรณที ี่ท่ีดินพิพาทเปนของบิดาผูย่ืนคําขอออกโฉนดท่ีดิน 5 (3) การยื่นคําขอออกโฉนดที่ดินภายหลังจากท่ีประมวล (4) กรณีปฏิเสธการออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินการโอน 6 กฎหมายที่ดิน
การท่ีเจาพนักงานที่ดินมีคําส่ังยกเลิกคําขอออก (5) การขอออกโฉนดท่ีดินเปนการเฉพาะรายตามมาตรา 59 (6) ที่ดนิ แปลงใดจะพน สภาพจากการเปน ท่ชี ายตล่ิงทน่ี ํ้าทว
มถึง 7 เจาของกรรมสิทธิ์ท่ีดินพิพาท
และไมอาจนําที่ดินพิพาทไปขอออก (7) พระบรมราชโองการของพระมหากษัตริยในสมัย 8 (8) กรณีท่ีผูครอบครองท่ีดินในท่เี กาะโดยไมมีเอกสารสิทธิ (9) การตราพระราชกฤษฎกี าถอนการสงวนหวงหามที่ราชพสั ดุ 9 ทา ยกฎกระทรวงดงั กลาว เพอ่ื นําทด่ี ินไปใชประโยชนในเร่ืองใดเร่ืองหนึ่ง (10)
การท่ีจะพิจารณาวาที่ดินแปลงใดเปนท่ีงอกริมตล่ิง 10 ยอมมิไดเปนที่งอกซ่ึงงอกออกมาจากท่ีดินของเจาของที่ดินโดยเกิดขึ้น (11) กรณีที่ผูย่ืนคําขอออกโฉนดที่ดินและผูคัดคานการออก 11 ผูคัดคานมีสิทธิในที่ดินดีกวาผูย่ืนคําขอ
โดยพิจารณาแตเพียง (12)
การที่ผูซ่ึงครอบครองและทําประโยชนในที่ดินอยูกอน 12 ดังกลาวโดยชอบเชนเดียวกัน รวมท้ังไมอาจโอนท่ีดิน และไมอาจยก (13) การที่กองทัพเรอื ออกใบอนุญาตใหราษฎรจับจองที่ดิน 13 58 ทวิ แหงประมวลกฎหมายที่ดินได การที่เจาพนักงานท่ีดิน (14) กรณีที่ผูครอบครองไดครอบครองทําประโยชนในที่ดิน 14 ในการออกคําสั่งยกเลิกคําขอรังวัดออกโฉนดที่ดินในท่ีดินบริเวณ 1.5 ระยะเวลาในการดําเนินการออกหนังสือแสดงสทิ ธิในทด่ี นิ ในประมวลกฎหมายที่ดินและระเบียบกรมท่ีดินที่เกี่ยวของกําหนด (2)
การท่ีเจาพนักงานท่ีดินพิจารณาคําขอออกโฉนดท่ีดิน 15 โฉนดท่ีดนิ ฉบับน้ันได กรณีถือวาเจาพนักงานท่ีดินดําเนินการเกี่ยวกับ (3) การดําเนินการออกโฉนดท่ีดินเปนการเฉพาะรายใหแก 16 คือภายในเวลา
90 วันทําการ นับแตวันท่ีไดรับคําขอ การที่ 1.6 การดาํ เนนิ การออกหนังสอื แสดงสทิ ธใิ นที่ดนิ ใหแกผูไมได เมอื่ เจาของท่ดี ินเดิมมไิ ดนําเจาหนา ท่ีสาํ รวจรังวัดออกหนังสือ 17 ระเบยี บกฎหมาย ไมเปนการละเลยตอ หนาทตี่ ามทก่ี ฎหมายกําหนดให 1.7 การดาํ เนนิ การออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดนิ ในเขตปา ชายเลน (1) เมื่อขอเท็จจริงเช่ือไดวาที่ดินแปลงพิพาทไมมีผูใด (2) ในกรณขี อออกโฉนดท่ดี นิ เฉพาะรายในเขตท่ีคาบเก่ียวหรือ 18 บันทึกดังกลาวมีเน้ือหาขัดหรือแยงตอกฎหมาย จึงยอมไมอาจนํามา (3) เมื่อท่ีดินมีสภาพเปนแหลงชุมชน ไมมีสภาพเปนปา (4) เม่ือขณะที่มีการย่ืนคําขอออกหนังสือรับรองการทํา 19 ไมดาํ เนินการออก น.ส. 3 ก. ใหแกผูรับโอน จึงเปนการกระทําท่ชี อบ 1.8 การดําเนนิ การออกหนังสอื แสดงสทิ ธิในทด่ี ินสําหรบั ท่ดี ิน (1) เม่ือขอเท็จจริงปรากฏวาที่ดินที่ผูฟองคดีนํามาขอออก (2)
เม่ือขอเท็จจริงฟงไดวา การออกโฉนดท่ีดินพิพาทไมตรง (3) การพิจารณาวาท่ีดินแปลงพิพาทมีการครอบครอง 20 มคี าํ ส่ังปฏิเสธไมออกโฉนดท่ีดินใหแกผ ูครอบครอง ดว ยเหตผุ ลวาไมไ ด 1.9 การออกคําสัง่ แกไขหรือยกเลิกใบไตสวนทมี่ คี วามผิดพลาด เม่ือเจา พนักงานท่ดี ินสอบสวนพบวาผูขอออกโฉนดที่ดินแจง 21 1.10 การโตแ ยง เก่ยี วกบั การออกหนงั สือแสดงสิทธใิ นทด่ี ิน (1) ในการขอออกโฉนดที่ดินโดยอาศัยหลักฐานหนังสือ 22 มาตรา 29
แหงพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง (2) การทเี่ จา ของท่ดี
ินอนุญาตใหเ ขา ใชป ระโยชนในที่ดิน 23 เม่ือเจาพนักงานท่ีดินไดตรวจสอบแลววากรณีอยูในหลักเกณฑที่ (3)
ในกรณีท่ีการดําเนินการออกโฉนดท่ีดินเปนไปตาม (4) การใชอํานาจตามมาตรา 60 แหงประมวล 24 ใหถูกตองครบถวนและรอบดา น โดยไมจาํ ตอ งผูกพันกับพยานหลักฐาน (5) ผูมีสิทธิครองครองท่ีดินตามหลักฐานแบบแจงการ 25 กฎหมาย กอนวันท่ีพระราชกฤษฎีกาดังกลาวจะมีผลใชบังคับ เวนแต 1.11 การดาํ เนนิ การสอบสวนเปรียบเทยี บของเจา พนักงานท่ดี ิน แสดงสิทธิในท่ีดินในชั้นประกาศแจกโฉนดที่ดิน
แตไดโตแยงคัดคาน 26 ยอมมีอํานาจดําเนินการสอบสวนเปรียบเทียบตามมาตรา 60 แหง 27 2. การออกใบแทนหนังสอื แสดงสทิ ธใิ นที่ดนิ
เม่ือหนังสือรบั รองการทําประโยชน (น.ส. 3) ของท่ีดินแปลง 29 3. การรงั วดั ทีด่ นิ 3.1 การขอเปลีย่ นหนังสือรบั รองการทาํ ประโยชน (น.ส. 3) เม่ือการดําเนินการตามคําขอรังวัดเปลี่ยนหนังสือรับรองการ 30 3.2 การขอรังวัดแบงแยกที่ดินที่ไดสละใหเปนทาง เ มื่ อ ผู ฟ อ ง ค ดี ไ ด นํ า รั ง วั
ด เ ดิ น สํ า ร ว จ อ อ ก โ ฉ น ด ที่ ดิ น 3.3 การรงั วัดสอบเขตท่ีดิน เพื่อใหผูขอรังวัดสอบเขตมแี นวเขตที่ดินขยายกวางออกไป ทาํ ใหเน้ือที่ 31 และรูปแผนที่จากการรังวัดแตกตางจากเดิมอยางเห็นไดชัด กรณียอม (2) ในการรังวัดสอบเขตโฉนดท่ีดินตามมาตรา 69 ทวิ แหง (3) กรณีที่พนักงานเจาหนาที่ทําการรังวัดสอบเขตที่ดิน 32 โดยการแนะนาํ ใหผูข อรังวดั ดําเนินการแบงหักท่ดี ินดงั กลาวใหเปนทาง 3.4 การรังวัดแบงแยกทีด่ นิ เจา หนาทีไ่ มไ ดแ จง ใหเจาของที่ดินขา งเคียงคนปจจุบันไประวังแนวเขต 33 เพิกถอนหรือแกไขเอกสารสิทธิดังกลาวตาม กฎหม ายตอไป (2) ในการรังวัดสอบเขตทางสาธารณประโยชนซ่ึง (3) ในการรังวัดแบงแยกท่ีดินในนามเดิม แมจะเกิด 34 ดังกลาวท่ีไมมีการคัดคานแนวเขตท่ีดิน เพื่อออกโฉนดท่ีดินและ (4) เม่ือแนวทางปฏิบัติตามหนังสือกระทรวงมหาดไทย 35 กระทรวงมหาดไทยขางตน จึงเปนการกระทําท่ีไมชอบดวยกฎหมาย 37 4.
การเพิกถอนหรือแกไขหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดิน 4.1 การใชอํานาจในการเพิกถอนหนังสือรับรองการ (1) กรณีท่ีศาลยุติธรรมมีคําพิพากษาถึงท่ีสุดตามสัญญา (2)
การท่ีผูฟองคดีมีหนังสือรองเรียนตอนายอําเภอวามี 38 จังหวัดทราบพรอมกับขอใหพิจารณาดําเนินการสอบเขตโฉนดท่ีดิน (3) แมจะปรากฏขอเทจ็ จริงวา กรณที ่ีดินพิพาทเคยมีการ 39 แกไ ขใหถกู ตอ งตามกฎหมายได (คําพพิ ากษาศาลปกครองสูงสดุ ท่ี อ. (4) สํานวนการสอบสวนเก่ียวกับการออกโฉนดท่ีดินท่ี 40 (5) เม่ือขอเท็จจริงปรากฏวา ในการออก น.ส. 3
ก. ท่ีดิน (6) แมกฎกระทรวงกําหนดหลกั เกณฑและวธิ กี ารในการต้งั 41 โดยคลาดเคล่ือนหรือไมชอบดวยกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕4 จะกําหนดให (7)
เม่ือขอเท็จจริงปรากฏวา ในขณะท่ีกรมท่ีดินออก (8) การดําเนินการรังวัดตรวจสอบเน้ือท่ีดินแลวมีการ 42 น.ส. 3 ก. อีกแปลง โดยไมปรากฏวาไดแจงใหเจาของท่ีดินขางเคียง 4.2 การดําเนินการของเจาพนักงานที่ดินเพ่ือเพิกถอน การท่ีผูฟองคดีไดย่ืนฟองแยงคูก
รณีตอศาลยุตกิ รรมไปแลว 43 พิพาทดีกวากันตามมาตรา 60 แหงประมวลกฎหมายท่ีดิน แลว 4.3 การโตแ ยงคําสงั่ ท่ใี หเ พกิ ถอนหรอื แกไขหนังสือแสดง (1) ในกรณีท่ีมีการตรวจสอบเอกสารในสารบบท่ีดินและ |