ÊèÍ× ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ ÃÒÂÇÔªÒ¾×¹é °Ò¹ ผฉูส บอับน ª´Ø áÁº‹ ·Áҵðҹ ËÅѡʵ٠Ã᡹¡ÅÒ§Ï ประวัตศิ าสตร ป.๕ µÒÁËÅ¡Ñ ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒ¢é¹Ñ ¾×¹é °Ò¹ ¾Ø·¸È¡Ñ ÃÒª òõõñ àÍ¡Ã¹Ô ·Ã ÊèÕÁËÒÈÒÅ ÃÈ. ´Ã.ÃبÃÔ ÀÊÙ‹ ÒÃÐ ÊØÊôÉÔ ° ·Í§à»ÃÁ ¤³ÐºÃóҸ¡Ô ÒÃáÅмŒÙµÃǨ ÃÈ.´Ã.ÊÃÔ Ô¾ªÑ à à¨É®ÒÇâÔ Ã¨¹ ÃÈ.·ÑȹÕ¾ Ãó ÍØ´ÁàǪ ¼È.´Ã.ºØÞÇ´Õ Á¹µÃ¡Õ ØÅ ³ ÍÂ¸Ø ÂÒ Êѹ·¹Ò ¾Ñ¸¹ÒÇ¹Ô ¡ÁÅ ¨¹Ñ ªÅÕ Í§ พมิ พครัง้ ที่ ๑๒ สงวนลิขสทิ ธ์ติ ามพระราชบญั ญัติ รหสั สนิ คา ๑๕๔๓๐๕๓ ªèÍ× ª¹éÑ ËŒÍ§..................................................................................... ............................. .............................. คําชี้แจงในการใชสอื่ สอ่ื การเรยี นรู แมบ ทมาตรฐาน หลกั สตู รแกนกลางฯ ประวตั ศิ าสตร ป.๕ เลม น้� จดั ทาํ ขน้ึ เพื่อใหสอดคลองกับสาระและมาตรฐานการเรียนรูของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พ.ศ. ๒๕๕๑ กลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ในสาระท่ี ๔ ภายในเลมนําเสนอการจัดการเรียนการสอนเปนหนวยการเรียนรูครบถวนตามมาตรฐาน ตวั ชว้ี ดั ชน้ั ป และสาระการเรยี นรแู กนกลาง โดยเนน การออกแบบกจิ กรรมใหส มั พนั ธก บั ธรรมชาติ การเรียนรูข องแตล ะกลมุ สาระ และความสนใจของผูเ รียนแตล ะคน ในแตละหนวยผเู รียนจะไดรับความรู รวมท้งั ฝกปฏิบัติกิจกรรมตางๆ เพ่อื ใหเกิดความรู ความเขาใจ จนกระท�งั สามารถจัดทําช้นิ งานเพ่อื เก็บเปนหลักฐานแสดงการบรรลุตามมาตรฐาน การเรยี นรู ตวั ชว้ี ดั และประเมนิ คณุ ภาพผเู รยี นตามเกณฑข อง สมศ. ห นว๑ยการเรียน »ÃÐÇѵÈÔ Òʵ÷ ŒÍ§¶èÔ¹รทู ่ี ผฉูสบอับน เปา หมายการเรยี นรู เปาหมายการเรยี นรปู ระจำหนวยท่ี ๑ แผนผงั ความคดิ ประจำหนว ยที่ ๑ แผนผังความคดิ กําหนดระดับความรู เม่อื เรยี นจบหนว ยนแ้ี ลว ผเู รยี นจะมีความรู ประวตั ศิ าสตรท อ งถ่นิ นําเสนอขอบขาย ความสามารถของผเู รยี น ความสามารถตอ ไปนี้ สาระการเรยี นรู เมือ่ เรยี นจบหนวย ๑. สบื คน ความเปน มาของทองถ่นิ วิธีการสืบคนความเปนมา ความจริงกับขอเท็จจริง ของแตละหนว ย ของทอ งถิน่ ของเรือ่ งราวในทองถ่นิ ภาพประกอบบทเรยี น คุณภาพทีพ่ ึงประสงค โดยใชหลกั ฐานที่หลากหลาย เปน สือ่ การเรยี นการสอน ของผูเรยี น ๒. รวบรวมขอมลู จากแหลง ตา งๆ เพ่อื ตอบ การกำหนดหัวขอทส่ี นใจ ความแตกตางระหวาง กระตนุ ความสนใจ กําหนดพฤติกรรม การรวบรวมหลกั ฐาน ความจรงิ กับขอ เทจ็ จริง กอนนาํ เขา สูบทเรียน ทีค่ าดหวงั ใหเกดิ ขึ้น คำถามทางประวตั ศิ าสตรอ ยางมเี หตุผล การตรวจสอบหลกั ฐาน เก่ียวกับเร่อื งราวในทองถิน่ กบั ผเู รยี นตามตัวชว้ี ัด ๓. อธิบายความแตกตางระหวางความจรงิ กับ การตีความขอมูล ตวั อยา งหลกั ฐาน ของหลักสูตร การนำเสนอขอ มลู ประวัตศิ าสตรทแี่ สดง ขอเทจ็ จริงเกี่ยวกับเรื่องราวในทอ งถ่นิ ความจริงกับขอเท็จจรงิ คุณภาพทพี่ งึ ประสงคข องผเู รียน ๑. มีความรเู รอ่ื งทองถิน่ ของตน ในเชงิ ประวัตศิ าสตร ๒. สามารถเปรียบเทยี บเรื่องราวของทองถนิ่ จงั หวดั และภาคตางๆ ของประเทศไทย ๓. ไดร บั การพัฒนาแนวคิดทางประวัติศาสตร เพอื่ ขยายประสบการณและนำไปสกู ารทำ ความเขา ใจการเปลี่ยนแปลงทางสังคม จากอดตี สปู จจบุ นั ๑บทที่ ÇÔ¸¡Õ ÒÃÊ׺¤¹Œ ¤ÇÒÁ໹š ÁҢͧ·ÍŒ §¶¹èÔ ขอบขา ยสาระการเรียนรแู กนกลางรายวชิ า ประวัตศิ าสตร ชน้ั ป.๕ แสดงขอบขายสาระการเรียนรูแกนกลาง ตัวชีว้ ดั ’๕๑ ระบุมาตรฐานตัวช้ีวดั ทีเ่ ปน ตัวชีว้ ดั ช้ันป สาระพืน้ ฐาน ความรฝู ง แนนติดตัวผเู รียน มฐ. ส ๔.๑ (๑) วธิ ีการสืบคน ความเปนมา การสืบคนความเปนมาของทองถ่ิน เปาหมายการเรียนรู โดยใชวิธีการทางประวัติศาสตร และ สาระพ้นื ฐาน ประเดน็ เน�อ้ หาในการเรียนรู สืบคนความเปนมาของทองถนิ่ โดยใช ของทอ งถน่ิ หลกั ฐานท่หี ลากหลาย จะทำใหได ความรฝู ง แนนฯ แกน ความรทู ี่เปน ความรู หลักฐานทหี่ ลากหลาย ขอเท็จจริงทแี่ สดงความจริง มฐ. ส ๔.๑ (๒) ความเขาใจคงทนติดตัว ผเู รยี น รวบรวมขอ มูลจากแหลงตา งๆ เพื่อตอบ เน�้อหา คำถามทางประวตั ิศาสตรอยา งมีเหตุผล ครบตามหลักสูตรแกนกลาง’๕๑ นําเสนอ เหมาะสมกับการเรยี นการสอนในแตล ะ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ‹¡ÒÃàÃÂÕ ¹ ระดับชั้น ๑. กจิ กรรมนาํ สูการเรียน นาํ เขา สูบ ทเรยี นใชกระตนุ ความสนใจ และวัดประเมนิ ผล กอ นเรยี น ๓. กจิ กรรมพฒั นาการคิด ¨Ò»¡ÃÀÐÒ¾âª๻͹š ÂËÒ‹ ŧäѡð¡ÒѺ¹¡»ÒÃÃÐÈàÖ¡ÀÉ·Òãà´ÃèÍ× Ë§ÃÅÒÑ¡Ç°ã¹Ò¹·à͌˧Ŷ‹Òè¹Ô ¹éÕÁÕ วชปขธิ ัดÇรกีอเ¸Ôะาจงวร¡Õสนัตทิ่งÒิขาตÃแงอกาลปÊงางะรทร׺ๆมะศอวี¤คึกงเัตวษชถ¹Œศิา่ินนาาม¤เสนรÇตเป่ือาปÒรรงเนÁชะรซตว่ือาà่งึัวต»นถปติขือ¹šราอกะงÁกเงาๆรเรอÒารทบ¢ตาใี่จดนÍอะวปอง§ศยมดร·ึกกีวะีตษาÍŒวิธราัีตก§หดเาิขร¶ำรรื่ออเือคนÔ¹è งงกนนิรโารคากรงววาศเเารรึกหทียษ๕ล่ีเนปาาขนปนั้นปี้รใขหตะรั้นวะมอตัวตนีคอัติควนิขดวาาังอมมนเงถรี้เชียูกปุมกตนวชอมานงา มอบหมายนักเรียนฝกปฏิบัติ ๒ ประวตั ิศาสตร ๕ ๑. การกำหนดหัวขอ แสดงพฤติกรรมการเรียนรู ๒. กจิ กรรมพฒั นาการเรยี นรู รวบยอดและประเมนิ ผลการ มอบหมายนกั เรยี นฝกปฏบิ ัติ เรยี นรตู ามมาตรฐานตวั ชวี้ ดั เพื่อพัฒนาความรูและทักษะ ๒. การรวบรวมหลักฐาน ประจาํ หนว ย ประจาํ หนว ย ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ·Õè ñ ผฉสู บอับน ๑. เขยี นแผนผงั ความคดิ แสดงประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร ปพรวรอะิธวมกี ัตกาบัศิ ราทสาตงร ๑ก¡Ôิจ¨ก¡รÃรÃมÁ¾พั²Ñฒน¹ปÒารก¡ะาÒจรÃำค¤บทÔดิ´ที่ ยกตวั อยา งประกอบ ๓. การตรวจสอบหลกั ฐาน มสสฐ44./..ต11ัวช((21ี้ว))ดั แบ่งกลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มสืบค้นข้อมูลเก่ียวกับความเป็นมาของท้องถ่ินที่กลุ่ม ๕.นกำาเรสเรนียอบขเอรมยี งลู และ สนใจ โดยใชว้ ธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตร์ และบนั ทกึ ขอ้ มลู จากนนั้ ผลดั กนั นำเสนอ ผลงานหนา้ ชน้ั ๔. การตีความขอ มลู ขน้ั ท่ี ๑ กำหนดหวั ขอ้ ทสี่ นใจ .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... หลักฐานทาง ·¡ÒŒÍç㶪Թè ÇŒ ¸Ô¢ÍÕ¡§ÒµÃ¹·Òàͧ»§Ã¹ÐÇÑ¡µÑ àÃÔÈÂÕÒʹµÊÃÒãÁ¹Òá¶ÒôÊÓàº× ¹¤¹ÔŒ¹¡¢ÒÍŒ ÃÁäÙÅ´àŒ ¡´èÕÂѧǹ¡ÑºÕé ประวตั ศิ าสตร ขัน้ ที่ ๒ รวบรวมหลักฐาน ✽ แหล่ง การเรยี นรู้ในการแสวงหาขอ้ มลู ของกลมุ่ ฉนั คือ .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..... …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... ขอ้ มลู และหลักฐานที่กล่มุ ฉนั รวบรวมได้ มาจาก✽ .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... ¡¨Ô ¡ÃÃÁºÃÙ ³Ò¡ÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä ประวตั ิศาสตร ๕ ๓ ขนั้ ที่ ๓ ตรวจสอบหลกั ฐาน ช้นิ ที่ ๑ เรอ่ื ง หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร วธิ ตี รวจสอบข้อมลู ของกลุม่ ฉนั มดี ังน�ี้ .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..... ๑. แบง นกั เรียนเปนกลมุ กลมุ ละ ๕-๖ คน ๒. ใหสมาชกิ แตล ะกลมุ ชว ยกันสืบคนขอ มูลเกยี่ วกับหลกั ฐาน …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... ทางประวตั ิศาสตรท ีม่ ีในทองถ่ินของตน …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... ๓. ชว ยกนั จำแนกหลักฐานตามหัวขอ ท่กี ำหนดให แลว จัดทำ ขน้ั ที่ ๔ ตีความขอ้ มูล ๒๑.๐แคกบนารงคปดกวระำลาวเัตปุมนิศรานิ สะตกใวรหาัต๕รแิคตแวลาลมะะยกเปกลนตุมมวั ใอาชยขวาอิธงงีกหทาลอรกั งทฐถาาิ่นนงทปป่ีกรระะลกวุมัอตสบิศนาแใสจล---พเตปว หอหหหรจนนเลลลลาขสำกัักกัักขกเมาฐสฐฐฐใั้นนดุ าจาาานภนั้นนทนนอาสสทชอี่ ผพมมั้นีเ่ธ๑ลปัยัยิตบพ-งนปกน๒าารตอรยนอ/ะวันขหมวอใหปั้นตับนนักลริศตอษากะกั ากชวอรฐาสตัรนั้านร/ตาศินยหราชลลส้นั ะักตรเฐรออาียง/นดทขี่ไอมงใหชลต กั วั ฐอาักนษปรระกอบ ๔. สงตวั แทนออกมานำเสนอผลงานหนา ชัน้ .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... ขั้นที่ ๕ นำเสนอขอ้ มูล .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…... .…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..... ชิน้ ท่ี ๒ เรือ่ ง ความจริงกับขอเทจ็ จรงิ ๑. แบงนักเรียนเปน กลุม กลุมละ ๕-๖ คน 1๑๖6 ประวัติศาสตร์ ๕ ๒. ใหส มาชิกแตละกลมุ ชว ยกันคนควา ขอ มลู เกีย่ วกบั ความจรงิ ๔. กิจกรรมบูรณาการสรางสรรค กบั ขอเท็จจริงของเร่อื งตา งๆ ทม่ี ีในทองถิ่นตน เชน มฐ./ตวั ชี้วัด นักเรียนนําความรูและทักษะ ความเปน มาของช่ือทอ งถ่นิ สถานที่สำคัญใน ทสี่ าํ คญั มาจดั ทาํ ผลงานตาม ทองถนิ่ แลวบนั ทกึ ขอ มลู จดั ทำเปนผลงานกลุม ระบุ มฐ./ตัวชีว้ ดั ของกจิ กรรม ความถนดั และความสนใจเพอ่ื ๓. สง ตัวแทนออกมานำเสนอผลงานหนา ช้ัน เพือ่ สะดวกในการวัดและประเมินผล ใชเ ปน หลกั ฐานในการประเมนิ ๒๗ประวตั ิศาสตร ๕ ตนเอง แบบบนั ทกึ ผลการเรยี นประจําหนว ย ๑. แบบทดสอบระหวางเรียน เปนสารสนเทศใชบ ันทกึ ขอมลู และแสดง เปนเครอื่ งมือวัดความรูตามลําดับหัวขอ ผลการเรยี นรขู องนักเรยี นเปนรายบุคคล ความรูของแตล ะบทเรียน ๒ตาราง รายการวดั ประเมินผลตáามºเºปºาห¹Ñ ม·าÖ¡ยก¼าÅร¡เรÒียÃนàÃรÕÂู ป¹ร»ะจÃำÐห¨นÓวËย¹ท‹Çี่ ๑ ๑ ๕ ค .ก. ส . เ ตืบ รงจ ำคตื่อ.๔ า ขน.อ่ ง ร.ก ถ. า รๆภึก พ. นำ้าข เ า งผรวมแ กอ้ คค.๓ะท แี อืหนัใขอป. ด.กมี่ เงกม.ล ีสปกฐ เก.ศ นา่งขา ปามกิดร ารงรโ นกอ้ ็นะาบคเขรีม.๒กค ง าจวใข รตแ. ึ้นร ำขโดอื..กร ตัดรข. หราหหค ใ.ตหคขว. ศิีย ้อวณกนบ สขวลน บคีอื้อลง ์พาจมขา๑ านัถอ่ง้อคค วด.ขรคกัสแส ร มง้อ.ขูลข ดทเาว.ด ห้นัวตศฐอกศ ทสก .สบ้อม ีตมึกขีบา าัวรกึตกบ.านัจ็าำม ขม นขก ์ ้อขา้บวษาอขรคจนกูลอ้แาน อ้ใปรด้อ สนาร้อญัดาทิษรเมตลมเาทรปริงกแมรรชไฐกรระะลูา้ ูลจ่ีดตร ย่ีวรมลูยีเ มวางับ ะะกบภีคว่ใ นงจแ สีวกศสชกขวรท สบ ัตา่งิึกอา วว่บัออใรบใศิมษมิธดง ดบบเาจีกวขาลขม สขำ ท ธิา้อ่าอ้ าลต ้อรีก มม กี่อปรมา ลููลท์ใงร รูลห ทีส่ะ ้ ว๑ดุา คัต๐ ง ก. ิศ .จ . เ าาห กถ สรก ้อี่ย้าา้ ตแงง นวนค.ร๙ห ส กขกัคข์ . .กลม กกบั. เ้า้อว ก.่ง ร ุดาาขท ธิมก ขียางร ก ้อ กี ้อาคูลร.น้อใ๘ าใขารหงน ✗. มตด.กร รเถพ. ผ้ำภป ตอู้ลไพท. ิน่ขข ร๗้เูพม รมูงคีใงคาชระพข้อ ้อด ขยี.ก.กใ่ควรงิภะธ. ี่ย อใอชม ร.บาะาป.ป ำาดา ขวจโ ะงตกัธ่กรม ลูเงตบรตฐคสชเจึงปอ้๖ต ทคาำษาคมป.ะขมุพถตร จาอา ใ.ขตนรนร้นยีว.ร า็นอ้าดรากะญเะ นาตบพุห.าตัเบ คจเณขึกเ นมวไโจอ.งขรมนหชทิศ รงดบวขเมนั้อ คดทูลงวสคยีิภศศ ว่้ามาียร้อีถ่ใ่ใอ ์สห จร่ีถนรเยสดาิลญุชา์ คาม อกูาราสม่อืาวณวตบาคะห่ว่ือมชูลชกอนตดงจเิาสรือรนัลงสค กยเัยปบยาาอ้์ มเหฉรทกัถารอร รรนั้ขเงาทงยีล หราิ่มฐึกาไึก ดอ้ขดวท. ทะีส่งกันา ตตพ มิน.หเนีสุ่ดฐย ทุกพน้ห่อลูเ ์โาท ุด ร่พีผ งขนบด นุงี่เศาบุนอืรป้วศสบาายใร ็นรม วนา้ณา ีอลัยดนม วยากาเคัตธุยชรอ่ ำยถล ยีนแา ุกังปห ษ รงณะมว์ หตั า ศิ ราาสชต ร์ หนว ยท่ี ๑ : ๑. คคแชรตริ้นกูนู ลงำำาะหคนคนะทนดแี่มกนครีเคนะอรแจกื่อนาลงกนงหกใเตมนา็มาตรวยขาัดอร*าผงงกลกิจดำแกกาลรนับะรคสมใวรหทุปาใี่ตมผชอรลปูงก(รกKาะา)รกรป/อวรทัดบะักผกเษมลารินเะพปกื่อรระเะกเบม็บวินสนกะกาสารมรอา(Pน) / คุณลักษณะที่พึงประสงค (A) ของนักเรียน คำชีแ้ จง ๒. คิดวิเคราะห และเขียนสื่อความ ๓. พบกปขหัฒทารอลระทมนใักว่ีชูลาตัฐ๑วกคดาิศธิาวนบาาีกราสน/ันคามชตคทรดิิ้นเรทปวกึงสานาาขืบงมนมอครมานรขููล(าอKยงก)ปเาตรร็มเะคเรมือ่ไดงนิ มผอื ดห-ลว-า ลัดแทนสแทกักแบกับทรกัมัฐบลษะบษกัาบปะฤะปะนษสปวรรท/ะนะงัชะรเ/คเกิ้นะธกมมมางเรินด์ิินมราะนินาบผนวลนเตกกK็มาารรเ/ร(ไียPดPน)รูขด/-อา แคAนทงหบณุนค่ีพลบกัณุลึงักปปเกัฐลรรรษาียะกัะนณเสนษม/งชะณินคิ้นะงทานพ่ี งึ ประเตส็มงค คะแนนรวมดาน รายการประเมนิ (A) K/P/A ตวั ช้วี ัดช้นั ป.๕ ส ๔.๑ (๑) ได เต็ม ได สืบคนความเปนมา ของทองถิ่นโดยใช ก. หลกั ฐานทหี่ ลากหลาย ส ๔.๑ (๒) รวบรวม ทองถนิ่ ขอมูลจากแหลง ตา งๆ เพื่อตอบคำถามทาง ประวัติศาสตรอ ยางมี เหตผุ ล - แบบประเมนิ ส ๔.๑ (๓) ก. พฒั นาการคดิ - แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะ อธบิ ายความแตกตาง บทท่ี ๒ ขอ ๑ ทกั ษะสงั คม ที่พึงประสงค ระหวางความจรงิ กบั ตอบคำถามเก่ียวกับ - แบบประเมิน ขอเทจ็ จริงเกยี่ วกบั ความจรงิ กบั ขอ เทจ็ จรงิ ทกั ษะ กระบวนการ เร่อื งราวในทองถน่ิ สวนท่ี ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดานผลการเรียนตามตัวชวี้ ดั สว นที่ ๒ คผเรละื่อแงงานน..น.ก..จิจ..า.ก..กร..ร.ก.ม.า.บ..ร.ูร.ป.ณ..ร..าะ..กเ..มา..ร.นิ .ฯ..ต..ท.น..ี่น.เ.ักอ...เง.ร.ข.ีย..อน...เง.ล.น..ือ.ัก.ก..เ..ร..ีย...น...... สว นที่ ๓ คกะาแรทนำนแจบาบกทกดาสรอทบดวสัดอผบลสสมัมั ฤฤททธธิป์ผิ รละปจรำะหจนำว หยนทว่ี ๑ย สรปุ ผลการประเมินพฒั นาการเรียนรูประจำหนวย ขอ เสนอแนะ ………………………………………………………………….. ผาน ๔ ไมผาน ดี ๒ พอใช ……………………………………………………………………………………………. ระดับคุณภาพ ➠ ดีมาก ๓ ➠ ผานเกณฑประเมิน ๑ ควรปรับปรุง ซอมเสริมแลว ลงชื่อ ผูประเมนิ…………………………………………………………… / /…………………….. ……………………. …………………… ☞ หมายเหตุ คแรบสู บาบมันาทรถึกใอชื่นแทบี่คบรบูหันรือทสึกถนาี้เพนื่อศบึกันษทาจึกัดผทลกำขาึ้นรเกรีย็ไดน แตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงใน ๒๘ ประวตั ิศาสตร ๕ 17ประวตั ศิ าสตร์ ๕ ผฉสู บอับน ๒. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ กิจกรรมบูรณาการเศรษฐกิจ ทายเลม พอเพยี ง เปนเคร่ืองมอื วัดผลสัมฤทธ์ิ เพ่ือเสริมสรางพฤติกรรมและ ทางการเรียนของนกั เรียน ปลกู ฝง คา นยิ มตามหลัก แตละคนเม่ือจบหนวยการเรยี น ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิ ท้ายเล่ม ¡กจภÔ¨จิุดาก¡ปรรรÃะระงÃมสาÁนงคº Ùó::: Òภ¡น๑มู๒ำÒ.๓ปิห.๔Ãแเ.ญลรกใบà.รวักนอÈญย่ีชงวเบกยปวพกÃวมาารคูกจยลขื่อÉกรวกูจบักุมอเขันม°ุบับผภันงอเขันย¡ชชมูสนใงแอุมหภุมนเปิÔ¨ำศพมชมูแขชอญ¾รรูนตลนอิปแษÍญคมลเญนฐกวàาะูล¾ะกญาี่ขยกแทมจิÕÂอวลานี่ไพรเกงุ§มดวหูใอชับหใจทลเมุชาภกพาาวชกบัูงมนียิธนกใคงิี้ไปีกนาดมนญารกราใรศาบันญปทึกรกชราอาษะามุงเนายรหปชคุสรุกลนรักนงตะาเษคใวสนชวภัตร้ีใามิูิมศนมแหาิปชลาสรญีวจะตือติัดวญรไปิเทมมคารำเาะรปอหสจายาลืบำะยาวาหคงนนันวนไิเ้ีใราทหศ ตอนที ่ ๑ : ๘๐ คะแนน ไดค้ ะแนน ๑. ๑ต)อ บวคิธำีกถาารมทตางอ่ ปไประนว้ีใตัหิศถ้ ากู สตต้อรง์ห ม(๒า๐ยถคึงะอแะนไรน )และมีขนั้ ตอนใดบา้ ...ง.... .....ค...ะ...แน๑น๐เต๐ม็ ๒) เขียนอธิบายประเภทของหลักฐานทางประวตั ิศาสตร ์ มาพอเขา้ ใจ ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .. . ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .. . ¡Ô¨¡ÃÃÁºÙóҡÒèԵÍÒÊÒ ๓) ใเชขว้ียิธนกี อาธริบทาายงวป่าร ะถวตั้าติศ้อาสงกตารร์ ตส้อืบงคป้นฏปบิ รตัะวอิ ัตยิค่าวงไารม เ(ปเข็นียมนาอขธอิบงาชยุมขช้ันนต อโนด)ย : พน๑ีเ่ำ๒.ขค๓แ๔ีย.บว(.นบน.ไปคุาจมรำนงมรคดัวขซกะอรลทบอก้ำลทูงสำรกมออุมาำเวนับูลปางคมนปม)นัญใไรหาปรสะเปูแใขมวหเตตัยีัยลนลนิศอม อะาถยใงกสหาธุ ๆลตยสยุมรทวาใมนหยสอาชงรืดบถาือั้นเคมปาสนยปนมโทข.กยัดออาธย๑ดมรนใ-ตชเ๔ูลบปนูคปุรนอชอีรหมามวีะนนปาวพังัรติว๑เสะิแพเวตือลทื่อตั กอะแาิารผนบแร ลตงลงปนูะาวน นาคดขวภอาามงพรู : : ๔) ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... . . . กจจิดุ กปรรระมสงค ภาระงาน ความจริงกบั ขอ้ เท็จจรงิ หมายถึงอะไร และมีความแตกตา่ งกนั อยา่ งไร ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .... .. . 107ประวตั ศิ าสตร์ ๕ ๑๑๖ ประวัติศาสตร ๕ กิจกรรมบูรณาการจติ อาสา เพื่อปลูกฝงจิตสํานึกในการเสียสละ เพื่อประโยชนสวนรวมจนเปนกจิ นสิ ัย สารบัญ ก ข วงลอ แหงการเรียนรู ค ตารางวิเคราะหมาตรฐานการเรยี นรแู ละตวั ชีว้ ดั (ตาราง ๑) ง แบบบันทึกผลการเรียน เพอ่ื ตดั สนิ ระดบั ผลสัมฤทธิฯ์ (ตาราง ๓) ง แบบบนั ทกึ ผลการประเมนิ ความสามารถการอา นฯ (ตาราง ๔) จ แบบบนั ทกึ ผลการปฏิบัติกิจกรรมเพ่อื สงั คมฯ (ตาราง ๔) ฉ แบบบันทึกผลการประเมนิ ดา นคณุ ธรรมของผเู รยี น (ตาราง ๕) แบบแสดงผลการประกันคุณภาพผเู รยี น ตามเปา หมายฯ (ตาราง ๖) ๑ หนวยการเรียนรทู ่ี ๑ ประวัติศาสตรท อ งถิ่น ๒ ๑๘ บทที่ ๑ วธิ กี ารสบื คน ความเปนมาของทองถิน� ๒๘ บทท่ี ๒ ความจรงิ กบั ขอ เท็จจริงของเรอ่ื งราวในทอ งถนิ� แบบบันทกึ ผลการเรยี น ประจาํ หนว ยการเรยี นรทู ี่ ๑ (ตาราง ๒) ๒๙ ๓๐ หนว ยการเรยี นรูท่ี ๒ พฒั นาการของมนษุ ยชาติ ๓๙ ๔๘ ผฉสู บอบั น บทท่ี ๑ อิทธพิ ลของอารยธรรมอินเดยี และจีน บทที่ ๒ อิทธิพลของอารยธรรมตางชาติ ๔๙ แบบบนั ทกึ ผลการเรยี น ประจาํ หนวยการเรยี นรทู ี่ ๒ (ตาราง ๒) ๕๐ หนว ยการเรยี นรทู ี่ ๓ อาณาจกั รอยธุ ยาและธนบุรี ๗๑ ๘๒ บทที่ ๑ อาณาจกั รอยธุ ยา ๙๖ บทท่ี ๒ อาณาจักรธนบุรี ๑๐๖ บทที่ ๓ บคุ คลสาํ คัญในสมยั อยธุ ยาและธนบุรี บทท่ี ๔ ภูมปิ ญญาไทยสมัยอยธุ ยาและธนบรุ ี ๑๐๗ แบบบันทกึ ผลการเรียน ประจาํ หนว ยการเรียนรูท ่ี ๓ (ตาราง ๒) ๑๑๓ ๑๑๕ แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธ์ทิ า ยเลม ๑๑๖ กจิ กรรมประเมนิ ความสามารถการอาน คิดวเิ คราะห เขียนสอ่ื ความ ๑๑๖ โครงงานประวตั ิศาสตร กจิ กรรมบูรณาการเศรษฐกจิ พอเพียง กิจกรรมบูรณาการจติ อาสา วงลอแหงการเรยี นรู ส่ือการเรียนรู ชุด แมบทมาตรฐาน หลักสูตรแกนกลางฯ จัดทําขึ้นบนพ้ืนฐาน ตามธรรมชาตขิ องเดก็ ซง�ึ มคี วามอยากรอู ยากเหน็ ทาํ ใหเ กดิ การเรยี นรอู ยา งสนกุ สนาน และนําความรูไปทดลองปฏิบัติ จึงเกิดการคิดเปน ทําเปน ชวยใหเกิดความเขาใจและ สามารถสรุปเปนองคความรูที่นําไปประยุกตใชในชีวิตจริงได กอใหเกิดความมั�นใจและ เหน็ คณุ คา ของตนเอง เดก็ จงึ อยากเรยี นรเู พม�ิ อกี และหมนุ เวยี นเปน วงลอ แหง การเรยี นรู ทดสดอสบอปบทวรดดั ะผสจลอาํ สมบบมัน่ั ปฤใทคจลทณุเแารธคลยิท์ียาะาตภนยนาเเคลอมง นําสกูกิจากรรเรรียมน แบแบบบทแบบ สนอใยจาใฝกเรรูอียยาก เ ็หน ผฉูสบอับน กจิ กรรมพฒั นาการเรียนรู มมเปีคีปวนญาคมญนสดาุขี ก เรียนรู เหน็ นรู สนกุ สนานอเพสยี รงรค งครคววมามเขรา ู ใจ ในชาํ ใกสไนปาิจชปกมกีวราิจิตระรกกจรยถรรมุกิจิงรตกบม รูรบรณมูราณบกูราาณกราเาศรอกสราษรราฐจงกิติจอพาสา คิดแเปกนปญทําหเปาเปน น กิจกรรมพัฒนากา รคิด ๑ตาราง ÇàÔ ¤ÃÒÐËÁ ҵðҹ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃáŒÙ ÅеÇÑ ªÇéÕ ´Ñ ÃÒÂÇªÔ Ò »ÃÐÇµÑ ÈÔ Òʵà ».๕ คําช้แี จง : ใหผูสอนใชตารางน�้ตรวจสอบวา เน�้อหาสาระการเรียนรูในหนวยการเรียนรูสอดคลองกับมาตรฐาน การเรยี นรแู ละตวั ชีว้ ัดช้นั ปใ นขอ ใดบา ง มาตรฐาน สาระการเรยี นรู้ หนว ยที่ ๑ หนว ยท่ี ๒ หนว ยท่ี ๓ บทที่ บทท่ี บทที่ การเรยี นรู ตวั ชีว้ ดั ช้ัน ป.๕ ๑๒๑๒๑๒๓๔ สาระที่ ๔ ประวัตศิ าสตร ๑. สบื คน ความเปน มาของทอ งถน�ิ โดยใช ✓ หลกั ฐานท่หี ลากหลาย ✓ มฐ. ๒. รวบรวมขอมลู จากแหลงตางๆ เพ่ือตอบ ✓ ส ๔.๑ คาํ ถามทางประวัตศิ าสตรอ ยา งมเี หตุผล ๓. อธิบายความแตกตางระหวา งความจรงิ กับ ขอ เทจ็ จริงเกีย่ วกบั เร่ืองราวในทองถ�ิน ๑. อธบิ ายอิทธพิ ลของอารยธรรมอินเดีย และจีน ผฉสู บอบั น ทีม่ ีตอ ไทย และเอเชยี ตะวนั ออกเฉ�ยงใต ✓ มฐ. โดยสงั เขป ✓ ส ๔.๒ ๒. อภปิ รายอิทธพิ ลของวฒั นธรรมตางชาติ ทีม่ ตี อสงั คมไทยปจจบุ นั โดยสงั เขป ๑. อธิบายพฒั นาการของอาณาจกั รอยธุ ยา ✓✓ และธนบรุ ีโดยสังเขป ✓ ๒. อธิบายปจ จยั ท่สี ง เสรมิ ความเจริญรุง เรือง ✓ ทางเศรษฐกิจและการปกครองของ ✓ มฐ. ๓. อาณาจักรอยธุ ยา ส ๔.๓ บอกประวตั แิ ละผลงานของบคุ คลสาํ คญั สมยั อยธุ ยาและธนบรุ ที น่ี า ภาคภมู ใิ จ ๔. อธบิ ายภูมิปญญาไทยทสี่ ําคัญสมยั อยุธยา และธนบุรี และควรคา แกการอนุรกั ษไว หมายเหตุ : ตาราง ๒ อยูท ายหนว ยฯ ของแตล ะหนวย ข ผฉูสบอับน ค Ẻº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹à¾è×͵´Ñ Ê¹Ô ÃдѺ¼ÅÊÁÑ Ä·¸·ìÔ Ò§¡ÒÃàÃÕ¹ ÃÒÂÇªÔ Ò »ÃÐÇµÑ ÈÔ Òʵà ». õ (´ŒÒ¹¤ÇÒÁÌ٠·¡Ñ ÉÐ/¡Ãкǹ¡Òà ¤Ø³¸ÃÃÁ ¨ÃÔ¸ÃÃÁ áÅФ‹Ò¹ÂÔ Á) ๓ตาราง คาํ ช้แี จง : ๑. ใหผ สู อนนําขอ มูลผลการวัดผลจากตาราง ๒ ของแตละหนว ยมากรอกลงในตารางใหต รงกบั รายการประเมนิ ๒. รวมคะแนนของแตละรายการลงในชอง ๓. ตัดสินระดับผลการเรียน โดยนาํ คะแนนรวมท่ไี ดไ ปเทียบกับเกณฑ ซงึ� เปนตวั เลข ๘ ระดับ หนวยการเรียนรู หนว ยที่ หนวยที่ หนว ยที่ รวมคะแนน คาคะแนนที่ หมายเหตุ Ẻº¹Ñ ·¡Ö ¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹à¾Í×è µ´Ñ ÊÔ¹ÃдѺ¼ÅÊÁÑ Ä·¸·Ôì Ò§¡ÒÃàÃÂÕ ¹ ทีเ่ ก็บสะสม ตอ งการจรงิ รายการประเมนิ ๑ ๒ ๓ เตม็ ได เตม็ ได คาคะแนน ดา นความรู (K) ๔๐ ทีต่ องการจรงิ รวมคะแนน ที่กาํ หนดไว ๑. หลักฐาน/ชิ้นงาน ระดับผลการเรียน ๓๐ ครผู ูสอน ๒. ผลงานการประเมนิ ตนเองของนกั เรียน สามารถปรับ ๓.บทส.วัดผลสมั ฤทธ์ทิ ายเลม ๑๐ เปลี่ยนได ๒๐ ดา นทกั ษะ/กระบวนการ (P) ๑๐๐ ๑.ทกั ษะการคิด ๒.ทักษะการแกปญหา ๓.ทกั ษะการเรยี นรู ๔.ทักษะทางสงั คม ดานคุณลกั ษณะทีพ่ ึงประสงค (A) ๑.คุณธรรม จริยธรรม และคานิยม สอบปลายภาค เกณฑการประเมิน ๔ หรือชวงคะแนน รอ ยละ ๘๐-๑๐๐ =ดีเยี่ยม ๓.๕ หรือชว งคะแนน รอยละ ๗๕-๗๙ = ดีมาก ๓ หรือชวงคะแนน รอยละ ๗๐-๗๔ = ดี ๒.๕ หรือชวงคะแนน รอ ยละ ๖๕-๖๙ = คอ นขางดี ๒ หรอื ชวงคะแนน รอ ยละ ๖๐-๖๔ = นาพอใจ ๑.๕ หรือชวงคะแนน รอยละ ๕๕-๕๙ = พอใช ๑ หรอื ชวงคะแนน รอ ยละ ๕๐-๕๔ = ผานเกณฑข ้นั ต่ํา ๐ หรือชวงคะแนน รอยละ ต่ํากวา ๕๐ = ตา่ํ กวาเกณฑท ่กี าํ หนด Ẻº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡ÒûÃÐàÁ¹Ô ¤ÇÒÁÊÒÁÒö¡ÒÃÍ‹Ò¹ ¤´Ô ÇÔà¤ÃÒÐË áÅÐà¢ÂÕ ¹Êè×ͤÇÒÁ Ẻº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡Òû¯ºÔ µÑ Ô¡¨Ô ¡ÃÃÁà¾è×Í椄 ¤ÁáÅÐÊÒ¸Òó»ÃÐ⪹ ๔ตาราง ÃÒÂÇªÔ Ò »ÃÐÇµÑ ÈÔ Òʵà ». õ »ÃШíÒ»‚¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ.......................... ÃÒÂÇªÔ Ò »ÃÐÇѵÔÈÒʵà ». õ »ÃШíÒ»‚¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒ........................... คาํ ชีแ้ จง : ๑. ใหผสู อนและนักเรยี นรวมกนั พจิ ารณาเลอื กชน้ิ งานจากผลงาน คาํ ชแี้ จง : ใหผ สู อนประเมินผลการปฏิบัติกจิ กรรมเพอ่ื สงั คมและสาธารณประโยชน ระหวา งเรียน หรอื ผลงานกิจกรรมประเมินความสามารถการอานฯ ทน่ี กั เรยี นปฏิบัติ โดยขีด ✓ ลงในชอ งผลการประเมิน (ทา ยเลม ) หรอื ผลงานท่คี รูกําหนดจํานวน ๓-๕ ช้นิ เพ่อื สะทอน ความสามารถ และใชเ ปนหลักฐานการประเมนิ รายการกิจกรรม ผลการประเมิน ผา น ไมผ าน ซอม ๒. ใหผ ูสอนประเมินผลโดยขีด ✓ ลงในชอ งระดับคุณภาพ และสรุปผล ๑. กจิ กรรมบูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง การประเมนิ ช่อื งาน ภมู ปิ ญ ญาของชุมชน สมรรถภาพ หลักฐาน/ช้นิ งาน ระดบั คุณภาพ สรุปผลการประเมนิ ผลการซอ ม Ẻº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡ÒûÃÐàÁ¹Ô ¤ÇÒÁÊÒÁÒö¡ÒÃÍ‹Ò¹Ï นักเรียน ภาระงาน ๓๒๑ ผาน ไมผาน áÅÐẺº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡Òû¯ºÔ ѵԡ¨Ô ¡ÃÃÁà¾èÍ× Ê§Ñ ¤ÁÏ ๒. กิจกรรมบรู ณาการจิตอาสา การอา น ดีเยีย่ ม ชอ่ื งาน พ่เี ขียนนอ งอา น คิดวิเคราะห ดี การเขียน ควรปรับปรงุ ๓. กิจกรรมอืน่ ๆ ท่ีทางสถานศกึ ษากาํ หนด ลงชื่อผูประเมิน …………………………………………………. ……………………………………………………………………………….. ………………. / …………………….. / ………………. ........................................................................................... - อานถูกตอ งตามอักขรวธิ ี - อา นจบั ใจความสําคัญ ........................................................................................... - มีนิสัยรักการอา น เกณฑก ารประเมิน ลงช่ือผปู ระเมิน …………………………………………….. ดานการอาน ………………. / ………………… / ………………. ดานการคดิ วิเคราะห - แสดงความคดิ เห็นเกี่ยวกับเร่ืองที่อานได …………………………………. - สรุปสาระสําคัญของเร่ืองทอ่ี า นได - ระบุขอ เทจ็ จรงิ และขอ คิดเห็นของเร่อื งทอ่ี า นได ดานการเขยี น - เขยี นขอ ความแสดงความรู ความคดิ และประสบการณไ ด - เลือกใชคาํ และสาํ นวนในการเขียนไดอยา งเหมาะสม ง - มีนิสัยรกั การเขียน และมีมารยาทในการเขยี น ผฉสู บอับน ๕ตาราง ผฉสู บอับน จ ẺºÑ¹·Ö¡¼Å¡ÒûÃÐàÁ¹Ô ´ŒÒ¹¤Ø³¸ÃÃÁ¢Í§¼ŒÙàÃÕ¹ »ÃШÒí »¡‚ ÒÃÈ¡Ö ÉÒ....................................... คําชแ้ี จง : ๑. ใหผสู อนสังเกตพฤติกรรมและประเมนิ คุณธรรมของนกั เรยี นในแตละภาคเรยี น โดยใสร ะดับคะแนน ๑ ถงึ ๔ ลงในชองระดับคะแนน* (๔ = ดีเยย่ี ม ๓ = ดี ๒ = ผา นเกณฑ ๑ = ไมผานเกณฑ) ๒. ใหผูสอนสรุปผลการประเมินในแตล ะภาคเรียน โดยทําเคร่ืองหมาย ✓ลงในชอ งระดับผลการประเมิน** ซงึ� ใชเ กณฑต ามเกณฑการประเมิน คณุ ธรรมของแตล ะกลมุ คุณธรรม*** ๓. คณุ ธรรมทม่ี ีเครอื่ งหมาย* กาํ กับ เปนคณุ ธรรมอันพึงประสงคท ่ีกําหนดไวใ นหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ันพ้นื ฐาน พ.ศ. ๒๕๕๑ ภาคเรียนท่ี ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ๑ ๒ ระดบั คะแนน* คุณธรรม ẺºÑ¹·Ö¡¼Å¡ÒûÃÐàÁ¹Ô ´ŒÒ¹¤Ø³¸ÃÃÁ¢Í§¼àŒÙ ÃÂÕ ¹ กลุมคณุ ธรรม คะแนนรวมคณุ ธรรมเพ่อื การพัฒนาตนคณุ ธรรมเพ่อื การพฒั นาการทาํ งานคณุ ธรรมเพ่อื การพัฒนาการอยรู วมกนั ในสงั คม ผลการประเมนิ รักชาติ ศาสน กษัตริย*( Learn to be )( Learn to do )( Learn to live with others ) ภาคเรยี นที่ มจี ติ สาธารณะ* ดีเยย่ี ม ความเปน ประชาธปิ ไตยดีผานไมผานดีเย่ยี มดีผาน ไมผ านดเี ยย่ี มดีผา น ไมผ าน ๑๒ ความมีมนุษยสมั พันธเกณฑเกณฑเกณฑ เกณฑเกณฑ เกณฑ ความสามคั คีและเสยี สละ๑๒ ความกตญั กู ตเวที๑๒๑๒ คะแนนรวม ความมีนาํ ใจ ความซอ่ื สตั ยสจุ รติ * ความรับผิดชอบ ความมงุ มน�ั ในการทาํ งาน* ความมีวินัย* ความประหยัด คะแนนรวม รกั ความเปน ไทย* การรักษาศีล ๕ หรอื หลกั ธรรมข้ันพื้นฐาน การอยอู ยา งพอเพียง* ความมเี หตุผลและ การเชอ่ื มน�ั ในตนเอง ความสนใจใฝเรียนร*ู รกั สะอาด ๑๒๑๒๑๒๑๒ ๑๒๑๒๑๒๑๒ ระดับผลการ ประเมนิ ** เกณฑก ารประเมินคุณธรรมของแตล ะกลมุ คณุ ธรรม*** ชวงคะแนน ระดับผลการประเมนิ ลงชอื่ ผปู ระเมนิ ………………………………………………………………..(ผสู อน) ๒๑-๒๔ ดีเยยี่ ม ลงชอ่ื ผปู กครอง……………………………………………………………….. (………………………………………………………………) (........................................................................) ………………. /………………………… /……………….. ๑๕-๒๐ ดี ………………./…………………………/……………….. ๙-๑๔ ผานเกณฑ ๖-๘ ไมผา นเกณฑ ẺáÊ´§¼Å¡ÒûÃС¹Ñ ¤³Ø ÀÒ¾¼àŒÙ ÃÂÕ ¹µÒÁ໇ÒËÁÒµÇÑ ªÕéÇ´Ñ ªéѹ»‚ ๖ตาราง ÃÒÂÇÔªÒ »ÃÐÇµÑ ÔÈÒʵà ». õ (Performance Standard Based Evaluation) คาํ ชแี้ จง : ๑. ใหผ สู อนนําผลการประเมินคุณภาพช้ินงานระหวา งเรยี น และผลจากการสังเกตพฤติกรรมผูเ รียนตลอดปการศึกษา มาสรปุ ผลการประเมิน (Summative Evaluation) เปนระดับคุณภาพ ๔, ๓, ๒ หรือ ๑ โดยขดี ✓ ลงในชองตามผลการประเมินของนกั เรียนแตละคน ẺáÊ´§¼Å¡ÒûÃСѹ¤Ø³ÀÒ¾¼àÙŒ ÃÂÕ ¹µÒÁ໇ÒËÁÒµÇÑ ªÕéÇÑ´ªÑ¹é »‚ ระดับคุณภาพ ๔ = ดมี าก ๓ = ดี ๒ = พอใช ๑ = ตองปรับปรงุ (เกณฑการประเมิน ข้ึนอยูกับดุลยพนิ ิจของครูผสู อน และมาตรฐานการศึกษาทโ่ี รงเรียนกําหนด) ๒. ใหผสู อนประเมนิ ผลความกาวหนา ทางการเรยี นตามลาํ ดบั มาตรฐานตัวชว้ี ัดชั้นป โดยแสดงผลเปน ระดับความกาวหนา ของนักเรยี นแตล ะคน ตามเกณฑต อไปนี้ ระดับความกาวหนา ดีมาก หมายถึง มผี ลการประเมนิ ความรคู วามเขา ใจและทกั ษะในมาตรฐานนั้น รอยละ ๘๐ ขึ้นไป ดี หมายถึง มีผลการประเมินความรูความเขาใจและทกั ษะในมาตรฐานนนั้ ต้งั แต รอ ยละ ๗๐-๗๙ ผา นมาตรฐาน หมายถงึ มีผลการประเมินความรคู วามเขาใจและทกั ษะในมาตรฐานน้นั ตง้ั แต รอ ยละ ๖๐-๖๙ ปรับปรงุ หมายถึง มีผลการประเมินความรูค วามเขา ใจและทักษะในมาตรฐานนนั้ ตํา่ กวา รอยละ ๖๐ มาตรฐานตัวช้วี ดั ชน้ั ป จดุ ประสงคการเรียนรู หนวยท่ี ระดบั คุณภาพ สรุปการประเมินระดับ ( ชั้น ป.๕ ) บทที่ หลกั ฐาน/ช้นิ งานท่แี สดงผลการเรยี นรู ของชิ้นงาน ความกา วหนาตาม ๔ ๓ ๒ ๑ มาตรฐานการเรียนรู สาระที่ ๔ ประวตั ิศาสตร ส ๔.๑ ส ๔.๑ (๑) สืบคนความเปน มาของ - ใชวธิ ีการทางประวตั ิศาสตรส บื คน หนวยที่ ๑ ก. พฒั นาการคดิ บทท่ี ๑ ทอ งถ�ินโดยใชห ลกั ฐานทหี่ ลากหลาย ความเปน มาของทองถิ�นได บทที่ ๑ - บนั ทึกขอ มูลการใชวิธีการทาง ส ๔.๑ (๒) รวบรวมขอมูลจากแหลง ตางๆ เพื่อตอบคําถามทางประวัติศาสตร ประวตั ิศาสตร สบื คน ขอ มลู ความ อยางมเี หตผุ ล เปนมาของทองถิน� ส ๔.๑ (๓) อธบิ ายความแตกตา งระหวา ง - อธิบายความแตกตา งระหวา งความจรงิ หนวยที่ ๑ ก. พัฒนาการคิด บทที่ ๒ ขอ ๑ ความจริงกับขอเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องราว กับขอ เท็จจรงิ เกี่ยวกบั เรือ่ งราวใน บทท่ี ๒ - ตอบคําถามเกย่ี วกบั ความจรงิ กบั ในทอ งถนิ� ทองถ�นิ ได ขอเท็จจรงิ ฉ ผฉูสบอับน ผฉูสบอับน ช มาตรฐานตวั ชีว้ ัดชัน้ ป หนวยที่ ระดบั คุณภาพ สรปุ การประเมนิ ระดบั ( ชน้ั ป.๕ ) บทที่ หลักฐาน/ชิ้นงานท่ีแสดงผลการเรียนรู ของชิน้ งาน ความกา วหนาตาม จุดประสงคการเรียนรู หนว ยที่ ๒ ก. พัฒนาการคดิ บทท่ี ๑ ขอ ๒ ๔๓๒๑ มาตรฐานการเรยี นรู ๖ตาราง บทที่ ๑ - เขียนแผนผงั ความคิดแสดงอิทธิพล ส ๔.๒ (๑) อธบิ ายอทิ ธพิ ลของอารยธรรม - อธบิ ายอทิ ธิพลของอารยธรรมอินเดีย ส ๔.๒ อนิ เดยี และจนี ท่ีมีตอไทย และเอเชีย- และจนี ท่ีมตี อ ไทย และเอเชยี - ของอารยธรรมอินเดียและจีน ตะวันออกเฉ�ยงใตโดยสงั เขป ตะวันออกเฉย� งใตโ ดยสังเขปได หนวยที่ ๒ ก. พฒั นาการคดิ บทท่ี ๒ ขอ ๒ ส ๔.๓ ส ๔.๒ (๒) อภิปรายอิทธิพลของ - อภิปรายอิทธพิ ลของวัฒนธรรม บทท่ี ๒ - อภปิ รายอิทธิพลของวฒั นธรรม วฒั นธรรมตา งชาติที่มีตอ สังคมไทย ตา งชาติท่ีมีตอสงั คมไทยปจ จบุ นั ปจจบุ ันโดยสงั เขป โดยสังเขปได ตา งชาตทิ ่ีมตี อ สังคมไทย หนวยที่ ๓ ก. พัฒนาการคิด บทท่ี ๑ ขอ ๑ ẺáÊ´§¼Å¡ÒûÃСѹ¤Ø³ÀÒ¾¼ŒÙàÃÕ¹µÒÁ໇ÒËÁÒµÇÑ ªÕéÇ´Ñ ªé¹Ñ »‚ ส ๔.๓ (๑) อธิบายพฒั นาการของ - อธิบายพัฒนาการของอาณาจักร บทท่ี ๑ - ทาํ รายงานเก่ยี วกับพฒั นาการ อาณาจกั รอยุธยาและธนบรุ โี ดยสังเขป อยุธยาและธนบุรีโดยสังเขปได บทท่ี ๒ ของอยุธยา ส ๔.๓ (๒) อธบิ ายปจจยั ทีส่ งเสรมิ ความ - อธบิ ายปจ จัยทีส่ งเสริมความเจริญ ก. พัฒนาการคดิ บทท่ี ๒ เจริญรงุ เรอื งทางเศรษฐกิจและการ รงุ เรอื งทางเศรษฐกจิ และการปกครอง - เขียนสรปุ เร่ืองพฒั นาการของ ปกครองของอาณาจกั รอยุธยา ของอาณาจักรอยธุ ยาได อาณาจักรธนบรุ ี หนว ยที่ ๓ ก. พัฒนาการคดิ บทท่ี ๑ ขอ ๒ บทที่ ๑ - ตอบคําถามที่กําหนด ส ๔.๓ (๓) บอกประวัติและผลงานของ - บอกประวัตแิ ละผลงานของบุคคล หนว ยที่ ๓ ก. พัฒนาการคดิ บทที่ ๓ ขอ ๑ บุคคลสําคัญสมัยอยุธยาและธนบุรีที่นา สําคัญสมยั อยุธยาและธนบุรีทีน่ า บทท่ี ๓ - สืบคนผลงานของบุคคลสําคัญในสมัย ภาคภูมใิ จ ภาคภูมใิ จได ส ๔.๓ (๔) อธบิ ายภมู ปิ ญ ญาไทยทส่ี าํ คญั - อธบิ ายภมู ปิ ญ ญาไทยทส่ี าํ คญั สมยั อยุธยาและธนบุรี สมยั อยุธยาและธนบรุ ีทน่ี าภาคภูมิใจ อยุธยาและธนบุรที นี่ า ภาคภมู ใิ จ หนวยที่ ๓ ก. พัฒนาการคิด บทที่ ๔ ขอ ๑ และควรคาแกก ารอนรุ ักษ และควรคา แกการอนรุ กั ษได บทท่ี ๔ - ดภู าพภมู ิปญญาไทยแลว บนั ทึกขอมลู หมายเหตุ : ผูสอนเกบ็ รวบรวมขอมลู ผลการประเมินความกาวหนาไวประกอบการพจิ ารณารวมกบั มาตรฐานตวั ชี้วัดชน้ั ป ชั้น ป.๔ และ ป.๖ เพือ่ จดั ทาํ สารสนเทศแสดงความกา วหนา ทางการเรยี นของนกั เรียนแตละคน และจดั ทาํ สารสนเทศรายงานผลการประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ห นว๑ยการเรียน »ÃÐÇѵÈÔ Òʵ÷ ŒÍ§¶Ôè¹รทู ่ี เปา หมายการเรยี นรปู ระจาํ หนวยท่ี ๑ แผนผังความคิดประจําหนวยที่ ๑ เมื่อเรียนจบหนวยนแ�้ ลว ผูเรยี นจะมีความรู ประวัติศาสตรทอ งถ�ิน ความสามารถตอไปน้� ๑. สืบคน ความเปนมาของทองถ�ิน วิธีการสืบคนความเปนมา ความจริงกับขอเท็จจริง ของทองถน�ิ ของเร่อื งราวในทองถน�ิ โดยใชหลกั ฐานทห่ี ลากหลาย ๒. รวบรวมขอ มูลจากแหลง ตางๆ เพอ่ื ตอบ การกําหนดหัวขอทส่ี นใจ ความแตกตางระหวาง การรวบรวมหลกั ฐาน ความจรงิ กบั ขอเท็จจริง คําถามทางประวตั ศิ าสตรอ ยางมเี หตผุ ล การตรวจสอบหลักฐาน เกี่ยวกบั เรือ่ งราวในทอ งถิ�น ๓. อธิบายความแตกตางระหวางความจรงิ กบั การตคี วามขอมูล ตวั อยา งหลักฐาน การนําเสนอขอมลู ประวตั ิศาสตรท ี่แสดง ขอ เทจ็ จรงิ เกย่ี วกบั เรื่องราวในทอ งถนิ� ความจรงิ กับขอ เท็จจริง คุณภาพที่พงึ ประสงคของผเู รียน ผฉูสบอับน ๑. มีความรเู รือ่ งทอ งถ�นิ ของตน ในเชิงประวตั ศิ าสตร ๒. สามารถเปรยี บเทียบเรอ่ื งราวของทอ งถนิ� จงั หวัด และภาคตางๆ ของประเทศไทย ๓. ไดรบั การพัฒนาแนวคิดทางประวตั ิศาสตร เพ่อื ขยายประสบการณและนาํ ไปสูก ารทํา ความเขาใจการเปลีย่ นแปลงทางสงั คม จากอดีตสปู จจบุ นั ๑บทท่ี Ç¸Ô Õ¡ÒÃÊ׺¤¹Œ ¤ÇÒÁ໚¹ÁҢͧ·ŒÍ§¶Ôè¹ ขอบขายสาระการเรยี นรแู กนกลางรายวชิ า ประวตั ศิ าสตร ช้นั ป.๕ ตัวชีว้ ดั ชั้นป สาระพนื้ ฐาน ความรูฝง แนน ตดิ ตวั ผูเรียน มฐ. ส ๔.๑ (๑) วิธกี ารสืบคน ความเปน มา การสบื คน ความเปน มาของทอ งถนิ� โดยใชวิธีการทางประวัติศาสตร และ สืบคนความเปน มาของทอ งถ�ินโดยใช ของทองถน�ิ หลกั ฐานท่หี ลากหลาย จะทาํ ใหได หลักฐานที่หลากหลาย ขอเท็จจริงทแี่ สดงความจรงิ มฐ. ส ๔.๑ (๒) รวบรวมขอ มูลจากแหลง ตางๆ เพื่อตอบ คําถามทางประวตั ิศาสตรอ ยา งมเี หตุผล ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹íÒÊ¡‹Ù ÒÃàÃÂÕ ¹ ผฉูสบอบั น ¨Ò¡ÀÒ¾ ໹š ËÅ¡Ñ °Ò¹»ÃÐàÀ·ã´ ËÅ¡Ñ °Ò¹àËÅÒ‹ ¹ÁÕé Õ »ÃÐâª¹Í ÂÒ‹ §äáºÑ ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒàÃÍ×è §ÃÒÇã¹·ÍŒ §¶¹èÔ ๒ ประวตั ศิ าสตร ๕ Ç¸Ô ¡Õ ÒÃÊ׺¤¹Œ ¤ÇÒÁ໚¹ÁҢͧ·ŒÍ§¶Ô¹è การศึกษาเร่ืองราวตางๆ ในอดีต หรือการศึกษาประวัติความเปนมา ของสิ�งตางๆ เชน ประวัติของเรา ประวัติของโรงเรียน ประวัติของชุมชน ประวัติของทองถ�ิน เปนตน การท่ีจะศึกษาเรื่องราวเหลาน้�ใหมีความถูกตอง ชัดเจน และมีความนาเชื่อถือ เราตองมีวิธีการคนควาท่ีเปนขั้นตอน เรียกวา วธิ กี ารทางประวตั ิศาสตร ซ�งึ ประกอบดว ยการดาํ เนินการ ๕ ข้นั ตอน ดังน�้ ๑. การกาํ หนดหวั ขอ ๒. การรวบรวมหลกั ฐาน ปวริธะวกี ตั าศิรทาสาตงร ผฉสู บอับน ๓. การตรวจสอบหลกั ฐาน ๕. การเรยี บเรยี งและ นําเสนอขอมูล ๔. การตคี วามขอมูล ¡·ÒÍŒ ç㶪ԹèŒÇ¸Ô¢Í¡Õ §ÒµÃ·¹Òàͧ»§Ã¹ÐÇÑ¡µÑ àÈÔÃÂÕÒʹµÊÃÒ Áã¹Òá¶Ò´ÃÊíÒàº× ¹¤¹Ô ¹Œ ¡¢ÒÍŒ ÃÁäÅÙ´àŒ ¡´ÂÕè ѧǹ¡ÕéºÑ ประวัตศิ าสตร ๕ ๓ ๑. กําหนดหัวขอทส่ี นใจ ในขั้นตอนแรก เราตองกําหนดหัวขอที่เราสนใจจะศึกษาหรือ กาํ หนดขอบเขตของเร่อื งท่เี ราจะศึกษา โดยอาจตงั้ คําถามไวอ ยางกวางๆ ตวั อยา งเชน ● ทอ งถน�ิ ของเรามผี ูค นต้ังถนิ� ฐานมาตงั้ แตเ มอ่ื ใด ● ลกั ษณะวิถีชวี ิตและความเปน อยขู องผคู นในทองถิน� มลี กั ษณะอยางไร ● วฒั นธรรม ประเพณ� และสถานทีส่ าํ คัญในทอ งถนิ� มีอะไรบาง ● ชื่อของสถานท่สี าํ คญั ในทอ งถ�นิ มที ่มี าอยางไร ● บคุ คลสาํ คัญในทอ งถ�ินมีใครบา ง มผี ลงานสําคญั อะไร ● เหตกุ ารณสําคัญท่ีมผี ลตอวถิ ชี วี ติ ของคนในทอ งถ�นิ มีอะไรบา ง ๒. รวบรวมหลักฐาน เมื่อกําหนดหัวขอท่ีเราสนใจจะศึกษาคนควาไดแลว ขั้นตอไปคือ ผฉูสบอบั น การรวบรวมหลักฐานท่ีเก่ียวของ เพ่ือนํามาใชในการศึกษาคนหาคําตอบที่เรา สนใจ หลักฐานทางประวัติศาสตร ทีเ่ ก่ยี วกับประวัตศิ าสตรท อ งถ�นิ ไดแ ก ๑) หลักฐานช้ันตน ซ�ึงเปน หลกั ฐานรว มสมยั กบั บคุ คลหรอื เหตกุ ารณ ท่ีเกิดข้ึน หลักฐานชั้นตนเก่ียวกับความ เปนมาของทองถิ�น เชน โบราณสถาน โบราณวัตถุ สถาปตยกรรมรวมสมัย เชน อาคารสมัยโบราณ เรือนโบราณ ตลาดรอยป อ.สามชกุ จ.สุพรรณบรุ ี ภาพถายเกาๆ สถานที่สําคัญในทองถ�ิน เปนตวั อยางของแหลง ขอมลู ของทองถิ�น สง�ิ ของเครอ่ื งใชข องผคู นในอดตี เปน ตน ท่ีเราสามารถไปเกบ็ ขอ มูลบางดา นมาใช ในการศกึ ษาได ๔ ประวัตศิ าสตร ๕ ๒) หลักฐานช้ันรอง เปนหลักฐานที่เขียนข้ึนในภายหลัง โดยอาศัย คําบอกเลา หรือขอมูลจากหลกั ฐานช้นั ตน เชน หนงั สอื บทความ บนั ทึกความ ทรงจําที่เขียนข้นึ หลังเหตกุ ารณ อนุสาวรยี ท ่ีสรางขนึ้ หลงั เหตุการณ เปนตน ประวัติความเปนมาของทองถิ�นหลายแหงไดถูกบันทึกรวบรวม ไวเปนหนังสือ มีทั้งท่ีเขียนข้ึนโดยหนวยงานราชการและบุคคลทั�วไป หนังสือ เก่ียวกับประวัติความเปนมาของทองถ�ิน ทําใหเราสามารถคนควาเรื่องราวใน ทองถิน� ไดสะดวกขนึ้ ผฉูส บอับน หนังสอื ที่รวบรวมขอมูลเกีย่ วกับประวัตคิ วามเปน มาของทอ งถนิ� จัดเปนหลักฐานชั้นรอง นอกจากน้�ในบางทองถิ�นอาจมีตํานานทองถ�ินหรือเรื่องที่เลา ตอๆ กันมา เกี่ยวกับความเปนมาของทองถ�ิน ท่ีมาของชื่อสถานท่ี เชน ตํานานอุรังคธาตุกลาวถึงประวัติศาสตรสรางพระธาตุพนม ตํานานจามเทวีวงศ กลาวถึงการสรางเมืองหริภุญชัย ตํานานเรื่องพระยากง พระยาพานกลาวถึง การสรางพระปฐมเจดีย เปนตน เรอ่ื งราวเกา ๆ ทเ่ี ลา สบื ตอ กนั มา ประวตั ศิ าสตร ๕ ๕ หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร นอกจากจะแบง เปน หลกั ฐานชนั้ ตน และ หลักฐานชั้นรองแลว หลักฐานทางประวัติศาสตรยังจําแนกไดเปน ๒ ลักษณะ คอื ๑) หลักฐานที่เปนตัวอักษร เชน หนังสือที่มีผูเขียนขึ้น จารึก หนงั สอื พิมพ พงศาวดาร เปนตน เรอ่ื งราวของเหตกุ ารณเ กย่ี วกบั ประเทศชาติ หรือพระมหากษตั ริยผ ูเปนประมขุ ของประเทศน้ันๆ ผฉูสบอบั น หนงั สอื ทเ่ี กย่ี วขอ งกบั ทองถิ�นตา งๆ จัดเปนหลกั ฐานทเี่ ปนตวั อกั ษร ๒) หลักฐานท่ีไมใชตัวอักษร เชน โบราณสถาน โบราณวัตถุใน ทองถิ�นตางๆ ส�ิงของเคร่ืองใชของคนในทองถิ�น ส�ิงกอสรางในทองถ�ินตางๆ รูปถาย สถานทีส่ ําคญั ในทองถิ�น เปนตน สถานที่สําคญั ในทองถิน� จัดเปน หลักฐานที่ไมใชตวั อักษร ๖ ประวัติศาสตร ๕ แตละทองถ�ินมีหลักฐานทางประวัติศาสตรที่หลากหลายแตกตางกัน เพราะแตละทองถิ�นมีประวัติความเปนมาแตกตางกัน บางทองถ�ินมีผูคนอาศัย อยูมาตั้งแตสมัยกอนประวัติศาสตร บางทองถิ�นมีผูคนอาศัยอยูในชวงสมัย อยุธยา บางทองถ�ินมีผูคนอาศัยอยูในชวงไมกี่ปท่ีผานมา ซ�ึงทําใหหลักฐานใน แตล ะทองถน�ิ ทพี่ บสามารถแบงไดตามชวงสมยั ประวัตศิ าสตร ไดดงั น้� ๑) หลักฐานสมัยกอนประวัติศาสตร ในสมัยกอนประวัติศาสตรนั้น เปนสมัยที่ยังไมมีตัวอักษรใช หลักฐานสมัยกอนประวัติศาสตรจึงเปนประเภท ซากโครงกระดูกมนษุ ยโบราณ ภาพเขยี นสีตามผนังถํ้าและเพงิ ผา อาวธุ ท่ที าํ มา จากหิน เคร่ืองปนดินเผา เคร่ืองมือเครื่องใชตางๆ รวมท้ังโบราณสถาน และ โบราณวตั ถุ ผฉูสบอบั น ภาพเขยี นสีทผี่ นงั ถา้ํ ผาแตม จงั หวัดอุบลราชธานี ขวานและหอกทที่ าํ จากสาํ รดิ ที่แหลงโบราณคดีบานเชียง จงั หวดั อุดรธาน� เครื่องประดับท่ที ําจากสํารดิ ทแี่ หลงโบราณคดบี า นเชยี ง จังหวัดอุดรธาน� ๗ ตัวอยางหลกั ฐานสมยั กอ นประวัติศาสตรท่พี บในบรเิ วณของประเทศไทย โลหะเจอื ชนดิ หนง่ึ สว นใหญป ระกอบดว ยทองแดงกบั ดบี กุ ประวตั ศิ าสตร ๕ ๒) หลักฐานสมัยประวัติศาสตร สมัยประวัติศาสตรเปนสมัยท่ีมี ตัวอักษรใชแลว หลักฐานสมัยประวัติศาสตร เชน ศิลาจารึก จดหมายเหตุ พงศาวดาร ภาพถา ย เทปบันทกึ เหตุการณ เปนตน ผฉสู บอบั น จารกึ ที่พบตามสถานทต่ี า งๆ ในประเทศไทย จัดเปน หลักฐานสมยั ประวัตศิ าสตร ในการคน ควารวบรวมหลกั ฐานเพอ่ื ศึกษาทองถน�ิ น้นั ตองไปคนควา จากแหลงเก็บหลักฐานท่ีสําคัญในทองถ�ิน เชน สถานที่ราชการในทองถิ�น วัด พพิ ิธภณั ฑท องถนิ� แหลงโบราณคดี โบราณสถาน เปน ตน โบราณสถาน และพพิ ธิ ภณั ฑ เปนแหลง ขอมูลและเปน แหลงรวบรวมหลกั ฐานทางประวัติศาสตรท ีส่ ําคัญ ของทองถน�ิ ๘ ประวตั ศิ าสตร ๕ ตวั อยา ง การรวบรวมขอ มูลเกยี่ วกับภูมิภาค ผฉูส บอับน เมื่อกําหนดหัวขอที่จะศึกษาเก่ียวกับเร่ือง “ประวัติความเปนมาของ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตั้งแตสมัยกอนประวัติศาสตรจนถึงปจจุบัน” จะเร่ิมคนควาขอมูลจากหนังสือหรือบทความทางวิชาการที่มีผูเขียนหรือ เรียบเรียงเอาไว และควรคนควาขอมูลจากการเดินทางไปดูสถานที่ตางๆ ท่ี เกยี่ วขอ ง เชน ✽ แหลง โบราณคดบี า นเชยี ง ที่ อ.หนองหาน จ.อดุ รธานี แหลงโบราณคดบี า นปราสาท ที่ อ.โนนสูง จ.นครราชสีมา ✽ ภาพเขยี นสที ผ่ี นังถ้าํ ผาแตม ท่ี อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี ✽ พพิ ิธภณั ฑสถานแหงชาติขอนแกน ที่ จ.ขอนแกน พพิ ิธภณั ฑสถานแหงชาติพิมาย ที่ จ.นครราชสมี า ✽ สถานท่ีสาํ คัญอน่ื ๆ เชน ปราสาทหินพิมาย ที่ จ.นครราชสมี า ปราสาทหนิ พนมรงุ ที่ จ.บรุ รี มั ย ปราสาทศขี รภมู ิ ท่ี จ.สรุ นิ ทร พระธาตพุ นม ที่ จ.นครพนม แหลงโบราณคดีบานปราสาท ที่ จ.นครราชสีมา ปราสาทศขี รภมู ิ ที่ จ.สุรนิ ทร ประวัตศิ าสตร ๕ ๙ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ñ ๑. เขยี นแผนผงั ความคดิ แสดงประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร พรอ มกบั ยกตวั อยา งประกอบ (ตัวอยาง) โบราณสถาน โบราณวัตถุ หนงั สอื บทความ หลักฐานช้นั ตน หลักฐานชัน้ รอง แบง ตามชว งเวลา อนุสาวรีย พงศาวดาร ภาพเขยี นสี อาวุธจากหนิ หนังสือ หนังสือพิมพ หลักฐานทาง ตามผนังถํา ซากโครงกระดกู ประวัตศิ าสตร มนุษยโบราณ ผฉูส บอบั น หลกั ฐานทีเ่ ปน ตัวอักษร สมยั กอนประวัติศาสตร จารึก แบงตามลายลกั ษณอกั ษร แบง ตามชว งสมัยประวัตศิ าสตร ตํานาน หลักฐานทีไ่ มใชต วั อักษร หลกั ฐานสมัยประวัติศาสตร ภาพถาย โบราณสถาน โบราณวตั ถุ ภาพถา ย ศิลาจารกึ จดหมายเหตุ พงศาวดาร ๒. แบงกลุม ใหแตละกลุมใชวิธีการทางประวัติศาสตร ข้ันที่ ๑-๒ ในการ คน ควา ประวตั คิ วามเปน มาของทอ งถนิ� ทก่ี ลมุ สนใจ จากนนั้ อธบิ ายขนั้ ตอน การดาํ เนนิ การ และยกตวั อยา งหลกั ฐานประกอบ แลว นาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั ๑๐ ประวตั ศิ าสตร ๕ ขึน้ อยูกับดุลยพนิ ิจของผสู อน ๓. การตรวจสอบหลักฐาน คือ การวิเคราะหประเมินความนาเช่ือถือ วาหลักฐานมีความถกู ตอ ง และนาเชื่อถือเพียงใด เชน ● หลักฐานที่ไดจากผูท่ีอยูในเหตุการณยอมมีความนาเชื่อถือกวา ผูท่ีไมไดอ ยูในเหตกุ ารณ ● ถาเปนหลักฐานทางโบราณคดี ตองผานการตรวจสอบตามหลัก วิชาการแลว วา เปน หลกั ฐานท่ีเกิดขึ้นในสมัยนน้ั จรงิ ๔. การตีความขอมูล คือ การนําขอมูลท่ีปรากฏในหลักฐานมาจัดเปน ประเด็นสําคัญ และเลือกสรรวา ขอมูลใดนาเช่ือถือกวา ถูกตองกวา และมี ผลสําคัญตอเหตุการณ หรือประเด็นที่เรา ศกึ ษามากกวา กนั เพือ่ ตอบคาํ ถามทีต่ ้ังไว อยา งมเี หตผุ ล และมหี ลักฐานอา งอิง ๕. การนาํ เสนอขอ มลู คอื การนาํ ผฉสู บอบั น เสนอเรื่องราวท่ีไดศึกษาคนควาและได ตรวจสอบขอมูลแลว มานําเสนอเพื่อ อธิบายขอสงสัยหรือประเด็นท่ีตั้งไวใน ขั้นตอนแรก ในรูปแบบตางๆ เชน การ เขียนเรียงความ การจัดนิทรรศการ การ เลาใหผ อู นื่ ฟง โดยใชภาษาท่เี ขาใจงาย มี ความตอเน�อง นา สนใจ เพอ่ื ใหไ ดง านทาง การจดั นทิ รรศการเปน การนาํ เสนอขอ มลู ประวตั ศิ าสตรท่ีมคี ณุ คาและมคี วามหมาย ทางประวตั ศิ าสตรทนี่ าสนใจวิธีการหน�งึ ๑๑ประวัตศิ าสตร ๕ ตวั อยาง การนําเสนอขอ มูล เรื่อง ประวัตคิ วามเปน มาของภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื ต้ังแตส มยั กอ นประวตั ิศาสตรจ นถงึ ปจ จุบัน ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื มพี นื้ ทสี่ ว นใหญเ ปน ทรี่ าบสงู ทยี่ กตวั สงู ทาง ตะวันตกและลาดเอียงไปทางตะวันออกลงสูแมนํ้าโขง ตอนกลางของภาคมี ลกั ษณะเปน แอง กระทะ มแี มน าํ้ มลู และแมน าํ้ ชไี หลผา น นอกจากนย้ี งั มที ร่ี าบ โลง อยหู ลายแหง เชน ทงุ กลุ ารอ งไห ทงุ หมาหวิ เปนตน และยังมแี นวเทือก เขาก้ันเปนขอบของภาคทางดา นตะวันตกและดานใต จากการศึกษาคน ควา ทางโบราณคดี พบหลกั ฐานการตงั้ ถนิ่ ฐานของ มนุษยต้ังแตสมัยกอนประวัติศาสตรในยุคหินเปนตนมา โดยชุมชนในระยะ แรกๆ ไดต ง้ั ถิน่ ฐานกระจายอยทู ัว่ ไปตามถํา้ ภเู ขา เพิงผา และรมิ น้าํ ในเขต จงั หวัดเลย หนองคาย อดุ รธานี นครพนม และนครราชสมี า ชมุ ชนเหลานี้ ผฉูสบอบั น ดํารงชีพโดยการลาสัตวและเก็บของปา ยังไมมีการเพาะปลูกและเล้ียงสัตว เคร่ืองมือสําคัญท่ีคนพบ ไดแก เคร่ืองมือหินกะเทาะ และภาพเขียนสีตาม แหลง โบราณคดีหลายแหง เชน บริเวณผาใกลถาํ้ มโหฬาร และในถ้าํ ผาฆอง ท่ี อ.ภกู ระดงึ จ.เลย เมอื่ ประมาณ ๕,๐๐๐ - ๖,๐๐๐ ป มาแลวไดป รากฏรองรอยของการ เริ่มเปนสังคมเกษตรกรรม โดยมีการคนพบหลักฐานการเพาะปลูกและเล้ียง สตั วบ างประเภทไวส าํ หรบั อปุ โภคและบรโิ ภค การทาํ ภาชนะดนิ เผา การทอผา การทาํ เครอื่ งมอื เครอื่ งใชด ว ยโลหะ และการปลกู ขา ว แหลง โบราณคดที สี่ าํ คญั ไดแก แหลง โบราณคดบี า นเชยี ง ที่ ต.บา นเชยี ง อ.หนองหาน จ.อดุ รธานี แหลง โบราณคดโี นนนกทา ที่บานนาดี ต.โคก อ.ภเู วียง จ.ขอนแกน นอกจากน้ียังพบศิลปกรรมประเภทภาพเขียนสี ในบริเวณอีกหลาย จงั หวัด เชน เลย อุดรธานี นครราชสีมา สกลนคร เปน ตน ๑๒ ประวตั ศิ าสตร ๕ ครนั้ ในราว ๒,๐๐๐ ป มาแลว ชมุ ชนโบราณภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ไดเรมิ่ พัฒนามาเปนสังคมเมอื ง มกี ารตดิ ตอกบั ชมุ ชนอนื่ หลักฐานทค่ี น พบ เก่ียวกับชุมชนโบราณในระยะนี้มีอยูหลายแหง เชน แหลงโบราณคดีท่ีบาน เชยี งเหยี น จ.มหาสารคาม แหลง โบราณคดโี นนชัย ต.ในเมอื ง จ.ขอนแกน ภาพเขยี นสที ี่ผนงั ถาํ ผาแตม ภาชนะดินเผา ท่ีแหลงโบราณคดีบานเชียง จ.อุบลราชธาน� จ.อุดรธาน� ตอมาในสมัยประวัติศาสตร ไดพบหลักฐานทางประวัติศาสตร จํานวนมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เชน จารึกโบราณ และใบเสมาหิน ผฉูสบอับน สมยั ทวารวดีลวงมาถึงปลายพทุ ธศตวรรษท่ี ๑๖-๑๗ ไดมีการคน พบปราสาท ขนาดใหญ เชน ปราสาทหนิ พิมาย ท่ี จ.นครราชสมี า ปราสาทหินพนมรุง ท่ี จ.บรุ ีรัมย สิ่งท่ีมีลักษณะคลายใบสีมาท่ีเรียงกัน อยูบนกาํ แพงอยา งกาํ แพงเมอื ง ปราสาทหินพมิ าย ท่ี จ.นครราชสีมา ปราสาทหินพนมรงุ ท่ี จ.บรุ รี ัมย ชวงเวลาในรอบ ๑๐๐ ป เรมิ่ นบั ต้งั แตป ท่ีขน้ึ ตน ดว ย ๑ เปนปแรกของศตวรรษ จนถงึ ป ประวตั ิศาสตร ๕ ๑๓ ที่ ๑๐๐ ซึง่ พุทธศตวรรษท่ี ๑๖-๑๗ หมายถึง ชว งเวลาระหวา ง พ.ศ. ๑๕๐๑ - พ.ศ. ๑๗๐๐ ปราสาทหนิ เหลา นี้ ยงั ไดร บั อทิ ธพิ ลของสถาปต ยกรรมแบบศลิ ปะขอม เม่ืออาณาจักรขอมเสื่อมอํานาจลง เมืองตางๆ จึงตกอยูใตอํานาจของ อาณาจกั รอยุธยา และอาณาจกั รลานชา ง ในสมยั ธนบรุ แี ละสมยั รตั นโกสนิ ทร หวั เมอื งในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื อยูภ ายใตการปกครองของไทย มีเมอื งสาํ คัญ เชน นครราชสีมา ผฉสู บอับน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจา อยหู ัว เสด็จพระราชดาํ เนนิ ไปในพิธสี รา งทางรถไฟ-นครราชสมี า เม่อื วนั ที่ ๒๖ มนี าคม พ.ศ. ๒๔๓๙ ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว (รัชกาล ท่ี ๕) มีการสรางทางรถไฟเชื่อมระหวางกรุงเทพฯ กับจังหวัดนครราชสีมา และเรม่ิ เปด ใชเ มอ่ื ป พ.ศ. ๒๔๓๙ หลงั การสรา งทางรถไฟทาํ ใหก ารเดนิ ทาง ในภูมิภาคน้ีมีความสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย นอกจากน้ียังเกิดผลดี หลายดาน เชน ทําใหการปกครองของกรงุ เทพฯ กับหวั เมอื งใกลชดิ มากขึ้น ตอมามีการขยายเสนทางรถไฟไปยังหัวเมืองอื่นๆ ทําใหบานเมืองขยายตัว มากข้ึน จึงมีการจัดตั้งระบบการปกครองหัวเมืองในภาคตางๆ เปนมณฑล ขนึ้ ตรงกับกระทรวงมหาดไทย เขตปกครองท่แี บงออกเปนสว นใหญๆ ๑๔ ประวัติศาสตร ๕ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ò ๑. รว มกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั การใชว ธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตรใ น การสบื คน ความเปน มาของทอ งถน�ิ วา มปี ระโยชนอ ยา งไร แลว สรปุ ผลการ อภปิ ราย บนั ทกึ ขอ มลู จากนน้ั นาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั (ตวั อยา ง) การใชวิธีการทางประวัติศาสตรในการสืบคนความเปนมาของทองถ�ิน ผฉูส บอับน มปี ระโยชน ดังน้� …๑….……ท…ํา…ใ…ห…ส……บื …ค……น…ข…อ……ม…ลู …ข…อ…ง……ท…อ …ง…ถ……ิ่น…ไ…ด……อ …ย…า…ง…ค……ร…บ…ถ……ว…น……แ…ล……ะ…ท…ํา…ใ…ห…ไ…ด…ข…อ……ม…ลู …ท……่มี …ี ………… ความนา เช่ือถือ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …๒….……ท…าํ …ใ…ห…ร…ูจ……กั …แ…ห…ล……ง …ข…อ …ม…ูล……ท…่เี …ก…่ีย…ว…ก……บั …ป……ร…ะ…ว…ัต…ศิ …า…ส……ต…ร…ใ…น……ท…อ…ง……ถ…นิ่ …ต……น…เ…อ…ง………………………… …………เพ……่มิ …ม…า…ก…ข…นึ้………ซ…ึ่ง…อ……า…จ…ก…อ…ใ…ห……เ ก……ิด…ป…ร……ะโ…ย…ช……น…ใ …น……อ…น…า…ค……ต…ไ…ด…………………………………………………… …๓….……ท…าํ …ใ…ห…ไ …ด…ข…อ……ม…ลู …เ…ก…ยี่…ว…ก……ับ…ป……ร…ะ…ว…ัต…ศิ …า…ส……ต…ร…ท……อ …ง…ถ…่นิ……ท…ม่ี……คี …ุณ……ค…า……แ…ล……ะ…ม…ีค…ว…า…ม…ห……ม…า…ย……… …………ซ…ึ่ง…จ…ะ…เ…ป…น……ป…ร…ะ…โ…ย…ช…น……ต…อ…ช…น……ร…ุน……ห…ล……งั …ต…อ …ไ…ป………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒. แบงกลุม ใหแตละกลุมรวมกันอภิปรายวาการตรวจสอบหลักฐานและการ ตคี วามขอ มลู มคี วามสาํ คญั อยา งไร (ตวั อยา ง) การตรวจสอบหลกั ฐาน และการตีความขอมูล มคี วามสาํ คญั คอื ………………………….. จะทําใหข อ มูลและหลักฐานท่ีไดม ีความถูกตอ งและนา เชือ่ ถือ.................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................... ๓. แบงกลมุ ใหแตละกลมุ สืบคนขอมูลเก่ยี วกับความเปนมาของทองถ�นิ ของตน โดยใชว ธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตร แลว นาํ เสนอขอ มลู โดยวธิ กี ารตา งๆ ๑ วธิ ี เชน การเขยี นเรยี งความ การจดั นทิ รรศการ หรอื การเลา เรอ่ื งใหผ อู น่ื ฟง ข้ึนอยูก ับดุลยพินิจของผสู อน ๑๕ประวตั ศิ าสตร ๕ ๑¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹ปÒร¡ะÒจÃํา¤บท´Ô ที่ แบงกลมุ ใหแตละกลมุ สืบคนขอมูลเก่ยี วกับความเปนมาของทองถ�นิ ท่กี ลมุ มฐ./ตวั ชีว้ ดั สนใจ โดยใชว ธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตร และบนั ทกึ ขอ มลู จากนน้ั ผลดั กนั นาํ เสนอ ผลงานหนา ชน้ั สส44..11 ((12)) ขน้ั ที่ ๑ กาํ หนดหวั ขอ ทส่ี นใจ (ตวั อยา ง) …ป…ร…ะ…ว…ตั …ิค……ว…า…ม…เ…ป…น ……ม…า…ข…อ…ง…ภ…า…ค……ใ…ต…ต…้ัง……แ…ต…อ …ด……ีต…ถ…ึง…ป……จ…จ…ุบ……ัน………………………………………………………………… ขน้ั ท่ี ๒ รวบรวมหลักฐาน ✽ แหลงการเรียนรูในการแสวงหาขอมลู ของกลุมฉัน คือ ห…อ……ง…ส…ม…ุด……ป…ร…ะ…จ…าํ…-….. …โร……ง…เร……ีย…น……แ…ห……ล…ง …โ…บ……ร…า…ณ……ค…ด…ี…เ…ว…็บ…ไ…ซ……ต…ท…า…ง…อ……ิน…เ…ท…อ…ร……เ น……็ต……………………………………………………… ✽ ขอ มลู และหลักฐานที่กลมุ ฉันรวบรวมได มาจาก หนงั สือ…………………………………………………… บทความทางวชิ าการ ภาพถา ย…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ข้นั ท่ี ๓ ตรวจสอบหลกั ฐาน ผฉูสบอับน วิธีตรวจสอบขอมลู ของกลุม ฉัน มีดงั น�้ ……ห……น…ัง……ส…อื …บ……ท…ค……วา…ม……ต…า …ง…ๆ……ท……่มี …ี ……………….. …ผ…เู ร……ีย…บ…เ…ร…ีย…ง…ข…ึ้น………เ…ม…่ือ…ต…ร……ว…จ…ส…อ……บ…แ…ล…ว…พ……บ…ว…า…เ…ข…ยี …น……ข…น้ึ …โ…ด…ย……ผ…ทู …มี่ …ีค……ว…า…ม…เ…ช…ี่ย…ว…ช…า…ญ……………………… …แ…ล…ะ…ข…อ …ม…ูล……ท…ีไ่ …ด…ม……า…จ…า…ก…แ…ห……ล…ง …ต……า ง……ๆ……ม…คี …ว…า…ม…ส……อ…ด…ค……ล…อ…ง……ก…ัน…………………………………………………………… ขน้ั ท่ี ๔ ตีความขอมลู …………น…ํา…ข…อ…ม……ลู …ท…ีไ่…ด……จ …า…ก…ห……ล…ัก…ฐ…า…น……ม…า…ว…เิ …ค…ร…า…ะ…ห……ต…ีค…ว…า…ม…เ…ก…ี่ย……ว…ก…ับ……ข…อ…ม…ลู …ท……ี่ก…ล…า…ว…ถ……ึง…เร……อ่ื …ง……… …เด……ยี …ว…ก…ัน………แ…ล…ะ…ต…ัด……ข…อ…ม…ูล……ใ…น…ส……ว …น…ท…ี่ไ…ม……เก……่ยี …ว…ข…อ…ง…อ…อ……ก………………………………………………………………………… ขั้นที่ ๕ นาํ เสนอขอ มูล …………จ…า…ก…ก……า…ร…ข…ดุ …ค…น……ท…า…ง…โ…บ……ร…า…ณ……ค…ด…บี……ร…เิ …วณ……ภ……า…ค…ใ…ต…ข …อ…ง…ป……ร…ะ…เท……ศ…ไ…ท…ย……ได……พ …บ……ร…อ …ง…ร…อ…ย… …ก…า…ร…ต……้งั …ถ…น่ิ ……ฐ…า…น…ข…อ…ง……ม…น…ษุ……ย…ต…งั้……แ…ต…ส…ม……ยั …ก…อ…น……ป…ร……ะว…ตั……ศิ …า…ส……ต…ร… ……เช…น………ท……ี่แ…ห…ล……ง…โ…บ…ร…า…ณ……ค…ด… ี …ถ…ํา…ห……ล…ัง…โ…ร……ง…เ…ร…ีย…น…………แ…ห……ล…ง…โ…บ……ร…า…ณ……ค……ด…ีถ……ํา…ผ…ีห……ัว…โ…ต………จ….…ก……ร…ะ…บ……ี่ …แ……ห…ล……ง…โ…บ…ร……า…ณ……ค…ด… ี …ค…ล……อ…ง…ท…อ……ม……จ…….ก……ร…ะ…บ…่ี……ก…า…ร…ต……้งั …ห…ล……ัก…แ…ห……ล…ง…ข…อ…ง…ช……ุม…ช…น…ใ…น……ภ…า…ค……ใ…ต…จ…ะ…อ…ย……อู …า…ศ…ัย…ก……ัน…อ…ย……า…ง …ต…อ …เ…น…อ่ื…ง………ส…า…ม…า…ร…ถ……พ…ฒั ……น…า…เ…ป…น …บ……า …น…เ…ม…อื …ง……เ…ป…น……แ…ค…ว…น ………เป……น …อ…า…ณ……า…จ…กั …ร………เช…น………อ……าณ……า…จ…กั……ร ตามพรลงิ ค อาณาจักรนครศรธี รรมราช………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๑๖ ประวัตศิ าสตร ๕ ๑Ẻ·´Êͺ·èÕ กา ✗ คาํ ตอบท่ถี กู ตอ งทส่ี ดุ ๑. ขอใดไมใ ชว ธิ กี ารประวัตศิ าสตร ๖. ขอ ใดคอื หลกั ฐานสมยั กอ นประวัติศาสตร ผฉสู บอับน ก. การตคี วามขอ มลู ก. ศิลาจารกึ พอขุนรามคําแหงมหาราช ข. การรวบรวมขอ มลู ค. การตรวจสอบขอมูล ✗ข. เครือ่ งปน ดนิ เผาบานเชยี ง ✗ง. การสรางแบบจําลอง ค. จดหมายเหตกุ รงุ ศรีอยุธยา ง. พงศาวดารไทย ๒. การศกึ ษาประวตั ศิ าสตรให ๗. ขอใดไมใชห ลักฐานท่เี ปน ลายลักษณ ความสําคญั กบั สิ�งใดมากท่สี ดุ อักษร ก. ขอสนั นิษฐาน ก. จารกึ ✗ข. โบราณวตั ถุ ✗ข. ขอ เทจ็ จริง ค. ตํานาน ง. พงศาวดาร ค. ขอ ความ ๘. ขอใดเปน โบราณสถานทีพ่ บใน ง. ขอมลู ๓. ขอใดคอื ข้นั ตอนแรกของวิธกี ารทาง ภมู ิภาคตะวันออกเฉ�ยงเหนอ� ประวตั ศิ าสตร ก. พระปรางคส ามยอด ก. การตีความขอมูล ข. พระธาตหุ ริภญุ ชยั ข. การรวบรวมขอมูล ค. พระปฐมเจดีย ค. การตรวจสอบขอ มลู ✗ง. พระธาตพุ นม ✗ง. การกําหนดหวั ขอ ทจี่ ะศกึ ษา ๙. ขอใดไมใชการตรวจสอบขอมลู ดว ย ๔. ขอใดเปน แหลง ขอ มลู เก่ียวกับ วิธีการทางประวัตศิ าสตร ภาคอีสาน ก. การตีความขอมูล ข. การเปรียบเทยี บขอ มูล ✗ก. แหลงโบราณคดีบา นเชียง ✗ค. การนําขอ มลู มาเขียนบนั ทกึ ข. เมืองศรมี โหสถ ค. พระปฐมเจดีย ง. การใหผ เู ชีย่ วชาญชว ยวิเคราะห ง. ถาํ ผแี มน ขอมลู ๕. เรื่องราวที่เกิดข้ึนในอดีต และมีการเลา สบื ตอๆ กนั มา คือหลักฐานประเภทใด ๑๐. ถา นกั เรียนตอ งการคน ควา เร่อื งราว ก. จารกึ ข. พงศาวดาร เกี่ยวกับทอ งถิน� ของตนเอง ควรเริม� ตน จากแหลง ขอ มูลใด จึงจะเหมาะสมทสี่ ุด ✗ค. ตํานาน ง. บันทึก ก. รานคา ข. สถานทีร่ าชการ ✗ค. หองสมดุ ง. โบราณสถาน ๑๗ประวัติศาสตร ๕ ๒บทท่ี ¤ÇÒÁ¨Ã§Ô ¡ºÑ ¢ÍŒ à·¨ç ¨Ã§Ô ¢Í§àÃèÍ× §ÃÒÇã¹·ŒÍ§¶¹èÔ ขอบขา ยสาระการเรยี นรแู กนกลางรายวชิ า ประวตั ิศาสตร ช้ัน ป.๕ ตัวชีว้ ัดชั้นป สาระพ้นื ฐาน ความรฝู งแนน ติดตัวผเู รียน มฐ. ส ๔.๑ (๓) ๑. ความแตกตางระหวางความ การศึกษาเหตุการณทางประวัติ- ศาสตรตองอาศัยหลักฐาน และหา อธบิ ายความแตกตางระหวา งความจรงิ จรงิ กบั ขอ เทจ็ จรงิ เกยี่ วกบั ขอเท็จจริงจากหลักฐานที่มีอยู เพ่ือ กับขอ เท็จจรงิ เกย่ี วกบั เรอื่ งราวในทอ งถ�นิ เรื่องราวในทอ งถนิ� สรุปหาความจริง ซ�ึงเรื่องราวทาง ๒. ตวั อยา งหลักฐาน ประวตั ศิ าสตรส ามารถเปลยี่ นแปลงได ประวตั ศิ าสตรท่แี สดง ถามกี ารคน พบหลกั ฐานใหม ความจรงิ กับขอ เทจ็ จรงิ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹íÒÊÙ‹¡ÒÃàÃÂÕ ¹ ผฉสู บอบั น ¹¡Ñ àÃÂÕ ¹·ÃÒºäËÁÇÒ‹ ¤ÇÒÁ¨Ã§Ô ·Õàè ¡Ô´¢é¹Ö ã¹Í´µÕ ¡ºÑ ¢ÍŒ à·¨ç ¨Ã§Ô ·Õè͸ԺÒÂàÃèÍ× §ÃÒÇã¹Í´µÕ ᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ÍÂÒ‹ §äà ๑๘ ประวัตศิ าสตร ๕ ๑ ¤ÇÒÁᵡµ‹Ò§ÃÐËÇ‹Ò§¤ÇÒÁ¨Ã§Ô ¡Ñº¢ŒÍà·ç¨¨Ã§Ô à¡ÂèÕ Ç¡ÑºàÃè×ͧÃÒÇã¹·ŒÍ§¶¹èÔ การศึกษาคนควาเร่ืองราวทางประวัติศาสตร ซ�ึงเปนเรื่องราวในอดีต บางเรื่องอาจเปนความจริง บางเร่ืองอาจไมเปนจริง ตามท่ีมีการตีความของ คนในรุนหลัง เพราะคนในรุนหลังศึกษาและตีความเร่ืองราวจากหลักฐานท่ีมีอยู เทานั้น เมื่อการศึกษาคนควาทางประวัติศาสตรคือการศึกษาจากหลักฐานที่ มอี ยู และขน้ึ อยกู บั การตคี วามหลกั ฐาน นกั เรยี นจงึ ควรรคู วามแตกตางระหวาง ความจรงิ กับขอ เทจ็ จริง ดังน�้ ความจริง คือ เร่ืองราวหรือเหตุการณท่ีเกิดขึ้นจริง สามารถพิสูจนตรวจสอบได วา เปน จรงิ หรอื มอี ยจู รงิ เชน ชมุ ชนบานเชียงเคยมีผูค นอาศยั อยูในอดีต บนผืนแผนดินไทยเคยมีผูคนอาศัยอยูมากอน พอขุนรามคําแหงมหาราช ไดป ระดิษฐอ ักษรไทยข้นึ เปนตน ผฉสู บอบั น ขอ เท็จจริง คอื คาํ อธิบายเรอื่ งราวหรอื เหตุการณต า งๆ ทเ่ี กิดขึน้ วาทาํ ไมเร่อื งราว หรือเหตุการณนั้นจึงเกิดข้ึน เพราะอะไร คําอธิบายดังกลาว อาจมีหลาย ความเห็นและแตกตางกัน ดังนั้นเราจึงตองรวบรวมคําอธิบายเหลาน้ันมา เพ่ือสรุปหาความจรงิ ท่เี กิดขึ้นในอดตี จะเหน็ ไดว า ความจรงิ คอื สง�ิ ทเ่ี กดิ ขน้ึ จรงิ สว นขอ เทจ็ จรงิ คอื คาํ อธบิ าย หรอื ขอวิเคราะหเกย่ี วกบั ความจริงน้นั ๆ ขอเท็จจริงท่ีเรารับรูหรือวิเคราะหข้ึนอยูกับขอมูลหลักฐานที่มี หากมี การคน พบหลกั ฐานขอ มลู ใหม หรอื มกี ารตคี วามหลกั ฐานขอ มลู ใหม ขอ เทจ็ จรงิ หรอื คาํ อธบิ ายเกย่ี วกบั ความจรงิ ในประวตั ศิ าสตรน น้ั ยอ มสามารถเปลย่ี นแปลงได ๑๙ประวัติศาสตร ๕ ๒ µÑÇÍ‹ҧËÅÑ¡°Ò¹»ÃÐÇѵÔÈÒʵ÷èÕáÊ´§¤ÇÒÁ¨ÃÔ§¡Ñº ¢ÍŒ à·¨ç ¨ÃÔ§ ตัวอยางที่ ๑ คนไทยอาศยั อยใู นดนิ แดนประเทศไทยในปจ จบุ นั เปน ความจรงิ สว นขอ เทจ็ จรงิ มีการวิเคราะหวา คนไทยไดต ้ังถน�ิ ฐานอยูในดินแดนประเทศไทยมาต้ังแตแ รกหรือมี ถน�ิ ฐานเดมิ มาจากทใ่ี ด ซง�ึ จากขอ เทจ็ จรงิ นท้� าํ ใหเ กดิ กลมุ แนวคดิ ตา งๆ มากมาย เชน ๑. แนวคดิ ทเ่ี ชอ่ื วา ถน�ิ เดมิ ของคนไทยอยบู รเิ วณเทอื กเขาอลั ไต แนวคดิ น�้เกิด จากขอ สันนษิ ฐานทว่ี า ถ�ินกาํ เนดิ ของมนุษยอยบู รเิ วณตอนกลางของทวีปเอเชีย คอื ทางตอนใตของเทอื กเขาอัลไต ซ�ึงปจจุบันอยูในประเทศมองโกเลีย บรเิ วณนป้� รากฏ รองรอยของมนุษยตั้งแตประมาณหนึ�งแสนปมาแลว และผูคนเหลาน�้เปนพวก ผิวเหลอื งหรือมองโกลอยด ซึ�งคนไทยก็เปนพวกผิวเหลือง ผฉสู บอับน ปจจุบันแนวคิดน้�ไมไดรับการยอมรับแลว เน�องจากขาดหลักฐานที่ นาเชื่อถือและนักวิชาการไดศึกษาคนควาขอมูลตางๆ ซ�ึงไดขอสรุปวา ถ�ินกําเนิด ของชนชาติไทยไมไดอยูบริเวณเทือกเขาอัลไตดวยเหตุผลหลายประการ อาทิ ถ�ิน กําเนิดแรกเริ�มของมนุษยไมไดอยูในทวีปเอเชีย แตหลักฐานเกาที่สุดพบที่ทวีป แอฟริกา และที่สําคัญคือ หลักฐานทางโบราณคดที ่พี บในบรเิ วณเทอื กเขาอลั ไตนั้น ไมเ กย่ี วของกบั ชนชาติไทย ๒. แนวคิดที่เช่ือวาถ�ินเดิมของไทยอยูบริเวณตอนใตของจีน ทางเหน�อของ ภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใต ตลอดจนรัฐอัสสัมของอินเดีย แนวคิดน�้เชื่อวา คนไทยอาศัยอยูกระจายกันไปต้ังแตมณฑลกวางตุง เรื่อยไปทางตะวันตกในมณฑล กวางสี ยนู นาน กยุ โจว เสฉวน ตลอดจนรฐั อัสสมั ของอนิ เดีย โดยอาศยั ความเชอ่ื วา มผี คู นทม่ี ภี าษาและวฒั นธรรมคลา ยกบั คนไทย อยทู างตอนใตข องจีนเปนจํานวนมาก รวมทัง้ พบหลักฐานจากบันทกึ ของจีนทกี่ ลาวถงึ คนไทยสมัยแรกๆ หรือทจี่ นี เรยี กวา “ไต” มาเปนเวลากวา ๒,๐๐๐ ปแลว ๒๐ ประวตั ศิ าสตร ๕ แนวคิดนี้ไดรับการยอมรับมากท่ีสุดใน ปจ จบุ นั ดว ยเหตผุ ลหลายประการ อาทิ บรเิ วณ ทางตอนใตข องจีนแถบมณฑลกวางตงุ กวางสี ยูนนาน กุยโจว เสฉวน ในปจจุบันยังมีชน หลายเผา คือ พวกไต พวกจวง ที่มีลักษณะ รปู รา ง หนา ตา ผวิ พรรณ ภาษา และวฒั นธรรม คลายกับคนไทย ตลอดจนมีลักษณะรวมทาง วัฒนธรรมคลายกันอยูหลายอยาง เชน การ ไถนา การทํานาดํา การทดนํ้า การระบายนํ้า การสรางบานใตถุนสูง ไมสรางติดดินแบบจีน ▲ จติ ร ภมู ศิ กั ด์ิ ผทู มี่ คี วามเชอ่ื วา ถนิ� ฐานเดมิ การสักตามรางกาย เปนตน ในปจจุบันยังมี ของคนไทยอยูบริเวณตอนใตของจีนทาง ชาวไทเรียกตนเองวาไต อาศัยอยูมากในเขต เหน�อของภาคพ้ืนเอเชียตะวันออก-เฉ�ยง สิบสองปนนา เมืองคุนหมิง มณฑลยูนนาน ใต ตลอดจนรฐั อัสสมั ของอนิ เดยี และพวกจวงอาศัยอยูในมณฑลกวางสี ผฉูสบอับน ๓. แนวคิดท่ีเชื่อวาถ่ินเดิมของคนไทยอยูบริเวณคาบสมุทรมลายูบริเวณ หมูเกาะชวา แนวคิดน้ีมาจากพ้ืนฐานความเช่ือที่วา คนไทยกับคนในหมูเกาะ อินโดนีเซีย คาบสมุทรมลายู และฟลิปปนส มีความคลายคลึงกันหลายประการ เชน มีหนาตาเหมือนกัน มีรากภาษามาจากแหลงเดียวกันและคลายคลึงกัน และ จากการศึกษาโดยอาศัยความรูดานการแพทยไดมีการวิเคราะหกลุมเลือดท่ีได จากการสุมตัวอยางกลุมเลือดของคนไทยกับคนอินโดนีเซียวามีความคลายคลึงกัน จึงเช่ือวาคนไทยอาศัยอยูแถบศูนยสูตรกอน แลวจึงอพยพข้ึนมาบนผืนแผนดิน ไทย เลยขึน้ ไปจนถงึ ตอนใตของจีน แลวจงึ อพยพลงใตม ายังดินแดนไทยในปจจบุ นั อีกครงั้ แตแนวคิดนี้ไมไ ดร ับการยอมรบั เนือ่ งจากเหตุผลไมห นกั แนนเพยี งพอ ๒๑ประวัตศิ าสตร ๕ ๔. แนวคดิ ท่ีเชอื่ วาถน�ิ เดิมของคนไทยอยูบรเิ วณท่ีเปน ประเทศไทยปจ จุบัน แนวคดิ นเี้ กิดจากการขดุ คน ทางโบราณคดี ทพี่ บรอ งรอยการอยอู าศยั ของมนุษยบ น ผืนแผนดินไทยมานานถึง ๑๘๐,๐๐๐ ปมาแลว ดังไดพบเคร่ืองมือ เครื่องใชอายุ ประมาณ ๗๐๐,๐๐๐ ป และโครงกระดกู อายุประมาณ ๑๐,๐๐๐ ป ของผคู นสมยั โบราณในหลายจังหวัดของประเทศไทย เชน พบโครงกระดูกที่ถํ้าพระ อําเภอ ไทรโยค จงั หวัดกาญจนบรุ ี ท่ีถํ้าผีแมน จังหวดั แมฮ องสอน พบเครอ่ื งปน ดนิ เผาลาย เขียนสี เครื่องมือเครื่องใช เครื่องประดับ เคร่ืองมือหิน เมล็ดขาว ท่ีแหลง โบราณคดีบานเชียง อําเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี แนวคิดน้ียังไมเปนที่ ยอมรับในทางวิชาการ เพราะเหตุผลท่ีนํามาเสนอนั้นขาดหลักฐานและไมมีเหตุผล ทเ่ี พียงพอ แนวคิดตางๆ เก่ียวกับเร่ืองความเปน มาของชนชาติไทยนนั้ ยงั ไมอาจสรปุ ไดวาถ่ินกําเนิดของชนชาติไทยอยูในบริเวณใด เน่ืองจากขอมูลและหลักฐาน ผฉูส บอบั น เก่ียวกับความเปนมาของชนชาติไทยมีนอย แตจากหลักฐานทางประวัติศาสตรและ โบราณคดี แนวคิดท่ีเช่ือวาคน ไทยอยูทางตอนใตของจีนมี ความนา เชอื่ ถอื มากทสี่ ดุ เพราะ พบชนกลุมนอยท่ีอาศัยอยูทาง ตอนใตของจีน โดยเปนกลุม ชาติพันธุท่ีพูดตระกูลภาษาไท ประกอบกับมีความเช่ือและมี เครื่องปน ดนิ เผา ทแี่ หลงโบราณคดบี านเชยี ง วฒั นธรรมทคี่ ลา ยคลงึ กบั คนไทย จ.อดุ รธาน� ในปจ จบุ นั มาก ͨÂÒ¡Ò‹ á§ä¹ÃÇ¡¤çµ´Ô ÒÍÁ×¹è ¡·ÒÕ¹è ÃÈ‹ÒàÖ¡ªÉè×Ͷҷ×͡ҧǻҋ áùÐÇÇѵ¤ÈÔÔ´ÒàÊ´ÁԵáËçÍÒÒ¨¡Á¾¡Õ ºÒËõÅÕ¤¡Ñ Ç°ÒÒÁ¹ãÍËÒŒ Á§ä‹Í´Ô§Œ ๒๒ ประวัตศิ าสตร ๕ ตัวอยางที่ ๒ ชื่อพิธีอยางหน่ึงของพราหมณ เปนพิธีจุดโคม รบั พระเปน เจา ทาํ ในวันเพญ็ เดือน ๑๒ ในศิลาจารึกสุโขทัยกลาวถึงการที่ผูคนมีการเผาเทียนเลนไฟหรือจองเปรียง ลอยพระประทปี ซง�ึ ถกู ตีความในสมยั ปจจุบนั วา เปน ประเพณล� อยกระทง ในปจจุบันจังหวัดสุโขทัยและการทองเท่ียวแหงประเทศไทยไดสงเสริม ใหประเพณ�ลอยกระทงท่ีจังหวัดสุโขทัยเปนประเพณ�สําคัญประจําป เพ่ือดึงดูด นักทองเที่ยว มีการจัดงานลอยกระทงในอุทยานประวัติศาสตรสุโขทัย มีการจัด แสดงแสง สี เสียง ทม่ี ตี วั ละครนางนพมาศผถู ูกเชอ่ื วา เปนคนคดิ ประดิษฐก ระทงข้นึ เปนคนแรก งานประจําปน�้ไดรับการโฆษณาและสรางความสําคัญวาเปนประเพณ� ลอยกระทงเผาเทียนเลนไฟแบบสุโขทัย หรือยอนอดีตประเพณ�สมัยสุโขทัย น�คือ ขอ เทจ็ จริงทีเ่ กดิ ขน้ึ แตความจริงน้ันในศิลาจารึกสุโขทัยไมไดกลาวถึงประเพณ�ลอยกระทง ไมได กลาวถึงนางนพมาศ กลาวแตคําวา เผาเทียนเลนไฟ ซ�ึงถูกตีความในภายหลังวา ผฉสู บอับน เปนพิธีลอยกระทงเผาเทยี นเลนไฟ การจัดงานแสดงแสง สี เสียง ของงานจองเปรยี งลอยพระประทีปหรือเผาเทยี นเลน ไฟ ที่ จ.สุโขทัย ๒๓ประวตั ิศาสตร ๕ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÙ แบง กลมุ กลมุ ละ ๓-๔ คน สบื คน ตวั อยา งขอ มลู จากหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร ในทองถ�นิ ท่แี สดงความจริงกับขอเท็จจริง แลวบันทึกขอมูล จากน้ันนําเสนอ ผลงานหนาชัน้ ......................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ฉบับ ............................................................................................................................................................................................................................................................... ผสู อน ขน้ึ อยกู ับดลุ ยพินิจของผูสอน............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................... ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒๔ ประวตั ศิ าสตร ๕ ๒¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹ปÒร¡ะÒจÃํา¤บทÔ´ที่ ๑. ตอบคาํ ถามเกย่ี วกบั ความจรงิ กบั ขอ เทจ็ จรงิ ใหถ กู ตอ ง มสฐ4./.ต1ัวช(3ี้ว)ดั ๑) ในการศกึ ษาเรอ่ื งราวทางประวตั ศิ าสตร ความจรงิ คอื อะไร ความจรงิ คอื เรอ่ื งราวหรอื เหตกุ ารณท เ่ี กดิ ขน้ึ จรงิ สามารถพสิ จู น......................................................................................................................................................................................................................................... ตรวจสอบไดวา เปนจริงหรือมีอยูจริง เชน ในปจจุบัน จ.สุโขทัย......................................................................................................................................................................................................................................... และการทองเที่ยวแหงประเทศไทยไดสงเสริมใหประเพณีลอยกระทง......................................................................................................................................................................................................................................... ที่ จ.สุโขทัย เปน ประเพณสี าํ คญั ประจําป เปนตน......................................................................................................................................................................................................................................... ๒) ในการศกึ ษาเรอ่ื งราวทางประวตั ศิ าสตร ขอ เทจ็ จรงิ คอื อะไร ขอ เทจ็ จรงิ คอื คาํ อธบิ ายเรอ่ื งราวหรอื เหตกุ ารณต า งๆ ทเ่ี กดิ ขน้ึ วา......................................................................................................................................................................................................................................... ทําไมเรื่องราวหรือเหตุการณนั้นจึงเกิดข้ึน เพราะอะไร ซ่ึงคําอธิบาย......................................................................................................................................................................................................................................... ดังกลาว อาจมีหลายความเห็นและแตกตางกัน ซ่ึงหากมีการคนพบ......................................................................................................................................................................................................................................... หลักฐานขอมูลใหม ขอเท็จจริงหรือคําอธิบายเก่ียวกับความจริงใน ผูสอน......................................................................................................................................................................................................................................... ฉบบั ประวตั ิศาสตรน ้ันยอมสามารถเปลี่ยนแปลงได......................................................................................................................................................................................................................................... ๓) ถา มกี ารคน พบหลกั ฐานขอ มลู ใหม หรอื มกี ารตคี วามหลกั ฐานขอ มลู ใหมท ่ี ไมต รงกบั ความคดิ หรอื ความเชอ่ื เดมิ ของตน เราควรปฏบิ ตั อิ ยา งไร (ตัวอยาง) ๑. ตรวจสอบหลกั ฐาน หรือการตคี วามหลกั ฐานขอ มูลใหม วา มีความ......................................................................................................................................................................................................................................... ถูกตอง นาเชื่อถือเพยี งใด และมคี วามเปน ไปไดม ากนอ ยเพียงใด......................................................................................................................................................................................................................................... ๒. ถา หลกั ฐานขอมลู ใหม และการตคี วามหลกั ฐานขอ มูลใหม มีความ......................................................................................................................................................................................................................................... ถกู ตอ งมากกวา และนา เชอ่ื ถอื มากกวา ขอ มลู เดมิ ควรยอมรบั หลกั ฐาน......................................................................................................................................................................................................................................... ขอ มลู ใหม เพอ่ื ใหม คี วามคิดหรอื ความเชอ่ื ในเรือ่ งท่ถี ูกตอ งตอ ไป......................................................................................................................................................................................................................................... ๒. ใหนักเรียนสืบคนขอมูลเร่อื งราวตางๆ ในทองถ�นิ ของตน ๑ เร่อื ง แลวยก ตวั อยา งความจรงิ และขอ เทจ็ จรงิ เกย่ี วกบั เรอ่ื งนน้ั จากนน้ั บนั ทกึ ขอ มลู และ มสฐ4./.ต1วั ช(3วี้ )ัด นาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั ขึ้นอยกู ับดุลยพนิ ิจของผูส อน ๒๕ประวัติศาสตร ๕ ๒Ẻ·´Êͺ·Õè กา ✗ คาํ ตอบที่ถูกตองที่สดุ ใชข อ ความตอบคาํ ถาม ขอ ๑-๓ ๖. “เรอ่ื งราวประวตั ศิ าสตรส ามารถเปลย่ี นแปลง ๑) ไทยเสยี กรงุ ศรีอยุธยาครง้ั ท่ี ๒ ได ถามหี ลกั ฐานที่นา เชือ่ ถอื กวา” เม่ือ พ.ศ. ๒๓๑๐ จากขอ ความนน้� กั เรยี นมคี วามรสู กึ อยา งไร ✗ก. เหน็ ดวย ข. ไมเหน็ ดว ย ๒) กรงุ ศรอี ยุธยาแตกเพราะไมไดท าํ ค. ไมถูกตอ ง ง. รูสึกเฉยๆ สงครามมานาน ๗. การไมย อมรบั ขอ เท็จจริงใหมๆ จะสง ผลอยา งไร ๓) กรุงศรอี ยธุ ยาแตกเพราะเกิดความ ✗ก. ทาํ ใหค วามรูทางประวตั ศิ าสตร แตกแยกในราชสาํ นัก ไมง อกเงย ๔) กองทัพพมา เตรยี มพรอ มมาอยา งดี ๑. จากขอความ ขอใดคือความจริง ✗ก. ๑) ข. ๒) ข. ทาํ ใหม คี วามมั�นใจในความรูเดิม ค. ทําใหไมต องคนหาหลักฐานใหม ค. ๓) ง. ๔) ง. ทาํ ใหไมตองเสยี เวลาในการตีความ ๒. จากขอความ ขอใดคอื ขอ เท็จจริง ก. ๒) ข. ๓) ๘. การตคี วามหลักฐานขอมูลใหม ควรพจิ ารณาจากขอใด ค. ๔) ✗ง. ถกู ทกุ ขอ ก. ความพอใจของตน ๓. จากขอ ความเปนหลักฐานทีเ่ กี่ยวกบั ผฉูสบอับน รชั สมัยของพระมหากษตั ริยอ งคใด ข. คําบอกเลาจากคนอ่นื ก. สมเด็จพระรามาธบิ ดีที่ ๑ ✗ค. หลักฐานทนี่ า เช่ือถอื ท่ีสุด ง. ความพอใจของเจาของหลกั ฐาน ข. สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ๙. ขอ ใดเปนปญ หาในการตีความ ค. สมเด็จพระนารายณมหาราช ✗ง. พระเจาเอกทศั ประวัตศิ าสตรท อ งถน�ิ ก. คนในทอ งถน�ิ ยอมรับหลักฐานใหมๆ ๔. ขอ ใดไมใ ชข อเท็จจรงิ อยตู ลอดเวลา ก. ในสมยั สโุ ขทัยมีประเพณล� อยกระทง ข. นางนพมาศเปน คนคดิ ประดษิ ฐ ข. การคน พบหลกั ฐานใหมๆ อยา งตอ เนอ� ง ✗ค. คนในทอ งถน�ิ ตอ ตานการตคี วาม กระทงขนึ้ เปนคนแรก หลกั ฐานใหม ✗ค. ศิลาจารกึ สโุ ขทัยกลาวถงึ การ เผาเทียนเลน ไฟ ง. นักประวตั ิศาสตรไมไ ดรบั การยอมรบั ๑๐. ขอใดไมใชก ารแบงประเภทหลกั ฐาน ง. ประเพณ�ลอยกระทงเปน ประเพณ� ทางประวตั ศิ าสตร สําคัญในสมยั สโุ ขทยั ๕. ขอ ใดกลา วถูกตอง ก. หลกั ฐานชัน้ ตน - ชั้นรอง ข. หลกั ฐานทเ่ี ปน ตัวอกั ษร - ไมเ ปน ก. ความจรงิ คอื เรอ่ื งทไ่ี มส ามารถพสิ จู นได ตัวอกั ษร ข. ขอ เทจ็ จริง คอื เร่อื งทพ่ี สิ ูจนไมไ ด ค. ขอเท็จจริง คอื เร่อื งทเี่ กดิ ข้ึนจริง ✗ค. หลกั ฐานทเ่ี กดิ ขน้ึ กอ น - เกดิ ขน้ึ ทห่ี ลงั ง. หลักฐานสมัยกอนประวตั ิศาสตร - ✗ง. ความจรงิ คอื เรื่องท่เี กิดขนึ้ จริง สมัยประวัติศาสตร ๒๖ ประวัตศิ าสตร ๕ ¡¨Ô ¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÌҧÊÃä ชน้ิ ที่ ๑ เรือ่ ง หลักฐานทางประวัตศิ าสตร ผฉูสบอับน ๑. แบงนักเรียนเปน กลมุ กลมุ ละ ๕-๖ คน ๒. ใหส มาชิกแตละกลมุ ชว ยกันสืบคนขอมลู เก่ยี วกับหลักฐาน ทางประวตั ิศาสตรทมี่ ีในทองถ�ินของตน ๓. ชว ยกันจาํ แนกหลักฐานตามหัวขอ ทีก่ าํ หนดให แลว จัดทํา เปน สมดุ ภาพ พรอ มบอกรายละเอยี ดของหลักฐานประกอบ พอเขา ใจ - หลกั ฐานชั้นตน / หลกั ฐานชั้นรอง - หลกั ฐานทเี่ ปนตวั อกั ษร / หลักฐานท่ีไมใชต ัวอักษร - หลักฐานสมัยกอ นประวตั ิศาสตร / หลกั ฐานสมัยประวตั ิศาสตร ๔. สงตัวแทนออกมานาํ เสนอผลงานหนาชั้น ชนิ้ ที่ ๒ เร่ือง ความจรงิ กบั ขอ เท็จจรงิ ๑. แบง นกั เรียนเปน กลุม กลมุ ละ ๕-๖ คน ๒. ใหสมาชกิ แตล ะกลมุ ชว ยกันคน ควาขอ มลู เกีย่ วกบั ความจริง กับขอ เทจ็ จรงิ ของเรอื่ งตา งๆ ที่มีในทอ งถนิ� ตน เชน ความเปนมาของช่ือทองถิน� สถานที่สําคัญใน ทองถิ�น แลวบนั ทกึ ขอ มลู จัดทําเปน ผลงานกลุม ๓. สงตวั แทนออกมานําเสนอผลงานหนาชัน้ ๒๗ประวัตศิ าสตร ๕ Ẻº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹»ÃШíÒ˹Nj  รายการวดั ประเมนิ ผลตามเปาหมายการเรียนรู ประจําหนวยที่ ๑ คาํ ช้ีแจง : ๑. ครูกําหนดคะแนนเต็มของกิจกรรมที่ตองการวัดผลเพื่อเก็บสะสม ๒. ครูนําคะแนนจากการวัดผลดานความรู (K) / ทักษะกระบวนการ (P) / คุณลักษณะที่พึงประสงค (A) ของนักเรียน แตละคนกรอกลงในตาราง และสรุปผลการประเมิน ๓. ชิ้นงานที่มีเครื่องหมาย * กํากับ ใหใชประกอบการประเมินการอาน คิดวิเคราะห และเขียนสื่อความ รายการประเมนิ รายการเคร่อื งมอื วัดและประเมินผลการเรยี นรูข องนักเรยี น คะแนนรวมดา น ดานความรู (K) ดานทกั ษะ/กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค (A) K/P/A ตัวช้วี ดั ชน้ั ป.๕ หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ประเมนิ ผลสมั ฤทธิ์ดา น K / P / A ส ๔.๑ (๑) ก. พัฒนาการคดิ - แบบประเมนิ - แบบประเมิน สบื คนความเปนมา บทที่ ๑ บนั ทกึ ขอ มูล ทกั ษะสงั คม คณุ ลักษณะ ของทอ งถิ�นโดยใช การใชว ิธกี ารทาง - แบบประเมิน ทีพ่ ึงประสงค หลกั ฐานทห่ี ลากหลาย ประวัตศิ าสตรสบื คน ทักษะ ขอ มลู ความเปน มาของ กระบวนการ ส ๔.๑ (๒) รวบรวม ทองถน�ิ ขอ มลู จากแหลง ตา งๆ เพอ่ื ตอบคําถามทาง ประวตั ศิ าสตรอ ยา งมี เหตผุ ล ผฉสู บอับน ส ๔.๑ (๓) ก. พัฒนาการคิด - แบบประเมนิ - แบบประเมนิ อธบิ ายความแตกตา ง บทที่ ๒ ขอ ๑ ทักษะสังคม คณุ ลกั ษณะ ระหวา งความจริงกับ ตอบคําถามเกีย่ วกบั - แบบประเมนิ ทีพ่ งึ ประสงค ขอ เท็จจริงเกยี่ วกับ ความจรงิ กบั ขอ เทจ็ จรงิ ทักษะ เร่ืองราวในทอ งถน�ิ กระบวนการ สว นท่ี ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดานผลการเรยี นตามตวั ชี้วดั สวนท่ี ๒ คะแนนจากการประเมนิ ตนเองของนักเรียน ผลงานกิจกรรมบูรณาการฯ ที่นักเรียนเลือก เรื่อง .......................................................................... สว นที่ ๓ คะแนนจากการทดสอบสมั ฤทธิผลประจําหนวย การทําแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ทิ า ยเลม สรปุ ผลการประเมินพฒั นาการเรียนรูป ระจาํ หนวย ขอ เสนอแนะ ………………………………………………………………….. ผาน ไมผาน ……………………………………………………………………………………………. ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ๒ พอใช ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ผานเกณฑประเมิน ลงช่อื …………………………………………………………… ผูประเมิน / /…………………….. ……………………. …………………… ☞ หมายเหตุ ครูสามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงใน แบบบันทึกอื่นที่ครหู รือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๒๘ ประวตั ศิ าสตร ๕ ห นว๒ยการเรยี น ¾Ñ²¹Ò¡ÒâͧÁ¹ÉØ ÂªÒµÔรทู ่ี เปา หมายการเรียนรปู ระจําหนวยท่ี ๒ แผนผงั ความคิดประจาํ หนว ยท่ี ๒ เม่ือเรียนจบหนวยน้�แลว ผูเรียนจะมีความรู พฒั นาการของมนษุ ยชาติ ความสามารถตอ ไปน้� ๑. อธบิ ายอทิ ธพิ ลของอารยธรรมอนิ เดีย และจีน อิทธพิ ลของอารยธรรม อทิ ธิพลของอารยธรรม อนิ เดียและจีน ตา งชาติ ทีม่ ตี อ ไทย และเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใต โดยสังเขป การเขามาของอารยธรรมอินเดีย การเขามาของวัฒนธรรม ๒. อภิปรายอิทธิพลของวัฒนธรรมตางชาติตอ และจีนในดินแดนไทยและภูมิภาค ตา งชาติในสังคมไทย สงั คมไทยปจ จุบัน โดยสงั เขป เอเชยี ตะวนั ออกเฉย� งใต อิทธิพลของวัฒนธรรม อทิ ธิพลของอารยธรรมอนิ เดีย ตางชาติที่มีตอสังคมไทย คณุ ภาพท่พี งึ ประสงคข องผเู รยี น และจีนที่มีตอไทยและคนใน ในปจ จบุ นั ๑. มีความรูเรือ่ งทอ งถ�นิ ของตน ภมู ภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉย� งใต ผฉสู บอับน ในเชิงประวัตศิ าสตร ๒. สามารถเปรยี บเทยี บเรอื่ งราวของทอ งถน�ิ จังหวัด และภาคตางๆ ของประเทศไทย ๓. ไดร บั การพฒั นาแนวคิดทางประวตั ิศาสตร เพื่อขยายประสบการณแ ละนาํ ไปสูก ารทาํ ความเขาใจการเปล่ียนแปลงทางสงั คม จากอดตี สปู จจุบนั ๑บทท่ี Í·Ô ¸¾Ô ŢͧÍÒøÃÃÁÍ¹Ô à´ÕÂáÅШչ ขอบขายสาระการเรยี นรูแกนกลางรายวิชา ประวตั ิศาสตร ช้นั ป.๕ ตัวชวี้ ดั ชั้นป สาระพ้ืนฐาน ความรฝู งแนน ตดิ ตวั ผเู รียน มฐ. ส ๔.๒ (๑) ๑. การเขามาของอารยธรมอิน การเรียนรูเกี่ยวกับอารยธรรม อธิบายอิทธิพลของอารยธรรมอินเดยี เดยี และจนี ในดินแดนไทยและ อินเดีย และจีน ที่มีอิทธิพลตอไทย และจีนท่ีมีตอ ไทย และเอเชยี ตะวนั ออก- ภูมิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉ�ยงใต และภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใต เฉย� งใตโ ดยสงั เขป ๒. อิทธิพลของอารยธรรมอินเดีย ทาํ ใหเ ราเขา ใจวฒั นธรรมของผคู นใน และจีนที่มีตอไทยและคนใน ภูมิภาคน้�ไดดีย�งิ ขึน้ ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉย� งใต ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹Òí Ê¡‹Ù ÒÃàÃÕ¹ ผฉสู บอับน ¨Ò¡ÀÒ¾ ¹¡Ñ àÃÕ¹¤´Ô Ç‹Òà¡ÂèÕ Ç¡ÑºÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§ªÒµãÔ ´ áÅÐÊѧࡵ¨Ò¡Ê§Ôè ã´ ๓๐ ประวตั ิศาสตร ๕ ๑ ¡ÒÃà¢ÒŒ ÁҢͧÍÒøÃÃÁÍ¹Ô à´ÂÕ áÅШ¹Õ ã¹´¹Ô á´¹ä·Â áÅÐÀÙÁÔÀÒ¤àÍàªÂÕ µÐÇ¹Ñ ÍÍ¡à©ÂÕ §ãµŒ ดินแดนไทยและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใตมีความเจริญรุงเรืองมา ต้ังแตคร้ังอดีต ผูคนในดินแดนบริเวณแถบน้�ไดมีการติดตอชาวจีนและ อินเดียมานานแลว ทําใหไดรับอารยธรรมของจีนและอินเดียมาต้ังแตคร้ังอดีต สงผลมาถึงปจจุบัน อารยธรรมบางอยางนํามาใชโดยตรง เชน ภาษา ศาสนา อาหาร บางอยางปรับเปลี่ยนใหกับวัฒนธรรมเดิม เชน วัฒนธรรมการดํารง ชีวิต รปู แบบงานศลิ ปะ อารยธรรมอินเดียและจีนไดเขามาในดินแดนไทยและภูมิภาคเอเชีย- ตะวนั ออกเฉ�ยงใตหลายปจ จยั ดวยกนั ดงั น�้ ๑. การตดิ ตอ คา ขาย พอ คา ชาวจนี และชาวอนิ เดยี ไดน าํ สนิ คา มาขายใน ดนิ แดนไทยและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใต และไดนําวัฒนธรรมของตน เขามาเผยแพร เชน วฒั นธรรมดา นภาษา การแตง กาย อาหารการกนิ เปน ตน ผฉสู บอับน สินคาท่ีพอคาชาวจีนนํามาขาย เชน ใบชา ผาไหม กระดาษ เปนตน สวนสินคาที่พอคาชาวอินเดียนํามาขาย เชน พรม ผา หินสี เคร่อื งเทศ เปนตน ของหอมฉุน และเผ็ดรอนท่ีไดมาจากตนไม สําหรับใชทํายาไทยและปรุง อาหาร เชน ลูกผกั ชี ยีห่ รา โดยมากมาจากตางประเทศ (อินเดยี ) ▲ ภาพจาํ ลองการติดตอคา ขายกบั ชาติตา งๆ ในอดตี ๓๑ประวัติศาสตร ๕ ๒. การเผยแผศาสนา บริเวณภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใตไดรับ พระพุทธศาสนาจากอินเดียและศรีลังกา ไดรับศาสนาพราหมณ-ฮินดูจาก อินเดีย ไดรับศาสนาอิสลามจากพอคามุสลิม ไดรับพระพุทธศาสนานิกาย มหายานจากจนี ๓. การติดตอทางการทูต ทูตชาวจีนไดเดินทางมายังดินแดนไทยและ ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉย� งใตเพือ่ ตดิ ตอ สมั พนั ธกบั ผูคนในภูมิภาคน้� จงึ ทําให เกดิ การถายทอดวัฒนธรรมใหแกกนั และกนั ๔. การเขามารบั ราชการ ของชาวอนิ เดยี ชาวจีน และการแตงงานกับ ชาวพ้ืนเมือง ทําใหมีการถายทอดวัฒนธรรมในดานตางๆ เชน การแตงกาย แบบจีน การพูดภาษาจีน การรับเอางานศิลปะในพระพุทธศาสนาจากอินเดีย เชน เจดยี ท รงลงั กา พระพทุ ธรปู การรบั เอางานวรรณกรรม เชน รามเกยี รติ์ จาก อนิ เดีย และพธิ กี รรมตางๆ ท่พี ราหมณจ ากอินเดยี นาํ มาเผยแพร เจดียรูปทรงกลม มีฐานลางเปนฐานบัวลูกแกว ผฉูสบอับน องคครรภธาตุมีรูปทรงคลายระฆังควํา ตอนบนเปน ท่ีตง้ั ของรตั นบลั ลังก มียอดประดบั ดวยปลอ งไฉน ▲ การบูชาพระพรหมเปนอทิ ธพิ ลทางศาสนาพราหมณ-ฮนิ ดู ๓๒ ประวัตศิ าสตร ๕ ๒ Í·Ô ¸¾Ô ŢͧÍÒøÃÃÁÍÔ¹à´ÂÕ áÅШ¹Õ ·ÕèÁµÕ ‹Íä·Â áÅФ¹ã¹ÀÁÙ ÀÔ Ò¤àÍàªÕµÐÇ¹Ñ ÍÍ¡à©ÂÕ §ãµŒ อารยธรรมอินเดียและจีนท่ีมีอิทธิพลตอไทยและผูคนในภูมิภาคเอเชีย- ตะวนั ออกเฉย� งใต ที่เราสงั เกตไดงาย เชน อารยธรรมดา นศาสนาและความเชอ่ื อารยธรรมดานภาษา อารยธรรมดานการแตงกาย และอารยธรรมดานอาหาร เปนตน ๑. อิทธพิ ลของอารยธรรมอินเดีย อารยธรรมอินเดียมีผลตอลักษณะการดําเนินชีวิตของไทยและ ผคู นในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉ�ยงใตหลายดา น เชน ๑) ดานศาสนา ผูคน พื้นเมืองในเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใต ไดรับเอาศาสนาพราหมณ-ฮินดูและ พระพุทธศาสนาที่มีผลตอการสราง ผฉสู บอบั น งานศิลปะท่ีมีหลักฐานปรากฏอยู มากมาย เชน ปราสาทนครวดั นครธม ในกมั พชู า เจดยี ช เวดากองในเมยี นมา บุโรพุทโธในอนิ โดนเ� ซยี สาํ หรบั ในดนิ แดนไทย ไดรับศาสนาพราหมณ-ฮินดู และ พระพุทธศาสนามาตั้งแตสมัยโบราณ เชน ทวารวดี ในสมัยสุโขทัยรับ พระพุทธศาสนาจากนครศรีธรรมราช เจดยี ช เวดากอง ประเทศเมยี นมา เปน สถาปต ยกรรม ทําใหพระพุทธศาสนาเปนสวนสําคัญ ท่ีไดรับอทิ ธิพลจากพระพทุ ธศาสนา ในวถิ ชี ีวติ ของคนไทย ๓๓ประวตั ิศาสตร ๕ ๒) ดานการเมืองการปกครอง รับความเชื่อเรื่องสมมติเทพและ กฎหมายพระมนูธรรมศาสตรของอินเดียมาเปนแมแบบของกฎหมายใน หลายประเทศ เชน เมยี นมา กมั พูชา ไทย พระราชาแหง ธรรม คอื พระพทุ ธเจา และพระราชาผทู รงธรรม ในอดีตประเทศไทยมีการปกครองแบบพอปกครองลูก การรับ ศาสนาพราหมณทําใหมีความเชื่อเร่ืองกษัตริยเปนสมมติเทพตามแนวความเชื่อ ของอินเดีย ตอมาไดนําหลักธรรมในพระพุทธศาสนามาผสมผสานเพ่ือใชใน การปกครอง พระมหากษัตริยจงึ เปน ธรรมราชาในเวลาตอมา ๓) ดานอักษรศาสตร รับภาษาบาลี สันสกฤตจากอินเดียมาใช ทําให ประเทศตา งๆ ทง้ั ไทย กมั พชู า อนิ โดนเ� ซยี มภี าษาทม่ี คี าํ ในภาษาบาลี สนั สกฤต ผสมอยูมากมาย เชน ช่ือของคนในประเทศเหลาน�้ รับวรรณคดีอินเดีย เชน มหากาพยรามายณะ ซึ�งมีอิทธิพลตอวรรณคดีของไทย เมียนมา กัมพูชา อนิ โดน�เซีย รวมถึงวรรณคดที างพระพทุ ธศาสนา เชน ชาดก ๔) ดานวิถีชีวิต คนไทยและคนท่ีอยูในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใต ผฉูสบอบั น บางสว นไดร บั วฒั นธรรมการแตง กายและวฒั นธรรมการกนิ อาหารจากอารยธรรม อินเดีย เชน รับประทานอาหารที่มีเครื่องเทศเปนสวนผสม ใสเส้ือผาแบบ ชาวอนิ เดยี เปนตน ๕) ดานกฎหมาย ไดรับ รากฐานกฎหมายจากอินเดีย คือ คมั ภรี พ ระธรรมศาสตร ซงึ� กลายเปน หลกั ของกฎหมายของประเทศตา งๆ เชน เมยี นมา กัมพูชา ไทย ๖) ดานศิลปวิทยาการ รับ รปู แบบสถาปต ยกรรมของพระพทุ ธ- ศาสนาจากอนิ เดยี ลงั กา เชน พระปฐมเจดยี ท่ี จ.นครปฐม เปนสถาปตยกรรม เจดยี ท รงลงั กา พระพทุ ธรปู ท่ีไดรับอทิ ธพิ ลมาจากศลิ ปะลังกา ๓๔ ประวตั ิศาสตร ๕ ๒. อทิ ธพิ ลของอารยธรรมจีน ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉ�ยงใต และดินแดนไทยไดรับอารยธรรม จนี มานานแลว โดยผานทางการคา การเผยแผศ าสนา การศกึ ษา อทิ ธพิ ลของ อารยธรรมจีนทม่ี ีตอโลก และเอเชียตะวนั ออกเฉย� งใตมีหลายประการ เชน วรรณกรรมจนี แพรห ลายใน ใชชาวจนี ทาํ หนาท่ีเดนิ เรือ ดินแดนน�้ เชน สามกก ไซอวิ� ใชแ บบแผนการเดินเรือจากจีน ภาษาจีนมีใชปะปนในภาษาไทย จางพอคาชาวจีนรับราชการ เชน จ้ิมกอง (ของถวาย) ในราชสํานักทําหนา ท่ีดแู ล ตนหน (ผูน าํ รอ ง) การคาขาย ดานอกั ษรศาสตร ดา นการคา และการเดนิ เรอื อทิ ธพิ ลของ ผฉสู บอบั น อารยธรรมจีน ดานศลิ ปวิทยาการ ดา นวิถีชีวติ ไทยรับอิทธิพลงาน ดานศาสนา การทาํ อาหาร เชน จิตรกรรม และการทํา การใชกระทะ การผัด เครอ่ื งปน ดนิ เผาจากจนี พระพุทธศาสนานิกาย อาหาร การใชน า้ํ มัน เวยี ดนามรบั รปู แบบ มหายานมีการเผยแผ การใชตะเกียบ สถาปตยกรรม เขามา รวมถงึ ประเพณ� กนิ อาหาร ศิลปกรรมจากจนี การไหวเจา การกินเจ การดมื่ นํา้ ชา การไหวบรรพบุรษุ ๓๕ประวัตศิ าสตร ๕ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠๑. สืบคนอิทธิพลของอารยธรรมของอินเดียและจีนท่เี ขามาในเอเชียตะวันออก- เฉย� งใต จากนน้ั จาํ แนกขอ ความทก่ี าํ หนดใหถ กู ตอ ง ๑) การใชภ าษาบาลสี ันสกฤต ๗) การนุงโจงกระเบน ๒) วรรณคดเี รอื่ งสามกก ๘) การใชก ระดาษ ๓) การทาํ อาหารที่ใสเ คร่ืองเทศ ๙) วรรณคดเี ร่ือง รามเกยี รติ์ ๔) การใชระบบมาตราชง�ั ตวง วัด ๑๐) ประเพณ�ไหวเจา ๕) แนวคดิ เร่อื งกษัตริยเปน สมมติเทพ ๑๑) การทําเครอ่ื งปน ดินเผา ๖) วธิ กี ารเดนิ เรอื ๑๒) การใชคําราชาศพั ท การรบั อิทธิพลจากอารยธรรมอนิ เดยี การรบั อทิ ธพิ ลจากอารยธรรมจากจนี ……๑…)……ก……า…ร…ใ…ช…ภ……า…ษ……า…บ…า…ล……สี …ัน……ส……ก…ฤ……ต…………. ๒) วรรณคดีเรอ่ื งสามกก……………………………………………………………………………………….. ผฉูสบอบั น ……๓…)……ก……า…ร…ท……ํา…อ…า…ห……า…ร…ท……่ใี …ส…เ…ค…ร……ือ่ …ง…แ…ก……ง……. ……๔…)……ก…า……ร…ใ…ช…ร…ะ…บ……บ……ม…า…ต…ร……า…ช…ัง่ ……ต……ว…ง……ว……ัด.. ๖) วธิ กี ารเดนิ เรอื……………………………………………………………………………………….. ……๕…)……แ……น…ว…ค……ดิ …เ…ร…ื่อ……ง…ก……ษ…ตั ……ร…ยิ …เ…ป…น…………………. ๘) การใชก ระดาษ……………………………………………………………………………………….. สมมติเทพ………………………………………………………………………………………. ๑๐) ประเพณไี หวเจา……………………………………………………………………………………….. ๗) การนงุ โจงกระเบน………………………………………………………………………………………. …๑…๑…)……ก…า……ร…ท…ํา…เ…ค……ร…อ่ื …ง……ป…น……ด…ิน……เ…ผ…า………………….. ……๙…)……ว…ร……ร…ณ……ค……ด…เี …ร…ือ่ ……ง……ร……า…ม…เ…ก…ีย……ร…ต…ิ์………. ๑๒) การใชค ําราชาศัพท………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….. ๒. แบงกลุมรวมกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นวา วัฒนธรรมอินเดียและจีนมี อทิ ธพิ ลตอ การดาํ เนนิ ชวี ติ ของคนไทยในเรอ่ื งใดบา ง แลว สรปุ ผลการอภปิ ราย บนั ทกึ ขอ มลู แลว นาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั ขึ้นอยกู บั ดุลยพินิจของผสู อน ๓๖ ประวตั ิศาสตร ๕ ๑¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹ปÒร¡ะÒจÃาํ ¤บทÔ´ท่ี เขียนแผนผังความคิดแสดงอิทธิพลของอารยธรรมอินเดียและจีนท่ีมีตอ เอเชยี ตะวันออกเฉ�ยงใต พรอมกบั ยกตวั อยา งประกอบ (ตวั อยา ง) มฐ./ตวั ชีว้ ดั ส4.2 (1) รบั ความเชือ่ เร่อื งสมมตเิ ทพ และกฎหมมาายเพปรนะแมมนแูธบรบรมศาสตร รับวรรณคดีตางๆ เขามา กรับารวแัฒตนงธกรามย ดานการเมือง รับภาษาบาลี-สนั สกฤต กราบั รวกัฒนิ นอธารหรามร การปกครอง มาใช การเผยแผศาสนา ดา นอักษรศาสตร ดานวิถีชวี ิต พราหมณ-ฮินดู ดา นกฎหมาย ดานศาสนา อารยธรรมอนิ เดยี รับรากฐานกฎหมาย ของอินเดียมาเปนแมแ บบ การเผยแผพระพุทธศาสนา อารยธรรมทม่ี อี ทิ ธิพล บะหมี่ ตนุ โสหุย ดา นศลิ ป ผฉูสบอับน วิทยาการ รบั คาํ ภาษาจีนมาใช ตอ เอเชียตะวันออกเฉย� งใต รบั รูปแบบ สถาปตยกรรมตางๆ ดา นอกั ษรศาสตร อารยธรรมจีน แบบแผนการเดินเรอื ดานการคาและการเดินเรอื รบั วรรณกรรมจีนเขา มา ดา นศาสนา การคา ขาย สามกก ไซอิว๋ การเผยแผ ดา นวถิ ชี ีวติ การดม่ื นํา ชา ดานศิลปวทิ ยาการ พระพทุ ธศาสนา การทําอาหาร การกินอาหาร นิกายมหายาน ประเพณถี ือ รบั การทํา ศีลกินเจ การผดั การตนุ การกนิ โดย รบั อิทธิพลงาน เคร่ืองปน ดนิ เผา ประเพณีการไหวเจา ใชตะเกยี บ จิตรกรรมตางๆ และไหวบ รรพบุรุษ ๓๗ประวตั ศิ าสตร ๕ ๑Ẻ·´Êͺ·èÕ กา ✗ คาํ ตอบท่ีถกู ตอ งทสี่ ดุ ๑. อารยธรรมอินเดียและจีนไมไดเขามาใน ๖. คาํ ขอใดเปนคาํ ทีร่ บั มาจากภาษาจนี ก. พักตร เอเชยี ตะวนั ออกเฉย� งใต โดยวธิ ีใด ข. เศรษฐี ก. เผยแผศ าสนา ✗ค. เทา เตง ข. ตดิ ตอคา ขาย ง. กษาปณ ๗. การคดิ เลขแบบใดทไ่ี ดร บั อทิ ธพิ ลมาจากจนี ค. ติดตอทางการทูต ก. การใชเ ครือ่ งคดิ เลข ✗ง. ยกกองทพั เขามารุกราน ข. การนบั ถอยหลัง ๒. การกินหมากพลูของคนไทยเปน ค. การนับนว้ิ มือ อิทธิพลในดา นใด ✗ง. การใชล กู คดิ ก. ศาสนา ✗ข. วถิ ีชวี ิต ๘. ประเทศใดในเอเชยี ตะวันออกเฉ�ยงใตไดร ับ อิทธพิ ลจากอารยธรรมจีนมากท่สี ดุ ค. การปกครอง ง. ศลิ ปวิทยาการ ✗ก. เวยี ดนาม ข. ไทย ๓. จากขอ ๒ เปน อิทธพิ ลที่ไดร ับจาก ค. มาเลเซยี ง. เมียนมา ผฉูสบอบั น อารยธรรมของชาติใด ๙. จากขอ ๘ เพราะเหตุใดประเทศน้นั จึงได ก. จีน ✗ข. อนิ เดยี รับอิทธพิ ลจากอารยธรรมจนี มากทีส่ ดุ ก. มีอาณาเขตติดกับจนี ค. สรุปไมไ ด ง. ท้ัง ๒ ประเทศ ข. เคยถกู จีนปกครอง ค. ประชาชนมเี ชอ้ื สายเดยี วกนั ๔. ขอใดไมใ ชอ ิทธพิ ลทางดา นการปกครอง ✗ง. ถกู ทัง้ ขอ ก. และ ข. ของอินเดยี ๑๐. อารยธรรมใดที่ไทยไดร บั อิทธพิ ลจากจนี ก. ความเชอ่ื เร่ืองกษัตรยิ เ ปนสมมตเิ ทพ และยงั คงพบเหน็ ไดในปจจบุ ัน ข. การมคี ําราชาศัพทใชสาํ หรบั กษัตรยิ ✗ก. การใชต ะเกยี บ ค. การจดั พระราชพธิ ขี น้ึ ครองราชสมบตั ิ ข. การใชชอ นสอม ค. การใชม ดี ห�ันเน�อ้ ✗ง. การปกครองโดยยึดหลักธรรมหรอื ง. การใชช อ นตกั ซปุ ธรรมราชา ๕. อทิ ธพิ ลดา นวถิ ชี วี ติ ในขอ ใดรบั มาจากจนี ก. การกนิ หมากพลู ข. การนุง โจงกระเบน ✗ค. การทําอาหารแบบผัด ง. การทําอาหารที่ใสเครื่องเทศ ๓๘ ประวตั ิศาสตร ๕ ๒บทที่ ÍÔ·¸¾Ô ŢͧÍÒøÃÃÁµÒ‹ §ªÒµÔ ขอบขายสาระการเรยี นรแู กนกลางรายวชิ า ประวัตศิ าสตร ชั้น ป.๕ ตวั ช้ีวัดชั้นป สาระพืน้ ฐาน ความรูฝงแนน ติดตัวผูเรียน มฐ. ส ๔.๒ (๒) ๑. การเขามาของวัฒนธรรม การศึกษาเกี่ยวกับอิทธิพลของ วัฒนธรรมตางชาติท่ีมีตอสังคมไทย อภิปรายอทิ ธพิ ลของวฒั นธรรม ตางชาติในสังคมไทย ในปจจุบนั ทําใหเ ราเขาใจวฒั นธรรม ตา งชาตทิ มี่ ตี อสังคมไทยปจ จุบนั ๒. อทิ ธิพลของวฒั นธรรม ตางชาติและรูจักนํามาปรับใชในชีวิต โดยสังเขป ประจําวันของเราไดอยางเหมาะสม ตา งชาตทิ ม่ี ตี อ สังคมไทย กับวัฒนธรรมประเพณข� องไทย ในปจจุบัน ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹Òí Ê¡‹Ù ÒÃàÃÕ¹ ผฉูส บอับน ¨Ò¡ÀÒ¾ ¹¡Ñ àÃÕ¹¤´Ô Ç‹Ò ÁÕÍÔ·¸¾Ô ŢͧÍÒøÃÃÁ µÒ‹ §ªÒµãÔ ´ºÒŒ §·èÁÕ ÕµÍ‹ ¤¹ä·Â ๓๙ประวตั ศิ าสตร ๕ ๑ ¡ÒÃࢌÒÁҢͧÇѲ¹¸ÃÃÁµÒ‹ §ªÒµÔã¹Êѧ¤Áä·Â นอกจากอารยธรรมของอินเดียและจีนที่เขามามีอิทธิพลตอสังคมไทย แลว ยังมีวัฒนธรรมของชาวตะวันตกท่ีเขามามีอิทธิพลตอสังคมไทยเปนอยาง มาก เมอ่ื ชาวตะวันตกเดินทางเขา มาสูดนิ แดนไทยไดนําเอาวฒั นธรรมตะวันตก เขา มาใชในการดําเนินชวี ติ ดวย เชน การนาํ เครอื่ งใชจากตะวันตกเขามา ภาษา การศึกษา อาหาร เส้อื ผา การแตงกาย ตลอดจนศาสนาและความเชื่อ และได มีการถา ยทอดสูส งั คมไทยมาตง้ั แตอ ดีตจนถงึ ปจจบุ นั ๒ ÍÔ·¸Ô¾Å¢Í§ÇѲ¹¸ÃÃÁµ‹Ò§ªÒµÔ·èÕÁÕµ‹ÍÊѧ¤Áä·Âã¹ »¨˜ ¨Øº¹Ñ วัฒนธรรมตางชาติไดเขามามีอิทธิพลตอสังคมไทยมาต้ังแตในอดีต คนไทยไดรับวัฒนธรรมจากตางชาติ เชน วัฒนธรรมตะวันตก วัฒนธรรมของ ผฉสู บอับน ประเทศใกลเคียงมาปรับใชในชีวิตประจําวัน จนวัฒนธรรมบางอยางไดถูกกลืน เปนวัฒนธรรมของไทย ปจจุบันกระแสของวัฒนธรรม ตา งชาตเิ ขามามีอิทธิพลตอสังคมไทย เปนอยางมาก วัฒนธรรมเหลาน้�มี ท้ังสว นท่ีดแี ละสว นที่ไมดี เชน สว นทด่ี ี การรบั เอาวฒั นธรรม การแตง กายทเ่ี ปน แบบสากล เชน การ ใสเส้ือเช้ิต การผูกเน็คไท การใส เสอ้ื สทู การใสช ดุ ฟอรม ทาํ งาน การใส รองเทาสนสูง การใสกระโปรง ทําให ▲ การแตง กายตามแบบสากลในการทาํ งาน จะทําให มคี วามเปน ระเบยี บเรยี บรอ ย เกดิ ความเรียบรอ ยและภาพลักษณท ่ีดีตอองคกร การแตงกายของหนวยงาน หรือองคกรตางๆ ท่มี ีการ กาํ หนดวา ตอ งแตง อยา งไร เพอ่ื ใหม ลี กั ษณะเหมอื นๆ กนั ๔๐ ประวตั ิศาสตร ๕ การรับเอาวัฒนธรรมการรับประทานอาหาร เชน การใชชอนสอม รับประทานอาหาร การรับประทานอาหารของตางชาติ เชน แฮมเบอรเกอร พิซซา สลัด ขนมโดนัท เคก ไสกรอก เปนตน ทําใหวัฒนธรรมการกินเกิด ความหลากหลายขึ้น ฮอตดอก แฮมเบอรเ กอร พิซซา โดนทั ▲ อิทธพิ ลกขาองรวรฒั ับนวธัฒรรมนกธารรรรับมปรเะกท่ียานวอกาหับาเรพขอลงงชาวดตะนวันตตรกี ไดเเชผนยแพกรเ าขรามเลาในนสกงั ีตคมาไรท ยอกยลา งอรวงดชเรุดว็ ผฉสู บอับน เปยโน ไวโอลนิ หรอื การฟง เพลงสากล ทําใหส ังคมไทยไดสัมผัสกบั วัฒนธรรม การฟงเพลง การเลน ดนตรีทห่ี ลากหลาย ▲ การรบั วฒั นธรรมดา นดนตรีเขามา ทาํ ใหเ กดิ ดนตรหี ลากหลายแนวยงิ� ขึน้ ๔๑ประวัติศาสตร ๕ การรับวัฒนธรรมท่ีเกี่ยวกับเทคโนโลยีสมัยใหม เชน การนําโทรศัพท มาใชในการติดตอส่ือสารถึงกัน ทําใหเกิดความสะดวกรวดเร็ว การนําโทรทัศน มาใชเพ่ือดูขาวสารตางๆ ทําใหมีความรูเทาทันคนอ่ืน การนํารถยนตมาใชเพ่ือ เดินทางไปในท่ีตางๆ ทําใหเกิดความสะดวกสบายในการเดินทาง การนํา คอมพิวเตอรมาใชใ นการทํางาน ทําใหทํางานไดร วดเรว็ ข้นึ เปน ตน ผฉูสบอบั น ▲ การรับเอาเทคโนโลยีของตา งชาติเขา มาใชในดานการคมนาคม ทาํ ใหสามารถเดินทางไดสะดวกรวดเร็วย�งิ ขนึ้ ๔๒ ประวตั ิศาสตร ๕ การรับอิทธิพลของวัฒนธรรมตางชาติมากเกินไป อาจสงผลใหวิถีชีวิต ของคนไทยเปล่ียนแปลงไป เชน ความมีน้ําใจ ความเอื้อเฟอเผ่ือแผ ความ เหน็ อกเหน็ ใจ มนี อ ยลง เกดิ ความแกง แยง แขง ขนั การมปี ฏสิ มั พนั ธในครอบครวั ลดนอยลง หรือการรับวัฒนธรรมบริโภคนิยม ท่ีนิยมบริโภคสินคาฟุมเฟอย การใชสินคาราคาแพงเกินฐานะ ก็ทําใหเกิดการใชจายเกินตัวและอาจนําไปสู การเกดิ หน้สี ินตามมา การรับเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช เชน การใชสมารตโฟน หากใชเพ่ือ การติดตอส่ือสาร หรือการคนหาขอมูลตาง ๆ ก็จะกอใหเกิดประโยชนตอการ ดําเนินชีวิต แตถาหากใชเพียงเพ่ือความบันเทิงเปนหลัก หรือพกพาเพ่ือใหดูดี ตามกระแสแฟชั่น ก็อาจสง ผลเสยี ทําใหสน้ิ เปลอื งเงนิ ไมเ กิดความคมุ คา การเขาถึงเทคโนโลยีสารสนเทศ เชน เครือขายอินเทอรเน็ต หากเรา ใชอ ยา งไมเ หมาะสม เชน การเขา เวบ็ ไซตท มี่ เี นอ้ื หาลอ แหลม สอื่ ถงึ ความรนุ แรง หรือเกี่ยวกับการพนัน ยอมเปนการเสียเวลาไปโดยเปลาประโยชน อาจทําใหผฉูส บอับน สูญเสียเงิน หรือกอหน้ีสิน นอกจากน้ี การแชรขอความ รูปภาพ หรือการ แสดงความคดิ เห็นตา ง ๆ ท่ีกระทบ ตอสิทธิเสรีภาพ หรือสรางความ เสียหายแกผูอ่ืนยอมมีโทษตามท่ี กฎหมายกาํ หนดไว ดงั นนั้ การรบั เอาวฒั นธรรม ตา งชาตเิ ขา มา จงึ ควรนาํ มาปรบั ใช ใหเขากับวิถีชีวิตของคนไทย และ เรียนรูวัฒนธรรมท่ีเหมือนและ แตกตา งกนั ซงึ่ จะทาํ ใหเ ราเกดิ ความ ▲ การรบั วฒั นธรรมของตา งชาติ ควรนาํ มาประยกุ ตใช เขาใจอันดีตอกันและกัน รวมทั้ง ใหเ หมาะสมและเกิดประโยชนต อ การดาํ เนนิ ชวี ติ สามารถอยูร ว มกันไดอ ยา งสนั ติ ๔๓ประวตั ศิ าสตร ๕ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ì٠๑. รว มกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั ภาพทกี่ าํ หนดให แลว บนั ทกึ ขอ มลู ๑) จากภาพเปนการรับวัฒนธรรมตางชาติ ในดานใด …ด…า …น…เ…ท……ค…โ…น…โ…ล……ย…แี …ล…ะ…ก……าร……ส…ือ่ …ส……า…ร………………………… วฒั นธรรมนม้ี อี ทิ ธพิ ลตอ การดาํ เนนิ ชวี ติ ของนกั เรียนอยางไร …เป……น……ส…่ิง…ท……่ีช…ว…ย……ใ…ห…เ…ร…า…เ…ข…า…ถ……ึง…ข…อ……ม…ูล……ข…า…ว…ส……า…ร. …ต…า…ง……ๆ………ไ…ด…อ……ย…า…ง……ร…ว…ด…เ…ร…็…ว……แ……ล…ะ…ย…ัง……ช…ว…ย…ใ…ห…. …ก…า…ร……ท…ํา…ง…า……น………ก…า……ร…ศ…ึก……ษ…า……ค…น……ค…ว…า……ใ…น…เ…ร…ื่อ……ง. …ต…า…ง……ๆ……เป……น…ไ…ป…อ……ย…า…ง…ง…า …ย…ด……า…ย…………………………………. ผฉสู บอับน ๒) จากภาพเปนการรับวัฒนธรรมตางชาติ ในดา นใด ดานอาหาร……………………………………………………………………………………………… วฒั นธรรมนมี้ อี ทิ ธพิ ลตอ การดาํ เนนิ ชวี ติ ของนกั เรียนอยางไร …ท…ํา…ใ…ห…เ…ร…า…ม……ีท…า…ง…เ…ล…ือ……ก…ใ…น……ก…า…ร…บ……ร…ิโ…ภ…ค……อ…า…ห……า…ร. …ท…่หี …ล……า…ก…ห……ล…า…ย…แ…ล……ะส……ะ…ด…ว…ก……ร…ว…ด…เ…ร…ว็ ………………………. ………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………. ๒. สํารวจการรับวัฒนธรรมตางชาติมาใชในทองถ�ิน แลวรวมกันวิเคราะหวา เปน การรบั วฒั นธรรมมาใชไ ดถ กู ตอ งหรอื ไม จากนน้ั สรปุ บนั ทกึ ผลและนาํ เสนอ ผลงานหนาชั้น ขึ้นอยกู บั ดลุ ยพนิ ิจของผสู อน ๔๔ ประวตั ิศาสตร ๕ ๒¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹ปÒร¡ะÒจÃาํ ¤บท´Ô ที่ ๑. แบงกลมุ กลุมละ ๕-๖ คน ใหแ ตละกลุม ชว ยกนั สืบคนขอมูลเกยี่ วกบั การ เขามาของวฒั นธรรมตางชาตใิ นสงั คมไทย จากแหลง เรยี นรตู างๆ มสฐ4./.ต2วั ช(2้วี )ัด ๒. แแขลบ้ึนวงอบกยันลูกุมทบัึกผดรลวลุ ลมยงกพใันนนิ อสิจภมขิปดุ อรงาจยผาอูสกิทนอธน้ันิพสลงขตอวั แงวทัฒนนนาํธเรสรนมอตผาลงงชาานตหิทนี่มาีตชอ้นั สังคมไทย ใ(นตปัวอจ จยบุางัน)ในดา นตางๆ ทีก่ ําหนดให แลวสรุปบนั ทึกผลมาพอเขาใจ มสฐ4./.ต2วั ช(2ี้ว)ัด ผลดีที่เกิดจากการรบั วัฒนธรรมตา งชาติ ผลเสยี ทเี่ กิดจากการรับวัฒนธรรมตา งชาติ ดา นการรับประทานอาหาร …-……อก…าา…ห…รา…ใร…ช…ไชด…อ…ส …นะ…ด…ส…วอ…ก…มข…ท้นึ …ํา……ใ…ห…ร…ั…บ…ป……ร…ะ…ท……า…น. -……เอ…น…าน…ห…แา…ปร…งข…อ…แ…งล…ชะ…าน…ว…าํ ตม……นะั …ว…ันก…ตา…ร…กร…สบั……วป…นร…ะใ…ทห…า…ญน……จ..ะ …-……ก…า…ร……ร…ับ…ป……ร…ะ…ท…า…น……อ…า…ห…า…ร……ต…า…ง…ช…า…ต……ิท…ํา…ใ…ห. ……ม……า…ก…ๆ………จ…ึง…ท…ํา…ใ…ห……ม…ีผ…ล……เส……ีย…ต…อ…ส……ุข…ภ…า…พ…….. ………ม…อี …า…ห…า…ร…ร…บ…ั …ป…ร…ะ…ท…า…น……อ…ย…า …ง…ห…ล…า…ก……ห…ล…า…ย……. ……ไ…ด…ร…บ…ั …ส…า…ร…อ…า…ห…า…ร…ไ…ม…ค…ร……บ…ต…า…ม…ท…ร…่ี า… ง…ก……า…ย….. ตองการ ผฉสู บอับน ดานการแตง กาย …-……ก…า…ร…ใ…ส……เ…ส…ื้อ…เ…ช…้ิต………ส……ูท………ก…า…ง…เ…ก…ง………ห……ร…ือ. -………ก…า…ร…แ…ต…ง……ก…า…ย…ท……่เี น……น…เ…ป…ด……เผ…ย……ร…า …ง…ก…า…ย…….. ………ก…ร…ะ…โ…ป…ร……ง……ร……อ…ง…เ…ท…า…ร…ัด……ส…น………ท…ํา…ใ…ห……ด…ู …. ………จ…ะ…ด…ไู …ม…เ…ร…ยี …บ……ร…อ …ย……แ…ล……ะ…ย…งั …ส…ง…ผ……ล…ใ…ห……….. สภุ าพเรยี บรอย………………………………………………………………………………………. ………เก…ิด……ก…า…ร…ถ……กู …ล…ว…ง……ล…ะ…เม……ดิ …ท…า…ง……เพ……ศ…ไ…ด… …….. ดา นเทคโนโลยี …-……ท…ํา…ใ…ห…ช…วี…ิต……ม…ีค…ว…า…ม……ส…ะ…ด…ว…ก……ส…บ……า…ย…ข…ึน้ …………. -………ก…า…ร……จ… า…ย……เ ง……ิ น……เ พ……ื่ อ…ซ……ื้ อ…อ……ุ ป…ก……ร…ณ…… ท……า…ง.. …-……ท…ํา…ใ…ห…ม……คี …ว…า…ม…ร…เู…ท…า…ท……ัน…ค……น…อ…นื่………………………. ………เท……ค…โ…น…โ…ล……ย…ีต…า…ง…ๆ………ท…่ีม……า…ก…เ…ก…ิน……ค…ว…า…ม…….. ………จ…ํา…เป……น……ท……าํ …ให……เก……ดิ …ค……ว…าม……ฟ…มุ …เ…ฟ…อ……ย………….. ………………………………………………………………………………………. ๔๕ประวัตศิ าสตร ๕ ๒Ẻ·´Êͺ·Õè กา ✗ คาํ ตอบทถี่ กู ตองท่ีสุด ๑. วฒั นธรรมใดท่ีคนไทยดัดแปลงมาจาก ๖. วฒั นธรรมตา งชาติขอ ใดท่เี หมาะสมกบั สังคมไทย ตางชาติ ก. การใสชุดเปด เผยรา งกาย ข. การทําผมสีแดง เขียว ฟา ก. การฟน ดาบ ✗ค. การใสชดุ ฟอรมทํางาน ข. การกราบไหว ง. การใสกระโปรงส้นั ค. การฟงเพลงไทยเดิม ๗. ขอ ใดคอื ประโยชนหลักของโทรศพั ท ✗ง. การใชช อนสอ มรบั ประทานอาหาร มอื ถือ ก. มขี นาดเล็ก ข. ถา ยรูปได ๒. ใครแตงกายตามวัฒนธรรมตางชาติ ค. ฟงเพลงได ✗ง. ใชต ิดตอ กัน ก. เอใสผ าถุงเสื้อลายดอก ๘. การปฏบิ ตั ิในขอใดไมถูกตอ ง ✗ข. โอใ สเ ส้ือเช้ติ ผูกเนค็ ไท ก. ซ้ือรถเพอ่ื ขับไปทํางาน ค. แอนใสเ สอื้ คอกระเชา ✗ข. ซ้อื โทรศพั ทรนุ ใหมท กุ เดือน ง. อใู สก างเกงขายาว ค. ซ้ือคอมพิวเตอรมาใชท าํ งาน ผฉสู บอับน ๓. ใครปฏบิ ตั ติ นในการอนรุ กั ษว ฒั นธรรมไทย ง. ซอ้ื โทรทศั นม าติดตามขา วสาร ✗ก. ปอ มกินขา วกับแกงเขยี วหวานไก บา นเมอื ง ๙. ใครรบั วฒั นธรรมตา งชาตทิ ี่ไมเ หมาะสม ข. แปง กนิ แฮมเบอรเ กอร มาใช ค. เปากนิ ขนมเคก ✗ก. ขาวแตง กายวาบหวิว ง. ปอ งกินพซิ ซา ข. สม ชอบรับประทานสเต็ก ๔. อาหารในขอ ใดเปน อาหารไทยแท ค. แดงใชโ ทรศัพทต ิดตอ กับทางบา น ง. เขยี วตดั ผมทรงเดียวกับนกั รองเกาหลี ก. สเต็ก ✗ข. แกงสม ๑๐. ขนมในขอ ใดเปนขนมไทยแท ค. ขาวหมกไก ง. บะหมีเ่ กี๊ยว ก. ขนมเคก ✗ข. ขนมตาล ๕. ขอ ใดกลา วถกู ตองท่ีสุด ค. ขนมโดนัท ง. ขนมทองหยิบ ✗ก. วัฒนธรรมตางชาตมิ ีทั้งสว นทดี่ ี และสวนท่ีไมด ี ข. วฒั นธรรมไทยดกี วา วฒั นธรรมตา งชาติ ค. วฒั นธรรมตางชาตไิ มมสี ว นทดี่ เี ลย ง. วฒั นธรรมตา งชาตมิ แี ตสว นทดี่ ี ๔๖ ประวตั ิศาสตร ๕ ¡Ô¨¡ÃÃÁºÃÙ ³Ò¡ÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä ชนิ้ ท่ี ๑ เรอ่ื ง อารยธรรมอนิ เดยี ในไทย ผฉูสบอบั น ๑. แบง นักเรยี นเปน กลุม กลมุ ละ ๔-๕ คน ๒. ใหสมาชิกแตละกลุมชวยกันสาํ รวจวฒั นธรรมไทยท่ีไดร บั อทิ ธิพลมาจากอินเดีย จากแหลงเรียนรูตา งๆ ๓. รวบรวมขอมูลที่ไดม าจดั ทาํ เปนรายงาน พรอมติดภาพประกอบ ๔. นาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั ชน้ิ ที่ ๒ เรื่อง อารยธรรมจนี ในไทย ๑. แบง นักเรยี นเปนกลมุ กลุมละ ๔-๕ คน ๒. ใหสมาชิกแตละกลมุ ชวยกันสาํ รวจวัฒนธรรมไทยที่ไดร ับ อิทธิพลมาจากอารยธรรมจนี จากแหลง เรียนรูตา งๆ ๓. รวบรวมขอ มูลที่ไดม าจดั ปา ยนิเทศ พรอมตดิ ภาพประกอบ ๔. นาํ เสนอผลงานหนาชัน้ ชิ้นท่ี ๓ เรอ่ื ง วัฒนธรรมตางชาติท่มี ีตอสงั คมไทย ๑. แบง นักเรียนเปนกลมุ กลมุ ละ ๕-๖ คน ๒. ใหสมาชิกแตล ะกลุมชว ยกนั สํารวจวฒั นธรรมไทย ที่ไดร ับอิทธิพลมาจากอารยธรรมตางชาติ จากแหลงเรียนรูต า งๆ ๓. รวบรวมขอ มลู ท่ีไดมาจัดทาํ เปน สมดุ บนั ทึกความรู ๔. ใหแตล ะกลมุ นาํ ผลงานมาแลกเปลีย่ นเรียนรูก ัน ๔๗ประวตั ิศาสตร ๕ Ẻº¹Ñ ·¡Ö ¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹»ÃШÒí ˹‹Ç รายการวดั ประเมนิ ผลตามเปา หมายการเรียนรู ประจาํ หนว ยท่ี ๒ คําช้แี จง : ๑. ครูกําหนดคะแนนเต็มของกิจกรรมที่ตองการวัดผลเพื่อเก็บสะสม ๒. ครูนําคะแนนจากการวัดผลดานความรู (K) / ทักษะกระบวนการ (P) / คุณลักษณะที่พึงประสงค (A) ของนักเรียน แตละคนกรอกลงในตาราง และสรุปผลการประเมิน ๓. ชิ้นงานที่มีเครื่องหมาย * กํากับ ใหใชประกอบการประเมินการอาน คิดวิเคราะห และเขียนสื่อความ รายการประเมนิ รายการเครื่องมือวัดและประเมินผลการเรยี นรขู องนกั เรียน คะแนนรวมดา น ดา นความรู (K) ดา นทกั ษะ/กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค (A) K/P/A ตวั ชว้ี ดั ชน้ั ป.๕ หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ส ๔.๒ (๑) ก. พฒั นาการคิด อธบิ ายอิทธพิ ลของ ประเมินผลสัมฤทธดิ์ าน K / P / A อารยธรรมอินเดยี บทท่ี ๑ ขอ ๒ เขียน และจนี ท่ีมตี อ ไทย แผนผงั ความคดิ แสดง - แบบประเมิน - แบบประเมิน และเอเชยี ตะวนั ออก- อทิ ธพิ ลของอารยธรรม ทกั ษะสังคม คณุ ลกั ษณะ เฉย� งใตโดยสงั เขป อินเดยี และจีนท่ีมีตอ - แบบประเมนิ ท่ีพงึ ประสงค ไทยและเอเชยี ตะวนั - ทักษะ ออกเฉย� งใต กระบวนการ ส ๔.๒ (๒) อภปิ ราย ก. พฒั นาการคิด - แบบประเมนิ - แบบประเมิน อิทธพิ ลของ บทที่ ๒ ขอ ๒ ทักษะสังคม คณุ ลักษณะ วัฒนธรรมตา งชาติที่ อภปิ รายอทิ ธพิ ลของ - แบบประเมิน ท่ีพึงประสงค มีตอสังคมไทย วฒั นธรรมตา งชาตทิ มี่ ี ทักษะ ผฉูสบอับน ปจ จบุ นั โดยสงั เขป ตอ สังคมไทย กระบวนการ สวนท่ี ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดา นผลการเรยี นตามตวั ช้วี ดั สวนที่ ๒ คะแนนจากการประเมนิ ตนเองของนักเรยี น ผลงานกิจกรรมบรู ณาการฯ ที่นักเรียนเลือก เรื่อง .......................................................................... สว นท่ี ๓ คะแนนจากการทดสอบสัมฤทธผิ ลประจาํ หนวย การทาํ แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ปิ ระจําหนวยที่ ๒ สรปุ ผลการประเมนิ พัฒนาการเรยี นรูประจําหนว ย ขอ เสนอแนะ ………………………………………………………………….. ผาน ไมผาน ……………………………………………………………………………………………. ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ๒ พอใช ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ผานเกณฑประเมิน ลงชอ่ื …………………………………………………………… ผูประเมนิ / /…………………….. ……………………. …………………… ☞ หมายเหตุ ครูสามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงใน แบบบันทึกอื่นที่ครูหรือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๔๘ ประวัติศาสตร ๕ ห นว๓ยการเรียน ÍÒ³Ò¨¡Ñ ÃÍÂ¸Ø ÂÒáÅи¹ºÃØ Õรทู ่ี เปา หมายการเรยี นรูป ระจําหนวยท่ี ๓ แผนผังความคิดประจําหนวยที่ ๓ เมื่อเรียนจบหนว ยนแ�้ ลว ผเู รียนจะมีความรู พฒั นาการดา นสังคม เหตกุ ารณต อนปลายสมยั ความสามารถตอไปน�้ พฒั นาการดานเศรษฐกจิ การฟนฟชู าติ ๑. อธิบายพฒั นาการของอาณาจักรอยุธยา พฒั นาการดานการเมอื ง การปกครอง การสถาปนาอาณาจกั ร ปจ จัยสงเสริมความเจรญิ รงุ เรอื ง การกอบกเู อกราช และธนบรุ ี โดยสงั เขป การสถาปนาอาณาจักร ความเปนมา ๒. อธิบายปจ จัยทส่ี งเสรมิ ความเจริญรุงเรอื ง อาณาจกั รอยุธยา อาณาจกั รธนบรุ ี ทางเศรษฐกิจและการปกครองของ อาณาจกั รอยธุ ยา อาณาจักรอยุธยาและธนบุรี ๓. บอกประวตั แิ ละผลงานของบุคคลสาํ คัญ สมัยธนบุรที ่ีนา ภาคภมู ิใจ บคุ คลสําคัญ ภมู ปิ ญ ญาไทย ผฉูสบอับน ๔. อธิบายภูมิปญญาไทยท่ีสําคัญในสมัย สมัยอยุธยาและธนบรุ ี สมยั อยธุ ยาและธนบรุ ี อยธุ ยาและธนบรุ ที น่ี า ภาคภมู ใิ จและควร คาแกก ารอนรุ กั ษไว อยุธยา อยุธยา ธนบรุ ี คุณภาพที่พึงประสงคของผูเรยี น ธนบุรี ๑. มคี วามรูเ ร่ืองทอ งถนิ� ของตน ในเชิงประวัติศาสตร ๒. ไดร บั การพัฒนาแนวคิดทางประวัตศิ าสตร เพอ่ื ขยายประสบการณแ ละนําไปสกู ารทํา ความเขาใจการเปลยี่ นแปลงทางสงั คม จากอดีตสปู จ จบุ นั ๑บทท่ี ÍÒ³Ò¨¡Ñ ÃÍÂ¸Ø ÂÒ ขอบขา ยสาระการเรียนรแู กนกลางรายวิชา ประวัตศิ าสตร ชน้ั ป.๕ ตวั ชวี้ ดั ช้นั ป สาระพน้ื ฐาน ความรูฝงแนน ตดิ ตวั ผูเรยี น มฐ. ส ๔.๓ (๑) ๑. การสถาปนาอาณาจกั รอยธุ ยา การศึกษาการสถาปนาอาณาจักร ๒. ปจจัยที่สงเสริมความเจริญรุงเรือง อธิบายพฒั นาการของอาณาจักร อยุธยา ปจจัยที่สงเสริมความเจริญ อยุธยา และธนบุรโี ดยสังเขป ทางเศรษฐกิจและการเมืองการ รงุ เรอื ง และพฒั นาการดา นการเมอื ง มฐ. ส ๔.๓ (๒) ปกครองของอยธุ ยา การปกครองเศรษฐกิจ และสังคม ๓. พฒั นาการดา นการเมอื งการปกครอง สมัยอยุธยา ทําใหเรามีความรูและ อธิบายปจจยั ท่สี งเสริมความเจริญ สมัยอยุธยา ความเขาใจเก่ียวกับเร่ืองราวของ รุงเรืองทางเศรษฐกิจและการปกครอง ๔. พฒั นาการดา นเศรษฐกจิ สมยั อยธุ ยา ราชธาน�ของไทยในอดีต ของอาณาจักรอยุธยา ๕. พฒั นาการดา นสงั คมสมยั อยุธยา ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹Òí Ê¡‹Ù ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน ¨Òá¡ÅÍÀÐÒÒ³À¾ÒÒ¾¨à»à¡Ñ ËÚ¹ÅãÀ´Ò‹ Ò¹¢¾ÍàÕé ͧ¡äÐÕè·äÇáºÑºŒÒ§ ๕๐ ประวัติศาสตร ๕ ๑ ¡ÒÃʶһ¹ÒÍҳҨѡÃÍÂظÂÒ พระเจาอูทองทรงสถาปนากรุงศรีอยุธยาเปนราชธาน� เมื่อป พ.ศ. ๑๘๙๓ ทรงพระราชทานนามพระนครวา “กรุงเทพทวาราวดศี รีอยธุ ยา” และได เสดจ็ ขน้ึ ครองราชยเ ปนปฐมกษัตริยต น ราชวงศอ ทู อง ทรงพระนามวา “สมเดจ็ พระรามาธบิ ดีท่ี ๑” ปจจยั ที่มีผลตอการสถาปนาอาณาจักรอยุธยา ไดแ ก ๑. เปนท่ที ี่มคี วามอุดมสมบรู ณ เหมาะแกก ารเพาะปลูก ๒. สะดวกแกการคมนาคม เพราะต้ังอยูในเสนทางคาขาย ติดตอกับ หัวเมืองอ่ืนๆ รวมท้ังสามารถติดตอคาขายกับตางประเทศทางทะเลไดสะดวก เพราะตั้งอยูตรงที่แมนํ้าใหญหลายสายไหลมาบรรจบกัน รวมเปนแมนํ้า เจาพระยาไหลออกอาวไทย เรือเดินทะเลสามารถแลนจากปากแมนํ้าเขามา ทอดสมอไดถงึ หนา เมอื ง ทําใหก รุงศรีอยุธยาเปน ชมุ ทางการคาขายทสี่ าํ คัญ ๓. มคี วามเหมาะสมดา นยุทธศาสตร กลา วคอื เมอื่ มขี า ศึกยกทัพมาตี ผฉูส บอบั น ขาศึกจะสามารถตั้งคายลอมเมอื งไดถ งึ ฤดแู ลงเทา นนั้ เพราะเม่ือถึงฤดูนํ้าหลาก นํ้าจะหลากทวมขังบริเวณรอบตัวเมือง ซึ่งเปนอุปสรรคตอการท่ีขาศึกจะยกทัพ เขาโจมตี และทําใหขาดแคลนเสบียงอาหาร ขาศึกจึงตองถอยทัพกลบั ไป สภาพทําเลท่ีตั้งของกรุง ศรีอยุธยา ท่ีมีความเหมาะสม ดังกลาว ทําใหกรุงศรีอยุธยาเปน นครราชธาน�อันย�ิงใหญของชาติ ไทยมายาวนานตลอด ๔๑๗ ป (พ.ศ. ๑๘๙๓ - พ.ศ. ๒๓๑๐) และมี พัฒนาการทางประวัติศาสตรอยาง เห็นไดช ัด ซึง� จะไดศกึ ษาตอไป แผนท่สี ภาพทาํ เลทต่ี ง้ั ของอาณาจกั รอยุธยาทล่ี อ มรอบ ดวยแมนาํ ทาํ ใหก รงุ ศรีอยธุ ยามีลักษณะเปนเกาะ ๕๑ประวัตศิ าสตร ๕ ๒ »˜¨¨Ñ·èÕÊ‹§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞÃØ‹§àÃ×ͧ·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐ ¡ÒÃàÁÍ× §¡Òû¡¤Ãͧ¢Í§ÍÂظÂÒ ปจจัยท่ีสงเสริมความเจริญของอาณาจักรอยุธยาจากแควนเล็กๆ ที่ สรา งสมความเจรญิ จนกลายเปนอาณาจกั รท่ียง�ิ ใหญ มีความมน�ั คงทางการเมอื ง การปกครอง เศรษฐกิจ และมคี วามรงุ เรอื งทางศิลปวัฒนธรรม มีหลายประการ ดงั น�้ ดนิ แดนอนั เปน ถน่ิ ทอ่ี ยขู องมนษุ ย เดมิ หมายถงึ ประเทศ เชน แควน มคธ แควน โกศล ในปจ จบุ นั หมายถงึ เขตปกครองทเ่ี ปน สว นยอ ยของประเทศ ใหญก วา จงั หวดั เชน แควน คาตาลญู ญา ปจ จัยสงเสริม ความเจริญรุง เรืองดานตา งๆ ทเ่ี กิดข้นึ ๑. การทม่ี ผี ูน าํ ท่มี ี - ในสมยั อยธุ ยามีพระมหากษตั รยิ ทีม่ ีพระปรชี าสามารถในดานตางๆ เชน ความสามารถ ● สมเด็จพระรามาธบิ ดที ่ี ๑ เปน ผสู ถาปนากรงุ ศรีอยธุ ยา ● สมเด็จพระบรมราชาธริ าชท่ี ๒ ทรงขยายอาํ นาจไปเหน�อดนิ แดนเขมร ผฉสู บอับน ● สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ทรงสรางความมน�ั คงดา นการเมืองการ ปกครองใหกบั กรงุ ศรอี ยธุ ยา และสง เสริมวรรณกรรมและพระพุทธศาสนา ● สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ทรงประกาศอสิ รภาพจากพมา และสรา ง ความม�นั คงใหกบั กรงุ ศรอี ยธุ ยา ● สมเด็จพระนารายณมหาราช ทรงสรา งความสมั พนั ธทางการทตู กบั ตางประเทศ ทรงสง เสริมกวีและงานวรรณกรรม กลาวไดวา เปน ยุคทอง ของวรรณกรรม จากการทีม่ ผี นู าํ ท่มี คี วามสามารถ ทําใหกรงุ ศรีอยธุ ยาสามารถขยายดินแดน และอํานาจไปไดก วา งไกล ทาํ ใหมคี วามเจรญิ รุงเรืองในดา นการเมอื ง การปกครอง เศรษฐกิจ ศิลปวฒั นธรรม ๒. การมที ่ตี ั้งที่เหมาะสม - กรุงศรีอยุธยาต้งั อยูในท่รี าบลมุ มแี มนาํ้ ลอมรอบทั้ง ๓ ดา น ไดแ ก แมน า้ํ ลพบรุ ีทางดานเหนอื แมน ้าํ ปา สกั ทางทศิ ตะวันออก และแมน ้าํ เจา พระยา ทางตะวันตกและทางใต ทาํ ใหม คี วามอดุ มสมบรู ณ และสามารถติดตอกับ หัวเมอื งใกลเคียงไดส ะดวก จึงมีสินคา จากหัวเมืองซง่ึ เปน สนิ คา ท่ีตางชาติ ตองการ และจากทําเลทีต่ ัง้ ท่ีใกลกับปากอาวไทย ทําใหต า งชาติเขามาตดิ ตอ คา ขายทางเรอื ไดสะดวก ทําใหก รุงศรีอยุธยาพฒั นามาเปนเมอื งทา ในการ คาขายที่สาํ คัญในภมู ิภาคน้ี ๓. การมีพ้นื ฐาน - กรงุ ศรีอยุธยาเกดิ จากการรวมตัวของสองแควน โบราณ คอื แควน สุพรรณภมู ิ วฒั นธรรม และแควนละโว-อโยธยา ทาํ ใหมีรากฐานวัฒนธรรมที่พัฒนาตอมาอยา ง สบื เน�อง และมีการรบั เอาวฒั นธรรมตา งชาติที่เขา มาตดิ ตอมาผสมผสานดว ย ๕๒ ประวัตศิ าสตร ๕ ปจจยั สงเสริม ความเจริญรุงเรอื งดา นตา งๆ ท่เี กดิ ขน้ึ ๔. การจัดระเบียบ - กรุงศรีอยธุ ยามีการจัดระเบยี บการปกครองทม่ี ีประสทิ ธภิ าพ มกี ารแบง หนวย การปกครอง ราชการแผน ดนิ มคี วามมนั� คง เชน ● กรมทา ดแู ลติดตอกบั ตางชาติ ● กรมมหาดไทย ดแู ลราชการพลเรอื น ● กรมพระกลาโหม ดแู ลดา นการทหาร ● กรมเวียง ดูแลกจิ การตา งๆ ในพระนคร ● กรมนา ดแู ลดา นการเกษตร ● กรมคลัง ดูแลดา นการคลงั นอกจากนม�้ ีการออกพระไอยการหรอื กฎหมายจํานวนมาก เพ่อื ดูแล ครอบคลมุ ในดานตางๆ เพ่อื ใหเกดิ ความสงบสขุ สมเด็จพระเจาอทู อง สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ผฉสู บอบั น สมเด็จพระนารายณมหาราช สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ▲ การท่ีมพี ระมหากษตั รยิ ทม่ี ีพระปรีชาสามารถเปนผนู ํา และมที าํ เลที่ตั้งทเ่ี หมาะสม เปน ปจ จยั สาํ คัญท่ี สง เสรมิ ความเจริญรุงเรืองในดานการปกครองและเศรษฐกจิ ของอาณาจกั รอยุธยา ๕๓ประวัตศิ าสตร ๕ ๓ ¾²Ñ ¹Ò¡ÒôŒÒ¹¡ÒÃàÁ×ͧ¡Òû¡¤ÃͧÊÁÑÂÍÂظÂÒ พัฒนาการดานการเมืองการปกครองของอาณาจักรอยุธยา แบงออก เปน ๓ ระยะ ดงั น้� พพส.ม.ตศศัยอ..ถอน๑๑งึยต๘๙ธุ น ๙๙ย๓๑า ตรงกบั รชั สมัย รัชสมัยของสมเด็จพระรามาธบิ ดที ่ี ๑ (พระเจาอูทอง) จนถงึ นรา(ะเนปยนะ๙เชว๘วลงาป) รัชสมยั ของสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๒ (เจา สามพระยา) ลักษณะการเมือง เปน ชวงแรกสถาปนาอาณาจกั ร ตองควบคุมกําลงั คนให การปกครอง เขม งวด เปนมิตรกบั เพื่อนบา น มกี ารติดตอ คา ขายกับจนี สมัยเจา สามพระยามีความมน�ั คงมากข้ึน มกี ารขยายอํานาจ ไปยงั อาณาจกั รสุโขทัย และอาณาจักรเขมร ผฉูส บอับน พพสต.ม.ศอศัย.น.ถอ๒ก๑งึยล๒๙ธุ า๙๓ยง๑า๑ ตรงกบั รัชสมยั รชั สมัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ จนถึงรัชสมัย นาร(นะเปย๒นะเ๔ชวว๐ลงาป) ของสมเด็จพระนารายณม หาราช ลักษณะการเมือง เปน ชวงที่กรงุ ศรอี ยุธยามีความมน�ั คงเปนปกแผน และมี การปกครอง อํานาจมาก ขยายเขตแดนไดก วางขวาง เศรษฐกจิ เจริญ เพราะมกี ารติดตอ คาขายกับนานาชาติ พพสต..มศศอยั .น.ถอ๒ป๒ึงยล๒๓ุธา๓๑ยยา๐๑ ตรงกบั รชั สมยั รชั สมยั ของสมเด็จพระเพทราชา จนถึงรชั สมยั ของสมเดจ็ นรา(ะเนปยนะ๗เชว๙วลงาป) พระทนี่ ง�ั สุริยาสนอมรินทร (พระเจา เอกทัศ) ลักษณะการเมือง เปน ชวงทก่ี ารเมืองการปกครองไมม�นั คง เพราะเกดิ ปญ หา การปกครอง ทางการเมอื งภายในราชอาณาจกั ร ทง้ั การกบฏ การแยงชงิ ราชสมบตั ิ เศรษฐกจิ ตกตํา เพราะการตดิ ตอ คาขายกับ ตางชาติลดลง การกระทาํ ความผดิ ตอ ความมน่ั คงของรฐั ภายในราชอาณาจกั ร โดยใชก าํ ลงั หรอื ขวู า จะใชก าํ ลงั เพอ่ื ลม ลา งหรอื เปลย่ี นแปลงอาํ นาจการบรหิ ารประเทศ การจดั ระเบียบการปกครองสมยั อยธุ ยา แบง ไดด ังน้� ๑. สมยั อยุธยาตอนตน ในสมยั นเ้� ปน สมยั ของการวางรากฐานอาํ นาจทางการเมอื งการปกครอง รวมทง้ั เสรมิ สรา งความมน�ั คงของอาณาจกั ร ซง�ึ ยงั มอี าณาเขตไมก วา งขวางมากนกั พระเจา อูทองทรงวางรากฐานการปกครองไว ดังน้� ๑.๑ การปกครองสว นกลาง (ราชธาน)� พระมหากษตั รยิ แ บง การปกครองเปน ๔ สว น เรยี กวา จตสุ ดมภ ใหแ ตล ะสว นมอี ํานาจหนาที่ ดงั น�้ ๑) กรมเวียง (กรมเมือง) มีหนาท่ีดูแลความสงบเรียบรอย ของราษฎรทว�ั ราชอาณาจกั ร เชน ปราบปรามโจรผรู า ย นาํ ตวั ผทู าํ ผดิ มาลงโทษ มีเสนาบดีตาํ แหนง ขนุ เวียง หรอื ขุนเมือง เปน หวั หนา ๒) กรมวัง มีหนาที่จัดระเบียบเกี่ยวกับราชสํานัก จัดงาน พระราชพธิ ีตางๆ พิพากษาคดคี วามของราษฎร มีเสนาบดีตาํ แหนง ขนุ วงั เปน ผูร ับผิดชอบ ผฉูสบอบั น ๓) กรมคลัง มีหนาที่ดูแลผลประโยชน รายรับ-รายจายของ แผนดิน มีเสนาบดีตําแหนง ขุนคลัง เปนผูรับผิดชอบ มีหนวยงานยอย คือ กรมทา ดูแลการติดตอกับตางชาติ ๔) กรมนา มีหนาที่ดูแลดานการทํานา และเก็บรักษาเสบียง อาหาร มเี สนาบดตี ําแหนง ขุนนา เปน ผูร ับผดิ ชอบ ๑.๒ การปกครองสว นภมู ิภาค เปน การปกครองหัวเมืองที่อยนู อกเขตราชธาน� มีดังน้� ๑) เมืองหนา ดา น (เมอื งลูกหลวง) เปน หัวเมอื งท่อี ยรู ายรอบ ราชธาน�และมีระยะทางไปมาถึงราชธาน�ไดภายใน ๒ วัน มีความสําคัญในการ ปองกันขาศึกไมใหโจมตีถึงราชธาน�ไดงาย พระมหากษัตริยจะทรงแตงตั้งให พระราชโอรส หรอื เจา นายช้นั สงู ไปปกครองแทนพระองค เพือ่ เปน การแบง เบา พระราชภาระดานการปกครอง ๕๕ประวัตศิ าสตร ๕ สพุ รรณบรุ ี ลพบรุ ี นครนายก àÃ×Íè §à¡‹Ò-ªÇ¹ÃŒÙ ในสมัยพระเจาอูทอง โปรดเกลาฯ ให อยธุ ยา พระราเมศวร ซึ�งเปนพระราชโอรสไปครอง พระประแดง เมอื งลพบรุ ี ซง�ึ เปน เมอื งหนา ดา นทางทศิ เหนอ� และโปรดเกลาฯ ใหขุนหลวงพอง�ัว ซึ�งเปน ▲ แผนภมู แิ สดงเมอื งหนา ดา นทงั้ ๔ ทศิ ซงึ� พระเชษฐาของพระมเหสไี ปครองเมอื งสพุ รรณบรุ ี เปรียบเสมอื นเมอื งปอมปราการ ซ�ึงเปน เมอื งหนา ดา นทางทศิ ตะวันตก ๒) หวั เมอื งชน้ั ใน เปน หวั เมอื งทถ่ี ดั จากเมอื งหนา ดา นออกไปอกี เปนเมอื งรายรอบตามระยะทางคมนาคม อยไู มไ กลจากราชธาน� สามารถตดิ ตอ ถึงกันไดสะดวก หัวเมืองชั้นในมีความสําคัญคือ ในยามศึกสงครามจะนํากําลัง ทหารมาสมทบ พระมหากษัตริยจะทรงแตงตั้งเจาเมือง กรมการเมือง และ ผฉูสบอับน คณะกรมการเมืองไปปกครอง โดยขึ้นตรงตอราชธาน� หัวเมืองชั้นในท่ีสําคัญ ในสมัยอยธุ ยาตอนตน มีดงั น้� ทิศเหน�อ ☞ เมืองพรหมบุรี อนิ ทรบุรี สงิ หบรุ ี ทศิ ใต ☞ เมอื งเพชรบุรี ทศิ ตะวันออก ☞ เมืองปราจีนบุรี ทิศตะวันตก ☞ เมืองราชบุรี ๓) หัวเมืองชั้นนอก (เมืองพระยามหานคร) เปนหัวเมืองที่มี ขนาดใหญอยูหางจากราชธาน�ออกไปตามทิศทางตางๆ หัวเมืองชั้นนอกจะเปน เมืองทค่ี อยปกปองดูแลอาณาเขตดา นที่ตงั้ อยู มีเจาเมืองเปน ผปู กครองสืบทอด ตอ ๆ กันมา แตในบางครงั้ เพ่ือความมนั� คงของราชธาน� พระมหากษัตรยิ ก ็ทรง แตงตง้ั ขนุ นางจากกรงุ ศรีอยธุ ยาไปปกครอง หัวเมืองช้นั นอกท่ีสําคญั มีดงั น�้ ๕๖ ประวัติศาสตร ๕ ทิศเหน�อ ☞ เมืองพษิ ณุโลก ทศิ ใต ☞ เมืองไชยา เมอื งนครศรีธรรมราช เมอื งพทั ลุง ทิศตะวันออก ☞ เมอื งนครราชสมี า เมืองจันทบุรี ทศิ ตะวันตก ☞ เมืองตะนาวศรี เมืองทวาย ๔) เมืองประเทศราช เปนเมืองตางชาติ ตางภาษา ท่ีขยาย อํานาจการทหารเขาไปยึดครอง มีการปกครองอิสระแกตนเอง เมืองเหลาน้ม� ี รูปแบบการปกครองตามวัฒนธรรมของตน เจานายพ้ืนเมืองมีสิทธ์ิขาดในการ ปกครองดินแดนของตน แตตองแสดงตนวายอมออนนอม โดยการสงเคร่ือง ราชบรรณาการมาถวายตามกําหนด เปนการแสดงความจงรกั ภักดี เมื่อเกิดศกึ สงครามก็สงกําลังและเสบียงอาหารมาสมทบกับฝายไทย เมืองประเทศราชใน สมยั อยุธยาตอนตน ไดแ ก เขมร มอญ มะละกา แผนผังแสดงการปกครองในสมยั อยุธยาตอนตน ผฉสู บอับน สง่ิ ทส่ี ง ไปใหพ ระมหากษตั รยิ ข องเมอื งท่ี พระมหากษตั รยิ ปกครองเมอื งตนเองอยดู ว ยความเคารพ นบั ถอื หรอื ดว ยไมตรี การปกครองสวนกลาง การปกครองสว นภูมภิ าค จตสุ ดมภ คลัง นา ขุนคลงั เวียง วงั ขนุ นา หัวเมืองชั้นนอก ปรหะัวเทเมศอื รงาช ขุนเวยี ง ขุนวัง เจาเมอื งท่ีสบื เจา นาย เมืองหนา ดา น หัวเมอื งชัน้ ใน เช้ือสายหรือ พนื้ เมือง พระราชโอรส ขุนนาง ขุนนางทแ่ี ตงต้งั พระราชวงศท ี่ ใกลชิด ๕๗ประวตั ศิ าสตร ๕ ๒. สมัยอยธุ ยาตอนกลาง ชวงเวลาตั้งแตสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถถึงสมัยสมเด็จ พระนารายณมหาราช (พ.ศ. ๑๙๙๑ - ๒๒๓๑) สมัยน้�เปนสมัยที่อาณาจักร อยุธยามีความมั�นคงเปนปกแผน และเริ�มเปนอาณาจักรที่ย�ิงใหญ มีอํานาจ ทางการเมืองการปกครองเจริญรุงเรืองสูงสุด รวมทั้งมีสภาพทางเศรษฐกิจที่ เจรญิ รุงเรอื ง มกี ารตดิ ตอ คาขายกับตา งชาติ ในรัชสมัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถไดมีการจัดระเบียบการ ปกครองโดยรวมอํานาจไวท ี่ศูนยกลาง เพอื่ ใหเ หมาะสมกับสภาพของอาณาจกั ร อยุธยาในขณะนน้ั ทขี่ ยายดนิ แดนกวางออกไป สาเหตุท่ีทําใหสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถปฏิรูปการปกครอง อาณาจกั รอยธุ ยา มีดังน�้ ๑. สืบเน�องจากการที่อยุธยาไดขยายดินแดนออกไปกวางขวาง และไดรวมเอาดินแดนของอาณาจักรสุโขทัยเขามาเปนสวนหน�ึงของอาณาจักร ผฉูสบอบั น จงึ จาํ เปน ตอ งขยายอาํ นาจและการปกครองออกไปใหค วบคมุ ดนิ แดนทง้ั หมดไวไ ด ๒. เกิดการเรียนรูวัฒนธรรมและรูปแบบการปกครองจากอาณาจักร สุโขทัย และอาณาจักรขอม ซึ�งอยูใตอํานาจของอาณาจักรอยุธยา ทําใหมีการ ปฏริ ูปการบริหารราชการแผน ดนิ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ไดจดั ระเบียบการ ปกครอง การบรหิ ารราชการแผน ดนิ ใหม โดยเนน การรวมอาํ นาจสศู นู ยก ลาง และ จัดระเบียบการปกครองหัวเมืองใหม ดงั น�้ ๒.๑ การปกครองสว นกลาง สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงจัดแบงขุนนางและไพรพลใน ราชอาณาจักรใหม โดยแบงออกเปน ๒ ฝาย คือ ฝายพลเรือน และฝายทหาร ในยามท่ีบานเมืองสงบสุข หนาที่ของฝายพลเรือนและฝาย ทหารจะแยกจากกัน เพ่ือรับผิดชอบบริหารบานเมืองตามที่ไดรับมอบหมายให มปี ระสทิ ธิภาพ แตเม่อื ยามเกดิ สงคราม ทั้ง ๒ ฝาย จะตองรวมกําลงั กัน เพื่อ ตอสูข า ศึกศัตรูและปอ งกนั ประเทศใหมัน� คงปลอดภัย ๕๘ ประวตั ศิ าสตร ๕ ฝายทหาร มีสมุหพระกลาโหมเปนหัวหนาบังคับบัญชาดูแล ราชการ ฝายทหารท�ัวราชอาณาจักร เพ่ือเตรียมไพรพลและกําลังอาวุธไวให พรอมเพรยี ง สามารถสูรบในยามเกิดศึกสงครามได ฝา ยพลเรอื น มสี มหุ นายกเปน หวั หนา บงั คบั บญั ชาดแู ลรบั ผดิ ชอบ งานฝายพลเรือนทั�วราชอาณาจักร และคอยกํากับดูแลการทํางานของเหลา เสนาบดีจตุสดมภเดิม ซึ�งสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงเปลี่ยนช่ือ และ ปรบั ปรงุ หนา ทข่ี องหนว ยงานทง้ั ๔ ใหม โดยใหม หี นา ทร่ี บั ผดิ ชอบบรหิ ารราชการ แผนดนิ แตกตางกันไปตามทท่ี รงมอบหมาย ดังน�้ ชอื่ หนว ยงาน หนา ที่รับผิดชอบ ผฉูสบอับน นครบาล (กรมเวยี ง) - ดแู ลความสงบเรยี บรอยของบานเมอื ง และรักษาความสงบสุข ของราษฎรในเขตราชธาน� ธรรมาธิกรณ (กรมวงั ) โกษาธิบดี (กรมคลงั ) - ดูแลรบั ผิดชอบเกีย่ วกับราชสํานกั งานราชพิธี และพพิ ากษาคดคี วาม ของราษฎร เกษตราธิการ (กรมนา) - ดแู ลรายรบั -รายจา ยและเกบ็ รกั ษาพระราชทรัพย จัดเกบ็ อากร คาธรรมเนย� มตางๆ ตดิ ตอคา ขายกบั ตา งประเทศ - ดูแลสง เสริมใหร าษฎรทําไร ทํานา เกบ็ ขา วขน้ึ ฉางหลวง เพ่ือใชเ ปน เสบียงในยามศกึ สงครามหรอื ยามเกิดขา วยากหมากแพง ๒.๒ การปกครองสว นภมู ิภาค สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงวางหลักเกณฑตางๆ ในการ ปกครองสว นภมู ิภาคใหม ีลกั ษณะแบบเดียวกนั กบั สวนกลาง และไดยกเลิกเมือง ลกู หลวงหรอื เมอื งหนา ดา นทง้ั ๔ ทศิ โดยแบง เขตของการปกครองเปน ๓ เขต ดงั น้� ๑) หวั เมอื งชัน้ ใน ไดแก เมืองท่อี ยูใกลร าชธาน� เชน ราชบุรี เพชรบุรี ชัยนาท นครสวรรค สพุ รรณบุรี ชลบรุ ี เปนตน เมอื งเหลา นม้� ฐี านะ เปน เมอื งจตั วา พระมหากษตั รยิ ท รงแตง ตง้ั ขนุ นางจากกรงุ ศรอี ยธุ ยาไปปกครอง ผูปกครองเมอื งเรยี กวา ผูร ัง้ ๕๙ประวัตศิ าสตร ๕ ๒) หวั เมอื งชน้ั นอก ไดแ ก เมอื งทอ่ี ยหู า งไกลจากราชธานอ� อกไป แบง เปน เมอื งชน้ั เอก โท ตรี ตามขนาดและความสาํ คญั ของแตล ะเมอื ง ดงั ตอ ไปน้� - เมอื งชน้ั เอก เปน เมอื งใหญ มปี ระชาชนมาก เชน พษิ ณโุ ลก นครศรธี รรมราช - เมอื งชน้ั โท เปน เมอื งทส่ี าํ คญั รองลงมา เชน สโุ ขทยั กาํ แพงเพชร สวรรคโลก - เมืองชัน้ ตรี เปน เมืองขนาดเล็ก เชน ไชยา ชมุ พร นครสวรรค เจาเมืองเปนเจานายหรือขุนนางจากเมืองหลวง มีสมุหนายก ดแู ลฝา ยพลเรือน และสมหุ พระกลาโหมดแู ลฝา ยทหารควบคมุ อีกชนั้ หน�ง ๓) เมืองประเทศราช ไดแก เมืองข้ึนของกรุงศรีอยุธยา เชน ปตตาน� มะละกา เชียงกราน ทวาย ผูปกครองตองสงเคร่ืองราชบรรณาการ มาถวายกษัตริยที่กรุงศรีอยุธยา วิธีการปกครองยังคงใชวิธีเดียวกับสมัยอยุธยา ตอนตน ๒.๓ การปกครองสวนทองถ�นิ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงแบงการปกครองสวนทองถ�ิน ผฉสู บอับน เปนหนวยงานตางๆ เพ่ือใหการปกครองดูแลไดทั�วถึงมากขึ้น โดยเร�ิมจาก หมูบานมีผูใหญบานปกครองดูแล ตําบลมีกํานันดูแล แขวงมีหมื่นแขวงดูแล และเมืองมีเจาเมืองดูแล การปกครองทองถ�ินดังกลาวไดใชสืบทอดมาจนถึง สมยั รัตนโกสินทร แผนผังแสดงการปกครองในสมัยอยธุ ยาตอนกลาง พระมหากษตั รยิ การปกครองสวนกลาง การปกครองสว นภมู ิภาค การปกครองสว นทอ งถิ�น ฝา ยพลเรอื น ฝา ยทหาร หัวเมอื งช้นั ใน หัวเมอื งประเทศราช เมอื ง แขวง สมหุ นายก สมุหพระกลาโหม หวั เมอื งชั้นนอก ตําบล จตสุ ดมภ หมูบ าน เมืองชั้นเอก นครบาล ธรรมาธกิ รณ โกษาธบิ ดี เกษตราธิการ เมืองชั้นโท เมอื งชัน้ ตรี ๖๐ ประวตั ศิ าสตร ๕ ๓. สมัยอยธุ ยาตอนปลาย ชวงเวลาตั้งแตสมัยสมเด็จพระเพทราชาถึงสมัยสมเด็จพระที่น�ัง สุริยาสนอมรินทร หรือพระเจาเอกทัศ (พ.ศ. ๒๒๓๑- ๒๓๑๐) รูปแบบการ ปกครองในสมัยอยุธยาตอนปลาย ยังคงยึดรูปแบบการปกครองตามที่สมเด็จ พระบรมไตรโลกนาถทรงจัดระเบียบไว แตมีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการ ปกครองบางสว นในสมัยสมเดจ็ พระเพทราชา ดงั น้� ๑. ยกเลิกการแยกความรับผิดชอบของอัครมหาเสนาบดีดานงาน พลเรอื นและดา นงานทหาร ๒. ใหสมุหพระกลาโหมรับผิดชอบท้ังดานทหารและดานพลเรือน ปกครองหวั เมืองฝายใตต้งั แตเพชรบรุ ลี งไป ๓. ใหสมุหนายกรับผิดชอบท้ังดานทหารและพลเรือน ปกครองหัว เมอื งฝายเหน�อและดูแลจตุสดมภในสว นกลาง ๔. ใหเสนาบดีกรมคลังรับผิดชอบท้ังดานทหารและดานพลเรือน ปกครองหัวเมืองชายฝงตะวันออก และดูแลเก่ียวกับรายไดของแผนดินและ ผฉสู บอบั น การตดิ ตอคาขายกับตางประเทศ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒ·Ù èÕ ñ ๑. แบงกลมุ กลมุ ละ ๒-๓ คน ใหแ ตล ะกลมุ ชวยกันหาภาพเมอื งอยุธยามาตดิ นแลาํ เว สเขนยีอนผอลธงบิานายหกนาา รชสน้ั ถาขปน้ึนาออายณูกาจับกั ดรอุลยธยุ ยพามนิ าพจิ อขเอขางใผจ สูจาอกนนน้ั ผลดั กนั ๒. แบงกลมุ กลมุ ละ ๕-๖ คน ใหแตละกลมุ ชวยกันสืบคนขอมูลเก่ยี วกับการ ปกครองในสมยั อยธุ ยา แลว จดั ทาํ เปน รายงานกลมุ จากนน้ั ผลดั กนั นาํ เสนอ ผลงานหนา ชน้ั ข้ึนอยูก ับดลุ ยพินจิ ของผสู อน ๖๑ประวตั ศิ าสตร ๕ ๔ ¾Ñ²¹Ò¡ÒôҌ ¹àÈÃÉ°¡¨Ô ÊÁÑÂÍÂظÂÒ เนอ่ื งจากกรงุ ศรอี ยธุ ยามที าํ เลทตี่ งั้ อยทู บี่ รเิ วณราบลมุ่ แมน าํ้ สาํ คญั ๓ สาย ไดแ ก แมน า้ํ ลพบรุ ี แมน า้ํ ปา สกั และแมน า้ํ เจา พระยา ทาํ ใหม พี น้ื ทอี่ ดุ มสมบรู ณ เหมาะแกการเพาะปลูก และการติดตอคาขายกับตางประเทศ เศรษฐกิจสมัย อยุธยาสว นใหญจงึ ขน้ึ อยกู ับการทาํ เกษตรกรรม และการคา ขายเปน หลกั ผฉูสบอับน ▲ แผนท่ีเมืองอยธุ ยาแสดงแหลง เกษตรกรรม หัตถกรรม แมน ้ําสาํ คัญ ที่เปนปจ จัยสงเสริมเศรษฐกจิ ใน สมัยอยธุ ยาใหม คี วามเจรญิ รงุ เรืองแมใ นปจ จุบนั ๑. การประกอบอาชีพ ในสมยั อยธุ ยา ประชาชนสว นใหญป ระกอบอาชพี การทาํ เกษตรกรรม เปน หลกั นอกจากน�้ยงั มอี าชีพหัตถกรรม และคาขาย ๖๒ ประวัติศาสตร ๕ ๑.๑ การทําเกษตรกรรม การเพาะปลูกท่ีสําคัญของชาวอยุธยา ไดแก การทํานา การทาํ สวน เชน สวนมะพรา ว สวนหมาก สวนกลว ย สวนสม เสนาบดีกรมนา จะทําหนาท่ีดูแลเก่ียวกับการทํานาและการเพาะปลูกตางๆ จัดเก็บอากร คานา คา สวน รวมทง้ั จดั เกบ็ หางขา วจากราษฎรทท่ี าํ นา เพ่ือสะสมไวเปนเสบียงหลวง ในยามท่ีมีศึกสงครามหรือใชในราชการแผนดิน ขาวจึงเปนสินคาที่ควบคุม คาขายโดยเสรีไมได เพราะมผี ลตอ ความมน�ั คงของอาณาจกั ร การเพาะปลกู ในสมยั อยธุ ยามลี กั ษณะเปน แบบยงั ชพี สว นหนงึ� ใชเ ลยี้ งตนเอง และครอบครวั อกี สว นหนงึ� จา ยเปน ภาษแี ละสว ยใหแ กท างราชการ สว นทเ่ี หลอื จากการบรโิ ภคกอ็ าจจะนาํ ไปแลกเปลยี่ นกบั ผลผลติ ของผปู ระกอบการ อาชพี อ่ืนๆ ผลิตผลทางการเกษตรท่เี หลือจากการบรโิ ภคสวนหน�ึง ทาํ เปนสินคา สง ออก เพือ่ เปน การสรา งรายไดเ ขาสูอาณาจกั ร ๑.๒ การทําหัตถกรรม ในสมยั อยุธยา มกี ารทาํ หตั ถกรรมแบบงายๆ โดยนาํ วัตถุดิบที่ ผฉูสบอับน มีอยูในทองถ�ินมาประดิษฐเปนเครื่องมือเคร่ืองใชในชีวิตประจําวัน เชน หมอ เตา กระบุง ตะกรา เสื่อ มีด สวนหนึ�งไดรับการถายทอดมาจากบรรพบุรุษ และจากการฝก ฝนลงมอื ปฏิบตั ิจนเกิดความชํานาญ ผลผลิตหัตถกรรม ทส่ี าํ คญั ในสมยั นน้ั เชน เครอ่ื งปน - ดินเผา เคร่ืองสังคโลก นับเปน สิ น ค า ห ลั ก ท่ี สํ า คั ญ ข อ ง ก า ร ค า ในสมัยอยุธยา นอกจากน�้ยังมีการ ทําเคร่ืองจักสาน เครื่องประดับ เคร่ืองใชทองเหลือง อาวุธ เชน ▲ การทําเครือ่ งปน ดินเผาของชาวพระนครศรีอยธุ ยา มดี พรา ขวานท่ผี คู นทําติดตอ กันมาต้ังแตส มยั แรกสรางราชธาน� เปน เครอ่ื งปน ดนิ เผาชนดิ หนง่ึ ผลติ ทเ่ีมอื งสวรรคโลก (ปจ จบุ นั คอื เมอื งศรสี ชั นาลยั ) และเปน มรดกสบื ทอดมาจนถึงปจ จบุ ัน มที ง้ั แบบทเ่ี คลอื บผวิ และไมเ คลอื บผวิ มกี ารตกแตง ประดบั ลวดลายตา งๆ อยา ง ๖๓สวยงาม ซง่ึ คาํ วา สงั คโลก เพย้ี นมาจาก คาํ วา ปสรวระรวคัตโลศิ กาสตร ๕ ๑.๓ การคา ขาย การคาขายในสมัย อยุธยามี ๒ ลกั ษณะ ดงั น้� ๑) การคาขาย ภายในอาณาจักร หรือการคาขาย ระดับชาวบาน เปนการนําผลผลิตที่ เหลือจากบริโภคในชีวิตประจําวันมา แลกเปลี่ยนกันตามตลาดในชุมชน ▲ ภาพถา ยตลาดนาํ้ สมยั กรงุ รตั นโกสนิ ทร ซงึ่ เชอื่ วา สมยั เงินตราสมัยอยุธยาใชเงินที่ทําดวย อยุธยาลักษณะการคาขายตามตลาดชุมชน โลหะ เรียกวา เงินพดดวง และใช กค็ งมีลักษณะไมแตกตา งไปจากนี้ หอยทะเลชนิดหน�ึง เรียกวา เบี้ย เปนเงนิ ปลกี ๒) การคาขายกับ ผฉสู บอบั น ตางประเทศ เน่ืองจากทําเลท่ีต้ัง ของกรุงศรีอยุธยาสะดวกแกการ คมนาคม และการติดตอคาขายกับ ชาวตา งประเทศ เพราะตง้ั อยไู มไกล จากปากแมน าํ้ และมแี มน าํ้ สายใหญ ▲ เครือ่ งเทศเปนสนิ คาออกท่สี ําคัญในสมัยอยธุ ยา ลอ มรอบเกาะเมอื ง สง ผลใหการคาขายกบั ตา งประเทศเจรญิ รุงเรอื ง สินคา ออก ของอยุธยาทีเ่ ปน ท่ีตองการของตางประเทศ ไดแ ก เพลย้ี หอยชนดิ หนง่ึ ผลติ สารทเ่ี รยี กวา สินคาทางเกษตร เชน ขา ว เกลือ เครือ่ งเทศ นํ้าตาล (๑)ขค้ี รง่ั นาํ ไปใชป ระโยชนใ นอตุ สาหกรรม ตา งๆ หลายอยา ง (๒)ซง่ึ ครง่ั ในทน่ี ห้ี มายถงึ สินคาประเภทของปา เชน ไมกฤษณา ไมส ัก ไมฝ าง ขค้ี รง่ั นน่ั เอง สว นของเนอ้ื ไมซ ง่ึ มสี ดี าํ เกดิ เมอ่ื ตน ไม มบี าดแผล มกี ลน่ิ หอม ใชท าํ ยาได ครั�ง งาชาง หนังสัตว ตน ไมข นาดเลก็ ตน มหี นาม ดอกสเี หลอื ง เนอ้ื ไมส แี ดง ใชย อ มผา และทาํ ยาได การคาขายกับตางประเทศน้�ในระยะแรกมีลักษณะคอนขาง เสรี พอคา ชาวตางประเทศท่ีตดิ ตอคา ขายสว นใหญเ ปน พอ คา เอเชยี ดว ยกัน ๖๔ ประวตั ศิ าสตร ๕ ในระยะตอมา การคากับตางประเทศดําเนินการโดยพระมหา- กษัตริย พระราชวงศ ขุนนาง ผานหนวยงานท่ีเรียกวา “พระคลังสินคา” ซ�ึง มีหนาท่ีรับผิดชอบเกี่ยวกับการติดตอคาขายกับตางประเทศ โดยกําหนดให สินคาบางประเภทเปนสินคาตองหามท่ีพระคลังสินคาผูกขาด เชน ขาว เกลือ งาชาง นอแรด ไมกฤษณา อาวุธ เปนตน ชาวตางชาติจะมาซื้อสินคาจาก ราษฎรโดยตรงไมได ตองติดตอผานพระคลังสินคา สวนสินคาท่ีอยุธยาส�ังซื้อ จากตางประเทศ เชน ผา แพร ผาลายทอง เครอื่ งเหล็ก ปน ปนใหญ กระสนุ ดินดาํ เปนตน กรงุ ศรอี ยธุ ยาเรม�ิ ตดิ ตอ คา ขายกบั ประเทศตะวนั ตกเปน ชาตแิ รก คือ โปรตุเกส ซึ�งเขา มาติดตอคาขายในรชั สมัยสมเดจ็ พระรามาธิบดีที่ ๒ หลงั จากน้นั ก็มกี ารติดตอ กบั สเปน ฮอลนั ดา อังกฤษ เดนมารก และฝร�ังเศส ท่ีเขา มาติดตอคาขายตามลําดับ ทําใหการคาขายกับตางประเทศขยายตัวออกไป อยางกวา งขวาง ดังนั้น ความม�ังคั�งทางเศรษฐกิจในสมัยอยุธยาจึงเกิดจากการ ผฉสู บอับน คาขายกับตางประเทศ และจากการติดตอกับตางประเทศยังสงผลใหอยุธยามี การพัฒนาความรูเกี่ยวกับ การคา และวิทยาการสมัย ใหม เชน ไดร บั ความรูจ าก พอคาชาวจีนในเร่ืองการ ตอเรือสําเภา ไดรับความรู จากชาวตะวันตกเก่ียวกับ วิธีการรบ การผลิตอาวุธ การสรางปอ มปราการ ▲ ภาพจําลองเรือสาํ เภาในสมัยกรงุ ศรอี ยธุ ยา ๖๕ประวัติศาสตร ๕ ๒. รายไดข องอยุธยา รายไดของกรงุ ศรีอยธุ ยาท่ีสําคญั มดี ังน้� ราอยยไธุดยขาอง จากการเก็บคา ธรรมเนย� มจากราษฎร จังกอบ จากการคาขายโดยพระคลงั สินคา อากร สว ย ฤชา ๒.๑ รายไดจากการเกบ็ คาธรรมเน�ยมจากราษฎร รายไดของแผนดินในสมัยอยุธยาที่ไดจากการเก็บภาษีอากร แบงเปน ๔ ลกั ษณะ ดังน้� ๑) จังกอบ คือ รายไดท่ีเก็บตามดานขนอนท้ังทางบกและ ทางนาํ โดยเรียกเกบ็ เปนคา ผานดา นเวลาท่ีราษฎรนาํ สนิ คาไปขาย โดยการเก็บ ชกั สวนสินคา หรือเก็บเงนิ เปน จํานวนตามอัตราขนาดของยานพาหนะทบ่ี รรทกุ สนิ คา นาํ เขา มา เชน ขนาดของเรือ เปน ตน ผฉสู บอับน ๒) อากร คือ รายไดท่ีเกิดจากการเก็บผลประโยชนบางสวน จากการประกอบอาชพี ตางๆ ของราษฎร เชน การทํานา ทําไร ทาํ สวน และคา สมั ปทานทรี่ ัฐใหสทิ ธิแกราษฎรในการทําเหมอื งแร เก็บของปา จับปลา ๓) สวย คือ รายไดที่เกิดจากส�ิงของท่ีรัฐไดรับจากบุคคลบาง กลุมที่สงมาใหทองพระคลังแทนการสละแรงงานใหกับทางราชการ ซึ�งตองถูก เกณฑมาทํางานทุกป เชน ราษฎรที่อยอู าศยั แถบภเู ขา อาจสงมลู คา งคาวและ ของปา สวนราษฎรแถบเมืองถลางจะจัดสงดีบุกมาใหกับทางราชการ เพื่อทํา ลูกปน เปนตน นอกจากน�้ยังหมายรวมถึงเครื่องราชบรรณาการที่ตองสงมา ถวายกษัตรยิ เปน คราวๆ ตามกําหนดดวย ๔) ฤชา คือ รายไดจากคาธรรมเน�ยมที่ทางราชการเรียกเก็บ จากราษฎรท่ีมาติดตอขอรับบริการจากรัฐ หรือการที่รัฐตองอํานวยประโยชนให แกราษฎรบางคนเปนรายกรณ� เชน กรณ�ที่ราษฎรท่ีมีเร่ืองฟองรองกัน การ ออกโฉนดทีด่ ิน ๖๖ ประวตั ิศาสตร ๕ ๒.๒ รายไดจ ากการคา โดยพระคลังสนิ คา รายไดจากการคาขายโดยพระคลังสินคาน�้ เปนรายไดท่ีสําคัญ ของอาณาจักรอยพธุ ยราะคลงั สนิ คา กาํ หนด ชอ่ื พรรณไมบ างชนดิ ทม่ี เี นอ้ื ไม ดอก หรอื ผลหอม ใชท าํ ยา และปรงุ เครอ่ื งหอม ใหสินคาบางชนิดเปนสินคาตองหาม ซึ�งเปนสินคาท่ีหายากและมีราคาแพง เชน ไมกฤษณา ไมจันทน ไมหอม ไมสัก ขาว เกลอื งาชา ง ดีบุก และ ไมอนุญาตใหพอคาเอกชนทําการ ซ้ือขายสินคาตองหามเหลาน้�โดยตรง กับตางประเทศ พระคลังสินคาจะ ผูกขาดซ้ือสินคาจากประชาชน และ ▲ ไมจันทน ไมก ฤษณา และรังนก จัดเปน สนิ คา ตอ งหา มในสมัยอยุธยา สงสินคา ไปขายยังตา งประเทศอีกตอหนงึ� กอ ใหเ กิดผลกําไรจากการคา ขายของ พระคลังสินคา และกลายเปนรายไดของแผนดินอีกทางหน�ึง นอกจากน�้ยังมี ผฉูส บอบั น รายไดจากการแตงสําเภาหลวงไปคาขายยังเมืองตางๆ และนําสินคาจากเมือง ตา งๆ กลบั มาจาํ หนา ยใหแกราษฎรภายในอาณาจักร ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹÷ŒÙ Õè ò ๑. แบงกลมุ กลมุ ละ ๓-๔ คน ใหแตละกลมุ ชวยกันสืบคนขอมูลเก่ยี วกับการ ประกอบอาชพี ของผคู นในสมยั อยธุ ยา ๑-๒ อาชพี แลว บนั ทกึ ขอ มลู จากนน้ั นาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั ขนึ้ อยกู บั ดลุ ยพนิ ิจของผสู อน ๒. เขยี นอธบิ ายรายไดจ ากการเกบ็ คา ธรรมเนย� ม (จงั กอบ อากร สว ย ฤชา) จาก ราษฎรในสมยั อยธุ ยามาพอเขา ใจ โดยจดั ทาํ ลงในสมดุ แลว นาํ เสนอผลงาน หนา ชน้ั ขึ้นอยูก ับดลุ ยพนิ จิ ของผูส อน ๖๗ประวัติศาสตร ๕ ๕ ¾Ñ²¹Ò¡ÒôŒÒ¹Êѧ¤ÁÊÁÂÑ ÍÂظÂÒ สภาพสังคมในสมัยอยุธยา เปนแบบระบบศักดินา ซ่ึงจะเปนตัวแบง สิทธิ หนาที่ และความรับผิดชอบของคนในสังคม ผูที่มีศักดินาสูงก็จะมีสิทธิ หนาที่ และความรับผิดชอบสูง ผูท่ีมีศักดินาต่ําก็จะมีสิทธิ หนาท่ี และมี ความรับผิดชอบนอยลดหลั่นกันตามศักดินาท่ีไดรับ พระมหากษัตริยทรงเปน ผพู ระราชทานศกั ดนิ าใหแ กเ จา นาย ขนุ นาง และราษฎร เปนวิธีการลําดับศักด์ิของบุคคลต้ังแตขุนนาง ขา ราชการ ลงไปจนถงึ ไพรแ ละทาส สมเดจ็ พระบรม- สังคมในสมยั อยุธยา ไตรโลกนาถ ทรงตราพระราชกาํ หนดศกั ดนิ าขน้ึ โดย กําหนดใหบุคคลทุกประเภทในสังคมไทยมีศักดินา ดว ยกนั ทง้ั สน้ิ ยกเวน องคพ ระมหากษตั รยิ ซ ง่ึ มไิ ดร ะบุ ศกั ดนิ าไว เพราะทรงเปน เจา ของศกั ดนิ าทง้ั ปวง กลุมคนในสังคม สถาบันศาสนา ผฉูสบอับน ชนชน้ั ผูป กครอง ชนชนั้ ผถู ูกปกครอง พระสงฆ พระมหากษัตริย เปนประมุขของ ไพร เปนราษฎรท�วั ไป เปน กลุมที่ เปนชนช้ันท่มี ีสถานภาพ อาณาจักร มีจาํ นวนมากทส่ี ดุ ในสังคม ใกลเ คยี งชนชน้ั มูลนาย เจา นาย เปนพระราชวงศท่สี ืบเช้ือสาย ทาส เปนคนท่ขี าดสิทธิในแรงงาน ไดรับการยกเวน การเกณฑ จากพระมหากษัตรยิ และชีวิตของตนเอง เปนชนช้ันที่ แรงงาน ตาํ ที่สุดของสังคมในสมยั อยธุ ยา ขนุ นาง เปน ราษฎรท่ถี วายตวั ไดร บั การยกยองใหเ ปน ผูน าํ เขารบั ราชการ และท่ีพง�ึ ทางใจ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÂÕ ¹Ã·ÙŒ Õè ó แบง กลมุ ใหแ ตล ะกลมุ สบื คน เกย่ี วกบั ไพรแ ละทาสในสมยั อยธุ ยา และบนั ทกึ ลงในสมดุ จากนน้ั สง ตวั แทนออกมารายงาน ขน้ึ อยูก บั ดลุ ยพนิ จิ ของผสู อน ๖๘ ประวัตศิ าสตร ๕ ๑¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹ปÒร¡ะÒจÃํา¤บท´Ô ท่ี ๑ อสแบงยตุธงัวกยแลาทมุ โนดใอหยอสแกบืตมลคาะนรกขาลยอุมงมจาูลนขัดจึ้นหทานํากอราแยาชหยูกั้นลงบั งาแกนดลาเุละกรรเ่ียยรววพยีบกนรินบัวรพมจิตู รฒัาขางอนยๆงางผกาเพนาสู รสมิ� อดงเนาตคนิมรตู าจงาๆกนขนั้อใงหสมัย มฐ./ตวั ช้วี ัด ส4.3 (1) ๒. ตอบคําถามตอ ไปน�้ มฐ./ตัวชว้ี ดั ส4.3 (2) ๑) ปจจัยสําคัญท่ีสงเสริมความเจริญรุงเรืองทางดานเศรษฐกิจ การเมือง การปกครอง และศลิ ปวัฒนธรรมตางๆ สมยั อยุธยา มปี จ จยั ใดบา ง ๑. มีผนู าํ ที่มีความสามารถ ๒. มที าํ เลที่ต้ังท่ีเหมาะสม......................................................................................................................................................................................................................................... ๓. มพี ืน้ ฐานทางวฒั นธรรม......................................................................................................................................................................................................................................... ๔. มกี ารจดั ระเบียบการปกครองที่มีประสิทธิภาพ......................................................................................................................................................................................................................................... ๒) ปจจัยสําคัญที่สงเสริมใหกรุงศรีอยุธยาเปนอาณาจักรที่มีความมั�นคงเปน ปก แผน คอื ปจจยั ใด (ยกตัวอยางประกอบ) ผฉสู บอบั น มีการจัดระเบียบการปกครอง ซ่ึงเปนการวางรากฐานอํานาจทางการเมืองการ......................................................................................................................................................................................................................................... ปกครองท่ีมีประสิทธิภาพ โดยแบงการปกครองเปนสวนๆ และแตงตั้งบุคคลตางๆ......................................................................................................................................................................................................................................... ๓) ปจ จยั สาํ คญั ใดทส่ี ง เสรมิ ใหก รงุ ศรอี ยธุ ยามคี วามเจรญิ รงุ เรอื งทางเศรษฐกจิเ(..ป.ร...น.า...ช.ผ..ธ..ูด..า...ูแน...ล..)ี......เเ..ปพ....น.่ือ....ใ...ห๔....ป....สก....ว.ค...น.ร....อ...เ.ง.ป...ไ.น..ด...ต.ง....นา...ย....แ...ล.....ะ...เ..ห....ม....า...ะ...ส.....ม.......เ..ช....น........ก.....า...ร....แ...บ.....ง...ก.....า...ร....ป....ก.....ค....ร....อ....ง....ส....ว....น.....ก....ล.....า...ง... การมที าํ เลทตี่ งั้ ทเี่ หมาะสม เพราะกรงุ ศรอี ยธุ ยามแี มน าํ้ ลอ มรอบ ทาํ ใหต ดิ ตอ กบั......................................................................................................................................................................................................................................... ห....วั....เ.ม....อื....ง....ใ...ก....ล.....เ..ค....ีย....ง....ไ...ด....ส.....ะ...ด....ว...ก..........จ....ึง....ม....ีส....ิน.....ค.....า...จ....า...ก.....ห....ัว....เ.ม....ือ....ง.........ซ....ึ่ง....เ..ป....น.....ส.....ิน.....ค.....า...ท....ี่ต.....า...ง....ช...า...ต.....ิต....อ....ง....ก.....า...ร... แ....ล....ะ...จ....า...ก....ท.....ํา...เ..ล....ท.....ี่ต....้งั....ท....ใี่...ก.....ล....ก.....บั ....ป.....า...ก....อ....า...ว....ไ..ท.....ย.......ท....ํา...ใ...ห.....ต....า...ง....ช...า....ต....ิเ..ข...า...ม....า...ต.....ิด....ต.....อ...ค.....า...ข...า...ย....ไ...ด.....ส ....ะ...ด.....ว...ก............ ๔) การมพี น้ื ฐานวฒั นธรรมมาแตโ บราณเปน ปจ จยั สง เสรมิ ความเจรญิ รงุ เรอื ง ของกรงุ ศรีอยธุ ยาอยางไร ทาํ ใหก รงุ ศรอี ยธุ ยามกี ารพฒั นามาอยา งตอ เนอื่ ง ไมข าดชว ง การมพี น้ื ฐานวฒั นธรรม......................................................................................................................................................................................................................................... มาแตโ บราณจึงเปนปจจัยหนึ่งท่สี งเสรมิ ความรุงเรืองของกรงุ ศรีอยธุ ยา......................................................................................................................................................................................................................................... ๖๙ประวตั ิศาสตร ๕ ๑Ẻ·´Êͺ·èÕ กา ✗ คําตอบทีถ่ ูกตองท่ีสดุ ๑. ขอใดท่เี ปนอทิ ธพิ ลของพระพุทธศาสนา ๕. เศรษฐกจิ หลักที่สาํ คัญของอาณาจักร อยุธยาข้นึ อยกู บั อาชพี ใด ในสมยั อยุธยา ก. อุตสาหกรรม ✗ข. เกษตรกรรม ✗ก. กษตั รยิ ท รงมีทศพิธราชธรรม ค. หัตถกรรม ง. พาณชิ ยกรรม ข. กษัตริยทรงมีฐานะเปนเจา ชีวิต ๖. ขอ ใดไมใ ชสนิ คา ตอ งหามในสมยั อยุธยา ค. กษัตริยป ระทับอยูในพระราชวงั ที่ ก. กฤษณา ✗ข. เสอ้ื ผา ถือเปน เขตศกั ด์สิ ิทธิ์ ค. งาชา ง ง. ไมส กั ๗. ชาวตะวันตกชาตแิ รกทีเ่ ขามาตดิ ตอ ง. กษตั ริยทรงมีอํานาจสงู สุดในการ คาขายกบั อยธุ ยา คือชาติใด ปกครองอาณาจักร ก. องั กฤษ ข. ฝรัง� เศส ๒. ขอ ใดเปนรูปแบบการปกครองสว น ✗ค. โปรตเุ กส ง. ฮอลนั ดา ภูมภิ าคในสมยั อยธุ ยาตอนกลาง ๘. ในสมยั อยุธยาตอนตน เมอื งลพบรุ ี ก. เวยี ง วงั คลัง นา มีฐานะเปนเมืองประเภทใด ก. หัวเมอื งชนั้ ใน ผฉูสบอับน ข. เมอื งหนาดา น หัวเมอื งช้ันใน ✗ข. เมืองหนาดา น หัวเมอื งชัน้ นอก ค. หัวเมอื งชั้นนอก ✗ค. หวั เมอื งชน้ั ใน หัวเมืองชั้นนอก ง. เมืองประเทศราช เมอื งประเทศราช ๙. การติดตอคา ขายกับตา งประเทศใน สมยั อยธุ ยาขน้ึ อยูกับหนว ยงานใด ง. เมืองลกู หลวง หัวเมืองชัน้ ใน เมอื ง ก. กรมเวยี ง ✗ข. พระคลังสินคา พระยามหานครเมอื งประเทศราช ๓. เมอื งในขอ ใดทีเ่ ปรียบเสมือนปอม- ค. สมหุ นายก ง. ธรรมาธกิ รณ ๑๐. สภาพสังคมในสมัยอยุธยามีลักษณะเปน ปราการในสมัยกรงุ ศรอี ยุธยาตอนตน แบบใด ก. หวั เมอื งชั้นใน ก. มฐี านะเปนตัวกําหนด ✗ข. เมืองลกู หลวง ✗ข. มรี ะบบศกั ดินาเปน ตวั กําหนด ค. หวั เมืองชัน้ นอก ค. มรี ะบบวรรณะเปน ตัวกําหนด ง. เมอื งพระยามหานคร ง. มพี ระพุทธศาสนาเปนตวั กําหนด ๔. ขอ ใดเปน รายไดข องกรงุ ศรีอยุธยาที่ เรียกเก็บเปนคา ผานดา นของสนิ คา ✗ก. จังกอบ ข. อากร ค. สวย ง. ฤชา ๗๐ ประวตั ิศาสตร ๕ ๒บทท่ี ÍҳҨѡø¹ºÃØ Õ ขอบขายสาระการเรยี นรูแ กนกลางรายวิชา ประวตั ิศาสตร ชั้น ป.๕ ตัวช้วี ดั ช้ันป สาระพ้ืนฐาน ความรฝู ง แนนตดิ ตวั ผเู รียน มฐ. ส ๔.๓ (๑) ๑. ความเปนมาของกรงุ ธนบุรี หลังจากกรุงศรีอยุธยาแตกใน ๒. การกอบกเู อกราช พ.ศ. ๒๓๑๐ สมเด็จพระเจาตากสิน อธบิ ายพฒั นาการของอาณาจกั ร ๓. การสถาปนากรงุ ธนบุรเี ปนราชธาน� มหาราช ไดรวบรวมผูคนขับไล อยธุ ยาและธนบรุ ี โดยสงั เขป ๔. การฟน ฟชู าติ กองทัพพมาออกไป และสถาปนา ๕. เหตกุ ารณตอนปลายสมัยกรงุ ธนบุรี กรุงธนบรุ ีข้นึ เปนราชธาน�ใหม ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹Òí ÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอบั น ã¹Í´µÕ¨Òº¡ÃÀÔàÇÒ³¾¹¹Õàé ¤Ñ¡ÂàÃà»Õ¹š¹··ÃµÕè Òé§Ñ º¢Í˧ÃÃÍ× ÒäªÁ¸‹ Ò¹ãÕ ´ ๗๑ประวัตศิ าสตร ๕ ๑ ¤ÇÒÁ໹š ÁҢͧ¡Ãا¸¹ºØÃÕ กรุงธนบุรีซึ่งแตเดิมชาวบานและชาวตางชาติเรียกวา “บางกอก” สวนในพระราชพงศาวดาร (พ.ศ. ๒๐๙๑ - ๒๑๑๑) เรียกวา “เมืองธนบุรี ศรีมหาสมุทร” คือ ฝงพระนครและฝงธนบุรีในปจจุบัน เปนท่ีราบสามเหลี่ยม ปากแมน ้ําเจา พระยาที่อุดมสมบรู ณ มีลาํ คลองตา งๆ กระจายอยูท ั่วบรเิ วณ แมนํ้าเจาพระยาไหลคดเคี้ยวมาตั้งแตนนทบุรี ลงมายังพระนคร ในสมัยพระไชยราชาธิราช (พ.ศ. ๒๐๗๗ - ๒๐๘๙) จึงไดโปรดใหขุดคลองลัด เพ่ือใหเช่ือมแมนํ้าเจาพระยาท่ีไหลออมไปทางคลองบางกอกนอย ออกทาง คลองบางกอกใหญ เมืองธนบุรีจึงเกิดขึ้นทางฝงตะวันตก หัวมุมคลอง บางกอกใหญกลายเปนเมืองที่มีความสําคัญทางยุทธศาสตร และเปนเมืองหนา ดา นทางทะเล ผฉสู บอับน เมืองธนบุรีมีการติดตอคาขายกับตางประเทศเจริญรุงเรืองท่ีสุดใน สมัยสมเด็จพระนารายณมหาราช (พ.ศ. ๒๑๙๙ - ๒๒๓๑) และไดโปรดใหสราง ปอมท้ังสองฝงของแมน้ําเพื่อปองกันขาศึกที่มาทางทะเล พระราชทานนามวา “ปอมวิไชยเยนทร” แลวใหทหารโปรตุเกส และฝรั่งเศสมาประจํา อยูที่ปอมน้ี และเม่ือ สมเด็จพระเจาตากสิน กอบกเู อกราชไดส าํ เรจ็ จึงโปรดฯ ใหบูรณะ เมอื งธนบรุ เี ปน ราชธานี สภาพเขตธนบุรีในปจจุบนั ที่พฒั นามาเปน ชมุ ชนขนาดใหญ เปนสวนหนึ�งของกรงุ เทพมหานคร ๗๒ ประวตั ิศาสตร ๕ ๒ ¡Òáͺ¡ŒàÙ Í¡ÃÒª กอนการเสียกรุงศรีอยุธยาแกพมา ครั้งที่ ๒ พระยาตากไดครองเมือง ตากอยูในสมัยของพระเจาเอกทัศ ป พ.ศ. ๒๓๐๘ ไดถูกเรียกตัวใหเขามา ปองกันกรุงศรีอยุธยา จนกระทั่งใกลจะเสียกรุง พระยาตากจึงพาทหารคูใจ ประมาณ ๕๐๐ คน ตีฝาวงลอมพมา ออกมาได ทรงนาํ กาํ ลังไพรพ ลไปตั้งมั่นที่ เมอื งจันทบุรี เมอื่ พระยาตากไดรวบรวมกาํ ลงั คนไดราว ๕,๐๐๐ คน และตอเรอื รบไว ประมาณ ๑๐๐ ลํา จึงยกทัพเขาตีกองทัพพมาท่ีคายโพธ์ิสามตน ผลการตอสู สุก้ีนายกองท่ีคุมกองทัพอยูตายในท่ีรบ ทหารพมาที่เหลือก็แตกพาย และ สามารถตีคายพมาแตกทุกคายในวันศุกรท่ี ๖ เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๓๑๐ ซึ่งถือวา วันน้ีเปนวันท่ีพระเจาตากกเู อกราชของไทยไดส าํ เรจ็ หลงั จากเสยี กรงุ ใหแ กพ มา เมอื่ วนั ที่ ๗ เมษายน พ.ศ. ๒๓๑๐ รวมเวลาที่กอบกอู ิสรภาพคืนจาก พมาเปนเวลาเพยี ง ๗ เดอื น ผฉสู บอับน ภาพเหตกุ ารณ สมเด็จพระเจาตากสินมหาราชทรงยกกองทัพเรือ มาตคี า ยโพธ์ิสามตน ๗๓ประวัติศาสตร ๕ ๓ ¡ÒÃʶһ¹Ò¡Ã§Ø ¸¹ºÃØ àÕ »¹š ÃÒª¸Ò¹Õ เม่ือพระยาตากกูเอกราชไดสําเร็จไดโปรดใหขุดพระบรมศพพระเจาเอก ทศั ขึ้นมาถวายพระเพลิงอยางสมพระเกียรติ ราษฎรตางยอมรับพระเจาตาก เปนพระเจาแผนดิน พระองคทรงปราบดาภิเษกขึ้นเปนพระมหากษัตริยครอง กรุงธนบุรี เม่ือวันท่ี ๒๘ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๓๑๐ ทรงพระนามวา สมเดจ็ พระบรม ราชาธิราชที่ ๔ (พระเจา กรุงธนบรุ ี) หลังจากกอบกูเอกราชไดแลว สมเด็จพระเจาตากสินมหาราชทรงมี พระราชดาํ รวิ า กรงุ ศรอี ยุธยามีสภาพทรุดโทรมมาก ไมส ามารถซอ มแซมฟน ฟู ใหกลับคนื สภาพเดมิ ได ปราสาทราชมณเฑยี ร วดั วาอารามพงั ยอยยบั จงึ ทรง ตัดสินพระทัยสรางราชธานีใหมขึ้นที่เมืองธนบุรี ซ่ึงมีขอบเขตของราชธานี ครอบคลุมสองฝง นา้ํ โดยมแี มน้าํ เจา พระยาตัดผา นกลางเมอื ง ผฉูสบอบั น สาเหตุที่ยายเมืองหลวงจากกรุงศรอี ยุธยามาอยทู ่กี รุงธนบรุ ี (๑) กรุงศรีอยุธยาชํารุดเสียหายมาก ไมสามารถบูรณปฏิสังขรณใหมี สภาพเหมือนเดิมได (๒) กําลังพลของพระองคมีนอย ไมสามารถรักษากรุงศรีอยุธยาที่เปน เมืองใหญได (๓) ขาศกึ รูท ิศทางทจ่ี ะมาตกี รงุ ศรีอยธุ ยาดีแลว (๔) เมอื งธนบรุ เี ปน เมอื งเลก็ ดแู ลปอ งกนั งา ยกวา และอยใู นจดุ ยทุ ธศาสตร ทดี่ ี เพราะอยูริมแมนา้ํ เจาพระยา และอยูไมไกลจากอาวไทย หากขาศกึ มกี าํ ลงั มากกวาหรอื สไู มไ ดก ็สามารถหนอี อกทางทะเลได ¨Ðà˹ç ÇÒ‹ ¡ÒÃàÅ×Í¡µ§éÑ àÁÍ× §·Õ¡è Ãا¸¹ºÃØ Õ ¤Òí ¹§Ö ¶Ö§»˜¨¨ÂÑ ·Ò§´ŒÒ¹¤ÇÒÁÁè¹Ñ ¤§à»¹š ËÅ¡Ñ ๗๔ ประวตั ศิ าสตร ๕ ๔ ¡Òÿœ¹„ ¿ªÙ ÒµÔ เมื่อกรุงศรีอยุธยาเสียแกพมา ผูคนจํานวนมากถูกกวาดตอนไปพมา เกิดความวุนวายโดยท่ัวไป ผูคนหลบหนีไปอยูตามปาเพ่ือหลบหนีกองทหาร พมา บา งกร็ วมตัวกนั เปน กก เปน ชมุ ชนตามหัวเมืองตา งๆ หลังจากที่สมเด็จ- พระเจาตากสินปราบดาภิเษกขึ้นครองราชย พระองคมีพระราชกรณียกิจใน การฟน ฟูชาติ ดงั นี้ ๑. การปราบชุมนุมตา งๆ หลังจากที่สมเด็จพระเจาตากสินตี คา ยพมาโพธิ์สามตนไดแลว ก็ทรงปราบชมุ นุม ตางๆ ซ่ึงเปนกลุมคนไทยที่ต้ังตัวเปนใหญ โดยการรวมตัวกันเปนกกหรือชุมนุมตางๆ นอกเหนอื จากชมุ นมุ ของสมเดจ็ พระเจา ตากสนิ มหาราชแลวยังมีชุมนุมเจาพิมาย ชุมนุม ผฉสู บอับน เจาพิษณุโลก ชุมนุมเจาพระฝาง ชุมนุม เจานครศรีธรรมราช ซ่ึงสมเด็จพระเจาตากสิน ทรงใชเ วลานานถงึ ๓ ป จงึ สามารถปราบชุมนุม แผนทแี่ สดงที่ตงั้ ของชุมนมุ ตางๆ ตางๆ ได หลังการเสียกรงุ ครั้งท่ี ๒ ๒. ดา นการปกครอง รูปแบบการปกครองสมัยกรุงธนบุรี ดําเนินตามแบบแผนของสมัย กรุงศรีอยุธยา คือ ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย โดยมีพระมหากษัตริยเปน ประมขุ มอี าํ นาจเดด็ ขาดในการบรหิ ารบานเมอื ง ÊÁà´¨ç ¾ÃÐà¨ŒÒµÒ¡Ê¹Ô ÁËÒÃÒª·Ã§à»š¹¡ÉµÑ ÃÂÔ · ÕèÁÕ ¤ÇÒÁ໚¹Í‹ÙÍÂÒ‹ §ÊÁ¶Ð áÅзçÃѺÀÒÃÐ˹¡Ñ 㹡Òÿ¹„œ ¿ªÙ ÒµÔ ๗๕ประวตั ศิ าสตร ๕ ๓. ดา นเศรษฐกจิ ชวงเวลากอนที่สมเด็จพระเจาตากสินจะทรงขึ้นครองราชยนั้น บานเมืองไมคอยสงบ สภาพเศรษฐกิจตกต่ําอยางมาก ผูคนอดอยากหิวโหย เกิดโจรผูรายชุกชุม เกิดโรคระบาด และยังเกิดภัยธรรมชาติอีกดวย ผูคน ลม ตายไปเปน จาํ นวนมาก สภาพหัวเมืองตางๆ จงึ คลา ยกับเปน เมอื งรา ง สมเด็จพระเจาตากสินทรงแกไขปญหาดวยการสละพระราชทรัพย สวนพระองคซ้ือขาวสารในราคาแพงจากพอคาตางเมือง เพ่ือนํามาแจกจายแก ราษฎร พอ คา เหลา นนั้ จงึ พากนั มาแยง กนั ขาย ทาํ ใหส นิ คา ลน ตลาด ราคาถกู ลง บรรดาราษฎรทแี่ อบซอ นอยตู ามทตี่ า งๆ กพ็ ากนั มารบั ความเมตตาจาก พระองคจ งึ พากันกลับสภู ูมลิ าํ เนาเดมิ และพากันมาขุดทรัพยสมบตั ติ างๆ ทฝี่ ง ซอ นเอาไวตั้งแตส มัยอยุธยา อนง่ึ กรงุ ธนบรุ ยี งั มรี ายไดจ ากการคา ขายกบั ตางประเทศ นอกจากนี้ ผฉูสบอับนสมเดจ็ พระเจา ตากสนิ กย็ งั ทรงสนบั สนนุ ใหม กี ารทาํ นาปล ะ ๒ ครง้ั เพอ่ื แกป ญ หา ขาดแคลนขาว ทาํ ใหป ลายสมัยธนบุรเี ศรษฐกจิ ฟน ตัว สมเดจ็ พระเจาตากสนิ มหาราชทรงแกปญ หาการขาดแคลนอาหารดวยการส�งั ซอื้ ขา วมาแจกจายแกราษฎร ๗๖ ประวัติศาสตร ๕ ๔. ดา นการศกึ ษา สมเด็จพระเจาตากสินทรงทํานุบํารุง สงเสริมการศึกษา โดยมี ศูนยกลางการศึกษาอยูท่ีวัด โดยเฉพาะผูชายสามารถมาเรียนที่วัดไดตามปกติ สว นผหู ญงิ นนั้ ศกึ ษาตามแบบแผนของกลุ สตรไี ทยโบราณ เชน การฝก อบรมงาน บานงานเรือน การทาํ อาหาร การเยบ็ ปก ถักรอย เปนตน ÊÁà´ç¨¾ÃÐà¨ŒÒµÒ¡Ê¹Ô ÁËÒÃÒª·Ã§ÁÕ¤ÇÒÁÊÒÁÒö·Ò§¡ÇÕ´ÇŒ  ·Ã§¾ÃÐÃÒª¹Ô¾¹¸º·ÅФÃàÃÍè× §ÃÒÁà¡ÂÕ ÃµÔì¶Ö§ ô µÍ¹ ๕. ดานการศาสนา สมเด็จพระเจาตากสินทรงเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเปนอยางมาก นอกจากไดทรงทํานุบํารุงบานเมืองใหเจริญรุงเรืองแลว ยังทรงร้ือฟนกิจการ พระพุทธศาสนาทเี่ ส่ือมโทรมใหดีขน้ึ สรุปไดดงั น้ี คอื (๑) จัดระเบียบสังฆมณฑล ในป พ.ศ. ๒๓๑๑ โดยเลือก พระผูใหญขึ้นเปนสมเด็จพระสังฆราชและจัดต้ังคณะสงฆใหไปปกครองตาม ผฉูสบอบั น เขตตางๆ (๒) รวบรวมพระไตรปฎกจากที่ตา งๆ (๓) บูรณปฏิสังขรณวัด เชน วัดบางย่ีเรือเหนือ (วัดราชคฤห) วัดบางหวาใหญ (วัดระฆังโฆสติ าราม) วัดแจง (วัดอรุณราชวราราม) และวัด บางย่ีเรอื ใต (วดั อนิ ทาราม) ซง่ึ สมเดจ็ - พระเจาตากสินไดยกเปนอารามหลวง ช้ันเอกพิเศษ ใหเปนวัดฝายวิปสสนา และไดทรงทําวิปสสนาท่ีวัดบางยี่เรือ วัดอนิ ทารามเปนวดั ทส่ี มเด็จพระเจาตากสินมหาราช ใตน ้ี การฝก อบรมปญ ญาใหเ กดิ ความเหน็ แจง ในสงั ขารทง้ั หลาย โปรดใหยกฐานะข้ึนเปนพระอารามหลวงช้ันพิเศษ ฝายสมถะวปิ สสนา วา เปน ของไมเ ทย่ี ง เปน ทกุ ข เปน อนตั ตา ๗๗ประวตั ศิ าสตร ๕ ๕ à˵¡Ø ÒóµÍ¹»ÅÒÂÊÁÂÑ ¡Ã§Ø ¸¹ºØÃÕ ในพระราชพงศาวดารฉบบั ตา งๆ ไดบ นั ทกึ ไวว า พระองคท รงตรากตราํ ในภารกิจของบานเมืองมากเกินไป พระองคจึงมีสติฟนเฟอนในบางคร้ังเม่ือ เกดิ กบฏทก่ี รงุ เกา (อยธุ ยา) ทรงสง พระยาสรรคไปสอบสวน กก็ ลบั ไปเขา กบั กบฏ และคุมกําลังมาตีกรุงธนบุรี พระยาสุริยอภัยไดใหสึกสมเด็จพระเจาตากสิน เปนฆราวาสแลวขังไว ในพงศาวดารกลาววา สมเด็จเจาพระยามหากษัตริย ศึกใหสําเร็จโทษสมเด็จพระเจาตากสินตามคําของขุนนางบางสวนท่ีกลาวโทษ วาพระองคทรงละสุจริตธรรมและมีพระสติฟนเฟอน ทรงถูกประหารชีวิตและ สวรรคตใน พ.ศ. ๒๓๒๕ พระชนมพรรษาได ๔๘ พรรษา ซ่ึงเปนวันส้ินสุดสมัย กรงุ ธนบรุ ี ซงึ่ เปน ราชธานีอยเู พียง ๑๕ ป ผฉสู บอบั น พระบรมรูปหลอ จาํ ลององคส มเด็จพระเจาตากสนิ มหาราช พระบรมสาทสิ ลกั ษณของ ขณะท่ีทรงปฏบิ ัติธรรมที่วดั บางยเ่ี รอื ใต (วัดอินทารามวรวหิ าร) สมเดจ็ พระเจา ตากสนิ มหาราช สงิ่ ทจ่ี ารกึ อยใู นจติ ใจของคนไทยในปจ จบุ นั กค็ อื ความอดทนบากบนั่ พระ ปรชี าสามารถ เสียสละ เขมแขง็ และความเด็ดเดีย่ วของพระองค ทําใหส มเด็จ พระเจาตากสินสามารถแกไขปญหาตา งๆ ได ทาํ ใหชาวไทยผา นพน วกิ ฤตการณ ความลาํ บากยากแคน ดาํ รงความเปน เอกราชมาไดจ นถงึ ปจ จบุ นั น้ี ๗๘ ประวตั ิศาสตร ๕ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ๑. รว มกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั หวั ขอ ทก่ี าํ หนดให แลว สรปุ ผลการ อภปิ ราย และบนั ทกึ ขอ มลู (ตัวอยาง) ๑) ความเปน มาของกรงุ ธนบรุ ี ………………ก…ร…งุ …ธ…น……บ…รุ …เี …ป…น …เ…ม…อื …ง…ท……ม่ี …ขี …น…า…ด…ไ…ม…ใ…ห…ญ……ม …า…ก………แ…ต…เ ด……มิ …เร……ยี …ก. วา “เมืองธนบุรีศรีมหาสมุทร” (จากในพระราชพงศาวดาร) เปนท่รี าบสามเหล่ยี ม......................................................................................................................................................................................................................................... ปากแมน าํ เจา พระยา มลี าํ คลองกระจายอยทู ว่ั บรเิ วณ อยทู างฝง ตะวนั ตกของพระนคร......................................................................................................................................................................................................................................... (ในสมัยพระไชยราชาธิราช) เปนเมืองท่มี ีความสําคัญทางยุทธศาสตร และเปนเมือง......................................................................................................................................................................................................................................... หนา ดา นทางทะเล จงึ เปน เมอื งทม่ี คี วามสาํ คญั มากตง้ั แตอ ดตี......................................................................................................................................................................................................................................... ๒) การกอบกเู อกราช………ก……อ …น…ก……า…ร…เส……ยี …ก…ร…งุ……ศ…ร…อี …ย…ธุ…ย……า……ค…ร…ง้ั……ท…่ี …๒………ใ…น…ส……ม…ยั …ข…อ…ง…พ……ร…ะ…เจ……า เ…อ…ก……ท…ศั .. พระยาตากพาทหารประมาณ ๕๐๐ คน ตีฝาวงลอมทัพพมาท่ีลอมกรุงศรีอยุธยา......................................................................................................................................................................................................................................... ออกมาได จากนน้ั จงึ รวบรวมกาํ ลงั คนไดร าว ๕,๐๐๐ คน และตอ เรอื รบไวป ระมาณ ๑๐๐ ลาํ......................................................................................................................................................................................................................................... ฉบับ แลวจึงยกทัพกลับเขาตีกองทัพพมา และสามารถตีคายพมาแตกทุกคาย ในวันศุกรที่ผสู อน......................................................................................................................................................................................................................................... ๓) การสถาปนากรงุ ธนบรุ เี ปน ราชธาน�.ก๖....ล....พา....หฤ....าศ...ญ..จ....มิก...า.า...กย....น..........พ.......ศ............๒....๓....๑....๐........ซ....ง่ึ....น.....บั....ว..…..า..….พ..…..เร.…..ม.ะ.….่ื.ออ.…...ง.…พ...ค…...ร….เ..ป.…ะ...….นย..…...พา.…...ต…ร....…ะ.า..…ม..ก.….ห...….ก.า.…..กู.เ.…..อษ.…...….กตั...….ร.ร.…..ยิ.….า..ท.….ช..…ม่ี..ส..…ีค...ํ….า.ว.…..เา..….รม..….็.เจ..…ด...…ก.ด็..…..็ .ทเ.….ด..….ร.ีย่..…..งว.... ปราบดาภิเษกข้ึนเปนพระมหากษัตริย และทรงดําริวากรุงศรีอยุธยามีสภาพ......................................................................................................................................................................................................................................... ทรดุ โทรมมากจนยากจะซอ มแซม จงึ ตดั สนิ พระทยั สรา งราชธานใี หมท เ่ี มอื งธนบรุ ี และ......................................................................................................................................................................................................................................... .ท....ร....ง...ส.....ถ....า...ป....น.....า...ก.....ร...งุ....ธ...น.....บ.....รุ...เี..ป....น.....ร....า...ช...ธ....า...น.....ใี..ห.....ม.... ....ซ...ง่.ึ ...เ..ป....น.....เ..ร...อ่ื....ง....ท....เ่ี..ห....ม....า...ะ...ส....ม........เ..พ.....ร...า...ะ...ก....ร....งุ....ธ...น.....บ.....รุ ...อี....ย....ใู..น.... จดุ ยทุ ธศาสตรท ด่ี ี......................................................................................................................................................................................................................................... ๒. แบง กลมุ กลมุ ละ ๓-๔ คน ใหแ ตล ะกลมุ ชว ยกนั สบื คน ขอ มลู และสรปุ ขอ มลู ใน ประเดน็ ทก่ี าํ หนด แลว บนั ทกึ ผลลงในสมดุ จากนน้ั นาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั หลงั การสถาปนากรงุ ธนบรุ เี ปน ราชธานแ� ลว พระเจา ตากสนิ ไดฟ น ฟชู าติ ในดา นตา งๆ อยา งไรบา ง ขึ้นอยูก ับดลุ ยพนิ จิ ของผูสอน ๗๙ประวัตศิ าสตร ๕ ๒¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹ปÒร¡ะÒจÃาํ ¤บท´Ô ที่ แบงกลุม กลุมละ ๕-๖ คน ใหแตละกลุมชวยกันศึกษาขอมูลเกี่ยวกับ พัฒนาการของกรุงธนบุรี และสรุปขอมูล จากนั้นสงตัวแทนนําเสนอผลงาน มสฐ4./.ต3วั ช(1ี้ว)ดั หนาชั้น (ตัวอยาง) ผฉูสบอับน พัฒนาการของกรุงธนบรุ ี……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๑. ความเปน มาของกรงุ ธนบรุ ี……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………ก…ร…ุง…ธ…น……บ…ุร……ี …ห…ร……อื ……“…เ…ม…ือ…ง…ธ……น…บ……รุ …ีศ…ร…มี……ห…า…ส…ม……ทุ …ร…”……ต……้งั …อ…ย…ูฝ……ง …ต…ะ…ว…ัน……ต…ก…ข…อ……ง…แ…ม…น……้าํ เจาพระยา เปนทีร่ าบสามเหลย่ี มปากแมน้ําและเปน เมอื งหนา ดานทางทะเล............................................................................................................................................................................................................................................. ๒. การกอบกูเ อกราช............................................................................................................................................................................................................................................. กอนเสียกรุงศรีอยุธยาคร้ังที่ ๒ พระยาตากพาพวกทหาร ๕๐๐ คน ตี............................................................................................................................................................................................................................................. ฝาวงลอมพมาออกมารวบรวมกําลังพลท่ีจันทบุรี แลวเขาโจมตีพมาท่ีคาย............................................................................................................................................................................................................................................. โพธ์ิสามตน ภายในระยะเวลา ๗ เดอื น พระยาตากกอบกเู อกราชไดสาํ เรจ็............................................................................................................................................................................................................................................. ๓. การสถาปนากรงุ ธนบรุ เี ปน ราชธานี............................................................................................................................................................................................................................................. พระเจาตากสินปราบดาภิเษกขึ้นเปนกษัตริย และทรงยายราชธานีมายัง............................................................................................................................................................................................................................................. เมอื งธนบรุ ี เน่อื งจากกรุงศรีอยธุ ยาทรดุ โทรมมาก ไมส ามารถบูรณะ............................................................................................................................................................................................................................................. ปฏิสงั ขรณไ ด............................................................................................................................................................................................................................................. ๔. การฟนฟชู าติ............................................................................................................................................................................................................................................. หลังเสียกรุงศรีอยุธยา พระเจาตากสินทรงปราบปรามกลุมคนไทยท่ีต้ัง............................................................................................................................................................................................................................................. ตัวเปนใหญและแกไขปญหาสภาพสังคมและภาวะเศรษฐกิจตกต่ํา ทรงสละ............................................................................................................................................................................................................................................. ทรัพยสวนพระองคซ้ือขาวจากตางชาติมาแจกจายราษฎร ฟนฟูการศึกษาและ............................................................................................................................................................................................................................................. ทาํ นุบาํ รงุ ศาสนา เพ่ือใหบานเมอื งกลบั คืนสคู วามสงบสขุ............................................................................................................................................................................................................................................. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๘๐ ประวัตศิ าสตร ๕ ๒Ẻ·´Êͺ·Õè กา ✗ คาํ ตอบทถี่ กู ตองทีส่ ุด ๑. พระมหากษัตริยพระองคใดเปนผูกอบกู ๖. ชุมนมุ ใด ที่ตงั้ ตนเปนใหญอยูใน เอกราชครงั้ ที่ ๒ กรุงศรีอยุธยา นครราชสีมา ก. สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ ✗ก. ชมุ นุมเจาพิมาย ข. สมเดจ็ พระนารายณม หาราช ข. ชมุ นมุ เจา พระฝาง ค. สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ค. ชุมนมุ เจาพิษณุโลก ง. ชุมนมุ เจา นครศรธี รรมราช ✗ง. สมเดจ็ พระเจาตากสินมหาราช ๗. พระยาตากปราบดาภิเษกข้ึนเปน พระมหากษัตรยิ ทรงพระนามวาอะไร ๒. หลังจากที่กรุงศรอี ยธุ ยาแตก พระยาตาก ✗ก. สมเดจ็ พระบรมราชาธิราชที่ ๔ นาํ ไพรพ ลไปต้งั ม�ันอยทู เี่ มืองใด ข. สมเด็จพระไชยเชษฐาธิราช ค. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ก. เมืองเพชรบุรี ✗ข. เมอื งจนั ทบุรี ง. สมเด็จพระชัยราชาธิราช ๘. นับแตกรุงสโุ ขทยั มา ราชธาน�แหง ที่ ๓ ค. เมอื งระยอง ง. เมืองชลบุรี ของไทยคืออาณาจักรใด ๓. ปจ จัยใดเปน ปจ จัยทีท่ ําใหเ ลอื ก ✗ก. อาณาจกั รธนบุรี ผฉสู บอับน กรุงธนบรุ เี ปน ราชธาน�ใหม ข. อาณาจักรอยุธยา ค. อาณาจกั รสโุ ขทยั ✗ก. ความมั�นคง ข. เศรษฐกจิ ง. อาณาจกั รรตั นโกสนิ ทร ๙. เพราะเหตใุ ดสมเดจ็ พระเจาตากสนิ ทรง ค. ศลิ ปวฒั นธรรม ง. ศาสนา ไมใชกรงุ ศรอี ยธุ ยาเปนราชธาน�เชนเดิม ๔. ขอ ใดไมใชสาเหตุท่ีสถาปนากรงุ ธนบุรี ก. ตอ งการสรางพระราชวงั ที่ใหม ข. กรุงศรีอยุธยาต้งั อยูในชยั ภมู ทิ ่ีไมด ี เปน ราชธาน� ✗ค. กรงุ ศรีอยุธยาถูกขาศึกทําลาย ก. กรงุ ศรีอยธุ ยาถกู เผาทําลายมาก เสยี หายมาก ง. ตอ งการขยายราชธาน�ใหมให ✗ข. เปน แหลงรวมศลิ ปวฒั นธรรม กวางขวางกวา เดิม ๑๐. กรุงธนบรุ เี ปน ราชธาน�ของไทยอยูกป่ี ค. กาํ ลังพลท่ีจะรักษากรงุ ศรอี ยุธยา ก. ๑๐ ป ไมเ พียงพอ ✗ข. ๑๕ ป ค. ๒๐ ป ง. อยูใกลปากนาํ ออกทะเลไดง าย ง. ๒๒ ป ๕. ขอใดเปนพระราชกรณ�ยกิจของสมเด็จ พระเจา ตากสนิ ดา นความมน�ั คงของราช อาณาจกั ร ก. สละพระราชทรัพยเ พ่ือชวยเหลือ ราษฎร ข. สงเสริมการศกึ ษาโดยใหวดั เปน ศูนยกลาง ค. ใชร ูปแบบการปกครองเหมอื น สมัยอยุธยา ✗ง. ปราบปรามชุมนุมตางๆ ๘๑ประวัติศาสตร ๕ ๓บทท่ี ºØ¤¤ÅÊÒí ¤ÞÑ ã¹ÊÁÂÑ ÍÂ¸Ø ÂÒáÅи¹ºØÃÕ ขอบขายสาระการเรียนรแู กนกลางรายวชิ า ประวตั ศิ าสตร ชนั้ ป.๕ ตัวช้วี ัดชัน้ ป สาระพ้ืนฐาน ความรูฝงแนนตดิ ตวั ผเู รยี น การเรยี นรปู ระวตั แิ ละผลงานของ มฐ. ส ๔.๓ (๓) ๑. ประวัติและผลงานของบุคคลสําคัญ บอกประวัติและผลงานของบคุ คล ในสมยั อยุธยา บุคคลสําคัญในสมัยอยุธยา และ สําคัญสมัยอยุธยาและธนบุรีทนี่ า - สมเด็จพระรามาธบิ ดที ี่ ๑ ธนบุรีทําใหเราเกิดความรักชาติและ ภาคภมู ิใจ (พระเจาอูท อง) ภาคภูมิใจในบรรพบุรุษของเรา ซึ�ง - สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ แสดงวีรกรรมในดานการเสียสละ - สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช เพื่อชาติบานเมือง และการสราง - สมเด็จพระนารายณมหาราช ความกาวหนาแกชาติบานเมือง - ชาวบา นบางระจัน เปนแบบอยางท่ีดีที่คนรุนหลังควร ๒. ประวัติและผลงานของบุคคลสําคัญ ปฏิบัตติ าม ในสมยั ธนบรุ ี - สมเด็จพระเจาตากสนิ มหาราช ผฉูสบอับน ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹íÒÊ‹Ù¡ÒÃàÃÂÕ ¹ ¨Ò¡ÀÒ¾ ¹Ñ¡àÃÕ¹·ÃÒºËÃÍ× äÁÇ‹ ‹Ò໹š ͹ØÊÒÇÃÕ ·èÊÕ ÃÒŒ §¢éÖ¹à¾èÍ× ÃÐÅÖ¡¶Ö§ÇÃÕ ¡ÃÃÁ¢Í§·Ò‹ ¹ã´ ๘๒ ประวัตศิ าสตร ๕ ๑ »ÃÐÇѵáÔ Åмŧҹ¢Í§ºØ¤¤ÅÊíÒ¤ÑÞã¹ÊÁÂÑ ÍÂظÂÒ บรรพบุรุษไทยในสมัยอยุธยามีมากมายหลายทานท่ีไดสรางคุณงาม ความดีใหแกชาติบานเมือง มีประวัติท่ีนาสนใจ ควรนํามาศึกษาเพื่อนําไปเปน แบบอยางในการดําเนนิ ชวี ติ ประจําวนั ดังตอ ไปน้� สมเดจ็ พระรามาธบิ ดที ่ี ๑ สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ (พ.ศ. ๑๘๙๓ - พ.ศ. ๑๙๑๒) (พ.ศ. ๑๙๙๑ - พ.ศ. ๒๐๓๑) ประวัตแิ ละผลงาน ผฉูส บอับน ของบคุ คลสาํ คัญ ในสมยั อยธุ ยา สมเด็จพระนารายณมหาราช สมเด็จพระนเรศวรมหาราช (พ.ศ. ๒๑๙๙ - พ.ศ. ๒๒๓๑) (พ.ศ. ๒๑๓๓ - พ.ศ. ๒๑๔๘) ชาวบา นบางระจนั (ปลายสมัยกรงุ ศรีอยุธยา) ๘๓ประวตั ศิ าสตร ๕ ๑. สมเดจ็ พระรามาธิบดที ่ี ๑ (พระเจาอูทอง) สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ หรือพระเจา- อูทองทรงเปนปฐมกษัตริยแหงอาณาจักรอยุธยา ไม ปรากฏหลักฐานที่แนชัดวา พระองคสืบเช้ือสายมา จากราชวงศใด หรือมีถน�ิ กําเนิดอยู ณ เมอื งใด มีแต ขอสันนิษฐานซ�ึงพยายามจะบอกท่ีมาของพระเจา อทู องแตกตา งกันออกไป พระราชกรณย� กจิ ทีส่ ําคญั พระราชกรณ�ยกิจท่ีสําคัญของสมเด็จ พระบรมราชานุสาวรียของ พระรามาธบิ ดที ี่ ๑ (อูทอง) สวนใหญจะเนนหนักไป สมเด็จพระรามาธิบดีท่ี ๑ ทางดานการเมืองการปกครอง ที่เห็นเดนชัด คือ (พระเจาอูท อง) ผฉสู บอับน ท่ี จ.พระนครศรอี ยุธยา การท่ีพระองคไดสถาปนากรุงศรีอยุธยาเปนราชธาน� ของอาณาจกั รอยธุ ยาในป พ.ศ. ๑๘๙๓ พระองคท รงรบั เอาลัทธิแบบเทวราชา จากเขมรมาดัดแปลงใหสอดคลองกับลักษณะวัฒนธรรมของคนไทยท่เี รียกวา “สมมตเิ ทพ” นอกเหนอ� จากความเปนธรรมราชา เพ่อื ทาํ ใหพ ระมหากษัตรยิ ได กลายเปนสถาบันทางการเมืองที่สําคัญของไทย นับแตนั้นมาสถาบันพระมหา- กษัตริยไดกลายเปนศูนยรวมแหงอํานาจ และเปนหลักยึดเหน�ยวทางดานจิตใจ ของราษฎรตลอดมา นอกจากน้� พระองคยังไดทรงนําเอารูปแบบการปกครองแบบ จตุสดมภจากเขมรมาใชในการบริหารราชการแผนดิน ทําใหการปกครอง อาณาจักรมีระบบและแบบแผนทีร่ ดั กมุ ยง�ิ ขน้ึ ๘๔ ประวัติศาสตร ๕ ๒. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ เปนพระราชโอรสของสมเด็จพระบรม- ราชาธิราชที่ ๒ (เจาสามพระยา) แหง อยุธยา พระมารดาเปนเจาหญิงแหง ราชวงศสุโขทัย เมื่อพระมหาธรรมราชา ท่ี ๓ แหงสุโขทัย เสด็จสวรรคต เกิด เหตุการณความไมสงบขึ้นภายในสุโขทัย สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถจงึ เสดจ็ ขน้ึ ไป ประทบั อยทู ่ีเมอื งพษิ ณุโลก ซึง� เปนเมือง หลวงของอาณาจักรสุโขทัยในขณะน้ัน พระบรมราชานุสาวรยี สมเดจ็ พระบรม- ผฉสู บอบั น ทําใหอาณาจักรสุโขทัยถูกผนวกรวมเขา ไตรโลกนาถ ที่หนาศาลากลางจังหวัด เปน สว นหนง�ึ ของอาณาจกั รอยุธยาอยาง พระนครศรีอยธุ ยา สมบรู ณ พระราชกรณ�ยกจิ ทส่ี ําคญั สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงปฏิรูปการปกครองใหเหมาะสมกับ สภาพบา นเมอื งของอยธุ ยาในขณะนน้ั โดยทรงแตง ตง้ั ตาํ แหนง สมหุ พระกลาโหม ดูแลกิจการฝายทหารท�ัวราชอาณาจักร และตําแหนงสมุหนายก ดูแลฝาย กิจการพลเรอื นท�ัวราชอาณาจักร และการทาํ งานของหนว ยงานจตุสดมภ นอกจากน้� ยังทรงยกเลิกเมืองลูกหลวง และทรงจัดแบงหัวเมือง ออกเปนหัวเมืองชั้นใน หัวเมืองช้ันนอก และหัวเมืองประเทศราช ทรงจัด ระเบียบกฎเกณฑของสังคม โดยทรงตราพระราชกําหนดศักดินา เพื่อแสดง อํานาจ หนาที่ และสถานะของคนในสังคม ซ�ึงมีผลทําใหการควบคุมไพรและ ๘๕ประวตั ิศาสตร ๕ ราษฎรดาํ เนนิ ไปดว ยความสงบเรียบรอ ย ๓. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงเปนพระมหากษัตริยผูมีบทบาทและมี ความสาํ คญั ในการกอบกอู สิ รภาพใหแ กก รงุ ศรอี ยุธยาในการเสยี กรุงครั้งท่ี ๑ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงเปนพระราชโอรสของสมเด็จพระมหา- ธรรมราชากับพระวิสุทธิกษัตรี ซ่ึงเปน พระราชธิดาในสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ กบั สมเด็จพระสรุ โิ ยทยั ทรงมพี น่ี อ งรว มพระ ราชมารดาเดียวกัน ๒ พระองค ไดแ ก พระ พระบรมราชานุสาวรีย สมเด็จพระนเรศวร- สพุ รรณกลั ยา ซงึ่ เปน พระพน่ี าง และสมเดจ็ มหาราช ท่ีอนสุ รณด อนเจดยี จ.สุพรรณบรุ ี พระเอกาทศรถ พระอนุชา ผฉูสบอับน พระราชกรณียกิจที่สําคัญ สมเด็จพระนเรศวรทรงเปนกษัตริยนักรบที่มีพระปรีชาสามารถ พระองคไดประกาศอิสรภาพใหแกกรงุ ศรอี ยุธยาทีเ่ มอื งแครง เม่ือครง้ั ที่พระองค ยงั ทรงดาํ รงตําแหนง พระมหาอุปราชแหงกรุงศรีอยธุ ยา หลังจากท่ีพระองคเ สด็จข้ึนครองราชยแลว ในป พ.ศ. ๒๑๓๕ เม่ือ พระมหาอุปราชาทรงยกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระนเรศวรทรงเปน จอมทัพนํากองทัพไทยไปตั้งรับกองทัพพมาท่ีตําบลหนองสาหราย แขวงเมือง สุพรรณ พระองคท รงกระทาํ ยุทธหัตถชี นะพระมหาอปุ ราชา ทาํ ใหก องทพั พมา แตกพา ยไปในทสี่ ดุ ทาํ ใหพ มา ไมก ลา สง กองทพั มารกุ รานกรงุ ศรอี ยธุ ยาเปน เวลา นาน ¨Ò¡¾ÃÐÃÒª¡Ã³Õ¡Ԩ´Ñ§·Õè¡Å‹ÒÇÁÒ ¹Ñºä´ŒÇ‹Ò ÊÁà´ç¨¾ÃйàÃÈÇà ÁÍÒ˳ÒÃÒ¨Òª¡Ñ ·ÃÃçÇÁÁÕº··Ñé§ÊºÃҌҷ§Ê¤ÇíÒÒ¤ÁÑÞÁãèѹ¹¤¡§Òàû¡š¹Í»º¡ƒ ¡áٌͼÔʹ‹ ÃãÀËÒጾ¡á‹ºÅÒŒ й»àéÍÁ§Í× ¡§Ñ¹¾ÃÐÃÒª ๘๖ ประวตั ิศาสตร ๕ ๔. สมเด็จพระนารายณมหาราช สมเด็จพระนารายณมหาราช ทรงเปน พระราชโอรสของสมเด็จพระเจาปราสาททอง ใน สมัยสมเด็จพระนารายณเปนชวงที่กรุงศรีอยุธยามี การติดตอและเจริญสัมพันธไมตรีกับตางประเทศ โดยเฉพาะชาตติ ะวนั ตก เชน โปรตเุ กส สเปน ฮอลนั ดา องั กฤษ ฝรงั่ เศส ทาํ ใหเ กดิ ผลดแี กเ ศรษฐกจิ และการ คา ของไทยเปน อยา งมาก พระราชกรณยี กิจทีส่ ําคัญ พระองคทรงดําเนินนโยบายทางการทูต ดว ยความรอบคอบ ทรงตดิ ตอ ทางการทตู และการคา กับฝรง่ั เศส เพ่ือใหฝร่ังเศสเปนพันธมิตรกับไทย เพอ่ื ถว งดลุ อาํ นาจกบั ฮอลนั ดา ซงึ่ มที า ทคี กุ คามไทย พระองคไดโปรดเกลาฯ ใหพระวิสุทธสุนทร (ปาน) พระบรมราชานสุ าวรยี ผฉสู บอบั น สมเดจ็ พระนารายณมหาราช เปนหัวหนาราชทูตไทยไปเจริญสัมพันธไมตรีกับ ท่ี จ.ลพบุรี ฝร่ังเศส ในสมยั ของพระเจา หลุยสท่ี ๑๔ การท่ีไทยเจริญสัมพันธไมตรกี บั ฝร่งั เศสทําใหร ับวิทยาการตางๆ จาก ฝรง่ั เศส เชน ทางดา นการแพทย การพยาบาล การศกึ ษา และการกอ สรา ง ซง่ึ เหน็ ไดจ ากการกอ สรา งพระราชวงั นารายณร าชนเิ วศน ทลี่ พบรุ ี และการกอ สรา งปอ ม ปราการตา งๆ ของเมืองบางกอก นอกจากนี้ สมเด็จพระนารายณทรงสนพระทัยวรรณกรรมเปน อยางมาก พระองคทรงพระราชนิพนธหนังสือไวหลายเลม และไดโปรดเกลาฯ ใหพระโหราธิบดีแตงหนังสือจินดามณี ซ่ึงนับเปนแบบเรียนเลมแรกของไทย ในสมยั น้ีถือวา เปน ยคุ ทองของวรรณกรรม ๘๗ประวตั ิศาสตร ๕ ๕. ชาวบา นบางระจัน ชาวบานบางระจัน เปนกลุมบุคคลท่ีถือเปนตัวอยางบุคคลสําคัญใน ภาคกลาง ซง่ึ ไดรบั การยกยอ งวา กลา หาญและเสยี สละชีวิตแกชาติบานเมอื ง นายแทน นายอนิ นายโชติ นายทองเหม็น วรี กรรมทส่ี ําคญั ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ขนุ สรรค ตอนปลาย กอ นจะเสยี กรงุ ศรอี ยธุ ยา ครงั้ ที่ ๒ พระเจามงั ระกษัตรยิ พ มา ไดยกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยาโดยได นายทอง ยกกองทัพมา ๒ ทาง คือ ทาง แสงใหญ เมืองกาญจนบุรีและทางเมืองตาก อนุสาวรียวีรชนชาวบา นบางระจนั ที่ จ.สิงหบรุ ี โดยมีเนเมียวสีหบดีและมังมหา- นรธาเปนแมทัพ โดยทัพแรกใหเนเมียวสีหบดีเปนแมทัพยกมาตีหัวเมืองฝาย เหนือของกรุงศรอี ยุธยา แลวใหย อ นกลับมาตีกรงุ ศรีอยุธยา สว นทัพท่ี ๒ มอบ ผฉสู บอับน ใหมังมหานรธาเปนแมทัพยกมาตีเมืองทวายและกาญจนบุรี แลวใหยกกองทัพ มาสมทบกบั เนเมยี วสหี บดีเพื่อลอมกรงุ ศรีอยุธยาพรอมกัน ทัพของเนเมียวสีหบดีไดมาต้ังคายอยูท่ีเมืองวิเศษไชยชาญ แลว ใหท หารออกปลนสะดมทรัพยสมบตั ิ เสบียงอาหาร และขมเหงราษฎรไทย จน ชาวเมืองวิเศษไชยชาญไมสามารถอดทนตอการขมเหงของพวกพมาได กลุม ชาวบา นทบี่ างระจนั ประกอบดว ย นายแทน นายโชติ นายอนิ นายเมอื ง นายดอก และนายทองแกว จึงไดรวบรวมชาวบานตอสูกับพมา โดยไดเชิญพระอาจารย ธรรมโชติจากสํานักวัดเขานางบวช แขวงเมืองสุพรรณบุรี ซ่ึงชาวบานให ความเคารพศรัทธา ใหมาชวยคุมครองและมารวมใหกําลังใจ และไดมีบุคคล ชั้นหัวหนาเพ่ิมข้ึน ไดแก ขุนสรรค นายจันหนวดเขี้ยว นายทองเหม็น นายทองแสงใหญ และพนั เรอื ง เม่อื มชี าวบา นอพยพเขามามากขึน้ จงึ ชว ยกนั ต้งั คายบางระจันข้นึ เพื่อตอ สขู ดั ขวางการรกุ รานของพมา ๘๘ ประวัตศิ าสตร ๕ ชาวบานบางระจันรวบรวมชาวบานไดจํานวนมากจึงต้ังคายสูรบ กับพมา โดยมีกลุมผูนํารวม ๑๑ คน พมาไดพยายามเขาตีคายบางระจันถึง ๗ ครัง้ แตก ็ไมส าํ เร็จ ในท่ีสุดสุก้ีซึ่งเปนพระนายกองของพมาไดอาสามาปราบชาวบาน บางระจนั โดยต้ังคายประชิดคายบางระจัน แลว ใชปน ใหญยงิ เขา ไปในคายแทน การสรู บกนั กลางแจง ทาํ ใหช าวบานเสียชวี ิตไปจาํ นวนมาก ชาวบานบางระจันไมมีปนใหญยิงตอบโตฝายพมา จึงมีใบบอก ไปทางกรุงศรีอยุธยาใหสงปนใหญมาให แตทางกรุงศรีอยุธยาไมกลาสงมา ให เพราะเกรงวาจะถูกฝายพมาดักปลนระหวางทาง แตไดสงขุนนางจาก กรุงศรีอยุธยาใหมาชวยชาวบานหลอปนใหญ โดยบริจาคของใชทุกอยางที่ทํา ดวยทองเหลอื งมาหลอ ปนไดส องกระบอก แตพอทดลองนําไปยิง ปนกแ็ ตกราว จนใชการไมได ถึงแมไมมีปนใหญ ชาวบานบางระจันยังคงยืนหยัดตอสูกับพมา ผฉสู บอับน ตอไป จนกระทั่งวนั แรม ๒ ค่าํ เดือน ๘ พ.ศ. ๒๓๐๙ คา ยบางระจนั กถ็ ูกทหาร พมาตีแตกและสามารถยึดคายไวได หลังจากท่ียืนหยัดตอสูกับขาศึกมานานถึง ๕ เดอื น และสรู บกบั กองทพั พมา ถึง ๘ คร้งั จากวีรกรรมของชาวบานบางระจันทําใหไดรับการยกยองวา เปน วรี กรรมของคนไทยทมี่ คี ณุ คา อยา งยง่ิ ในการเสยี สละชวี ติ ใหแ กช าตบิ า นเมอื ง และ แสดงใหเห็นถึงความสามัคคีและความกลาหาญของคนไทยในการตอสูกับขาศึก และถอื เปน แบบอยา งทดี่ ขี องอนชุ นรนุ หลงั ทางราชการจงึ ไดส รา งอนสุ าวรยี ว รี ชน คายบางระจันเปนรูปหลอของวีรชนท่ีเปนหัวหนาทั้ง ๑๑ คน ขึ้นบริเวณหนา คายบางระจนั อ.บางระจัน จ.สิงหบ ุรี เพื่อเปน อนสุ รณส บื ตอไป ÇÕáÃÃÁ¢Í§ªÒǺҌ ¹ºÒ§ÃШ¹Ñ áÊ´§¶Ö§¤ÇÒÁàÊÂÕ ÊÅзèÂÕ Ôè§ãËÞ‹ ๘๙ ·»èÕ ÃЪҪ¹ÁµÕ ‹ÍºÒŒ ¹à¡´Ô àÁ×ͧ¹Í¹ ประวตั ศิ าสตร ๕ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÌٷèÕ ñ ศกึ ษาประวตั บิ คุ คลสาํ คญั ในสมยั อยธุ ยาทน่ี กั เรยี นชอบและประทบั ใจ แลว บนั ทกึ ขอ มลู พรอ มตดิ ภาพประกอบ (ตวั อยา ง) ๑) บคุ คลสาํ คญั ในสมยั อยธุ ยา ทา นน้� คอื ………………ส…ม…เ…ด…จ็ …พ……ร…ะ…บ…ร…ม…ไ…ต…ร…โ…ล……ก…น…า…ถ………………… ๒) มปี ระวตั โิ ดยยอ ดงั น้� ……………ส……ม…เ…ด…็จ……พ…ร…ะ…บ……ร…ม…ไ…ต……ร…โ…ล…ก……น…า…ถ………ท……ร…ง…เ…ป…น……พ…ร……ะ…โ…อ…ร…ส……ข…อ…ง. เจาสามพระยาและมพี ระมารดาเปน เจา หญงิ จากราชวงศส โุ ขทยั พระองคไ ดถ กู สง ขน้ึ ไป......................................................................................................................................................................................................................................... ครองเมอื งพษิ ณโุ ลก (ซึ่งเปน ศูนยกลางการปกครองของอาณาจกั รสุโขทยั สมยั น้ัน)......................................................................................................................................................................................................................................... และเม่ือพระราชบิดาสวรรคต พระองคท รงครองราชยเ ปนกษัตริยข องอยุธยา......................................................................................................................................................................................................................................... ๓) ผลงานทสี่ าํ คญั ไดแ ก ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๑. ทรงปฏิรปู การปกครองของอยธุ ยาดว ยการต้งั ระบบศักดินา และจดั ระบบขนุ นาง......................................................................................................................................................................................................................................... ผฉูส บอับน ใหเปน ๒ ฝา ย คอื กลาโหม และมหาดไทย......................................................................................................................................................................................................................................... ๒. ทรงรวมอาณาจกั รสโุ ขทยั ใหเปน.............................................................................................. อันหน่งึ อันเดียวกบั อยุธยา.............................................................................................. ๓. ทรงบูรณะฟน ฟวู ดั ตา งๆ.............................................................................................. ๔. ทรงตัง้ กฎมณเฑยี รบาลขึ้น.............................................................................................. ๔) ฉนั ประทับใจบคุ คลสาํ คัญ ภาพสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ทา นน้� เพราะ ……ส……ม…เด……จ็ …พ…ร…ะ…บ……ร…ม.- ไตรโลกนาถทรงเปนกษัตรยิ ท ่ีมี.............................................................................................. คณุ ธรรม จริยธรรมอนั ดงี าม และ.............................................................................................. ยงั เปน กษตั ริยทีป่ กครองไพรฟา.............................................................................................. ประชาชนทกุ คนเปน อยางดี.............................................................................................. (ติดภาพประกอบ) .............................................................................................. ๙๐ ประวตั ิศาสตร ๕ ๒ »ÃÐÇµÑ áÔ Åмŧҹ¢Í§º¤Ø ¤ÅÊÒí ¤ÞÑ ã¹ÊÁÂÑ ¸¹ºÃØ Õ สมเดจ็ พระเจาตากสนิ มหาราช สมเด็จพระเจาตากสินมหาราช (สมเด็จ พระเจากรุงธนบุรี) มีพระนามเดิมวา สิน เปนบุตร ของนายไหฮอง ซ่งึ เปน คนจนี ท่ีเขา มาทาํ มาหากินอยู ในกรุงศรีอยุธยากับนางนกเอี้ยง เกิดเม่ือวันที่ ๑๗ เมษายน พ.ศ. ๒๒๗๗ เม่ือครั้งเปนเด็กเจาพระยา- จักรีไดขอตัวเด็กชายสินไปเลี้ยงเปนบุตรบุญธรรม ทําใหมีโอกาสไดเลาเรียน และไดถวายตัวเปน พระบรมสาทิสลกั ษณของ มหาดเล็กในเวลาตอมา และไดรับราชการอยูในสมัย สมเด็จพระเจาตากสินมหาราช พระเจาอยูหัวบรมโกศ ไดรับความดีความชอบจึงได เล่ือนยศขึ้นเปนพระยาวชิรปราการ เจาเมืองตาก ราษฎรจึงขนานนามพระองควา พระยาตาก ผฉูสบอบั น พระราชกรณียกจิ ท่ีสาํ คัญ มดี ังนี้ ๑. การกูเอกราช เม่ือป พ.ศ. ๒๓๐๙ พมา ยกทพั มาตกี รงุ ศรีอยุธยา ในสมัยพระเจา เอกทศั และ ไดเสียกรุงแกพมาเปนครั้งท่ี ๒ ใน พ.ศ. ๒๓๑๐ เหตุการณในกรุงศรีอยุธยาขณะนั้นเกิดความระสํ่า- ระสาย ทหารพมา ไดล อ มกรงุ ศรอี ยธุ ยาไว พระยาตาก เห็นวาคงสูพมาไมไดแลว จึงนําทหารจํานวนหนึ่งตี ฝาวงลอมพมาออกมา และไดรวบรวมกําลังอยูที่ เมืองจันทบุรี แลวยกทัพกลับไป ตีพมาที่กรุงศรี- พระบรมราชานสุ าวรยี ข อง อยุธยา ทัพของพระยาตากสามารถตีทัพพมาจนแตก สมเด็จพระเจา ตากสินมหาราช พายไป พระยาตากสามารถรวบรวมผูคนกอบกูกรุง ที่หนากองบญั ชาการกองทพั เรือ (พระราชวังเดมิ กรงุ ธนบรุ )ี กรุงเทพมหานคร ศรอี ยธุ ยากลบั คืนมาจากพมา ไดภายในเวลา ๗ เดอื น ๙๑ประวตั ิศาสตร ๕ ๒. การสรางและสถาปนากรุงธนบุรีเปนเมืองหลวง หลังจากไดกอบกู กรุงศรีอยุธยากลับคืนจากพมาไดแลว พระองคทรงเห็นวากรุงศรีอยุธยา ถูกพมาเผาผลาญเสียหายมากและยากที่จะฟนฟูใหเจริญเหมือนเดิมได พระองคจึงยายเมืองหลวงมาอยูท่ีกรุงธนบุรี แลวทรงปราบดาภิเษกขึ้นเปน พระมหากษตั รยิ ทรงพระนามวา พระบรมราชาธริ าชท่ี ๔ ครองกรงุ ธนบรุ อี ยู ๑๕ ป นบั วา เปน กษตั ริยพระองคเ ดยี วที่ปกครองกรุงธนบรุ ี ๓. พระราชกรณียกิจอื่นๆ นอกจากจะทรงกูเอกราชและทรงสถาปนา กรุงธนบรุ เี ปนเมืองหลวงแลว พระองคย ังไดขยายอาณาเขตโดยตเี วียงจนั ทนได และอัญเชิญพระแกวมรกตมาประดิษฐานไวที่เมืองหลวง ทรงทํานุบํารุงศาสนา และทรงสงเสริมใหคนแตงหนังสือตางๆ ข้ึน เพราะหนังสือตําราอันมีคาถูกพมา เผาไปเกือบหมด ทรงเอาใจใสดูแลทุกขสุขของราษฎรเปนอยางดีแมวาจะตอง ทาํ สงครามกับพมา ตลอดเวลาก็ตาม พ ร ะ ร า ช ก ร ณี ย กิ จ ข อ ง ผฉสู บอับน ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ จ า ต า ก สิ น ม ห า ร า ช ท่ีพระองคไดทรงกระทํา ลวนเปน พ ร ะ ม ห า ก รุ ณ า ธิ คุ ณ ต อ พ ส ก นิ ก ร ชาวไทยอยางหาที่สุดมิได ดวยเหตุน้ี ชาวไทยจึงไดถวายพระสมัญญานาม ใหแกพ ระองคว า “มหาราช” ปจจุบนั มีพระบรมราชานุสาวรียของพระองค ปรากฏอยูในหลายท่ี เชน ท่ีพระราช- วังเดิม ท่ีวงเวียนใหญ เขตธนบุรี พระบรมราชานสุ าวรีย สมเดจ็ พระเจา ตากสนิ กรุงเทพมหานคร ที่จังหวัดจันทบุรี มหาราช ทวี่ งเวียนใหญ กรงุ เทพมหานคร เปนตน ๙๒ ประวัตศิ าสตร ๕ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹÷ٌ Õè ò สืบคนขอมูล พระราชประวัติของสมเด็จพระเจาตากสินมหาราช พรอมท้ัง วเิ คราะหค ุณธรรมของพระองค และบันทกึ ขอมูล (ตัวอยาง) พระราชประวตั ขิ องสมเดจ็ พระเจา ตากสินมหาราช สมเด็จพระเจาตากสินมหาราช มีพระนามเดิมวา สิน ประสูติในสมัย............................................................................................................................................................................................................................................. ผฉสู บอบั น อยุธยา ยุคแผนดินสมเด็จพระเจาอยูหัวบรมโกศ บิดาเปนชาวจีน มารดาช่ือ............................................................................................................................................................................................................................................. นกเอี้ยง............................................................................................................................................................................................................................................. พระองคเคยเปนมหาดเล็กในสมเด็จพระเจาอยูหัวบรมโกศ ตอมาสมัย............................................................................................................................................................................................................................................. สมเด็จพระเจาอยูหัวเอกทัศ ทรงเปนหลวงยกกระบัตรท่ีเมืองตากและไมนาน............................................................................................................................................................................................................................................. ก็ไดเ ปน พระยาตาก............................................................................................................................................................................................................................................. เม่ือพมา ยกทพั มาอยุธยา ทรงยกทัพมาชวย แตขาศกึ มจี าํ นวนมาก จงึ ทรง............................................................................................................................................................................................................................................. ไปต้ังมั่นท่ีจันทบุรี แลวตอมาจึงกูชาติสําเร็จ ทรงสถาปนากรุงธนบุรีเปน............................................................................................................................................................................................................................................. ราชธานี และทรงรบั ภาระหนกั ในการฟน ฟูชาติ............................................................................................................................................................................................................................................. คณุ ธรรมของสมเดจ็ พระเจาตากสนิ มหาราช ๑) ทรงมีความกลาหาญ และมีความเสยี สละ............................................................................................................................................................................................................................................ ๒) ทรงมคี วามอดทนตอ ความยากลําบาก............................................................................................................................................................................................................................................. ๓) ทรงมพี ระเมตตาตอคนทว่ั ไป............................................................................................................................................................................................................................................. ๔) ทรงมคี วามมกั นอ ย สันโดษ............................................................................................................................................................................................................................................. ๕) ทรงมีความใฝธรรม............................................................................................................................................................................................................................................ แหลง การเรยี นรู www.wikipedia (สารานกุ รมเสรี)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๙๓ประวตั ิศาสตร ๕ ๓¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹ปÒร¡ะÒจÃํา¤บทÔ´ท่ี ๑. สืบคนประวัติและผลงานของบุคคลสําคัญในสมัยอยุธยาและสมัยธนบุรีท่ตี น มสฐ4./.ต3ัวช(3ีว้ )ัด สนใจ ๑-๒ ทา น แลวจัดทาํ เปน รายงาน ขนึ้ อยูกับดุลยพินิจของผูสอน ๒. นาํ ขอความทก่ี าํ หนดเติมลงในตารางใหถูกตอ ง มฐ./ตัวช้ีวดั ๑) เปนผสู ถาปนากรงุ ธนบรุ ีเปน ราชธาน� ๒) รวมตวั กันตอตานกองทัพพมา ส4.3 (3) ๓) กอบกเู อกราชของกรุงศรอี ยธุ ยาครง้ั ที่ ๒ ๔) กอบกเู อกราชของกรงุ ศรีอยุธยาคร้งั ท่ี ๑ ๕) มีบทบาทสาํ คัญในการรวมอาณาจักร ๖) สงราชทูตไปเจริญสมั พันธไมตรกี ับ สโุ ขทัยเขากับอยธุ ยา ฝรั�งเศส ๗) กาํ หนดศกั ดินาของบุคคลในสงั คม ๘) วางระเบียบการปกครองแบบจตุสดมภ ๙) สถาปนากรงุ ศรอี ยุธยาเปนราชธาน� ๑๐) กระทาํ ยุทธหตั ถชี นะพระมหาอุปราชา บคุ คลสําคญั ผลงานสาํ คัญ ผฉสู บอบั น พระเจาอทู อง …๘……) …ว…า…ง…ร…ะ…เบ…ีย……บ…ก…า…ร…ป…ก…ค……ร…อ…ง…แ…บ…บ……จ…ต…สุ …ด…ม……ภ… ……………………………….. …๙……) …ส…ถ…า…ป…น……า…ก…ร…งุ …ศ…ร…ีอ…ย……ุธ…ย…า…เป…น……ร…า…ช…ธ…าน……ี ……………………………………….. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ …๕……)…ม…ีบ…ท……บ…า…ท…ส…าํ…ค…ัญ……ใ…น…ก…า…ร…ร…ว…ม…อ…า…ณ……า…จ…ัก…ร…ส……ุโข…ท……ยั …เข…า …ก…ับ…อ……ย…ุธ…ย.า. …๗……) …ก…ํา…ห…น……ด…ศ…ัก…ด……ิน…า…ข…อ…ง…บ…คุ …ค……ล…ใ…น…ส…ัง…ค……ม………………………………………….. สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช …๔……) …ก…อ…บ……ก…เู อ…ก……ร…า…ช…ข…อ…ง…ก…ร…งุ …ศ…ร…อี…ย…ธุ…ย……าค……ร…ัง้ …ท…่ี ……๑…………………………….. ๑…๐……) …ก…ร…ะ…ท…าํ…ย…ทุ ……ธ…ห…ตั …ถ…ีช…น……ะพ……ร…ะ…ม…ห…า…อ…ุป…ร…า…ช…า……………………………………….. สมเดจ็ พระนารายณม หาราช …๖……) …ส…ง …ร…า…ช…ท…ตู……ไป……เจ…ร…ญิ……ส…ัม…พ……นั …ธ…ไ…ม…ต…ร…กี …ับ……ฝ…ร…งั่ …เ…ศ…ส………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. สมเดจ็ พระเจา ตากสนิ มหาราช …๑……) …เป……น …ผ…ูส…ถ……า…ป…น…า…ก…ร…งุ…ธ…น……บ…รุ …ีเ…ป…น…ร…า…ช…ธ…า…น…ี…………………………………….. …๓……) …ก…อ…บ……ก…เู อ…ก……ร…า…ช…ข…อ…ง…ก…ร…ุง…ศ…ร…อี…ย…ธุ…ย……าค……ร…้งั …ท…่ี ……๒…………………………….. ชาวบา นบางระจนั …๒……) …ร…ว…ม…ต…ัว…ก…ัน……ต…อ …ต…า…น……ก…อ…ง…ท…พั …พ……ม…า…………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ๙๔ ประวัติศาสตร ๕ ๓Ẻ·´Êͺ·Õè กา ✗ คําตอบที่ถกู ตอ งที่สุด ๑. พระมหากษัตริยพระองคใดทรงนําการ ๖. พระราชกรณย� กจิ ทสี่ ําคญั ของสมเดจ็ ปกครองแบบจตุสดมภม าใชเปน พระบรมไตรโลกนาถ คอื ขอ ใด พระองคแ รก ✗ก. การปฏริ ปู การปกครอง ก. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ข. การทําศึกสงครามกับพมา ข. สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ค. การทํานุบาํ รุงพระพุทธศาสนา ง. การเจริญสัมพนั ธไมตรีกับตางประเทศ ✗ค. สมเดจ็ พระรามาธบิ ดีท่ี ๑ ๗. พระราชกรณ�ยกิจทส่ี าํ คัญของสมเดจ็ พระนารายณมหาราช คอื ขอใด ง. สมเดจ็ พระนารายณ ก. การศาสนา ๒. กษตั รยิ อ งคใดมีบทบาทสาํ คัญในการ ข. การปกครอง ✗ค. การตา งประเทศ รวมสุโขทัยเขา เปนสวนหน�ึงของอยุธยา ง. การสาธารณสขุ ก. สมเดจ็ พระบรมราชาธริ าชที่ ๑ ๘. เหตุการณบ า นบางระจนั เกิดขึ้นในชวงใด ข. สมเด็จพระบรมราชาธิราชท่ี ๒ ก. เมอื่ ป พ.ศ. ๒๓๐๑ ผฉูสบอบั น ค. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ✗ข. เมือ่ ป พ.ศ. ๒๓๐๙ ✗ง. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ค. เม่ือป พ.ศ. ๒๓๑๐ ง. เมอื่ ป พ.ศ. ๒๓๙๐ ๓. บคุ คลใดท่ถี ูกนําตัวไปเปนตวั ประกัน ๙. ผลดีจากสงครามยทุ ธหตั ถี คือขอใด ที่กรงุ หงสาวดีในครงั้ สงครามชางเผอื ก ก. การคา ขายกบั ตา งชาตเิ จรญิ รงุ เรือง ก. สมเด็จพระมหนิ ทราธิราช ข. กรุงหงสาวดียอมออ นนอ มตออยธุ ยา ข. สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ✗ค. พมาไมกลา สงกองทัพมารกุ รานไทย ง. ชาตติ ะวนั ตกเขามาเจรญิ สมั พันธไมตรี ✗ค. สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ๑๐. พระมหากษัตรยิ พ ระองคใด กอบกูเอกราชครง้ั ท่ี ๒ ใหแ กไ ทย ง. สมเดจ็ พระมหาธรรมราชา ก. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ๔. จากขอ ๓ มผี ลทําใหเ กดิ เหตกุ ารณใด ข. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ค. สมเดจ็ พระนารายณมหาราช ✗ก. เจาเมืองพษิ ณุโลกยอมออ นนอ ม ✗ง. สมเดจ็ พระเจา ตากสินมหาราช ตอกรงุ หงสาวดี ข. อยธุ ยาสรา งสมั พนั ธไมตรกี บั ลา นชา ง ค. การประกาศอิสรภาพทเี่ มืองแครง ง. การกระทาํ สงครามยทุ ธหัตถี ๕. กษตั ริยพ มาองคใดคอื “ผชู นะสบิ ทิศ” ก. ตะเบง็ ชเวตี้ ✗ข. บุเรงนอง ค. นนั ทบเุ รง ง. มังระ ๙๕ประวตั ิศาสตร ๕ ๔บทที่ ÀÁÙ Ô»˜ÞÞÒä·ÂÊÁÂÑ ÍÂ¸Ø ÂÒáÅи¹ºØÃÕ ขอบขายสาระการเรยี นรูแกนกลางรายวิชา ประวัติศาสตร ชน้ั ป.๕ ตวั ชีว้ ัดช้นั ป สาระพน้ื ฐาน ความรูฝ ง แนนตดิ ตวั ผูเ รยี น มฐ. ส ๔.๓ (๔) ๑. ภมู ปิ ญ ญาไทยสมยั อยธุ ยา การเรียนรูเกี่ยวกับภูมิปญญาไทย ๒. ภูมปิ ญญาไทยสมัยธนบุรี ในสมัยอยธุ ยา และสมยั ธนบุรี ทําให อธิบายภูมปิ ญญาไทยทสี่ าํ คัญสมยั เราไดรับรูถึงภูมิปญญาตางๆ และ อยธุ ยาและธนบรุ ที น่ี าภาคภมู ิใจและ เห็นคณุ คา ของภมู ิปญ ญาไทย ควรคาแกการอนุรักษไว ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹Òí Ê‹Ù¡ÒÃàÃÂÕ ¹ ผฉสู บอบั น ¨Ò¡ÀÒ¾ ¹¡Ñ àÃÂÕ ¹·ÃÒºËÃÍ× äÁÇ‹ Ò‹ ໹š ÀÁÙ Ô»˜ÞÞÒä·Â´ŒÒ¹ã´ ã¹ÊÁÂÑ ã´ ๙๖ ประวตั ิศาสตร ๕ ๑ ÀÙÁ»Ô ˜ÞÞÒä·ÂÊÁÂÑ ÍÂظÂÒ ภูมิปญญาไทยในสมัยอยุธยามีอยูมากมาย เปนภูมิปญญาท่ีมีคุณคา และควรศกึ ษา เชน ๑. ภูมิปญ ญาดา นศิลปกรรม กรุงศรีอยุธยาเปนราชธาน�ของไทยเปนเวลายาวนานถึง ๔๑๗ ป ทําใหเกิดผลงานการสรางสรรคดานศิลปกรรมมากมาย ซึ�งสวนใหญเกี่ยวของ เปน เจดยี ท น่ี าํ องคป ระกอบและรปู ทรงของเจดยี กบั พระพุทธศาสนา ทรงกลม มาปรบั เปน เจดยี ๔ เหลย่ี มยอ มมุ ๑) สถาปตยกรรม ไดแ ก วังและวัด ในสมัยอยุธยาตอนตน จะสราง พระปรางคแบบขอม เพราะไดรับอิทธิพลจากเขมร เชน พระปรางคที่ วัดพุทไธศวรรย ตอมาจึงไดปรับปรุงเปล่ียนแปลงจนเกิดเปนรูปทรงที่เปน ลักษณะเฉพาะของอยุธยา คือ เจดียเหล่ียมยอมุม เชน เจดียวัดสวนหลวง ผฉูสบอับน สง่ิ กอ สรา งมยี อดสงู ขน้ึ ไป มรี ปู ทรงคลา ย สบสวรรค เปน ตน ฝก ขา วโพด และมฝี ก เพกาปก อยขู า งบน ๒) จิตรกรรม หมายถึง ภาพ เขียน ซ�ึงในสมัยอยุธยาตอนตนยังคงไดรับ อิทธพิ ลจากศลิ ปะแบบลพบุรี ทวารวดี และ ลังกาผสมผสานกัน เมื่อมาถึงสมัยอยุธยา ตอนปลาย จึงพัฒนาเปนแบบเฉพาะของ อยุธยา คือ ใชส หี ลายสี มีการปด ทองลงบน รูปและลวดลาย แตการเขียนภาพยังคงเปน รูปตนไม ภูเขา พื้นดิน แสดงวายังไดรับ อิทธิพลจากจีนอยู ผลงานที่สําคัญ เชน ▲ ภาพจติ รกรรมเขยี นสีในสมดุ ขอ ย ภาพเขยี นสี ภายในพระปรางคว ัดราชบูรณะ สมยั อยุธยา จังหวดั พระนครศรีอยุธยา เปนตน ๙๗ประวัติศาสตร ๕ ๓) ประติมากรรม สวนใหญเปนการปนพระพุทธรูป ซึ�งในสมัย อยุธยาไดรับอิทธิพลมาจากศิลปะหลายรูปแบบ คือ ลพบุรี ทวารวดี สุโขทัย โดยนํามาปรับปรุง ดัดแปลงจนกลายเปนแบบอยางศิลปะในสมัยอยุธยา โดยเฉพาะ นั�นคือ พระพุทธรูปทรงเครื่อง นอกจากน�้ยังมีงานปูนปนเปน ลวดลายประดับสถาปตยกรรมที่สําคัญ เชน ลวดลายปูนปนประดับปรางค ประธานวัดมหาธาตุ จังหวัดลพบุรี สิงหปูนปนที่วัดธรรมิกราช จังหวัด ภาชนะ (ถว ย ชาม โถ) ทเ่ี ขยี นลวดลายดว ยแมส ที ง้ั ๕ คอื พระนครศรีอยุธยา เปน ตน ดาํ แดง ขาว เขยี ว (คราม) และเหลอื ง ๔) ประณต� ศลิ ป ไดแ กผ ลงานทส่ี าํ คญั คอื งานประดบั มกุ ไดร บั อทิ ธพิ ล จากชางชาวจนี โดยทําเปนลวดลายกา นขด มกี ารแบงตัวลายสลบั ซับซอน เชน บานประตูประดับมุกที่วิหารหลวง วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ท่ีจังหวัดพิษณุโลก เปนตน นอกจากน้�ยังมีงานเคร่ืองไมจําหลักที่ถายทอดรูปแบบและวาดลวดลาย ลงบนเน้�อไม ใชทําเปนสวนประกอบ ตกแตงสถาปตยกรรม เชน บานประตู ผฉูสบอับนหนา บัน ของโบสถ วหิ าร เปน ตน ผลงานอกี ประเภท คอื เครื่องเบญจรงค ซึ�งเริ�มคิดออกแบบ ต้ังแตสมัยสมเด็จพระเจาทายสระ โดยออกแบบลวดลาย จากนั้นสงไป เคลือบท่จี ีน ลวดลายเปนเอกลักษณ คือ ลายเทพนม ภาพเทพนรสิงห ภาพกินนร เปน ตน ๕) คีตศิลปและนาฏศิลป เครอื่ งเบญจรงคส มัยอยธุ ยา ทาํ เปน ชามและโถปริก ในสมัยอยุธยาปรากฏหลักฐานวา มี เครื่องดนตรีหลายประเภทที่นํามาเลนรวมกันเปนวง เรียกวา วงเครื่องสาย วงมโหรี วงปพาทย ซงึ� เปนมรดกตกทอดมาจนถึงสมัยรตั นโกสินทร ๙๘ ประวัตศิ าสตร ๕ ๒. ภูมปิ ญ ญาดา นแนวคิดเก่ียวกบั พระมหากษตั รยิ เปนการนําหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาปรับใชในการปกครอง บา นเมอื ง ผสมผสานเกยี่ วกับสถานะของพระมหากษตั ริย ซงึ� ไดรับอิทธิพลจาก เขมร คือ แนวคิดวา พระมหากษัตริยเ ปน สมมติเทพ ทําใหพ ระมหากษัตรยิ ไทย ทรงปกครองบานเมืองดวยหลกั ทศพิธราชธรรม ๓. ภูมิปญญาดานวรรณกรรม วรรณกรรม เปนศิลปะการ แตงหนังสือ นับเปนภูมิปญญาไทยที่ สําคัญในสมัยอยุธยา มีท้ังรอยแกว และรอยกรอง วรรณกรรมแตละเลมมี ลักษณะคําประพันธท่ีแตงขึ้นสําหรับใช ▲ วรรณกรรมมหาชาติคําหลวงท่ีบันทึก ผฉูส บอับน ในพิธีการ เพ่ือเทิดพระเกียรติพระมหา- ลงในสมุดไทย กษัตริย หรือเพ่ือความบันเทิง จัดวามี คุณคาทางวรรณศิลปเปนอยางยิ�ง วรรณกรรมที่สําคัญสมัยอยุธยา เชน ลิลิต โองการแชงนํา ลิลิตยวนพาย มหาชาติคําหลวง หนังสือแบบเรียนภาษาไทย จินดามณ� กาพยมหาชาติ นิทานคํากลอนเร่ืองขุนชางขุนแผน โคลงพาลี สอนนอง เปน ตน ๔. ภมู ิปญญาดา นการคา การคาในสมัยอยุธยา มีการขยายตัวอยางมาก ทําใหรัฐตองหาวิธี การจัดระเบยี บการคาใหร ัดกมุ และกอ ใหเ กดิ ประโยชนม ากทสี่ ุด วิธีการเหลา น�้ ไดแก การตั้งหนวยงานดูแลการคาโดยเฉพาะ การต้ังระบบการคาแบบผูกขาด การตอเรือสําเภา การเก็บอากรตลาด ซึ�งถือเปนภูมิปญญาดานการคาใน สมยั อยุธยา ๙๙ประวัตศิ าสตร ๕ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹÷ٌ Õè ñ แบงกลุม กลุมละ ๓-๔ คน ใหแตละกลุมชวยกันสืบคนขอมูลเก่ียวกับ ภมู ปิ ญ ญาสมัยอยุธยาที่กลุมสนใจ ๑ อยาง แลวบันทึกขอมูล พรอมติดภาพ ประกอบ แลวนาํ เสนอผลงานหนาช้ัน (ตวั อยา ง) ๑) ภมู ปิ ญ ญาสมยั อยธุ ยาทกี่ ลมุ สบื คน ขอ มลู คอื เจดียวดั สวนหลวง………………………………………………………………………… สบสวรรค......................................................................................................................................................................................................................................... ๒) เปน ภมู ปิ ญ ญาดา น ศลิ ปกรรม สาขาสถาปตยกรรม………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ......................................................................................................................................................................................................................................... ๓) ลกั ษณะเดน / สงิ� ทนี่ า สนใจ คอื ……………เ…ป……น …เ…จ……ด…ีย…ท……ี่ม……ีล…ัก……ษ…ณ………ะ…เฉ……พ……า…ะ…ข…อ…ง……………….. อยธุ ยา คือ เปน เจดียเหลย่ี มยอ มุม......................................................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................................................... ผฉูสบอับน (ภาพเจดยี วัดสวนหลวงสบสวรรค) (ตดิ ภาพประกอบ) ๑๐๐ ประวตั ศิ าสตร ๕ ๒ ÀÁÙ »Ô ˜ÞÞÒä·ÂÊÁÂÑ ¸¹ºØÃÕ แมก รงุ ธนบรุ จี ะมอี ายเุ พยี ง ๑๕ ป แตก ็ไดส รา งสรรคผ ลงานทมี่ คี ณุ คา มากมายและไดสืบทอดมาจนถึงปจ จบุ ัน ภมู ปิ ญญาที่สําคัญสมยั ธนบุรี เชน ๑. ภมู ปิ ญญาดา นศลิ ปกรรม ๑) ดานจิตรกรรม ผลงานดานจิตรกรรมท่ีสําคัญในสมัยธนบุรี ปรากฏอยูในสมุดภาพไตรภูมิ เปนการแสดงใหเห็นฝมือในการวาดภาพของ จติ รกรเกย่ี วกับไตรภมู ิ หรือ โลกท้งั ๓ ไดแ ก สวรรคภูมิ มนษุ ยภมู ิ และนรกภูมิ ๒) ดานสถาปตยกรรม สถาปตยกรรมในสมยั น้�มลี กั ษณะทค่ี อนขา ง เรียบงายเนนประโยชนใชสอย ดังเห็นไดจากทองพระโรงกรุงธนบุรีซ�ึงสมเด็จ พระเจา ตากสินมหาราชใชอ อกวา ราชการ ผฉูส บอับน ▲ ทองพระโรงกรุงธนบุรี สรางข้ึนพรอมกับการสถาปนากรุงธนบุรีข้ึนเปนราชธาน� ท่ีเนนความเรียบงาย มงุ ประโยชนใชส อยเปน หลกั ๒. ภูมิปญญาดานวรรณกรรม ผลงานทางวรรณกรรมถือเปนอีกดาน ที่มีความสําคัญ แสดงใหเห็นถึงความสามารถในดานภาษากับความรูดานตางๆ ของกวี โดยวรรณกรรมทสี่ าํ คัญในสมัยธนบรุ ี ไดแก ๑๐๑ประวตั ศิ าสตร ๕ ๑) โคลงยอพระเกยี รตพิ ระเจา กรงุ ธนบรุ ี แตง โดยนายสวนมหาดเลก็ ไดรับการยกยองวาใชภาษาที่ไพเราะที่ถือวาเปนตําราโคลงเร่ืองหนึ่ง นอกจาก คุณคาทางดานวรรณกรรมแลว ยังมีคุณคาทางดานประวัติศาสตร เพราะ สามารถใชเปนขอมูลตรวจสอบประวัติศาสตรในสมัยธนบุรีไดดวย นับเปนการ สรางสรรคภูมิปญญาไทยทางดานวรรณกรรมและยังใหคุณคาทางภาษาและ ประวัตศิ าสตรไปพรอ มกนั ๒) นิราศพระยามหานุภาพไปเมืองจีน แตงโดยพระยามหานุภาพ ซ่ึงเปนหนึ่งในคณะทูตท่ีเดินทางไปเจริญทางพระราชไมตรี เม่ือ พ.ศ. ๒๓๒๔ ซ่ึงขณะนั้นตรงกับสมัยจักรพรรดิเฉียนหลง โดยจีนยอมรับฐานะของสมเด็จ พระเจาตากสินมหาราช และยินดีใหคณะทูตเขาเฝาที่กรุงปกกิ่ง (หรือ เปยจิง ในปจจุบัน) นิราศเร่ืองน้ี ถือเปนอีกเรื่องหนึ่งท่ีมีความไพเราะทางดานภาษา และใหข อ มลู ทางประวัตศิ าสตรไดเ ปนอยา งดี ผฉูส บอับน ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹÷ŒÙ èÕ ò แบง กลมุ กลมุ ละ ๓-๔ คน ใหแ ตล ะกลมุ ชว ยกนั สบื คน ขอ มลู เพม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั ภมู ปิ ญ ญาสมยั ธนบรุ ี แลว บนั ทกึ ขอ มลู จากนนั้ นําเสนอขอ มูล ๑) ดา นศิลปกรรม ………ภ…ูม…ิป……ญ……ญ……า…ด……า…น…ศ……ิล……ป…ก……ร…ร……ม…ใ…น……ส…ม……ัย…ธ……น…บ……ุร…ีจ……ะ…เ…น…น……ใ…ห……ม…ี ร……ูป……แ…บ……บ…เ…ร……ีย…บ……ง…า…ย…………เพ……่ือ……ใ…ห…ส……ร……า…ง…แ…ล……ะ…ด……ูแ…ล……ร…ัก……ษ……า…ง…า…ย…………โ…ด…ย……จ…ะ……เน……น……ท….่ี ป……ร…ะ…โ…ย……ช…น……ใ ช……ส…อ……ย…ม…า…ก……ก…ว…า………เช…น………ท……อ…ง…พ……ร…ะ…โ…ร……ง…ก…ร……ุง…ธ…น……บ……ุร…ี ……………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒) ดา นวรรณกรรม ……ว…ร…ร…ณ……ก……ร…ร…ม……ท…เี่…ป…น……ภ……มู …ิป…ญ……ญ……า…ส……ม…ัย…ธ……น…บ……ุร…ี……ส…ว…น……ใ…ห……ญ…จ……ะ.. เ…ป……น …ว…ร……ร…ณ……ค……ด…ที ……แ่ี …ต…ง…ข……น้ึ …เ…พ…อ่ื……เท……ดิ …พ……ร…ะ…เ…ก…ยี……ร…ต……พิ …ร…ะ…ม……ห…า…ก……ษ…ตั……ร…ยิ ……แ……ล…ะ…เ…พ…อ่ื……เป……น …. ข……ว…ญั ……ก…าํ …ล……งั …ใ…จ…แ…ก……ป …ร……ะ…ช…า…ช…น………เช……น ……โ…ค……ล…ง……ย…อ…พ……ร…ะ…เ…ก…ยี……ร…ต……ิ …พ…ร…ะ…เ…จ…า……ก…ร…งุ……ธ…น……บ…รุ …ี. รามเกียรต์ิ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๑๐๒ ประวัตศิ าสตร ๕ ๔¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹ปÒร¡ะÒจÃาํ ¤บทÔ´ท่ี ดภู าพภูมปิ ญ ญาไทยสมยั อยุธยาและธนบุรี แลวบันทึกขอมูลมาพอเขา ใจ ๑) เจดียศรีสุริโยทัย วัดสวนหลวงสบสวรรค มสฐ4./.ต3ัวช(4วี้ )ัด ภูมิปญญาในสมัย อยุธยา………………………………………………………. เกย่ี วกบั ดา น …ส……ถ…า…ป…ต …ย…ก……ร…ร…ม…………………………………… มีขอ มูลนา สนใจ ดังน้ี …เ…จ…ด…ี…ย…เ…ห…ล……่ีย…ม……ย…อ…ม……ุม. เ…ป…น ……ก…า…ร…ท…าํ …ม…มุ …ข…อ…ง…ส…ง่ิ…ก……อ …ส…ร…า …ง…ห…ร…อื …อ…า…ค…า…ร…ต……า ง…ๆ……เ…ช…น .. ฐ……า…น……เ…จ…ด……ีย… …ป…ร……าง……ค… …เ…ส…า………ถ…า…อ…ง…ค…ป……ร…ะ…ก…อ…บ……ห…ร…อื .. อ……า…ค…า…ร…ด…งั …ก……ล…า …ว…เป…น……ร…ปู …ส……เ่ี ห……ล…ย่ี …ม……ม…มี …มุ ……๔……ม…มุ ………ก…็จ…ะ.. ท……ํา…ก…า…ร…ย…อ…ห……ร…ือ…แ…ต……ก…ม…ุม…จ…า…ก………๔……ม…ุม…ใ…ห…เ…ป…น……ม…ุม…เล……็ก…ๆ.. ห……ร…ือ…เ…พ…่ิม…จ…ํา…น……ว…น……ถ…า…แ…ต……ก…ม…ุม…ล……ะ…๓………จ…ะ…เร…ีย……ก……ย…อ …ม…มุ .. ไ…ม…ส……บิ …ส…อ…ง……ม…มุ…ล……ะ…๔……เ…ร…ยี …ก……ย…อ …ม…มุ …ไ…ม…ส …บิ……ห…ก……เ…ป…น …ต……น .. ผฉสู บอับน ๒) ทอ งพระโรงกรุงธนบุรี เปนภมู ิปญญาในสมัย ธนบุรี…………………………………………………………………….. เกย่ี วกับดา น สถาปต ยกรรม………………………………………………………………………………………………………………………………………………… มขี อมลู ทน่ี า สนใจ ดังนี้…เ…ป…น……อ…า…ค…า…ร…ท…ร……ง…ไท……ย……ป…ร…ะ…ก……อ…บ…ด…ว…ย……พ…ร…ะ…ท…่ีน……่งั …ส…อ…ง…อ……ง…ค…เ …ช…อ่ื …ม.. …ต…อ…ก……ัน………ได……แ…ก… ……พ…ร…ะ…ท…ี่น……่ัง…อ…ง…ค……ท…ิศ…เ…ห…น……ือ……เ…ร…ีย…ก…ว…า………ท…อ…ง…พ……ร…ะ…โ…ร…ง……ใ…น……ส…ม…ัย…ธ……น…บ…ุร……ีใช……เป…น….. …ท…่ีเ…ส…ด…็จ……อ…อ…ก…ข…ุน……น…า…ง…แ…ล…ะ…ป……ร…ะ…ก…อ…บ…พ……ร…ะ…ร…า…ช…พ…ิธ…ีส……�…ค…ัญ………แ…ล…ะ…พ……ร…ะ…ท…ี่น……ั่ง…อ…ง…ค…ท……ิศ…ใ…ต… …เ…ร…ีย…ก……ว…า …พ…ร…ะ…ท…นี่……่งั …ข…ว…า…ง……เป……น …ท…ปี่……ร…ะ…ท…ับ…ส……ว…น…พ……ร…ะ…อ…ง…ค…ข…อ…ง…พ……ร…ะ…ม…ห…า…ก…ษ……ัต…ร…ิย…………ป…ร…ะว…ตั …ศิ …าส…ต…ร…๕………๑……๐…๓… ๔Ẻ·´Êͺ·Õè กา ✗ คําตอบทถี่ ูกตอ งที่สุด ๑. ภูมิปญญาไทยสมัยอยุธยาขอใดท่ีไดรับ ๖. โคลงพาลสี อนนอ ง เปนวรรณกรรมท่ี อทิ ธพิ ลมาจากเขมร เก่ยี วกับตัวละครในเรอื่ งใด ก. กษัตรยิ เปนธรรมราชา ก. ขุนชางขุนแผน ✗ข. กษตั ริยเ ปนสมมติเทพ ข. พระอภัยมณี ✗ค. รามเกียรติ์ ค. กษตั ริยเปน องคศ าสนูปถัมภก ง. กษัตรยิ ทรงอยเู หนอื กฎหมายทั้งปวง ง. อเิ หนา ๒. การสรา งเจดียเ หล่ียมยอมมุ ๗. ภมู ิปญ ญาดา นศาสนาสมัยธนบรุ คี ือขอ ใด เปนภมู ิปญ ญาในดา นใด ก. รูปปน ประดับที่พระปรางควดั มหาธาตุ ก. จติ รกรรม ข. นาฏศลิ ป ข. มหาชาตคิ าํ หลวง ค. วรรณกรรม ✗ง. สถาปตยกรรม ✗ค. สมดุ ภาพไตรภูมิ ๓. การทาํ วัสดเุ พอ่ื นาํ มาใชป นเปน รูปตางๆ ง. ลิลติ ยวนพาย เปน ภมู ิปญญาดานใด ๘. ขอใดเปนภมู ิปญญาดา นการคาใน ผฉสู บอับน ก. วรรณกรรม สมยั อยุธยา ✗ข. ประตมิ ากรรม ก. การตอเรอื สาํ เภา ค. สถาปต ยกรรม ข. การเกบ็ อากรตลาด ง. คตี ศิลป และนาฏศิลป ค. การไมเ ก็บคา ธรรมเนยี ม ✗ง. ถูกท้งั ขอ ก. และ ข. ๔. ขอใดเปน ภูมิปญ ญาดา นวรรณกรรม สมยั อยธุ ยา ๙. บทละครเร่ืองรามเกียรติ์ เปนภูมิปญญา ก. ลิลติ ตะเลงพาย ดานใด ข. อิเหนาคําฉันท ก. จติ รกรรม ✗ค. ลิลิตโองการแชงน้ํา ✗ข. วรรณกรรม ง. นิราศพระยามหานุภาพไปเมืองจัน ค. ประติมากรรม ๕. หนงั สือจนิ ดามณี มคี วามสําคัญอยา งไร ง. สถาปต ยกรรม ก. มคี าํ สมั ผสั มาก ๑๐. จากขอ ๙. เปนอทิ ธพิ ลท่ีไดรับจากชาติใด ข. ใชภ าษาไดไ พเราะ ก. จนี ข. ชวา ✗ค. อนิ เดีย ค. เปนวรรณคดเี ลมแรกของไทย ง. อนิ โดนเี ซยี ✗ง. เปน แบบเรยี นภาษาไทยเลม แรก ๑๐๔ ประวัตศิ าสตร ๕ ¡Ô¨¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä ผฉูส บอับน ช้นิ ที่ ๑ เรอื่ ง อาณาจักรอยธุ ยา ๑. แบง นักเรียนเปน กลุม กลุมละ ๖-๘ คน ๒. ใหสมาชิกแตละกลุมชว ยกันสบื คนขอมูลเก่ยี วกบั อาณาจักรอยธุ ยาในหัวขอตางๆ ท่กี าํ หนดให ๑) การสถาปนาอาณาจกั รสโุ ขทยั ๒) ปจ จยั ท่สี ง เสรมิ ความเจริญและพัฒนาการดา นตางๆ ในสมยั อยธุ ยา ๓. รวบรวมขอมลู มาจัดทําเปน รายงาน และสง ครตู รวจ ชิ้นที่ ๒ เรื่อง บคุ คลสําคญั ในสมยั อยธุ ยาและธนบุรี ๑. แบง นกั เรยี นเปน ๖ กลมุ กลุมละเทา ๆ กนั ๒. ใหแ ตล ะกลุม สงตวั แทนออกมาจับสลากเพือ่ ศกึ ษาประวตั ิ และผลงานของบคุ คลสําคัญในสมยั อยุธยาและธนบุรี กลมุ ละ ๑ บคุ คล ๓. สรุปผลการสบื คนจดั ทาํ เปนผลงานกลุม แลว นาํ เสนอ ผลงานหนาชั้น ช้นิ ที่ ๓ เรือ่ ง ภูมปิ ญ ญาไทยในสมัยอยุธยาและธนบุรี ๑. แบงนักเรียนเปน ๒ กลมุ กลุมละเทา ๆ กัน ๒. ใหสมาชกิ แตละกลุมชว ยกนั สืบคนขอมลู และ รวบรวมภาพเกยี่ วกับภูมิปญ ญาไทยสมยั อยุธยา และธนบุรี ๓. นําขอมลู และรูปภาพมาจัดทําเปนสมดุ ภาพ แลวนาํ เสนอผลงานหนาชั้น ๑๐๕ประวตั ศิ าสตร ๕ Ẻº¹Ñ ·¡Ö ¼Å¡ÒÃàÃÕ¹»ÃШÒí ˹Nj  รายการวัดประเมนิ ผลตามเปา หมายการเรียนรู ประจําหนวยที่ ๓ คาํ ชแี้ จง : ๑. ครูกําหนดคะแนนเต็มของกิจกรรมที่ตองการวัดผลเพื่อเก็บสะสม ๒. ครูนําคะแนนจากการวัดผลดานความรู (K) / ทักษะกระบวนการ (P) / คุณลักษณะที่พึงประสงค (A) ของนักเรียน แตละคนกรอกลงในตาราง และสรุปผลการประเมิน ๓. ชิ้นงานที่มีเครื่องหมาย * กํากับ ใหใชประกอบการประเมินการอาน คิดวิเคราะห และเขียนสื่อความ รายการประเมนิ รายการเครอ่ื งมอื วดั และประเมนิ ผลการเรยี นรขู องนกั เรยี น คะแนนรวมดาน ดานความรู (K) ดานทกั ษะ/กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค (A) K/P/A ตวั ชว้ี ดั ช้ัน ป.๕ หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ส ๔.๓ (๑) ก. พัฒนาการคดิ * ประเมินผลสัมฤทธิ์ดาน K / P / A - แบบประเมนิ - แบบประเมิน อธิบายพฒั นาการ บทท่ี ๑ ขอ ๑ ทักษะสงั คม คุณลักษณะ ของอาณาจกั รอยธุ ยา ทาํ รายงานเกยี่ วกับ - แบบประเมิน ทพ่ี ึงประสงค และธนบุรโี ดยสงั เขป พฒั นาการของอยธุ ยา ทกั ษะ กระบวนการ ก. พัฒนาการคดิ * บทท่ี ๒ เขียนสรุป เรอื่ งพฒั นาการของ อาณาจักรธนบรุ ี ส ๔.๓ (๒) ก. พฒั นาการคดิ * - แบบประเมิน - แบบประเมนิ อธิบายปจจัยท่ี บทท่ี ๑ ขอ ๒ ทกั ษะสงั คม คณุ ลกั ษณะ สงเสริมความเจรญิ ตอบคําถามที่กาํ หนด - แบบประเมนิ ท่พี ึงประสงค รงุ เรอื งทางเศรษฐกจิ ทกั ษะ และการปกครองของ กระบวนการ อาณาจักรอยุธยา ผฉูสบอบั น ส ๔.๓ (๓) ก. พัฒนาการคิด* - แบบประเมนิ - แบบประเมนิ บอกประวตั แิ ละผลงาน บทท่ี ๓ ขอ ๑ ทกั ษะสงั คม คณุ ลกั ษณะ ของบคุ คลสาํ คญั สมยั สบื คน ผลงานของ - แบบประเมนิ ที่พึงประสงค อยธุ ยาและธนบรุ ที น่ี า บุคคลสําคัญในสมัย ทกั ษะ - แบบประเมนิ ภาคภูมิใจ อยุธยาและธนบุรี กระบวนการ คณุ ลักษณะ ส ๔.๓ (๔) ก. พัฒนาการคดิ - แบบประเมนิ ทีพ่ ึงประสงค อธบิ ายภูมิปญ ญา บทท่ี ๔ ขอ ๑ ทกั ษะสงั คม ไทยทีส่ าํ คัญสมยั ดูภาพภมู ปิ ญ ญาไทย - แบบประเมนิ อยธุ ยาและธนบรุ ที น่ี า สมยั อยธุ ยาและธนบุรี ทกั ษะ ภาคภมู ิใจและควรคา แลวบันทกึ ขอมลู กระบวนการ แกการอนุรกั ษไว สวนท่ี ๑ คะแนนจากการประเมินดา นผลการเรยี นตามตัวชี้วดั สว นท่ี ๒ คะแนนจากการประเมนิ ตนเองของนกั เรียน ผลงานกิจกรรมบูรณาการฯ ที่นักเรียนเลือก เรื่อง ............................................................. สวนที่ ๓ คะแนนจากการทดสอบสัมฤทธผิ ลประจาํ หนวย การทําแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิป์ ระจําหนวยท่ี ๓ สรุปผลการประเมินพฒั นาการเรียนรปู ระจาํ หนว ย ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………….. ผาน ไมผาน ……………………………………………………………………………………………. ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ๒ พอใช ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ผานเกณฑประเมิน ลงชือ่ …………………………………………………………… ผูประเมิน / /…………………….. ……………………. …………………… ☞ หมายเหตุ ครสู ามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงใน แบบบันทึกอื่นที่ครหู รือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๑๐๖ ประวัตศิ าสตร ๕ Ẻ·´ÊͺÇÑ´¼ÅÊÁÑ Ä·¸Ôì ·ŒÒÂàÅÁ‹ ตอนที่ ๑ : ๘๐ คะแนน ไดคะแนน ๑. ตอบคาํ ถามตอไปน�้ใหถ กู ตอ ง (๒๐ คะแนน) ๑๐๐.................. คะแนนเต็ม มสสฐ44./..ต11ัวช((12้ีว))ัด ๑) วธิ ีการทางประวัตศิ าสตรหมายถึงอะไร และมขี นั้ ตอนใดบาง ส4.1 (3) ............ว...ิธ...ีก....า...ร....ท....า...ง...ป....ร...ะ...ว...ัต....ิศ....า...ส....ต....ร.... ....ห....ม....า...ย...ถ....ึง........ว...ิธ...ีก....า...ร...ศ....ึก....ษ.....า..ข...อ....ม....ูล....เ.ก....ี่ย....ว...ก....ับ....ป....ร....ะ..ว...ัต....ิค....ว...า...ม....เ..ป....น....ม....า...ข...อ...ง.. .ส....ง่ิ...ต....า..ง....ๆ......ห....ร...อื...ส.....ถ...า...น....ท....ต่ี....า ..ง...ๆ.......ม...ี....๕.......ข..น.้ั ....ต....อ...น........ค....อื .......๑.........ก....า..ร....ก...าํ...ห....น....ด....ห....วั...ข..อ.......๒..........ก....า..ร....ร...ว...บ....ร...ว...ม...ห....ล....กั....ฐ...า...น... .๓.........ก....า...ร...ต....ร....ว...จ...ส....อ....บ....ห....ล....ัก....ฐ...า...น........๔.........ก....า..ร....ต....คี ....ว...า..ม....ข...อ...ม....ูล.......๕.........ก....า...ร...เ..ร...ยี....บ....เ..ร...ยี....ง...แ...ล....ะ..น.....าํ...เ.ส.....น....อ....ข..อ....ม...ลู..................... ................................................................................................................................................................................................................................... ๒) เขียนอธบิ ายประเภทของหลักฐานทางประวตั ศิ าสตร มาพอเขา ใจ …ห…ล…ัก…ฐ…า…น…ท…า…ง…ป…ร…ะว…ัต…ศิ…า…ส…ต…ร…ส……าม…า…ร…ถ…แ…บ…ง…ไ…ด…เ ป…น……๓……ล…ัก…ษ……ณ…ะ…ใ…ห…ญ…ๆ……ด…ัง…น…้ี …………………………………… …๑…. …ห…ล…กั …ฐ…า…น…ท…แ่ี …บ…ง …ต…าม…ช…ว …ง…เว…ล…า……ได…แ…ก……ห…ล…กั …ฐ…า…น…ช…น้ั …ต…น ……แ…ล…ะ…ห…ล…กั …ฐ…า…น…ช…น้ั …ร…อ…ง………………………………… …๒…. …ห…ล…กั …ฐ…า…น…ท…แ่ี …บ…ง …ต…า…ม…ล…าย…ล…กั…ษ……ณ…อ …กั …ษ…ร……ไ…ด…แ ก……ห…ล…กั…ฐ…า…น…ท…เ่ี…ป…น …ต…วั …อ…กั …ษ…ร……แ…ล…ะไ…ม…ใ …ชต…วั…อ…กั …ษ…ร…………. ผฉสู บอับน ๓) เ…๓ข…. …ียหแ…ลลน…ะกั อ…หฐ…ลธา…กันิบ…ฐท…าาแ่ี น…ยบ…สงว…มตา…ยัา…ปม…ชรถว…ะางว…ตสัต…ศิม…อยัา…สงป…ตรก…ะรา…ว ตั…รศิ…ส…าืบส…ตค…ร…น…ไป…ด…รแ …กะ…ว…หัต…ล…ิคกั …ฐว…าาน…ม…ส…เมป…ยั …กน…อ ม…น…ปา…รข…ะอว…ตั…งศิ…ชา…สุม…ต…ชร…น………โ…ด…ย… ใชว ิธกี ารทางประวตั ศิ าสตร ตองปฏิบตั อิ ยา งไร (เขยี นอธิบายข้นั ตอน) …………๑…. …ก…ํา…ห…น……ด…ห…ัวข…อ…ท…ส่ี…น……ใจ…จ…ะ…ศ…กึ …ษ…า……๒….……ร…ว…บ…ร…ว…ม…ห…ล…ัก…ฐ…า…น…จ…า…ก…แ…ห…ล…ง…ต…า …ง…ๆ……โด…ย…เ…ร…่มิ …ค…น …จ…า…ก …ห…น…งั …ส…อื ……แ…ล…ะ…ค…น …ค…ว…า ข…อ …ม…ลู …จ…า…ก…ส…ถ…า…น…ท…ต่ี …า …ง…ๆ……ท…เ่ี ก…ย่ี …ว…ข…อ …ง……๓…. …ต…ร…ว…จ…ส…อ…บ…ห…ล…กั…ฐ…า…น……โ…ด…ย…ว…เิ ค…ร…า…ะ…ห …ค…วา…ม…ถ…กู …ต…อ…ง……แ…ล…ะค……วา…ม…น…า …เช…อ่ื …ถ…อื …ข…อ…ง…ห…ล…กั …ฐ…า…น……๔…. …ต…คี …ว…าม…ข…อ …ม…ลู ……๕….…น…าํ…เส……น…อ…ข…อ ม…ลู…ท…ไ…่ี ด… ………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๔) ความจริงกับขอ เทจ็ จรงิ หมายถึงอะไร และมีความแตกตา งกันอยางไร …………ค…ว…าม…จ…ร…งิ ……ค…อื………ส…ง่ิ …ท…เ่ี ก…ดิ …ข…น้ึ …จ…ร…งิ ……ส…ว… น……ขอ…เ…ท…จ็ …จ…ร…งิ ……ค…อื ……ค…าํ …อ…ธ…บิ …า…ย…ห…ร…อื …ขอ…ว…เิ …ค…ร…าะ…ห…เ …ก…ย่ี …ว…ก…บั …ค…ว…าม…จ…ร…ิง…น……้ัน…ๆ……โ…ด…ย…ค…ว…า…ม…จ…ร…ิง…จ…ะ…ไม…ส…า…ม…า…ร…ถ…แ…ก…ไ…ข…เป…ล……่ีย…น…แ…ป…ล…ง…ไ…ด… …ส…ว…น…ข…อ…เ…ท…็จ…จ…ร…ิง…ส…า…ม…า…ร…ถ …เป…ล…ย่ี …น…แ…ป…ล…ง…ไ…ด… …ห…าก…ม…กี…า…ร…ค…น …พ……บ…ห…ล…กั …ฐ…า…น…ขอ… ม…ลู…ใ…ห…ม… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๑๐๗ประวตั ิศาสตร ๕ ๒. เขยี นอธบิ ายอทิ ธพิ ลของอารยธรรมอนิ เดยี จนี และวฒั นธรรมตา งชาติ ทม่ี ตี อ มฐ./ตัวชวี้ ัด สงั คมไทยและผคู นในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉย� งใตใ นดา นตา งๆ มาพอ ส4.2 (1) ส4.2 (2) เขา ใจ (๕ คะแนน) ๑) ดา นศาสนาและความเชอื่ ……ม…ีก……า…ร…ร……ับ…เ…อ…า…ศ……า…ส……น…า…พ……ร…า…ห……ม…ณ……-…ฮ……ิน…ด……ู ……ท…ํา…ใ…ห…. เกิดความเช่ือในเร่ืองเทพเจา และพระพุทธศาสนาจากอินเดียเขามา....................................................................................................................................................................................................................................... ทําใหพระพุทธศาสนาเปนสวนสําคัญในวิถีชีวิตของคนไทย และรับ....................................................................................................................................................................................................................................... ประเพณถี อื ศีลกนิ เจ ไหวเ จา ไหวบรรพบุรษุ จากจีน....................................................................................................................................................................................................................................... ๒) ดา นการเมอื งการปกครอง …ม…ี…ก…า…ร……ร…ับ……ค……ว…า…ม……เ…ช…ื่อ…เ…ร…่ื…อ…ง…ส……ม……ม…ต……ิเ…ท…พ…………แ…ล……ะ. กฎหมายพระมนธู รรมศาสตรจ ากอนิ เดยี เขา มาเปน แมแ บบการปกครอง....................................................................................................................................................................................................................................... และแมแ บบกฎหมายของไทย พมา เขมร....................................................................................................................................................................................................................................... ผฉูสบอับน ....................................................................................................................................................................................................................................... ๓) ดา นภาษา ……ร…ับ……ภ……า…ษ……า…บ……า…ล……ี-…ส……ัน……ส……ฤ…ต……ม……า…ใ…ช……เ…ป…น……ช…่ื…อ…ค……น…………ช…่ือ……ส……ถ…า……น……ท..ี่ รับภาษาจีนมาใชในภาษาไทย เชน เฮีย ซอ เจ เตา บะหม่ี....................................................................................................................................................................................................................................... รับวรรณคดีวรรณกรรมเขามา เชน รามเกียรต์ิ สามกก ไซอิ๋ว....................................................................................................................................................................................................................................... เปนตน....................................................................................................................................................................................................................................... ๔) ดานการแตง กาย ………ม……กี …า…ร…แ……ต…ง …ก……า…ย…แ…บ……บ……ช…า…ว…อ…ิน……เ…ด…ยี………แ…ล…ะ…ช……า…ว…จ…นี …………………….. โดยนํามาประยกุ ตใหเ ขา กับประเทศไทย....................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................... ๕) ดา นอาหาร ……ม…ก…ี …า…ร…ร……บั …อ…า…ห……า…ร…อ…นิ……เ…ด…ยี………แ…ล…ะ…จ……นี …เ…ข…า …ม…า………เช…น………โ…ร……ต…ี …ก……ว …ย…เ…ต…ย๋ี …ว… …ร…ว…ม…ไ…ป……ถ…ึง……ว…ิธ…ีก…า……ร…ป…ร……ุง…อ…า…ห……า…ร………โ…ด……ย…ใ…ช…เ…ค…ร……ื่อ…ง…เ…ท……ศ…แ…บ……บ……อ…ิน……เด……ีย………ก…า…ร……ป…ร……ุง. อาหารโดยการผัดในกระทะ เปนตน....................................................................................................................................................................................................................................... ๑๐๘ ประวตั ศิ าสตร ๕ ๓. เขยี นสรปุ การสถาปนาอาณาจกั รอยธุ ยาและธนบรุ มี าพอเขา ใจ (๑๐ คะแนน) ๑) การสถาปนาอาณาจักรอยธุ ยาเปน ราชธานข� องไทย …………พ……ร…ะเ…จ…า …อ…ูท…อ…ง……………… มสฐ4./.ต3วั ช(1วี้ )ัด …ท…ร…ง…ส…ถ…า…ป…น……าก……ร…ุง…ศ…ร…อี …ย…ธุ …ย…า…ขนึ้……เป…น……ร…า…ชธ…า…น……ี เ…ม…อื่ …ป… …พ….…ศ….…๑…๘…๙…๓……เ…พ…ร…า…ะ…เห…น็……ว…า………………………… …ก…ร…งุ …ศ…ร…อี …ย…ุธ…ย…า…เป……น…ท…ที่ …่ีม…คี……วา…ม…อ…ดุ …ม…ส……ม…บ…รู …ณ…… ส……ะด……วก……แ…ก…ก…า…ร…ค…ม…น…า…ค…ม……แ…ล…ะ…ต…งั้ …อ…ย…ู ……………………… …ใน……จ…ุด…ย…ทุ …ธ…ศ…า…ส…ต……ร…ท…ดี่ …ี ………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) การสถาปนาอาณาจกั รธนบุรเี ปนราชธานข� องไทย …ส……ม…เด……็จ…พ…ร……ะเ…จ…า…ต……าก……ส…ิน…. …ม…ห…า…ร…า…ชท……ร…ง…ส…ถ…า…ป…น…า…ก…ร…งุ…ธ…น……บ…รุ …ี …เป……น …ร…า…ช…ธ…าน……ีใ…ห…ม…แ…ท…น…ก…ร…ุง…ศ……ร…อี …ย…ธุ …ย…า……เม…อื่ …ป……พ…….ศ….……๒…๓…๑…๐… …ห…ล…ัง…จ…า…ก…ก…อ…บ……ก…ูเอ…ก……ร…าช…ไ…ด…แ…ล……ว……ท…ร…ง…เห……็น…ว…า…ก…ร…ุง…ศ…ร…ีอ…ย…ุธ…ย…า…ช…ํา…ร…ุด…เ…ส…ีย…ห…า…ย…ม…า…ก……ป…ร……ะก…อ……บ…ก…ับ… …เม…ือ…ง…ธ…น……บ…ุร…เี ป…น……เม…ือ…ง…เ…ล…ก็ ……ด…ูแ…ล…ป…อ…ง…ก……ัน…ง…า…ย…ก…ว…า…แ…ล…ะ…ย…งั …ต…ั้ง…อ…ย…ูใ…น…จ…ดุ……ย…ุท…ธ…ศ…า…ส…ต…ร…ท…ีด่……ี …………….. ๔. เขียนแผนผังความคิดแสดงปจจัยท่สี งเสริมความเจริญรงุ เรืองทางเศรษฐกิจ และการปกครองของอาณาจกั รอยธุ ยา (๕ คะแนน) ผฉูสบอบั น มกี ารขยายอาํ นาจ วางระบบการปกครอง สรางสมั พนั ธไมตรี มสฐ4./.ต3วั ช(2้ีว)ดั ไปยงั ดินแดนอื่น ในราชอาณาจกั ร ที่ดีกบั ตา งชาติ การมีผนู าํ ทม่ี ีความสามารถ ปจจัยที่สงเสริมความเจรญิ รงุ เรอื ง กอบกอู ิสรภาพจาก ทางเศรษฐกิจและการปกครองของ การเสยี กรงุ คร้งั ท่ี ๑ อาณาจกั รอยธุ ยา การมที ตี่ ้ังอยใู นทําเลที่ดี เปน เมืองทา ทาํ ให สามารถติดตอรับสนิ คา ตางชาติตดิ ตอคา ขาย ที่ตา งชาติตอ งการจาก ไดส ะดวก หวั เมืองไดส ะดวก ๑๐๙ประวัติศาสตร ๕ ๕. เขยี นสรปุ ผลงานของบคุ คลสาํ คญั ทก่ี าํ หนด (๓๐ คะแนน) (ตัวอยาง) มสฐ4./.ต3ัวช(3้วี )ดั ๑) พระเจา อทู อง ………………………………………………………………………………………………………………………………………… - สถาปนากรงุ ศรีอยธุ ยาเปนราชธานี…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. - วางระเบยี บการปกครองแบบจตุสดมภ....................................................................................................................................................................................................................................... ๒) สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ………………………………………………………………………………………………………………………… - รวมอาณาจักรสโุ ขทัยเขากับอยธุ ยา....................................................................................................................................................................................................................................... - กาํ หนดศักดนิ าของบคุ คลในสงั คม....................................................................................................................................................................................................................................... ๓) สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ………………………………………………………………………………………………………. - กอบกูเอกราชของกรุงศรอี ยุธยาครง้ั ท่ี ๑....................................................................................................................................................................................................................................... - กระทาํ ยทุ ธหตั ถีชนะพระมหาอปุ ราชา....................................................................................................................................................................................................................................... ผฉสู บอบั น ๔) สมเด็จพระนารายณม หาราช …………………………………………………………………………………………………… - สง ราชทูตไปเจริญสัมพันธไมตรีกับฝรัง่ เศส....................................................................................................................................................................................................................................... - พระราชนิพนธว รรณคดีตางๆ....................................................................................................................................................................................................................................... ๕) สมเดจ็ พระเจา ตากสนิ มหาราช ……………………………………………………………………………………………….. - สถาปนากรุงธนบรุ เี ปน ราชธานี....................................................................................................................................................................................................................................... - กอบกเู อกราชของกรงุ ศรีอยุธยาครั้งที่ ๒....................................................................................................................................................................................................................................... ๖) ชาวบา นบางระจนั …………………………………………………………………………………………………………………………….. - รวมตัวกันตอตา นกองทัพพมา ดว ยความกลาหาญ และสามัคคี....................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................... มฐ./ตัวชว้ี ัด ๖. เขยี นแผนผงั ความคดิ แสดงภมู ปิ ญ ญาไทยทส่ี าํ คญั สมยั อยธุ ยาและธนบรุ ี พรอ ม ยกตวั อยา งประกอบ โดยจดั ทาํ ลงในสมดุ (๑๐ คะแนน) ส4.3 (4) ๑๑๐ข้นึ ปอรยะวูกตั ิศบัาสดตรุล ๕ยพินจิ ของผูสอน กา ✗ คําตอบท่ถี กู ทส่ี ดุ ตอนท่ี ๒ : ๒๐ คะแนน ๑. หลักฐานในขอ ใดเปน หลักฐานในสมยั ๖. ขอใดเปนวฒั นธรรมที่ไดร ับอิทธิพล ประวตั ศิ าสตร มาจากจนี ✗ก. การกนิ เจ ✗ก. ศิลาจารกึ พอ ขุนรามคําแหง ข. การเลน น้ําสงกรานต ค. การกราบไหวผ ใู หญ ข. เครอื่ งปนดนิ เผาที่บา นเชียง ง. การจัดงานขนึ้ บา นใหม จ. อุดรธาน� ๗. คนไทยในภาคใตไ ดรบั อทิ ธพิ ล ดานภาษามาจากวัฒนธรรมใด ค. ภาชนะดนิ เผา ทีบ่ า นเกา ก. วฒั นธรรมจนี จ. กาญจนบรุ ี ข. วฒั นธรรมไทย ✗ค. วัฒนธรรมอินเดยี ง. กําไลสําริด ทบ่ี านยางทองใต ง. วัฒนธรรมตะวันตก จ. เชียงใหม ๘. ส�งิ กอ สรางในขอ ใดที่ไมไดรับอิทธพิ ล จากอารยธรรมอนิ เดยี ผฉสู บอับน ๒. ขั้นตอนสดุ ทา ยของวิธีการทาง ประวัตศิ าสตรคอื ขอใด ก. ปราสาทนครวดั -นครธม ก. การตรวจสอบหลกั ฐาน ข. เจดยี ชะเวดากอง ข. การรวบรวมขอมลู ✗ค. กําแพงเมอื งจีน ง. บุโรพุทโธ ✗ค. การนําเสนอขอมลู ๙. ในสมยั อยธุ ยาตอนตน การปกครอง สว นกลาง กรมใดมีหนา ท่ี ง. การตคี วามขอมลู ปราบปรามโจรผรู า ย ๓. ในการศึกษาเร่อื งราวทางประวัติศาสตร ✗ก. กรมเวียง ข. กรมวัง ค. กรมคลงั ง. กรมนา ความจริง หมายถึงสิ�งใด ๑๐. เมอื งลูกหลวงในสมัยอยธุ ยาตอนตน ก. เรือ่ งราวที่เลาตอ ๆ กนั มา คอื เมอื งใด ข. เรือ่ งราวทจี่ นิ ตนาการไว ✗ก. เมืองหนา ดาน ข. หวั เมอื งชัน้ ใน ✗ค. เรอื่ งราวที่เกดิ ข้นึ จริง ค. หัวเมืองช้ันนอก ง. หวั เมอื งประเทศราช ง. เรื่องราวทน่ี า เชอื่ ถอื ๑๑๑ประวตั ศิ าสตร ๕ ๔. คาํ อธบิ ายเรอ่ื งราวหรือเหตกุ ารณ ตางๆ ท่ีเกดิ ขึ้น เรยี กวา อะไร ก. ความจริง ✗ข. ขอเท็จจริง ค. ขอสงสยั ง. คาํ ขยายความ ๕. สินคาในขอใดไมม ขี ายในสมัย อยธุ ยา ก. ไมสัก ข. ไมก ฤษณา ค. ไมฝ าง ✗ง. ไมอดั ๑๑. พระมหากษตั รยิ พ ระองคใดเปน ๑๖. ขอ ใดไมใชแ หลงรายไดใ นสมยั อยธุ ยา ผสู ถาปนากรุงศรอี ยธุ ยา ก. สวย ✗ก. พระเจาอทู อง ✗ข. ภาษี ข. เจา สามพระยา ค. ฤชา ค. ขนุ หลวงพองั�ว ง. อากร ง. เจา นครอนิ ทร ๑๗. ขอ ใดคือสถาปตยกรรมทส่ี าํ คัญของ ๑๒. ขอ ใดเปน การปฏบิ ตั ิรูปการปกครองสว น สมยั ธนบุรี ภูมภิ าคสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ก. พระปรางคทวี่ ดั พทุ ไธศวรรย ✗ก. ยกเลกิ เมอื งหนา ดา น ข. พระเจดียว ดั มหาธาตุ ข. ยบุ หนวยงานจตุสดมภ ค. มณฑปวัดศรปี ทุม ค. ใหส มหุ พระกลาโหมดแู ลฝา ยทหาร ✗ง. พระตําหนักเกง คู ง. ใหเมืองประเทศราชปกครองตนเอง ๑๘. ขอ ใดไมใ ชวรรณกรรมในสมัยอยธุ ยา ๑๓. ขอใดคือสถาปตยกรรมที่สําคัญของสมัย ก. ลลิ ิตยวนพาย อยุธยา ข. หนังสือแบบเรียนจินดามณ� ค. นิทานคํากลอนเรือ่ งขนุ ชา งขุนแผน ผฉูส บอับน ✗ก. พระปรางคท ่ีวัดพทุ ไธศวรรย ✗ง. นิราศพระยามหานภุ าพไปเมอื งจนี ข. พระเจดียว ดั มหาธาตุ ๑๙. บานประตูประดับมุกท่วี ิหารหลวงวดั ค. มณฑปวัดศรีปทมุ ง. พระตําหนักเกง คู พระศรรี ตั นมหาธาตุ จงั หวดั พษิ ณโุ ลก ๑๔. วีรกรรมของชาวบานบางระจันแสดงออก จดั เปนผลงานประเภทใด ถึงคณุ ธรรมตางๆ ยกเวน ขอ ใด ก. สถาปต ยกรรม ก. ความกลาหาญ ข. ประติมากรรม ข. ความสามคั คี ✗ค. ประณต� ศิลป ค. ความเสยี สละ ง. จิตรกรรม ✗ง. ความเมตตา ๒๐. ยคุ ทองของวรรณกรรมเกดิ ขน้ึ ในสมยั ใด ๑๕. พระยาตากสามารถกอบกกู รงุ ศรอี ยธุ ยา ก. สมัยสมเดจ็ พระรามาธิบดีที่ ๑ กลบั คนื จากพมา ไดภ ายในระยะเวลาใด ข. สมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ก. ๗ วัน ✗ข. ๗ เดือน ✗ค. สมัยสมเด็จพระนารายณม หาราช ค. ๗ ป ง. ๑๕ ป ง. สมยั สมเดจ็ พระเจา ตากสนิ มหาราช ๑๑๒ ประวัตศิ าสตร ๕ ¡Ô¨¡ÃÃÁ ªÔ¹é ·Õè ñ »ÃÐàÁÔ¹¤ÇÒÁÊÒÁÒö¡ÒÃÍ‹Ò¹ ¤Ô´ÇàÔ ¤ÃÒÐË áÅÐà¢ÂÕ ¹ÊÍè× ¤ÇÒÁ อานบทเพลง “บางระจนั วันเพญ็ ” แลว ตอบคาํ ถาม คาํ รอง- ทาํ นอง ยืนยง โอภากลุ บางระจันวันเพญ็ บางระจนั คืนพระจนั ทรงามเดน ฝนพรางพราํ ฉา่ํ เย็นเย่ืองยทุ ธภมู สิ งคราม มนี ายจนั หนวดเข้ียวระบอื นาม รวมพวกข้นึ ทวงถามหาความเปนไท นิมนตพระอาจารยธรรมโชติ สละละท้งิ โบสถเ ปน มิ่งขวญั กาํ ลังใจ หวงั ตอ กรทัพพมาท้ังนอ ยใหญ ทข่ี มเหงนาํ้ ใจปลนฆา เดก็ ผหู ญิง บางระจันเขารวมกนั เปน หน่งึ มตี นเปนทพี่ ่งึ ยอดนกั สเู มอื งสิงห ทัง้ เจ็ดครง้ั รบพมา จนลมกล้งิ บางระจันเกงจริงจึงตอ งยงิ ดวยปน เอาปนใหญยิงใสกันตมู ตาม ปนไทยแตกเหลือแตดามเพราะเพง่ิ หลอเมอื่ วานซืน กก็ รงุ ศรีมิใหเ ขาหยบิ ยมื ปน จึงมิอาจหยัดยืนรักษาคา ยบางระจัน * บางระจัน บางระจนั บางระจัน มอิ าจยนื อยูถงึ วนั เพญ็ เดือนสบิ สอง (ซ้ํา ๔ คร้งั ) (พูด) เพ่อื ผองเพอื่ นกูจะสูห ลงั ชนฝา เพอ่ื ลูกเมยี กูจะสูสุดใจกลา เพือ่ พ่นี อ งกจู ะสสู ุดแรงหลา เพอื่ บา นเมอื งกจู ะสจู นสนิ้ เลอื ดหยดสดุ ทา ย ฮะ ฮะ ฮะ ฮา ในหัวใจสวนลึกถงึ ตอ งตายไมเสียใจ ผฉสู บอับน เปนปจอคืนเดือนเจ็ดเผดจ็ ศกึ เกิดมาสูสมศักดศ์ิ รีลูกผชู าย แมรักษาไวไมไ ดแผน ดนิ ไทยหนน้ี อกี ๘ เดือน ตอมาย่งิ นาเศรา พอหมดสิน้ ลมหนาวไทยตอ งเสยี กรุงศรี อยุธยาอนั เปนราชธานี ในการศึกครง้ั น้มี ีอทุ าหรณส อนใจ (ซํา้ * ๔ ครงั้ ) ๑) เน้อ� เพลงน้ม� ีใจความสําคญั วา อยา งไร …(…ต…ัว…อ…ย…า…ง…)…เ…พ…ล…ง…น……ีก้ …ล…า…ว…ถ…งึ …ค……วา…ม…ก……ล…า …ห…า…ญ…ข…อ…ง…….. …ช…าว…บ……า น……บ…า…ง…ร…ะ…จ…ัน…ท……ช่ี …ว …ย…ก…ัน…ส……ูร…บ…ก…ับ……พ…ม…า …เพ……ือ่ …ป…ก…ป……อ …ง…แ…ผ…น …ด…นิ……………………………………………………… ๒) นักเรียนคดิ วา สิง� ทผ่ี ูแ ตงเพลงน�ต้ องการใหเ กดิ ขึ้น คือสิ�งใด ………ท…ุก…ค…น……ค…ว…ร…ม…ี …………………….. …ค…ว…า…ม…ส…า…ม…ัค…ค……แี …ล…ะ…เส…ยี……ส…ล…ะ…เพ……ือ่ …ป…ก…ป……อ …ง…ผ…ืน…แ…ผ…น……ด…นิ …ใ…ห…เ…ห…ม…อื…น……ก…ับ…ช…า…ว…บ…า…น……บ…า…ง…ร…ะ…จ…นั ……………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓) เมื่ออา นบทเพลงน�้แลว นกั เรยี นมีความรสู ึกอยา งไร ……ซ…า…บ……ซ…้ึง…ใ…น…บ……ุญ……ค…ุณ……ข…อ…ง…ช…า…ว…บ…า…น…. …บ…า…ง…ร…ะ…จ…ัน…ท…สี่……รู …บ…จ…น……ต…วั …ต…า…ย…แ…ล…ะ…เ…ก…ดิ …ค…ว…า…ม…ร…ัก…ช…า…ต……บิ …า…น…เ…ม…อื …ง………………………………………………………… ๔) นกั เรยี นคดิ วา ในยุคปจ จุบนั คนไทยจะชวยปกปอ งชาติบา นเมืองไดอ ยางไรบา ง …(ต……ัว…อ…ย…า…ง…)……ท…ุก……ค…น…ค……ว…ร…ม…ีค…ว…า…ม…ส……า…ม…ัค…ค…ี ……ร…ัก…ใ…ค…ร………ป…ร…อ…ง……ด…อ…ง…ก…ัน………แ…ล……ะช…ว…ย…ก……ัน…พ…ั…ฒ…น……า …บ…า…น…เ…ม…ือ…ง…ใ…ห…ก…า …ว…ห…น……า…ม…่ัน……ค…ง…ต…อ…ไ…ป……ร…ว…ม…ท……้ัง…ม…ีค…ว…า…ม…ซ…ือ่ …ส…ัต……ย…ส…ุจ…ร…ติ……ต…อ …ป…ร…ะ…เ…ท…ศ…ช…า…ต…ิ …………… ๑๑๓ประวตั ศิ าสตร ๕ ¡Ô¨¡ÃÃÁ ªéÔ¹·èÕ ò »ÃÐàÁ¹Ô ¤ÇÒÁÊÒÁÒö¡ÒÃÍ‹Ò¹ ¤Ô´ÇÔà¤ÃÒÐË áÅÐà¢Õ¹Ê×Íè ¤ÇÒÁ อา นบทความตอ ไปน�้ แลว ตอบคําถาม ความรจู ากหลุมศพ ในระยะสองสามปที่ผานมา การลกั ลอบขุดหาโบราณวตั ถใุ นพน้ื ทจ่ี งั หวดั ลพบุรี ปรากฏเปนขาวบอยครั้ง การขุดคนกินอาณาบริเวณกวางขวางเกือบทุกอําเภอใน จงั หวดั ลพบรุ ี โดยเฉพาะลกั ลอบขดุ มากทสี่ ดุ ในเขตทรี่ าบลอนลกู คลนื่ ทางดา นเหนอ� กลาง และตะวนั ตก ไดแ ก อําเภอโคกสาํ โรง สระโบสถ หนองมวง ชัยบาดาล และ ทาหลวง ในระยะตอมาแมหนวยงานอนุรักษมรดกวัฒนธรรมของชาติท่ีรับผิดชอบ จะไดปองปรามดูแลไมใหล ักลอบขดุ แตด เู หมือนจะไมส ามารถยตุ ิได กลับทวีความ รุนแรงและขยายแหลงขุดคนมากขึ้นเรื่อยๆ จนเปนไปไดวาองคความรูที่จะไดจาก หลักฐานทางโบราณคดีและประวัติศาสตรบริเวณน�้จะถูกทําลายและสูญหายไปจาก ประเทศไทย ดว ยเหตนุ ้� ตราบทหี่ นว ยงานของรฐั ยงั ไมส ามารถแกไ ขระบบการทาํ งาน ขอ ออ นของตวั บทกฎหมาย หรอื แมแ ตค วามสตั ยซ อ่ื สจุ รติ ของบคุ ลากรทเ่ี กย่ี วขอ งกบั การปกปก รกั ษาสมบตั ขิ องชาตไิ วไ ด การเรง บนั ทกึ ขอ มลู โบราณวตั ถทุ ผ่ี ลู กั ลอบขดุ ขดุ ผฉูส บอบั น คน ได อาจเปน สงิ� จําเปน แมไมสมบูรณถูกตองตามหลกั วิชาการทางดานโบราณคดี แตอยางนอยวันน�้เราไดรูวาโบราณวัตถุเหลาน้ันขุดพบได ณ บริเวณใด มีรูปราง ลกั ษณะอยา งไร เพอ่ื นาํ ไปเปรยี บเทยี บปะตดิ ปะตอ กบั หลกั ฐานทม่ี อี ยเู ดมิ หรอื จะมตี อ ไปในพ้นื ท่อี นื่ ๆ คัดลอกบางตอนจาก เรอื่ งความรูจ ากหลมุ ศพ ในหนังสือชดุ นกั เดนิ ทาง…เพอื่ ความเขาใจในแผนดิน เรอ่ื ง ลพบรุ ี ๑) ใจความสาํ คญั ของบทความตอนนค้� อื อะไร……………ใ…น…ป……จ …จ…บุ …นั……ม…กี …า…ร…ล……กั …ล…อ…บ……ข…ดุ …โ…บ…ร…า…ณ……ว…ตั …ถ…มุ…า…ก… หนวยงานของรัฐจึงควรหาทางแกไขและดําเนินการจัดทําบันทึกขอมูลโบราณวัตถุที่......................................................................................................................................................................................................................................... ถูกลักลอบขุด......................................................................................................................................................................................................................................... ๒) นกั เรยี นคดิ วา สงิ� ทผี่ เู ขยี นบทความตอ งการใหเ กดิ ขนึ้ คอื สงิ� ใด …………ผ…เู ข…ยี…น……ต…อ …ง…ก……าร…ใ…ห…… ……….. .ห....น.....ว....ย....ง...า...น.....ข....อ....ง...ร....ัฐ....จ....ัด....ท.....ํา...บ.....ัน.....ท....ึก.....ข...อ....ม....ูล....โ...บ.....ร....า...ณ......ว...ัต.....ถ....ุท....่ีม....ีผ....ูล.....ัก....ล.....อ...บ.....ข....ุด....ค.....น.....ไ..ด..... .....เ..พ....่ือ....เ..ก.....็บ.....ไ..ว....เ..ป....น.... หลกั ฐานตอไป......................................................................................................................................................................................................................................... ๓) เมอ่ื อานบทความน้แ� ลว นกั เรยี นคดิ วา จะมวี ธิ กี ารแกปญ หาไดอ ยางไรอกี บา ง (ตัวอยาง) ปลูกฝงจิตสํานึกใหประชาชนรวมกันอนุรักษโบราณวัตถุของทองถิ่นตน......................................................................................................................................................................................................................................... และจัดใหมีอาสาสมคั รในชุมชนชวยตรวจสอบวามีผูกระทาํ ผดิ บางหรือไม......................................................................................................................................................................................................................................... ๑๑๔ ประวัตศิ าสตร ๕ ประวตั ิศาสตร โครงงานที่ ๑ : บุคคลสําคัญในสมยั อยธุ ยาและธนบุรี จุดประสงค : เหน็ คุณคาและภูมิใจในประวตั แิ ละผลงานของบุคคลสําคัญ ภาระงาน ตวั อยาง ในสมยั อยธุ ยาและธนบรุ ีทีเ่ ปนแบบอยางในการดําเนนิ ชวี ติ : ศกึ ษา คน ควา ประวตั บิ คุ คลสาํ คญั ในทอ งถน�ิ แลว จดั ทาํ เปน รายงาน และนาํ เสนอผลงาน หัวขอในการคนควา ๑. รายช่อื บุคคลสําคญั ในสมัยอยธุ ยาและธนบรุ ี ผฉูส บอับน ๒. ประวตั แิ ละผลงานของบคุ คลสําคัญในทองถ�ิน ๓. แนวทางในการดําเนนิ ชวี ิตและคุณธรรมของบุคคลสําคญั ในสมัยอยุธยาและธนบรุ ี ๔. ความภาคภูมิใจของนักเรยี นที่มตี อ บุคคลสําคัญในสมัยอยุธยา และธนบุรี ๕. หลกั ปฏบิ ัตทิ ี่ไดจ ากการศึกษาประวัติบคุ คลสําคญั ในสมัยอยธุ ยา และธนบรุ ี ๖. แหลง คนควาและอางองิ โครงงานท่ี ๒ : ภมู ปิ ญ ญาไทยในสมยั อยธุ ยาและธนบุรี จุดประสงค : บอกภมู ิปญ ญาไทยท่สี าํ คัญในอดตี ท่สี ง ผลตอการดาํ เนนิ ชีวติ ภาระงาน ของคนในปจจุบนั และเปน สง�ิ ทนี่ า ภาคภูมิใจและควรคา แก การอนุรกั ษ : ศึกษาภมู ิปญญาไทยสมัยอยธุ ยาและธนบุรีในดา นตา งๆ ท่สี ง ผล ตอการดําเนนิ ชวี ติ ของคนในปจ จุบันและภูมปิ ญ ญาทองถ�ินใน ปจ จบุ ัน แลวจัดทาํ เปน รายงาน และนาํ เสนอผลงาน ตัวอยา ง หวั ขอ ในการคนควา ๑. ภูมปิ ญ ญาไทยในสมยั อยธุ ยาและธนบุรี - ภูมิปญญาดา นศิลปวฒั นธรรม - ภมู ปิ ญ ญาดา นศาสนา ๒. ผลท่เี กดิ จากภูมิปญ ญาในอดตี ที่มตี อ ภูมปิ ญ ญาไทยในปจ จบุ นั ๓. แนวทางในการอนุรักษภมู ปิ ญ ญา ๔. แหลงคน ควา และอางองิ หมายเหตุ โครงงานท่ีกําหนดขึ้นน้� เปนเพียงโครงงานเสนอแนะเทาน้ัน นักเรียนไมจําเปนตองทําทุกโครงงาน แตใหเลือกทําโครงงานท่ีตนสนใจ หรอื คดิ หัวขอ โครงงานขึน้ เองก็ได ๑๑๕ประวตั ศิ าสตร ๕ ¡¨Ô ¡ÃÃÁºÙóҡÒÃàÈÃÉ°¡¨Ô ¾Íà¾Õ§ กจิ กรรม : ภมู ิปญ ญาของชมุ ชน จดุ ประสงค : นําหลกั การของเศรษฐกจิ พอเพียงมาประยกุ ตใชใ นชวี ติ ประจาํ วนั ภาระงาน : ๑. แบงกลุม ใหแตละกลุมใชวิธีการทางประวัติศาสตรมาสืบคน เกีย่ วกับภูมิปญญาของชมุ ชน ๒. รวบรวมขอมูลเกี่ยวกับภูมิปญญาเหลาน้ี และวิเคราะหวา ในปจจบุ ันภูมปิ ญ ญาเหลา น้ีไดรับการสงเสรมิ หรือไม อยา งไร ๓. รวมกันเสนอแนะแนวทางในการอนุรักษภูมิปญญาเหลานี้ให อยูคูก บั ชุมชน ๔. ชวยกันนําขอมูลท่ีไดจากการศึกษาคนความาจัดทําปายนิเทศ เพ่ือเผยแพรความรใู หก ับคนในชมุ ชน ผฉูสบอบั น ¡¨Ô ¡ÃÃÁºÙóҡÒèµÔ ÍÒÊÒ กิจกรรม : พ่เี ขียนนองอาน จดุ ประสงค : นาํ ความรทู างประวตั ศิ าสตรม าถายทอดเปนหนงั สือการต นู ภาระงาน : ๑. แบงกลุม ใหแตละกลุมสืบคนขอมูลประวัติและผลงานของ บุคคลสําคญั สมัยอยุธยาหรอื สมยั ธนบุรี มา ๑ ทาน (ไมซาํ้ กัน) ๒. นําขอมลู มาเขียนถา ยทอดเปนการตนู ชวี ประวัติ และวาดภาพ ประกอบ ๓. จัดทาํ เปนรูปเลม ใหสวยงาม โดยใชค อมพิวเตอร ๔. รวบรวมไปใหนองๆ ในช้ัน ป. ๑-๔ อา น เพ่อื แบงปน ความรู ๑๑๖ ประวัติศาสตร ๕ |
กล วยอะไรเหม อนกล วยน ำว า แต ม เหล ยม
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.apacode Inc.
