เผยแพร่: 24 มี.ค. 2562 14:42 โดย: ผู้จัดการออนไลน์ Show มีตำนานมากมายที่บ่งบอกถึงดินแดนต่างๆ ในอดีตบนพื้นดินราชอาณาจักรไทยปัจจุบัน บางส่วนก็มีการพิสูจน์ทางโบราณคดีบ้างแล้ว แต่บางแห่งก็ยังเป็นปริศนา 1 ในนั้นก็คือ "อาณาจักรโยนกเชียงแสน" หรือ "โยนกไชยบุรีศรีช้างแส่น" แคว้นโบราณที่ครองอาณาเขตไม่ไกลจากแม่น้ำโขงนัก ใน จ.เชียงราย มีจุดศูนย์กลางการปกครองคือเมืองโยนกนาคพันธุ์ หรือ (นาคพันธุ์สิงหนวัตินคร) ที่ว่ากันว่าก่อกำเนิดขึ้นในช่วงพุทธศตวรรษที่ 12 และสิ้นเมืองจากเหตุน้ำท่วมเมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 17 จนกลายเป็น "เวียงหนองหล่ม" ในปัจจุบัน แต่ทว่าข้อมูลล่าสุดของนักธรณีวิทยาพบว่า พื้นที่แห่งนี้อาจมีอายุมากกว่า 1,800 ปีที่แล้ว ตามตำนานหลายฉบับที่เอ่ยถึงอาณาจักรโยนกฯ ต่างเล่าคล้ายคลึงกันถึงการสร้างเมืองของพระเจ้าสิงหนวัติ (หรือสิงหนติ) ที่อพยพมาสร้างเมืองในพื้นที่นี้ จนมีกษัตริย์ผู้ปกครองต่อเนื่องยาวนานมากกว่า 45 พระองค์ เคยถูกพวกขอมบุกยึดเมืองช่วงหนึ่งในสมัยพระเจ้าพังคราช แต่พระเจ้าพรหม พระราชโอรสก็นำทัพไปยึดคืนมาได้ จนถึงยุคของพระองค์มหาไชยชนะเวียงก็ล่มสลาย เนื่องจากมีชาวบ้านไปจับปลาไหลเผือกในแม่น้ำกกไปถวายกษัตริย์แล้วพระองค์ทรงรับสั่งทำเป็นอาหารพระราชทานให้ชาวบ้านแบ่งกินกัน จึงเกิดอาเพศเมืองยุบหายกลายเป็นหนองน้ำ แต่มีเพียงแม่ม้าย 1 คนที่ไม่ได้กินเมนูนี้รอดตาย บ้านไม่ถูกยุบ เรื่องนี้มีความเป็นไปได้แค่ไหน? กรมทรัพยากรธรณี
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จึงพาคณะสื่อมวลชนและ ผู้จัดการออนไลน์ ลงพื้นที่ไปร่วมศึกษา 1 ในข้อเท็จจริงที่เชื่อมโยงถึงการล่มสลายได้ ก็คือเรื่องการขยับตัวของรอยเลื่อนแม่จัน 1 ในกลุ่มรอยเลื่อนมีพลังในไทย แล้วมันเกี่ยวข้องกันอย่างไรล่ะ? แสดงว่าเมืองนี้น่าจะมีอายุมากกว่า 1,800 ปี หรือ? ผู้อำนวยการส่วนธรณีพิบัติภัยฯ ตั้งข้อสังเกตว่า อย่างเมืองพิษณุโลก ถ้าเราขุดลึกลงไปเราจะพบการซ้อนทับของอิฐอยู่หลายระดับ อันนี้ก็เช่นเดียวกัน เราต้องศึกษากันให้ละเอียดมากขึ้นเราจะรู้ว่าตำนานในพื้นที่นี้มันมีหลายยุค หลายสมัย ที่ซ้อนทับกันเรื่อยๆ "ถ้าถามใจผม
ผมอยากพัฒนาเนรมิตที่ตรงนี้ให้กลายเป็นเมืองๆ นึงขึ้นมา กว๊านพะเยา มีแค่วัดวัดเดียวอยู่ในน้ำ ยังสามารถสร้างเรื่องราวให้นักท่องเที่ยวไปได้ทุกปี แล้วอันนี้ยิ่งใหญ่กว่าที่กว๊านพะเยา เป็นเมืองใหญ่มาก ผมเชื่อว่าเป็นราชธานีที่ใหญ่มาก เราสามารถเนรมิตสามมิติขึ้นมาให้เป็นเมืองการท่องเที่ยวชั้น 1 เลย" "เราเคยขุดค้นเมื่อ 2-3 ปีที่แล้ว คาดว่าเราอาจจะหาหลักฐานเพิ่มเติมด้วยก็คงใช้ระยะเวลาไม่เกิน 1-2 ปี ซึ่งเราก็มีการแลกเปลี่ยนกับทางกรมศิลปากรอยู่พอสมควร ข้อมูลใหม่ที่พบนี่ก็ต้องส่งไปให้ทางกรมฯ ให้มาพิสูจน์" ส่วนการพัฒนาเวียงหนองหล่มนั้น รองอธิบดีกรมทรัพยากรธรณี บอกว่า จริงๆ ก็มีหลายหน่วยที่เข้ามาพัฒนา ตรงนี้เป็นจุดที่น่าสนใจเพราะมันเกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติ
และสามารถโยงไปถึงเรื่องของพื้นที่ชุ่มน้ำ ตนเคยทราบมาว่าที่ญี่ปุ่นเคยได้นำเรื่องรอยเลื่อนไปพัฒนาเป็นอุทยานธรณีโลกได้ ตรงนี้ก็น่าสนใจ ถ้าหากจะเพิ่มศักยภาพในการท่องเที่ยวเชื่อมโยงระหว่างถ้ำหลวงขุนน้ำนางนอน กับเวียงหนองหล่มก็เป็นสิ่งที่ท้าทาย แคว้นโยนก คืออาณาจักรใดโยนกนครไชยบุรีราชธานีศรีช้างแส่น หรือ แคว้นโยนก (พ.ศ. 1200–1650) เป็นรัฐของชาวไทยวน ที่ตั้งอยู่แถบลุ่มน้ำโขงตอนกลาง อันเป็นที่ราบลุ่มของน้ำแม่กก เป็นที่ตั้งแหล่งชุมชนที่มีมาอย่างช้านานซึ่งเป็นอาณาจักรแรกของชนชาติไทย ตั้งแต่ประมาณปี 1200-1650 อาณาจักรโยนก ก็ล่มสลายลงเมื่อเกิดการแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ จึงอพยพย้ายเมืองหลวงมา ...
ตำนานใดที่เล่าความเป็นมาของแคว้นโยนกเชียงแสนเรื่องราวของอาณาจักรแห่งนี้มีปรากฏในตำนานสุวรรณโคมคำ หิรัญนครเงินยางเชียงแสน ตำนานพระธาตุดอยตุง ตำนานสิงหนวัติกุมาร ตำนานเมืองพะเยา ตำนานเมืองเชียงใหม่และวรรณคดีล้านช้าง เรื่องท้าวฮุ่ง หรือเจือง รวมทั้งพงศาวดารโยนก เรียบเรียงโดย พระยาประชากิจกรจักร์ (แช่ม บุนนาค)
สาเหตุการล่มสลายของแคว้นโยนกเชียงแสนเพราะอะไรต่อมาเมืองโยนกเชียงแสน (เมืองชัยบุรี) เกิดน้ำท่วม บรรดาเมืองในแคว้นโยนกเชียงแสนต่างๆ ก็ถูกทำลายลงหมด พวกมอญเห็นว่าหากจะเข้าไปบูรณะซ่อมแซม ปฎิสังขรเมืองใหม่ จะสิ้นเปลืองเงินทองจำนวนมาก จึงได้พากันยกทัพกลับ เป็นเหตุให้เมืองโยนกเชียงแสน (ชัยบุรี) ขาดกษัตริย์ปกครอง ทำให้อำนาจ และอารยธรรมเริ่มเสื่อมลง ชนชาติไทยในโยนก ...
นครเชียงแสน ปัจจุบันคือจังหวัดใดอำเภอเชียงแสน - อำเภอในจังหวัดเชียงราย เวียงเชียงแสน - ในปัจจุบันตั้งอยู่ที่บ้านสบคำ อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย
|