เรื่องย่อ ขุนช้าง ขุนแผน สั้น ๆ

ทางกรุงศรีอยุธยาได้ข่าวว่ากองทัพเชียงใหม่ตีได้เมืองเชียงทอง ซึ่งเป็นเมืองขึ้นของกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระพันวษาถามหาเชื้อสายของขุนไกร ขุนช้างซึ่งเข้าไปรับราชการอยู่จึงเล่าเรื่องราวความเก่งกล้าสามารถของพลายแก้ว เพื่อหวังจะพรากพลายแก้วไปให้ห่างไกลนางพิม


พลายแก้วถูกแต่งตั้งให้เป็นแม่ทัพไปรบกับเมืองเชียงใหม่และได้ชัยชนะ นายบ้านแสนคำแมนแห่งหมู่บ้านจอมทอง เห็นว่าพลายแก้วกับพวกทหารไม่ได้เบียดเบียนให้ชาวบ้านเดือดร้อนจึงยกนางลาวทองลูกสาวของตนให้เป็นภรรยาของพลายแก้ว


ส่วนนางพิมพิลาไลย เมื่อสามีจากไปทัพได้ไม่นานก็ป่วยหนักรักษาเท่าไรก็ไม่หาย ขรัวตาจูวัดป่าเลไลยแนะนำให้เปลี่ยนชื่อเป็นวันทอง อาการไข้จึงหาย ขุนช้างทำอุบายนำให้นางศรีประจันกับนางวันทองเชื่อว่าพลายแก้วตายแล้วและขู่ว่านางวันทองจะต้องถูกคุมตัวไว้เป็นม่ายหลวงตามกฎหมาย นางวันทองไม่เชื่อ แต่นางศรีประจันคิดว่าจริง ประกอบกับเห็นว่าขุนช้างเป็นเศรษฐีจึงบังคับให้นางวันทองแต่งงานกับขุนช้าง นางวันทองจำต้องตามใจแม่แต่นางไม่ยอมเข้าหอ
ขณะนั้นพลายแก้วกลับมาถึงกรุงศรีอยุธยา นางวันทองเห็นขุนแผนพาภรรยาใหม่มาก็โกรธด่าทอโต้ตอบกับนางลาวทองและลืมตัวพูดก้าวร้าวขุนแผน ทำให้ขุนแผนโมโหพานางลาวทองไปอยู่ที่กาญจนบุรี ส่วนนางวันทองก็ตกเป็นภรรยาของขุนช้างอย่างจำใจ


ต่อมาขุนช้างและขุนแผนเข้าไปรับราชการและได้เป็นมหาดเล็กเวรทั้งสองคน วันหนึ่งนางลาวทองป่วยหนัก ขุนแผนจึงฝากเวรไว้กับขุนช้างแล้วไปดูอาการของนางลาวทอง ตอนเช้าสมเด็จพระพันวษาถามถึงขุนแผน ขุนช้างบอกว่าขุนแผนปีนกำแพงวังหนีไปหาภรรยา สมเด็จพระพันวษาโกรธจึงสั่งให้นำตัวนางลาวทองมากักไว้ในวัง ส่วนขุนแผนให้ไปตระเวนด่านห้ามเข้าวังอีกทำให้ขุนแผนแค้นขุนช้างมากคิดช่วงชิงนางวันทองกลับคืนมา จึงออกหาของวิเศษ ๓ อย่าง คือ ดาบวิเศษ กุมารทอง และม้าฝีเท้าดี ขุนแผนเดินทางไปถึงซ่องโจรของหมื่นหาญก็สมัครเข้าเป็นสมุน วันหนึ่งได้ช่วยชีวิตหมื่นหาญ เขาจึงยกนางบัวคลี่ลูกสาวของตนให้เป็นภรรยาของขุนแผน


หมื่นหาญเห็นขุนแผนมีวิชาอาคมเหนือกว่าตนก็คิดกำจัด โดยสั่งให้นางบัวคลี่วางยาพิษฆ่าขุนแผน แต่โหงพรายมาบอกให้ขุนแผนรู้ตัว คืนนั้นพอนางบัวคลี่นอนหลับ ขุนแผนก็ผ่าท้องนางควักเอาเด็กไปทำพิธีปลุกเสกเป็นกุมารทอง ต่อจากนั้นก็ทำพิธีตีดาบฟ้าฟื้นและไปซื้อม้าลักษณะดีได้ตัวหนึ่ง ชื่อ ม้าสีหมอก แล้วขุนแผนก็ไปที่บ้านของขุนช้างสะกดคนให้หลับหมดแล้วขึ้นไปบนบ้านแต่เข้าห้องผิด จึงพบนางแก้วกิริยาและได้นางเป็นภรรยา จากนั้นก็ไปปลุกนางวันทองพาขึ้นม้าหนีเข้าป่าไป

เรื่องย่อ ขุนช้าง ขุนแผน สั้น ๆ

        นางวันทองได้คลอดลูกขณะที่อยู่กับขุนช้างออกมาคนนึง ชื่อว่า พลายงาม ซึ่งตอนแรกขุนช้างเข้าใจว่าเป็นลูกของตัวเอง
แต่ในที่สุดเมื่อพลายงามโตมาจนอายุ 9 ขวบ พลายงามมีหน้าตาเหมือนขุนแผนมาก ดังนั้น ขุนช้างพยายามหลอกพลายงามไปฆ่าในป่า
โดยการเอาขอนไม้ไปทับ แต่ว่าโหงพรายของขุนแผนมาช่วยเอาไว้จึงไม่ตาย แล้วโหงพรายจึงไปกระซิบบอกนางวันทองให้ทราบเรื่องที่
ขุนช้างจะฆ่าพลายงาม นางจึงรีบออกไปตามหาลูกด้วยความละห้อยโหย จนในที่สุดไปพบพลายงามกำลังร้องไห้
และพลายงามเล่าให้แม่ฟังเรื่องที่ถูกขุนช้างทำร้าย นางจึงบอกความจริงแก่ลูกว่า บิดาที่แท้จริงคือขุนแผน
ซึ่งในขณะนั้นถูกจำคุกอยู่ที่กรุงศรีอยุธยาเมื่อเกิดเรื่องเช่นนี้ พลายงามคงอยู่บ้านกับมารดาต่อไปไม่ได้
วันทองตัดสินใจนำลูกไปฝากไว้ที่วัดก่อนนางวันทองพาพลายงามไปฝากไว้กับสมภารชื่อขรัวนาค
คืนนั้นเป็นครั้งแรกที่พลายงามอยู่ห่างบ้าน ทั้งใจยังหวั่นหวาดกับเรื่องร้ายที่เกิดขึ้น
พลายงามนอนไม่ใคร่หลับตลอดคืน สุดท้ายในวันรุ่งขึ้น นางวันทองก็เลยส่งพลายงามไปอยู่กับย่าที่กาญจนบุรี 

        เมื่อถึงเมืองกาญจนบุรี บ้านทองประศรีมีมะยมหวานที่เด็ก ๆ ชอบไปขโมย และนางทองประศรีคอยจับเสมอ พลายงามจึงให้เด็กเหล่านี้
เป็นมัคคุเทศก์พาไปขึ้นมะยมต้นนั้นพร้อมกับเด็ก ๆ ในที่สุดทองประศรีจึงลงจากเรือนไล่เด็กกระจุยไปตีไม่ว่าลูกเต้าเหล่าใคร
แม้พลายงามจะบอกว่าเป็นหลานมาจากสุพรรณก็ไม่ฟังเสียง พลายงามโดดลงจากต้นมะยมมากราบตีน ก็ไม่วายโดนกระบองของนางทองประศรี
เมื่อทราบว่าเป็นหลานของตนก็ฝนไพลให้ทา อาบน้ำอาบท่าให้เรียบร้อยด้วยความรัก พลายงามถามย่าถึงเรื่องพ่อ ทองประศรีเล่าว่าติดคุกมา 10 ปีแล้ว
รุ่งเช้าก็ขึ้นช้างพาหลานไปหาพ่อที่อยุธยา เดินทาง 2 วันครึ่งจึงถึง นางทองประศรีแนะให้รู้จักพลายงาม และเล่าเรื่องขุนช้างทำร้าย
ขุนแผนโกรธมากคิดจะไปฆ่าขุนช้าง แต่ทองประศรีให้สติและห้ามไว้

        หลังจากนั้นขณะที่พลายงามอยู่กับนางทองประศรีผู้เป็นย่า ทำให้พลายงามได้เรียนวิชาต่าง ๆ เรื่องราวก็ผ่านเลยไปจนพลายงามโตเป็นหนุ่ม

นางพิมตรอมใจด้วยความคิดถึงพลายแก้ว บวกกับขุนช้างซึ่งทำทุกอย่างเพื่อให้นางพิมใจอ่อนมาเป็นภรรยาตน จึงล้มป่วยลง และได้เปลี่ยนชื่อเป็น วันทอง

ขุนช้างหลอก วันทอง ว่า พลายแก้ว เสียชีวิตในสนามรบไปแล้ว นางศรีประจัน(แม่ของวันทอง) เกรงว่าวันทองจะถูกริบเป็นม่ายหลวง จึงบังคับให้แต่งงานกับขุนช้าง นางจึงต้องแต่ง แต่วันทอง ยังไม่เชื่อว่าพลายแก้วตายแล้ว จึงเฝ้ารอ พลายแก้ว และขัดขืนยังไม่ยอมเป็นภรรยาขุนช้าง

พลายแก้วชนะศึกกลับมา ได้รับยศเป็น ขุนแผน และได้รับพระราชทานนางลาวทอง มาเป็นภรรยาด้วย เมื่อขุนแผนได้พบกับ วันทอง ก็เกิดทะเลาะวิวาทกัน ว่าวันทองไปแต่งงานใหม่ ส่วนวันทองก็ว่าขุนแผนนอกใจไปมีภรรยาใหม่ ขุนแผนโกรธจึงเข้าข้างลาวทอง และพานางไปอยู่กับแม่ที่กาญจนบุรี

นางวันทองทั้งโกรธแค้นเสียใจ และคิดว่าขุนแผนหมดรักตนแล้ว จึงยอมตกเป็นภรรยาขุนช้าง ในคืนนั้นเอง

ขุนแผนยังคงคิดถึงวันทอง จึงได้แอบขึ้นเรือนขุนช้างไป และพบวันทองนอนคู่กับขุนช้างอยู่ ก็โกรธ แต่ทำอะไรไม่ได้นอกจากด่ประจานให้อับอาและจากไป ทำให้ขุนช้างแค้นใจมาก

ต่อมาขุนช้างได้โอกาส เมื่อนางลาวทองไม่สบาย ขุนแผนซึ่งเข้าเวรอยู่ เป็นห่วง อยากกลับไปดูแล จึงฝากเวรไว้กับขุนช้าง ซึ่งขุนช้างก็ได้นำความไปทูล สมเด็จพระพันวษา ว่าขุนแผนหนีเวร  สมเด็จพระพันวษาจึงลงโทษด้วยการให้ขุนแผนออกไปตระเวณด่านอยู่ชายแดน และ นำตัวลาวทองมากักไว้ไม่ให้ทั้งสองพบกัน

ขุนแผนโกรธแค้นขุนช้าง จึงคิดชิงตัวนางวันทอง โดยรวบรวมของวิเศษ 3 อย่าง ได้แก่ กุมารทอง  ดาบฟ้าฟื้น  ม้าสีหมอก