เป็นวงเครื่องสายที่นำเอาเครื่องดนตรีต่างชาติเข้ามาร่วมบรรเลงกับเครื่องสายไทย การเรียกชื่อวงเครื่องสายผสมนั้นนิยมเรียกตามชื่อของเครื่องดนตรีต่างชาติที่นำเข้ามาร่วมบรรเลงในวง เช่น นำเอาขิมมาร่วมบรรเลงกับซอด้วง ซออู้ ขลุ่ยและเครื่องกำกับจังหวะต่างๆ แทนจะเข้ ก็เรียกว่า “วงเครื่องสายผสมขิม” หรือนำเอาออร์แกนหรือไวโอลินมาร่วมบรรเลงด้วยก็เรียกว่า “วงเครื่องสายผสมออร์แกน” หรือ “วงเครื่องสายผสมไวโอลิน” เครื่องดนตรีต่างชาติที่นิยมนำมาบรรเลงเป็นวงเครื่องสายผสมนั้นมีมากมายหลายชนิด เช่น ขิม ไวโอลิน ออร์แกน เปียโน แอกคอร์เดียน กู่เจิง เป็นต้น Show วงเครื่องสายผสม ได้แก่วงเครื่องสาย ที่นำเอาเครื่องดนตรีอื่นๆ นอกเหนือจากที่กล่าวมา โดยนำเอาเครื่องดนตรีพื้นเมือง หรือของชาติอื่นเข้ามาร่วมบรรเลงด้วย เช่น แคน,ระนาด,ขิม,ออร์แกน,เปียโน,หีบเพลงชัก,ไวโอลิน หากนำเครื่องดนตรีชนิดใดมาผสมก็เรียกวงเครื่องสายผสมนั้น เช่น วงเครื่องสายผสมขิม, วงเครื่องสายผสมออร์แกน เป็นต้น เนื่องจากวงเครื่องสายวงเล็ก เป็นวงดนตรีที่ประกอบด้วยเครื่องดนตรีที่มีระดับเสียงที่ดังออกมาจากตัวเครื่องไม่มากนัก อีกทั้งกลวิธีในการบรรเลงมีข้อจำกัดในการทำเพลงบางชนิด เช่น เพลงหน้าพาทย์ จึงไม่เหมาะที่จะนำมาใช้บรรเลงประกอบพิธีกรรม หรือ ประกอบการแสดง เช่น โขน ละคร เหมือนวงปี่พาทย์ แต่เหมาะสำหรับนำไปใช้บรรเลงเพื่อความบันเทิงหรือขับกล่อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในงานมงคลต่าง ๆ เช่น งานแต่งงาน งานขึ้นบ้านใหม่ งานฉลองตำแหน่งต่าง ๆ ทั้งนี้วงเครื่องสายเหมาะสำหรับการบรรเลงในอาคารหรือสถานที่ที่ไม่กว้างมากนัก เพราะจะทำให้เสียงกระจายทั่วถึง วงเครื่องสายเครื่องเดี่ยว ประกอบด้วย จะเข้ 1 ตัว ซอด้วง 1 คัน ซออู้ 1 คัน ขลุ่ยเพียงออ 1 เลา โทน - รำมะนา 1 สำรับ ฉิ่ง 1 คู่ ฉาบเล็ก 1 คู่ กรับ 1 คู่ และโหม่ง 1 ใบ เครื่องดนตรีหรือเครื่อง ดีด สี ตี เป่า ของไทยที่นิยมเล่นกันมาแต่โบราณนั้น บางชนิดใช้บรรเลงเดี่ยว (คือบรรเลงคนเดียว) เช่น ซอและขลุ่ย และอีกหลายประเภทมีการประสมเป็นวงอยู่แล้ว แต่ยังไม่มี หลักเกณฑ์ที่ ลงตัว ต่อมาการประสมวงมีการพัฒนาขึ้น หลักสำคัญอยู่ที่การเลือกประเภทเครื่องดนตรี และเสียงของเครื่อง ดนตรีแต่ละชิ้น ให้มีเสียงประสานกลมกลืนกันให้เกิดเป็นเสียงดนตรีที่ไพเราะการประสมวงของดนตรีไทยมีดังต่อไปนี้วงเครื่องสายผสมขิม วงเครื่องสายผสมขิม โอกาศที่ใช้ในการบรรเลง เพลงที่ใช้ในการบรรเลง วงเครื่องสายผสม ใช้ในงานอะไรเพื่อความบันเทิงหรือขับกล่อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในงานมงคลต่าง ๆ เช่น งานแต่งงาน งานขึ้นบ้านใหม่ งานฉลองตำแหน่งต่าง ๆ ทั้งนี้วงเครื่องสายเหมาะสำหรับการบรรเลงใน อาคารหรือสถานที่ที่ไม่กว้างมากนัก เพราะจะทำให้เสียงกระจายทั่วถึง
วงเครื่องสายเครื่องคู่ใช้ในโอกาสใดโอกาสในการนำวงเครื่องสายเครื่องคู่ไปใช้
ไปใช้แต่อย่างใด ซึ่งก็คือนิยมบรรเลงเพื่อความบันเทิง หรือการขับกล่อมเช่นเดียวกัน แต่โดยทั่วไปมีผู้นิยมนำวงเครื่องสายเครื่องคู่ไปใช้มากกว่าวงเครื่องสายวงเล็ก ทั้งนี้ เนื่องจากวงเครื่องสายเครื่องคู่มีจำนวนเครื่องดนตรีที่เพิ่มจำนวนชิ้นเข้ามาเป็นคู่ ๆ เช่น
วงเครื่องสายปี่ชวาใช้ในโอกาสใด๑.๓ วงเครื่องสายปี่ชวา หมายถึง วงดนตรีที่ประสมวงด้วย ปี่ชวา ซอด้วง ซออู้ จะเข้ ขลุ่ยหลีบ กลองแขกและฉิ่ง เดิมเรียกว่าวงกลองแขกเครื่องใหญ่ ใช้บรรเลงเฉพาะงานมงคล สมัยต่อมาใช้ บรรเลงงานศพด้วย
วงเครื่องสายผสมขิมใช้ในโอกาสใดวงเครื่องสายเครื่องคู่ใช้บรรเลงในงานมงคลต่างๆโดยจะเน้นบรรเลงขับกล่อมและสร้างบรรยากาศภายในงาน เพลงที่ใช้ในการบรรเลง วงเครื่องสายจะนิยมเล่นเพลงโหงโรง เพลงตับ เพลงเถา เพลงรับร้องส่งร้อง ลักษณะความรู้สึกของเพลง
|