ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตมีกี่ประเภท

ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต (ISP) รู้หรือไม่ ว่าคุณใช้งาน VPN อยู่หรือเปล่า ?

บริการ เครือข่ายส่วนตัวเสมือน (Virtual Private Network - VPN) เป็นบริการรูปแบบหนึ่งบนโลกอินเทอร์เน็ต ที่ช่วยเพื่อความเป็นส่วนตัวในการออนไลน์บนโลกอินเทอร์เน็ต และยังมีประโยชน์อีกหลายอย่าง อย่างไรก็ตาม มีคำถามที่น่าสนใจที่มีคนถามเข้ามาว่า

บทความเกี่ยวกับ VPN อื่นๆ

เวลาที่เราใช้ VPN เนี่ย ทางผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต (ISP) รู้หรือเปล่า ว่าเรากำลังใช้ผ่าน VPN อยู่ ?

ก็เลยเป็นที่มาของบทความนี้นี่เอง เราจะมาตอบคำถาม รวมถึงอธิบายข้อมูลที่น่าสนใจ ถ้าสนใจก็เชิญอ่านต่อได้เลยครับ

VPN คืออะไร ? (What is VPN ?)

ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกันก่อนสักเล็กน้อยว่า VPN คือ อะไร ?

สำหรับ VPN เป็นตัวย่อที่มาจากชื่อเต็มว่า Virtual Private Network หรือแปลความหมายง่ายๆ ว่าเป็นการจำลองเครือข่ายอินเทอร์เน็ตแบบส่วนตัว โดย VPN ทำหน้าที่ปกป้องความเป็นส่วนตัวในการใช้งานอินเทอร์เน็ต ไม่ว่าจะเป็นการรับ-ส่งข้อมูลที่มีการเข้ารหัส เข้าถึงเนื้อหารูปแบบต่างๆ ได้จากทั่วโลกโดยไม่มีใครสามารถติดตามการใช้งานนั้นๆ ได้ เพราะสาเหตุบางประการในต่างประเทศที่จำเป็นต้องใช้ VPN ร่วมด้วย

ข้อมูลเพิ่มเติม : VPN คืออะไร ? การมุด VPN ทำงานยังไง และ ทำอะไรได้บ้าง ?

นอกจากนี้ยังรวมถึงการใช้งานร่วมกับชื่อผู้ใช้งาน (Username) และรหัสผ่าน (Password) ซึ่งลักษณะการใช้งาน VPN เสมือนการสร้างท่อหรืออุโมงค์ส่วนตัวไปยังเนื้อหา เว็บไซต์ที่ใดก็ได้บนโลก จึงมีวลีติดปากว่า “มุดท่อ” ที่แปลว่าการใช้งาน VPN เข้าถึงข้อมูล เนื้อหาบางอย่างนั่นเอง

ทำไมถึงต้องมุด ?

คือเว็บไซต์บางแห่ง หรือเกมออนไลน์บางเซิร์ฟเวอร์ จะสามารถเข้าชมได้เฉพาะผู้ที่อยู่อาศัยในประเทศนั้น ๆ หรืออาจจะปิดกั้นไม่ให้คนที่อยู่ในประเทศสามารถเข้าถึงบางเว็บไซต์ได้ ดังนั้น ถ้าอยากจะเข้าชมเราก็เลยต้อง "มุดท่อ" ผ่าน VPN ไปโผล่เชื่อมต่อจากประเทศอื่นแทน อะไรประมาณนี้

ISP รู้หรือไม่ ว่าเรากำลังเชื่อมต่อผ่าน VPN ?

ได้เวลาตอบคำถาม สำหรับคำถามที่ถามว่า "ISP รู้หรือไม่ ว่าเรากำลังเชื่อมต่อผ่าน VPN ?" คำตอบนี้ตอบได้เลยว่า "รู้ !" โดยที่รู้ก็ด้วยจากวิธีทำงานของตัว VPN เอง

จะอธิบายเป็นแนวคิดคร่าว ๆ นะครับ ไม่ได้ลงละเอียดถึงระดับเทคนิคเชิงลึก

โดยในการใช้งานอินเทอร์เน็ตตามปกติแบบไม่ใช้ VPN การเชื่อมต่อจะเกิดขึ้นระหว่างอุปกรณ์ของคุณ กับระบบของ Internet Service Provider (ISP) ซึ่งทาง ISP ก็จะทำหน้าที่รับส่งข้อมูลจากเว็บไซต์ที่คุณต้องการกลับไปหาอุปกรณ์ของคุณ

แต่หากเป็นการผ่าน VPN คุณจะไม่ได้ติดต่อกับทาง ISP โดยตรงละ คุณจะเชื่อมต่อไปยังเซิร์ฟเวอร์ของเครือข่าย VPN ก่อน แล้วถึงจะเชื่อมต่อไปยังเว็บไซต์ที่ต้องการ ทางเว็บไซต์จะเห็น IP address เป็นของ VPN ไม่ใช่ IP address จากอุปกรณ์ของคุณ

ISP เห็นข้อมูลอะไรบ้าง หากผู้ใช้เชื่อมต่อผ่าน VPN ?

VPN นั้นมีการทำงานที่แตกต่างจากใช้งาน การทำงานของ พร็อกซี่เซิร์ฟเวอร์ (Proxy Server) ที่จะเป็นเหมือน แค่ Gateway ที่เปลี่ยนตำแหน่ง หมายเลขที่อยู่ไอพี (IP Address) ของคุณเฉย ๆ แต่สำหรับ VPN นั้น การเชื่อมต่อของคุณ จะถูกส่งผ่านสิ่งที่เรียกว่า "Secure Tunnel" (แปลไทยว่าอะไรดีล่ะ ท่อแห่งความปลอดภัยเหรอ)

ข้อมูลที่ถูกส่งผ่าน Secure tunnel ส่วนใหญ่จะถูกเข้ารหัสข้อมูลระดับสูง ด้วยวิธีการอย่างเช่น ซึ่งในทางทฤษฏีแล้ว การถอดรหัสโดยไม่ใช้กุญแจถอดรหัสสามารถทำได้ หากว่าผู้ถอดมีเวลาว่างพอสักพันล้านปี

เว็บไซต์ที่ได้รับข้อมูลที่ถูกส่งผ่าน Secure tunnel จะได้รับเป็น IP Address ปลอม (เป็น IP Address ของ VPN) ในกรณีที่ทาง ISP ต้องการตรวจสอบการใช้งานอินเทอร์เน็ตของคุณว่าเชื่อมต่อไปที่ไหน เขาก็สามารถมาแทรคใน ไฟล์ Log ที่บันทึกข้อมูลเอาไว้ และทำการส่งคำขอไปยังปลายทางที่คุณเชื่อมต่อเพื่อตรวจสอบ แต่ก็จะได้กลับมาเพียงกลุ่มข้อมูลขยะแบบสุ่ม อย่างมากก็แค่ IP Address ที่คุณเชื่อมต่อออกไปเท่านั้น

การที่ ISP ได้รับเพียงกลุ่มข้อมูลขยะแบบสุ่มสามารถบ่งชี้ได้อย่างง่ายดายว่า คุณใช้งาน VPN นั่นเอง หรือจะให้ง่ายกว่านั้น ทาง ISP ก็แค่ตรวจสอบว่ามีการเชื่อมต่อไหนบ้างที่มีการส่งกลับข้อมูลแบบถูกเข้ารหัสเป็นจำนวนมาก แต่ก็ไม่รู้ว่ามาจากผู้ให้บริการ VPN รายไหนอยู่ดี ต่อให้สืบจนรู้ แต่ส่วนใหญ่แล้ว ผู้ให้บริการ VPN ก็จะไม่ยอมเปิดเผยข้อมูลลูกค้า อีกทั้ง VPN ส่วนใหญ่จะนำเสนอจุดขายแบบ ไม่มีการเก็บ Log ของผู้ใช้งานไว้อีกด้วย

IPS ใส่ใจกับผู้ใช้ VPN เป็นพิเศษหรือเปล่า ?

เรารู้แล้วว่า ISP สามารถรู้ได้ว่าคุณใช้ VPN อยู่ คำถามถัดมา คือ แล้วเขาสนใจ ใส่ใจอะไรเป็นพิเศษกับผู้ใช้ VPN หรือเปล่า ?

คำตอบของคำถามนี้จะเกี่ยวข้องกับการเมือง เพราะมันขึ้นอยู่กับว่าคุณใช้งานอินเทอร์เน็ตอยู่ในประเทศไหน สามารถบอกได้เลยว่า ISP ส่วนใหญ่เกือบทั้งโลกไม่สนใจหรอกว่าคุณใช้ VPN หรือเปล่า คุณจะเชื่อมต่อไปยัง VPN หรือเชื่อมต่อโดยตรง สำหรับทางผู้ให้บริการแล้วไม่มีอะไรแตกต่างกัน เพราะเอาจริง ๆ ระบบงานในปัจจุบันก็มีการนำ VPN มาใช้ในการเชื่อมต่อเพื่อความปลอดภัย ในการทำงานผ่านอินเทอร์เน็ตกันเป็นจำนวนมาก

แต่ในบางประเทศ รัฐบาลได้ออกกฏหมายต่อต้านการใช้งาน VPN ออกมาเลยทีเดียว อย่างประเทศจีนนี่คือปิดกั้นอย่างเข้มข้นเลยล่ะ เพื่อเซนเซอร์เนื้อหาต่าง ๆ และควบคุมอำนาจสื่อไว้ในมือ ประเทศอื่น ๆ ก็อย่างเช่น รัสเซีย, เบลารุส, ดูไบ, อิหร่าน ฯลฯ ส่วนประเทศไทยแม้จะเคยมีข่าวที่รัฐบาลต้องการจะทำ Single Gateway เพื่อควบคุมเว็บไซต์ แต่ก็เงียบหายไปแล้ว