ทำไมคนท้องต้องเป็นริดสีดวง

หลังคลอดแล้วจะหายได้เอง จริงหรือ ??

โดยส่วนใหญ่แล้ว ริดสีดวงจะหายไปหลังจากการคลอดบุตรผ่านไปแล้วสักระยะหนึ่ง แต่หลายๆคนก็ไม่หาย เป็นเพราะการบริโภคที่เปลียนแปลงไป การรับประทานอาหารที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคหรือบริโภคมากเกินความจำเป็น เพราะคิดว่าเป็นการบำรุงครรภ์ จนทำให้ริดสีดวงไม่หายและขยายตัวใหญ่ขึ้น ตลอดจนการเพิ่มขึ้นของริดสีดวงหัวใหม่ๆอีกด้วย

ป้องกันริดสีดวงระหว่างตั้งครรภ์อย่างไร ให้มีประสิทธิภาพ

1. พยายามออกกำลังกายเบาๆ เช่นเดินเล่น เดินในน้ำ หรือ โยคะสำหรับคนตั้งครรภ์
2. ถ้าจำเป็นต้องยืนหรือทำกิจกรรมเป็นเวลานานๆ พยายามหาเวลาพัก ยกขาพาดกับเก้าอี้ให้ขนานกับพื้น จะช่วยละแรงดันในช่วงท้องได้ ประมาณ 15 – 20 นาที
3. ไม่นั่งห้องน้ำนานๆ หรือ พยายามเบ่งอุจจาระหรือปัสสาวะแรงๆ
4. ไม่ควรกลั้นอุจจาระหรือปัสสาวะ ถ้าปวดควรเข้าห้องน้ำทันที

ถ้าเป็นแล้วควรรักษาอย่างไร

โดยทั่วไปแล้ว จะไม่แนะนำให้ผู้ที่ต้องครรภ์และให้นมบุตรทานยาชนิดต่างๆ เพราะจะกระทบต่อทั้งตัวแม่และเด็กในท้อง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแพทย์ด้วยว่าจะให้ยาหรือจะว่าผ่าตัดหลังคลอดหรือไม่ จึงมีวิธีการลดอาการปวด บวม และอักเสบโดยไม่ใช้ยาเช่น

1. เปลี่ยนท่านั่งถ่ายบนชักโครก โดยการเหยียบบนเก้าอีี้ตัวเล็กๆ จะช่วยให้ถ่ายง่ายขึ้น
2. งดการทานอาหารแสลงที่กระตุ้นการอักเสบของริดสีดวง เช่น หน่อไม้ สุรา ยาดอง ของทอด ของติดมันและของหมักดองทุกชนิด
   โรคริดสีดวงทวาร เป็นโรคที่เกิดจากหลอดเลือดดำบริเวณลำไส้ตรงและทวารหนักมีเลือดไหลมาคั่งจนมีแรงดันสูงขึ้น ทำให้หลอดเลือดโป่งพองออกมาคล้ายกับติ่งเนื้อ เมื่อเราขับถ่ายจึงรู้สึกเจ็บปวด มีเลือดออกปนมากับอุจจาระ รวมถึงอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ตามมาได้ เช่น เป็นแผลอักเสบติดเชื้อในทวารหนัก หรือเสียเลือดมากจนกลายเป็นโลหิตจาง เป็นต้น

   ว่าที่คุณแม่หลายๆ คนจะมีโอกาสเป็นโรคริดสีดวงทวารได้มากกว่าคนทั่วไป เนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนและมดลูกที่ขยายใหญ่จนกดทับกลุ่มหลอดเลือดในทวารหนัก ซึ่งทำให้การใช้ชีวิตประจำวันของเรายิ่งลำบากมากขึ้น การเข้าใจสาเหตุ การป้องกัน และการรักษาริดสีดวงอย่างเหมาะสม จึงเป็นเรื่องสำคัญมากที่ว่าที่คุณแม่ทุกคนควรรู้

   

   ทำไมคนท้องจึงมีโอกาสเป็นริดสีดวงทวาร?

   ผู้หญิงที่อยู่ระหว่างตั้งครรภ์จะมีโอกาสเกิดโรคริดสีดวงทวารได้มากขึ้น เนื่องจาก…

   • ขณะตั้งครรภ์ร่างกายเราจะสร้างฮอร์โมนหลายชนิดที่ส่งผลให้หลอดเลือดดำขยายตัว ซึ่งจะไปเพิ่มการคั่งของเลือดที่กลุ่มหลอดเลือดดำในทวารหนัก
   • มดลูกที่ขยายตัวใหญ่ขึ้นและน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น จะไปกดทับหลอดเลือดดำในช่องท้อง และทำให้การไหลเวียนเลือดของหลอดเลือดดำปลายทาง อย่างบริเวณทวารหนักถูกปิดกั้น เลือดจึงคั่งค้างและเกิดแรงดันภายในหลอดเลือดมากขึ้น จนทำให้หลอดเลือดดำโป่งพองขึ้นได้
   • ในการขับถ่ายอุจจาระ คุณแม่ที่ตั้งท้องจะต้องออกแรงเบ่งมากขึ้น ทำให้ความดันภายในหลอดเลือดดำสูงขึ้นด้วย นอกจากนี้ ภาวะฮอร์โมนแปรปรวนยังทำให้ผู้หญิงตั้งครรภ์มีโอกาสเกิดอาการท้องผูกเรื้อรังได้สูงขึ้น จึงยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคริดสีดวงทวารให้มากขึ้นด้วย
   • การนั่งหรือยืนนานๆ จะทำให้เลือดไหลไปรวมที่หลอดเลือดดำปลายทาง เช่น ที่เท้าและทวารหนัก บวกกับแรงกดทับจากน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น จึงยิ่งทำให้มีโอกาสเป็นริดสีดวงทวารมากขึ้น
   

   การรักษาริดสีดวงทวารในคนท้อง

   คุณแม่ตั้งครรภ์ที่มีอาการของโรคริดสีดวงทวาร ควรไปพบคุณหมอเพื่อตรวจวินิจฉัยก่อนเป็นอันดับแรก หากอาการไม่รุนแรงมาก คุณหมอมักแนะนำวิธีรักษาริดสีดวงและบรรเทาอาการด้วยตัวเอง ดังนี้

   • ให้ประคบเย็นที่ริดสีดวงเป็นประจำ โดยใช้แผ่นเจลประคบหรือผ้าชุบน้ำหมาดๆ เพื่อช่วยลดอาการเจ็บและช่วยให้ขนาดของริดสีดวงเล็กลง
   • ให้นั่งแช่ในอ่างน้ำอุ่นทุกวัน วันละ 15 – 20 นาที เพื่อช่วยให้เลือดที่คั่งอยู่ไหลเวียนได้ดี และช่วยลดอาการเจ็บปวดอักเสบได้
   • ใช้ครีมทาริดสีดวง ที่มีส่วนผสมของตัวยาบรรเทาการอักเสบและสมุนไพรรักษาริดสีดวงจากธรรมชาติ เช่น ดอกสายน้ำผึ้ง ตี้หวี้ และดอกคำฝอย
   • ใช้ยาเหน็บเพื่อลดอาการบวมของริดสีดวง ตามคำแนะนำของแพทย์
   

   เป็นริดสีดวงทวาร คลอดธรรมชาติได้หรือไม่?

   หากคุณแม่เป็นริดสีดวงในระยะที่ไม่รุนแรง และไม่มีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ คุณหมอจะอนุญาตให้คลอดแบบธรรมชาติได้ เพียงแต่ต้องระวังฝีเย็บไม่ให้ไปโดนริดสีดวงเท่านั้น

   แต่หากอาการของริดสีดวงรุนแรง เช่น ติ่งเนื้อบวมออกมามาก หรือแผลมีการอักเสบติดเชื้อ คุณหมอจะแนะนำให้ผ่าตัดริดสีดวงออกก่อนจึงจะสามารถคลอดแบบธรรมชาติได้ แต่หากไม่สามารถผ่าตัดริดสีดวงและรักษาแผลให้หายได้ทันกำหนดคลอด คุณหมอก็จะเลือกใช้วิธีการผ่าคลอดแทน

   

   การป้องกันริดสีดวงทวารในคนท้อง

   • คุณแม่ตั้งท้องควรเปลี่ยนไปนอนตะแคงทุกๆ 2 – 3 ชั่วโมง หรือสลับมานอนยกขาพาดเก้าอี้คราวละ 20 – 30 นาที เพื่อช่วยลดแรงดันในช่องท้อง
   • ไม่ควรกลั้นอุจจาระเด็ดขาดแม้จะปวดเพียงเล็กน้อย และขณะขับถ่ายให้หลีกเลี่ยงการออกแรงเบ่งหรือการนั่งถ่ายนานๆ
   • ให้ออกกำลังกายเบาๆ เป็นประจำ เช่น การว่ายน้ำ เพื่อให้ลำไส้ได้ขยับเคลื่อนไหว ซึ่งจะช่วยให้การขับถ่ายดีขึ้น
   • เน้นกินอาหารที่มีกากใยสูงๆ อย่างผักผลไม้ รวมถึงดื่มน้ำสะอาดให้มากๆ เพื่อป้องกันอาการท้องผูกเรื้อรัง
   • หลีกเลี่ยงการนั่งหรือยืนในท่าเดิมเป็นเวลานานๆ

   ริดสีดวงทวารเป็นโรคที่เกิดได้บ่อยในคุณแม่ตั้งท้อง ว่าที่คุณแม่ทุกคนจึงควรระวังระวังและหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคริดสีดวงได้ รวมถึงหากสังเกตว่าตัวเองมีอาการหรือความเสี่ยงต่อการเกิดโรคริดสีดวงทวาร อย่าปล่อยปัญหานี้ทิ้งไว้ แนะนำปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีรักษาริดสีดวงที่เหมาะสมโดยเร็วที่สุด