ปัจจัยสำคัญในการประกอบอาชีพเกษตรกรรมคืออะไร

ผู้ประกอบอาชีพทุก ๆ อาชีพไม่ว่าจะเป็นเกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชยกรรม การบริการ การคมนาคม การประกอบธุรกิจหรืออื่น ๆ ย่อมมีโอกาสที่จะเกิดอันตรายได้รวมทั้งโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ได้เสมอ ซึ่งนับว่าเป็นปัญหาและอุปสรรค์อย่างยิ่งต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ และคุณภาพชีวิตของคน โรคและอันตรายที่เกิดขึ้นนั้นส่วนใหญ่แล้วเรามักที่จะป้องกันและหลีกเลี่ยงหรือลดให้น้อยลงได้ เพื่อสุขภาพและสวัสดิภาพ เป็นสิ่งที่ผู้ประกอบอาชีพทุกคนต้องการ

งานสาธารณสุขจึงมีความสำคัญและเกี่ยวข้องกับผู้ประกอบอาชีพทุกประเภท เพื่อช่วยส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันการเกิดอุบัติเหตุอันเนื่องมาจากการทำงาน ทำให้ผู้ประกอบอาชีพมีสุขภาพดี และสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและเพิ่มผลผลิตในการทำงาน ซึ่งจะส่งผลในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศชาติ ประเทศไทยในปัจจุบันมีผู้ที่อยู่ในวัยทำงานเป็นจำนวนมาก ทำงานในสาขาต่าง ๆ มากมาย ในการปฏิบัติงานจึงอาจได้รับอันตรายหรืออุบัติเหตุเกิดขึ้นได้ ดังนั้นทุกคนจึงควรศึกษาเกี่ยวกับสวัสดิภาพในการประกอบอาชีพ เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจ ทราบถึงปัญหา สาเหตุและแนวทางป้องกันอันตรายหรืออุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นได้

ความปลอดภัยในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม

ปัจจุบันความต้องการทางด้านการเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรมากขึ้นเนื่องจากคุณภาพของดินเสื่อมลง เกษตรจึงได้นำสารเคมีมาใช้กันอย่างมาก เพื่อหวังให้เกิดประสิทธิภาพและเพิ่มผลผลิตให้มากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังใช้เทคโนโลยีหรือสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ เครื่องจักรกลหรือเครื่องทุ่นแรงชนิดแปลกใหม่มาใช้ในทางเกษตรกรรม แต่เกษตรกรก็ยังขาดความรู้เกี่ยวกับการใช้และวิธีการการใช้สารเคมีที่ถูกต้อง ทำให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพและสวัสดิภาพของตัวเกษตรกรและครอบครัว ส่วนสารเคมีที่ตกค้างและทำให้เกิดมลพิษทางน้ำและอากาศด้วย เป็นอันตรายต่อประชาชนโดยส่วนรวม สำหรับเครื่องจักรกลและเครื่องทุ่นแรงถ้าเกษตรกรขาดความรู้และความชำนาญในการใช้ให้ถูกต้อง และขาดความระมัดระวัง ย่อมจะก่อให้เกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุได้เช่นเดียวกัน

อันตรายจากการประกอบอาชีพเกษตรกรรม

เกษตรกรผู้มีอาชีพเกษตรกรรมอาจจะประสบอันตรายทั้งต่อสุขภาพและสวัสดิภาพได้ ดังนี้

1. อันตรายต่อสุขภาพ ส่วนใหญ่แล้วผู้ประกอบอาชีพจะได้รับ อันตรายจากสารเคมีและฝุ่นละอองต่าง ๆ ปัจจุบันโดยเฉพาะสารเคมีจำพวกจำกัดศัตรูพืช และ แมลง เมื่อเข้าสู่ร่างกายทั้งทางปาก จมูก หรือผิวหนัง จะทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย เช่น ระคายเคืองที่ตา อาการหน้ามืด ระคายเคืองที่ผิวหนัง อาการชาตามมือและเท้า และมีอาการชักกระตุก ซึ่งอาจทำให้เสียชีวิตได้ เป็นต้น

2. อันตรายต่อสวัสดิภาพ การประกอบอาชีพเกษตรกรรมอาจเกิดอุบัติเหตุได้ ดังนี้คือ การถูกเครื่องมือ เครื่องจักรทำให้บาดเจ็บ การพลัดตกหกล้ม การถูกใบพัดหรือสายพานเครื่องยนต์ ไฟดูด หรือภัยธรรมชาติ ไฟป่า ฟ้าผ่ากล้องวงจรปิด CCTV พายุ เป็นต้น

สาเหตุของการเกิดอันตรายจากการประกอบอาชีพเกษตรกรรม

1. คน ถือเป็นสิ่งสำคัญและถือเป็นปัจจัยหลักในการที่ทำให้เกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุในการประกอบอาชีพ เช่น ร่างกายอ่อนแอ เจ็บป่วย สภาพจิตใจ การขาดความรู้ความชำนาญ ความประมาทเลิ่นเล่อในการทำงาน ไม่ปฏิบัติตามข้อบังคับเกี่ยวกับความปลอดภัยในการทำงาน เป็นต้น

2. สิ่งแวดล้อม เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุได้ คือ การใช้สารเคมีและเคมีภัณฑ์ต่าง ๆ เครื่องมือเครื่องใช้ในการประกอบอาชีพ สัตว์และพืชที่มีพิษ ฝุ่นละออง รวมถึงภัยธรรมชาติต่าง ๆ เป็นต้น

การป้องกันอันตรายจากการประกอบอาชีพเกษตรกรรม

1. ตัวบุคคล ขณะทำงานดูแลสุขภาพจิตใจและร่างกายให้สมบูรณ์อยู่เสมอ พร้อมทั้งควรศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับอันตรายหรืออุบัติเหตุต่าง ๆ ทำงานตามความสามารถของตน ไม่หักโหม ปฏิบัติตามคำแนะนำหรือข้อบังคับเกี่ยวกับความปลอดภัย ระมัดระวังในการใช้สารเคมี รวมถึงเครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์ก่อนและหลังใช้ ควรทำความสะอาดและจัดเก็บอย่างเรียบร้อย เป็นต้น

2. สิ่งแวดล้อม การป้องกันเกี่ยวกับทางด้านสารเคมี ควรศึกษาจากฉลากและอ่านให้เข้าใจถูกต้อง รู้จักเลือกใช้สารเคมีให้เหมาะสมและถูกต้อง ควรแต่งกายให้เหมาะสมและรัดกุม ใช้สารเคมีตามสัดส่วนที่ระบุอยู่บนลาก ควรเก็บสารเคมีให้เป็นทีเป็นทางมิดชิด ภาชนะที่ใส่สารเคมีไม่ควรล้างในลำคลองสาธารณะ บ่อ และควรชำระร่างกายทันทีให้สะอาดทันทีที่ใช้สารเคมี และควรระมัดระวังสารพิษตกค้างในพืชผักผลไม้ เป็นต้น

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สถานภาพทั่วไปของทายาทเกษตรกรและครอบครัว ในอำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ 2) ปัจจัยที่สัมพันธ์กับแรงจูงใจในการสานต่ออาชีพเกษตรของทายาทเกษตรกร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ทายาทเกษตรจำนวน 386 ราย โดยวิธีการสุ่มแบบง่าย ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติพรรณนา และทดสอบสมมติฐานโดยใช้การวิเคราะห์ถดถอยพหุ ผลการศึกษาพบว่า ทายาทเกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 19 ปี ส่วนใหญ่เป็นนักเรียน/ นักศึกษา ครอบครัวของทายาทเกษตรกรส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในชุมชนเกษตรกรรม ต้องการให้ทายาทเกษตรกรสืบทอดอาชีพเกษตร ส่วนคนในชุมชนเห็นว่าอาชีพเกษตรเป็นอาชีพที่ทำแล้วเหน็ดเหนื่อย ต้องใช้ความอดทนสูง มีความเสี่ยงจากภาวะสินค้าล้นตลาด เสี่ยงจากภัยธรรมชาติ มีรายได้น้อย ทำแล้วยากจน ต้องกู้ยืมเงินมาประกอบอาชีพ แต่คนในชุมชนเกินกว่าครึ่งยังคงต้องการให้ลูกหลานประกอบอาชีพเกษตร

ด้านทัศนคติของทายาทเกษตรกรเห็นว่า เป็นอาชีพที่มีความสำคัญต่อชุมชนและประเทศชาติ สอดคล้องกับบริบทและสภาพแวดล้อมของชุมชน ทำให้มีอาหารไว้บริโภคในครัวเรือน และควรสืบทอดอาชีพต่อจากบรรพบุรุษ ส่วนแรงจูงใจในการสานต่ออาชีพเกษตรนั้น ทายาทเกษตรกรให้ความสำคัญต่อแรงจูงใจด้านความสำเร็จในชีวิตมากที่สุด แรงจูงใจด้านการยอมรับหรือความผูกพัน แรงจูงใจด้านสุขภาพร่างกาย แรงจูงใจด้านความมั่นคงปลอดภัย และแรงจูงใจด้านการได้รับการยกย่องนับถือ การมีความรู้ความสามารถ ตามลำดับ

ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับแรงจูงใจในการสานต่ออาชีพเกษตรของทายาทเกษตรกรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 หรือต่ำกว่า ได้แก่ 1) ระยะเวลาในการทำการเกษตรกรของครอบครัว 2) การได้รับข้อมูลข่าวสารด้านการเกษตรจากแหล่งต่าง ๆ และ 3) ทัศนคติต่อการประกอบอาชีพเกษตรของทายาทเกษตรกร ข้อเสนอแนะจากการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ควรสร้างแรงจูงใจให้ทายาทเกษตรกรหันมาสนใจอาชีพเกษตร โดยเน้นการให้ความรู้ด้านการบริหารจัดการการเกษตร เผยแพร่ข้อมูลข่าวสารด้านการเกษตรใหม่ ๆ เพื่อให้เกษตรกรสามารถตัดสินใจได้ถูกต้อง นอกจากนี้ ควรส่งเสริมการรวมกลุ่มเกษตรกรในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อสร้างอำนาจต่อรองราคาสินค้าเกษตร รวมถึงหาตลาดในการรองรับผลผลิต เพื่อเป็นการสร้างความมั่นคงให้กับครอบครัวเกษตรกร

ปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการประกอบอาชีพเกษตรกรรมคืออะไร

ผู้ประกอบอาชีพการเกษตรมีความสำคัญอย่างไร

อาชีพทางการเกษตร มีอะไรบ้าง

ความสําคัญของการเกษตรมีอะไรบ้าง