ความ รู้ ทางวิทยาศาสตร์ ธรรมชาติ มี อะไร บ้าง

ส่วน ปรีชา วงศ์ชูศิริ ได้แบ่งแยกวิทยาศาสตร์เป็นสาขาต่าง ๆ โดยใช้เหตุผลในเชิงวิธีวิทยา ตามหลักข้อเท็จจริง ซึ่งมีทฤษฎีเชิงแบบแผนเป็นข้อสมมติฐานล่วงหน้าไว้ ดังนี้

เมื่อกล่าวถึงธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ บางคนอาจคิดว่าเป็นศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อม และอาจคิดว่าเป็นวิทยาศาสตร์ที่เน้นการศึกษาสิ่งมีชีวิต ซึ่งถือว่าเป็นความเข้าใจคลาดเคลื่อน นักวิทยาศาสตร์ศึกษาได้ให้ความหมายของธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ไว้หลายความหมาย เช่น McComas (2000) เสนอว่า ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ คือ การผสมผสานการศึกษาทางสังคมของวิทยาศาสตร์ในหลายด้าน เช่น ด้านประวัติการได้มาซึ่งความรู้ทางวิทยาศาสตร์ สังคมวิทยา และปรัชญาทางวิทยาศาสตร์ เพื่ออธิบายว่าวิทยาศาสตร์คืออะไร นักวิทยาศาสตร์มีกระบวนการทำงานอย่างไร นักวิทยาศาสตร์ทำงานเป็นกลุ่มสังคมได้อย่างไร และสังคมมีปฏิกิริยาอย่างไรต่อวิทยาศาสตร์ นอกจากนี้ Johnston และ Southerland (2002) อธิบายว่าธรรมชาติของวิทยาศาสตร์คือ คำอธิบายที่ใช้อธิบายเกี่ยวกับสาระของวิทยาศาสตร์ จากการให้ความหมายธรรมชาติของวิทยาศาสตร์พอจะสรุปความหมายของธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ได้ว่า ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ หมายถึง การศึกษาเกี่ยวกับความรู้ทางวิทยาศาสตร์ วิธีการที่นักวิทยาศาสตร์ได้มาซึ่งหาความรู้ การทำงานหรือสังคมของนักวิทยาศาสตร์ และคุณค่าของวิทยาศาสตร์ต่อสังคม ซึ่ง American Association for the Advancement of Science (National Research Council, 1990) ได้เสนอขอบข่ายของวิทยาศาสตร์ได้ 3 ประเด็น คือ โลกทัศน์ทางวิทยาศาสตร์ (The scientific world view) การแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ (Scientific inquiry) และกิจการทางวิทยาศาสตร์ (The scientific enterprise) โดยมีรายละเอียดดังนี้

1. โลกเป็นเรื่องที่สามารถเข้าใจได้

2. ความรู้ทางวิทยาศาสตร์สามารถเปลี่ยนแปลงได้

3. ความรู้ทางวิทยาศาสตร์มีความความคงทน

4. วิทยาศาสตร์ไม่สามารถให้คำตอบที่สมบรูณ์แก่คำถามทุกคำถามได้

5. วิทยาศาสตร์ต้องการหลักฐาน

6. วิทยาศาสตร์เป็นการผสมผสานระหว่างเหตุผลกับจินตนาการ

7. วิทยาศาสตร์ให้คำอธิบายและคำทำนาย

8. นักวิทยาศาสตร์พยายามที่จะบ่งชี้และหลีกเลี่ยงอคติ

9. วิทยาศาสตร์ไม่ใช่เรื่องการเชื่อฟังผู้มีอำนาจหรือเผด็จการ

10. วิทยาศาสตร์เป็นกิจกรรมทางสังคมที่สลับซับซ้อน

11. วิทยาศาสตร์ได้ถูกจัดระบบอยู่ในเนื้อหาวิชาสาขาต่างๆ และมีการดำเนินการในสถาบันต่างๆ

12. การดำเนินงานทางวิทยาศาสตร์ต้องมีจรรยาบรรณ

13. นักวิทยาศาสตร์เข้าร่วมในกิจกรรมสาธารณะทั้งในฐานะที่เป็นผู้เชี่ยวชาญและเป็นพลเมือง

จากงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์ศึกษาทั้งในและต่างประเทศ (เช่น Abd-El-Khalick and Lederman, 2000; กาญจนา มหาลี และ ชาตรี ฝ่ายคำตา, 2553; เวียงชัย แสงทอง ชาตรี ฝ่ายคำตา และนฤมล ยุตาคม, 2553) พบว่าครูและผู้เรียนมีความเข้าใจคลาดเคลื่อนเกี่ยวกับธรรมชาติของวิทยาศาสตร์มาก ซึ่งจะขอยกตัวอย่างความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนที่พบบ่อยดังต่อไปนี้

1. วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีคือสิ่งเดียวกัน

2. วิทยาศาสตร์สามารถตอบคำถามได้ทุกคำถาม

3. วิทยาศาสตร์คือความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่อธิบายปรากฏการณ์ทางธรรมชาติเท่านั้นไม่เกี่ยวข้องกับวิธีได้มาซึ่งความรู้ทางวิทยาศาสตร์

4. ความรู้ทางวิทยาศาสตร์มีอยู่แล้วในธรรมชาติ นักวิทยาศาสตร์เพียงแต่ค้นคว้าหรือดึงความรู้นั้นมา

5. ความรู้วิทยาศาสตร์ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้

6. กฎได้มาจากทฤษฏีที่ได้รับการพิสูจน์มาแล้ว

7. กฎเป็นความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้

8. การได้มาซึ่งความรู้ทางวิทยาศาสตร์ไม่ต้องอาศัยจินตนาการหรือความรู้เดิมของนักวิทยาศาสตร์

9. ความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการไม่ใช่ส่วนหนึ่งของการสร้างองค์ความรู้วิทยาศาสตร์อย่างไร

10. กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ (scientific process) ที่ใช้ในการได้มาซึ่งความรู้มีเพียงวิธีเดียวคือวิธีการทางวิทยาศาสตร์ (scientific methods)

11. วิธีการทางวิทยาศาสตร์เป็นวิธีที่มีขึ้นตอนตายตัว คือ สังเกต กำหนด ตั้งสมมติฐาน ทดลอง สรุปผลการทดลอง ตามลำดับ

วิทยาศาสตร์ธรรมชาติแบ่งเป็นกี่ด้านอะไรบ้าง

ธรรมชาติเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์อย่างไร

วิทยาศาสตร์ทางธรรมชาติมีสาขาวิชา/อาชีพใดบ้าง

ความรู้ทางวิทยาศาสตร์มีอะไรบ้าง