 Show
ยาคุมฉุกเฉิน หลักๆ จะแบ่งออกเป็นสองประเภท คือ ยาคุมฉุกเฉินแบบหนึ่งเม็ด และยาคุมฉุกเฉินแบบสองเม็ด เหมาะใช้ในกรณีที่ฉุกเฉินในบางกรณี เช่น ถุงยางรั่ว ถุงยางแตก หรือมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ซึ่งช่วยลดโอกาสตั้งครรภ์ได้ระดับหนึ่ง วิธีการกินยาคุมฉุกเฉิน- กรณีที่เป็นแบบสองเม็ด
- กรณีที่เป็นแบบหนึ่งเม็ด ให้ทานหนึ่งเม็ดทันทีหลังจากมีเพศสัมพันธ์ ยาคุมฉุกเฉิน กินหลังมีเพศสัมพันธ์การกินยาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉิน ไม่ควรเกิน 3 วันหรือ 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ โดยรีบทานเม็ดแรกภายในระยะเวลาที่กำหนด อาการข้างเคียงที่พบได้บ่อย
ยาคุมฉุกเฉิน ก็ท้องได้ถึงแม้ว่าจะกินยาคุมถูกต้องถูกวิธีแล้ว ก็อาจจะมีโอกาสตั้งครรภ์ได้นะคะ และยาคุมฉุกเฉินนี้ไม่ได้มีส่วนช่วยในการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ การมีเพศสัมพันธ์จึงควรสวมถุงยางอนามัยอย่างเหมาะสม วิธีกินยาคุมฉุกเฉินแบบ 1 เม็ดและ 2 เม็ด ใช้ในกรณีไหน มีผลข้างเคียงอย่างไร หากใครมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่องยาคุมกำเนิด และปัญหาเรื่องสุขภาพ สามารถปรึกษาเภสัชกรที่ร้านขายยา Fascino ผ่านระบบเทเลฟาร์มาซี เรายินดีให้คําปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพทุกช่องทาง
บทความแนะนำ
✅ บทความนี้ได้รับการตรวจสอบแล้ว KEY POINTS:
Table of
Contents การคุมกำเนิดฉุกเฉินคืออะไร?การคุมกำเนิดฉุกเฉิน คือ การป้องกันไม่ให้เกิดการตั้งครรภ์ขึ้นภายหลังการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน หรือ ล้มเหลวในการป้องกัน เช่น ถุงยางอนามัยหลุด การไม่ได้รับประทานยาคุมกำเนิด ลืมกินยาคุมกำเนิด ห่วงคุมกำเนิด หรือยาฝังคุมกำเนิดหลุด รวมไปถึงการถูกข่มขืน ยาคุมกำเนิดฉุกเฉินคืออะไร?ยาคุมฉุกเฉิน (Emergency Contraceptive Pills, Morning-after Pills และ Post-coital Contraceptives) คือยาคุมกำเนิดที่ใช้ป้องกันการตั้งครรภ์หลังการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่คาดคิดหรือไม่พึงประสงค์ ไปจนถึงการป้องกันอุบัติเหตุที่เกิดจากการคุมกำเนิด ยาคุมฉุกเฉินมีกี่ประเภท?การกินยาคุมฉุกเฉิน คือ การรับประทานฮอร์โมนเข้าสู่ร่างกายในปริมาณที่สูงมาก โดยยาคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินจะยับยั้งหรือทำให้การตกไข่ในร่างกายเลื่อนออกไป ซึ่งในปัจจุบันมียาคุมฉุกเฉินทั้งหมด 3 ชนิด โดย 2 ชนิดแรกนั้น เป็นยาคุมฉุกเฉินที่ใช้ฮอร์โมนในการคุมกำเนิด ในขณะที่ยาคุมฉุกเฉินชนิดที่ 3 นั้น เป็นการใช้ตัวยาในการยับยั้งการตกไข่และฮอร์โมนของร่างกาย ซึ่งยาคุมแต่ละชนิดมีลักษณะที่แตกต่างกันต่อไปนี้ 1. ยาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนรวม (Combined Estrogen-Progestin)ยาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนรวม หรือ เรียกว่า Yupze Regimen เป็นยาที่ได้รับการคิดค้นตั้งแต่ปี ค.ศ. 1974 โดยใช้กลไกในการเพิ่มระดับฮอร์โมนให้สูงขึ้นในร่างกาย ซึ่งประกอบไปด้วยสองฮอร์โมนหลัก ได้แก่ estrogen และ progesterone ในการที่จะยับยั้ง หรือ เลื่อนเวลาของการตกไข่เยื่อบุโพรงมดลูกให้ไม่เหมาะสมกับการฝังตัว และยังมีผลต่อการทำงานของรังไข่ด้วย โดยการรับประทานยาจะมีส่วนประกอบของ ethinyl estradiol 100 มคก. และ levonogestrel 1 มก. โดยกินหลังการมีเพศสัมพันธ์โดยทันที หรือภายใน 72 ชั่วโมง และ รับประทานซ้ำอีกครั้ง 2 เม็ด จำนวน 2 ครั้งห่างกัน 12 ชั่วโมง 2. ยาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนเดียวโพรเจสติน (Progestin Only)ยาคุมฉุกเฉินที่ใช้การทำงานของฮอร์โมนตัวเดียว คือ โพรเจสโตเจน ตัวยาที่นิยมใช้ในยาคุมฉุกเฉินก็คือ Levonorgestrel ซึ่งเป็นฮอร์โมนสังเคราะห์ในกลุ่มของโพรเจสตินที่มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการตกไข่ โดยยาคุมฉุกเฉินแบบฮอร์โมนเดียวนั้น สามารถรับประทานทีเดียว 1 โดส (Dose) โดสละ 1.5 mg หรือจะรับประทานแยกแบ่งเป็น 2 โดส โดสละ 0.75 mg ห่างกัน 12 ชั่วโมง และจะต้องรับประทานโดสแรกภายใน 72 ชั่วโมง ก็มีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดเช่นเดียวกัน รวมถึงผลข้างเคียงที่ได้รับก็ไม่ต่างกัน ยาคุมฉุกเฉินประเภทนี้ได้รับการยืนยันจาก US FDA และ WHO ว่าใช้ได้ผลดีถึงแม้จะรับประทานหลังมีเพศสัมพันธ์ไปแล้ว 3-5 วัน โดยไม่มีผลกระทบที่เป็นอันตรายถึงชีวิต จะมีเพียงอาการคลื่นไส้ อาเจียน เพียงแค่ 24% น้อยกว่ายาคุมฉุกเฉินแบบฮอร์โมนรวมอย่างเห็นได้ชัด 3. ยาคุมฉุกเฉินชนิด Selective Progesterone Modulatorยาคุมฉุกเฉินประเภทนี้ จะมีหลักการโดยการใช้สารต้าน progesterone ไปแย่งจับกับตัวรับปฏิกิริยา ทำให้ progesterone ไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ ทำให้มดลุกไม่สามารถที่จะมีสภาพในการฝังตัวอ่อนได้ ซึ่งการที่ยาในกลุ่มนี้ ได้แก่ ulipristal และ mifeprisone (RU486) โดยกลุ่มยานี้จะมีผลข้างเคียงน้อยกว่ากลุ่มยาสองชนิดแรก มักพบอาการคลื่นไส้ อาเจียน โดยการใช้ ulipristal รับประทานครั้งเดียว 30 มก. ภายใน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ และในส่วนของ mifepristone การรับประทานครั้งเดียว 600 มก. ภายใน 72 ชั่วโมงหลังจากมีเพศสัมพันธ์
ข้อควรรู้ในการใช้ยาคุมฉุกเฉิน
วิธีกินยาคุมฉุกเฉินยาคุมฉุกเฉินส่วนใหญ่ที่มีขายในประเทศไทยจะมี 2 เม็ดในหนึ่งกล่อง ซึ่งตัวยามีขนาดเม็ดละ 0.75 mg โดยสามารถกินยาคุมฉุกเฉินให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด ดังนี้
ทั้งนี้การกินยาคุมให้มีประสิทธิภาพมากที่สุดไม่ควรเกิน 3-5 วัน เพราะจะทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของยาคุมฉุกเฉินไม่สามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้อย่างเต็มที่ ผลข้างเคียงจากการรับประทานยาคุมฉุกเฉินการกินยาคุมฉุกเฉินเป็นการเพิ่มฮอร์โมนจำนวนมากเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งอาจจะส่งผลข้างเคียงต่อร่างกายแต่ละคนไม่เหมือนกัน ซึ่งผลข้างเคียงหลังจากการกินยาคุมฉุกเฉินจะมีอาการดังต่อไปนี้
หากมีอาการดังกล่าวอย่างรุนแรงควรพบแพทย์ทันที ทั้งนี้หากมีอาการอย่างอื่นนอกจากที่กล่าวข้างต้น แนะนำให้พบแพทย์ เพื่อปรึกษาหาสาเหตุต่อไป ข้อห้ามในการใช้ยาคุมฉุกเฉินเนื่องจากยาคุมฉุกเฉินเป็นยาที่ค่อนข้างส่งผลกระทบต่อร่างกาย ดังนั้นผู้ที่มีโรคประจำตัวดังต่อไปนี้ ไม่ควรใช้ยาคุมฉุกเฉินโดยเด็ดขาด
หากผู้ที่มีอาการดังกล่าวกินยาคุมฉุกเฉินเข้าไป อาจจะส่งผลกระทบต่อร่างกายอย่างรุนแรง ดังนั้นหากมีความจำเป็นจะต้องป้องกันการตั้งครรภ์แบบฉุกเฉิน ควรปรึกษาแพทย์หรือใช้ยาภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างเคร่งครัด นอกจากนี้ไม่ควรกินยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆ ติดต่อกันเพราะจะทำให้ร่างกายดื้อยา และลดโอกาสป้องกันการตั้งครรภ์ รวมถึงเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมอีกด้วย คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการกินยาคุมฉุกเฉิน1. ยาคุมฉุกเฉินราคาเท่าไหร่?ยาคุมฉุกเฉินในปัจจุบันมีหลายยี่ห้อที่วางขายในท้องตลาด โดยมีราคาตั้งแต่ 40 บาทขึ้นไป จนถึง 80 บาท ตามแต่ยี่ห้อที่เลือกใช้ 2. ยาคุมฉุกเฉินรับประทาน 2 เม็ดพร้อมกันได้ไหม?ยาคุมฉุกเฉินสามารถกินพร้อมกันสองเม็ด โดยมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ไม่ต่างกับการกินทีละเม็ด แต่การกินสองเม็ดพร้อมกันอาจจะก่อให้เกิดการคลื่นไส้ อาเจียนมากกว่าการกินทีละเม็ด 3. กินยาคุมฉุกเฉินบ่อยอันตรายหรือไม่?การกินยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆ ทำให้เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์นอกมดลูก และนอกจากนั้น การกินยาคุมฉุกเฉินบ่อย ๆ จะทำให้ประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์น้อยลง และประจำเดือนมาไม่ปกติ 4. กินยาคุมฉุกเฉินเม็ดที่ 2 ช้า มีผลอะไรหรือไม่?ไม่มีผลหากกินช้าไม่เกิน 24 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ แต่หากกินหลังจากนั้นแล้ว ประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ของยาคุมฉุกเฉินจะน้อยลง หากเกิน 24 ชั่วโมง แต่ยังไม่เกิน 120 ชั่วโมง ให้ซื้อยาคุมฉุกเฉินมาใหม่อีกแผงหนึ่ง แล้วกิน 2 เม็ดภายในครั้งเดียว
✅ ตรวจสอบข้อมูลโดย แหล่งข้อมูล |
มีอะไรกันหลายครั้งแล้วกินยาคุมฉุกเฉิน
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.apacode Inc.
