ในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงที่กล่าวว่า ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว หมายความว่าอย่างไร

ในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงที่กล่าวว่า ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว  หมายความว่าอย่างไร

 > พระราชประวัติ 
 > พระราชบิดาแห่งอักษรไทย
    .... แบบหนังสือไทย 
    .... กำเนิดแบบอักษรไทย 
    .... ทรงเห็นการณ์ไกล 
    .... วรรณคดีอันทรงคุณค่า 
    .... เรื่องราวในวรรณคดี 
 > พระเกียรติคุณแผ่ไพศาล 
 > ธรรมะในศิลาจารึก 
 > ปกิณกะ
 > สัตยาธิษฐาน 

 > บรรณานุกรม 
 > คณะผู้จัดทำ 

 > หน้าแรก 

ในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงที่กล่าวว่า ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว  หมายความว่าอย่างไร
ในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงที่กล่าวว่า ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว  หมายความว่าอย่างไร
วรรณคดีอันทรงคุณค่า

          ศิลาจารึกจัดว่าเป็นวรรณคดีที่สำคัญประเภทหนึ่ง ที่มีประโยชน์ในด้านการศึกษาเรื่องราวทางประวัติศาสตร์โบราณคดี ตลอดจนวิชาอักษรศาสตร์ วัฒนธรรม และอื่นๆ   ศิลาจารึกที่มีผู้นำมาเป็นหลักฐานหลักได้ มีทั้งสิ้น ๒๘ หลัก  และคงไม่มีผู้ใดปฏิเสธหากจะกล่าวว่าศิลาจารึกหลักที่ ๑ ของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ที่เป็นต้นแบบแห่งอักษรไทยนั้น จะจัดเข้าเป็นผลงานที่ทรงคุณค่าอย่างยิ่งทางด้านวรรณกรรม เป็นวรรณคดีชิ้นแรกของสุโขทัย เท่าที่เราจะสามารถหาหลักฐานทางประวัติศาสตร์มายืนยันได้     ในที่นี้เราจะกล่าวถึงแต่เฉพาะศิลาจารึกหลักที่ ๑ ในด้านความมีคุณค่าทางวรรณคดีเท่านั้น 

          สิ่งที่ทำให้เราเห็นว่าเป็นวรรณคดี คือ

  • ใช้คำกะทัดรัด สละสลวย   เช่น
              -  กูไปตีหนังวังช้าง    (ไปคล้องช้าง) 
              -  บ่เข้าผู้ลักมักผู้ซ่อน    (ไม่เข้ากับคนผิด) 
     
  • เน้นคำได้กระชับ เช่น
              -  เจ็บท้องข้องใจ
              -  ได้ข้าเสือกข้าเสือ หัวพุ่งหัวรบก็ดี บ่ฆ่าบ่ตี  
              -  พ่อขุนรามคำแหงนั้นหาเป็นท้าวเป็นพระยาแก่ไทยทั้งหลาย หาเป็นครูอาจารย์สั่งสอนไทยทั้งหลาย ให้รู้บุญรู้แท้
                 แต่คนอันมีเมืองไทยด้วยรู้หลวก ด้วยแกล้วด้วยหาญ ด้วยแคะด้วยแรง หาคนจักเสมอมิได้
     
  • มีโวหารเปรียบเทียบได้ดี ทำให้เกิดภาพพจน์และมีจินตนาการ เช่น
              -  เมืองสุโขทัยนี้ดี ในน้ำมีปลาในนามีเข้า 
              -  น้ำตระพังโพยสีใสกินดีดั่งกินน้ำโขงเมื่อแล้ง 
              -  มีพระอัฎฐารศอันหนึ่งลุกยืน    (กล่าวถึงพระพุทธรูปยืน)
     
  • มีคำสัมผัส คล้องจอง
              -  ไพร่ฟ้าหน้าใส
              -  เพื่อนจูงวัวไปค้าขี่ม้าไปขาย

          จะเห็นว่าภาษาของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชนั้น อ่านแล้วได้อรรถรสของถ้อยคำ เป็นภาษาไทยแท้ที่เขียนเป็นความสั้นๆ แต่ได้ใจความที่ลึกซึ้ง กินใจ ทำให้เกิดจินตนาการของผู้อ่านได้กว้างไกล เช่นท่อนหนึ่งบนศิลาจารึก กล่าวว่า  

"... เมื่อชั่วพ่อขุนรามคำแหง เมืองสุโขทัยนี้ดี ในน้ำมีปลาในนามีข้าว เจ้าเมืองบ่เอาจกอบในไพร่ลู่ทาง  เพื่อนจูงวัวไปค้า ขี่ม้าไปขาย ใครจักใคร่ค้าช้างค้า ใครจักใคร่ค้าม้าค้า..."  

          นับเป็นวรรณคดีชิ้นที่ ๑ ที่สำคัญยิ่งในบรรดาวรรณคดีสุโขทัยทั้งหลายที่มีปรากฏให้เราเห็นในปัจจุบัน  

 
 

ธนกร ช่อไม้ทอง : เรียบเรียง 
  
 

          ������աóվԾҷ��������ҧ��ɮ� �������١����١�ع �������������Ҫ�ѧ ��������蹡�д�觷��ҡ��еپ���Ҫ�ѧ ��͢ع������˧����Ҫ��Ъ��Ф�������¾��ͧ���ͧ �����ɮ�����������Ӻҡ �ҧ��á���ռ��Ѵ�Թ�óվԾҷ��Шӵ�������繨�ԧ����صԸ�������ش ���Ѵ�Թ��������繵��᷹�����ҡ�ѵ����е�ͧ����ѡ������Ш�㨴������ �ҡ���ս��������Թ�� �еѴ�Թ����������� ����ա�����͡����ѡ�ѡ���ѧ �Թ�Թ�ҷ�Ҵ�Թ��㹡�þԨ�óҤ�� ������Ѻ��͹������´աѺ���Ǣͧ�Թ�ͧ�ͧ�����蹴���


          �ѧ��Ѵ��⢷�� �繷�����ҳҨѡ��á�ͧ���ҵ�������͡��� 700 �շ���ҹ�� ����� "��⢷��" �Ҩҡ���ͧ�Ӥ�� "�آ+�ط��" �դ���������� "�����س��觤����آ " ����ѵԢͧ��⢷�����������ҳ  �.�. 1800 ����;������չ�ǹӶ� ��кԴ���觾�͢ع�����ͧ�黡��ͧ��⢷�«���ѧ�繻�����Ҫ�ͧ��������鹵�͢����Ҵ�ŭ�Ӿ������ǧ�ҡ�ҳҨѡâ�� ����;������չ�ǹӶ���鹾�Ъ����͢ع�ҧ��ҧ�����о�͢ع�����ͧ������ͧ�Ҵ���ִ���ͧ�׹������ҧ���ͧ��⢷�¢�����Ҫ�ҹ� ����Ҿ�͢ع�ҧ��ҧ������ʴ稢�鹤�ͧ�Ҫ����зç��й����� ��͢ع����Թ��ҷԵ�� 

          ����¾�͢ع������˧����Ҫ �������ͧ��������ͧ��͢ع����Թ��ҷԵ�� �ҳҨѡ���⢷��������͡仡��ҧ��ҧ��ͺ�����������㹻Ѩ�غѹ��ͺ��� ��ҹ���ͧ��ԭ����˹�ҷء��ҹ��駴�ҹ��û���ͧ ��þҳԪ�� ������ ��ʹ� �����Ż�Ѳ��������ླ� ��ѡ�ҹ�Ӥѭ��������Һ����ͧ���ͧ��⢷���ҡ��� ��� ���Ҩ��֡����͢ع������˧����Ҫ�ô���������֡�ѡ������������ �.�. 1826

          ����Ҩ��֡����Ƕ֧������ԭ������ͧ�ͧ�ҳҨѡ���⢷������¾�͢ع������˧����Ҫ������ҳ�ࢵ���ҧ��ҧ ����˹�ͨô���ͧ��� ��ҹ �����ǧ��кҧ �����ô�����ո����Ҫ ��ȵ��ѹ�͡�ô���ͧ���§�ѹ��� ��з�ȵ��ѹ���ô���ͧ˧��Ǵ� ��û���ͧ��ҹ���ͧ���к���ͻ���ͧ�١ ��ЪҪ��դ���������� ���Է�������Ҿ�ѧ�Ө��֡������ "..����ͪ��Ǿ�͢ع������˧ ���ͧ��⢷�¹��� 㹹���ջ�� 㹹��բ��� ������ͧ����Ҩ�ͺ ���� �ٷ�ҧ���͹�٧���令�Ң�����仢�� �èѡ����Ҫ�ҧ ��� �èѡ�������� ��� �èѡ�������͹��ҷͧ ��� �����˹���ʅ"

          ����¹�鹪����⢷�»�Сͺ�Ҫվ��ҹ�ɵá��� ���ա�����ҧ���͹����Ѻ�ѡ�������������˹����� ���¡��� "�ӹ������ǧ" ��⢷�������ͧ�ٹ���ä����С�ü�Ե����ͧ���ª��������¡��� "����ͧ�ѧ��š" �觢���ѧ��ҧ����� �� ������� �Թⴹ���� ��к������� �͡�ҡ����ѧ�繡�ä���Թ��Ҩҡ����Ȩչ �� ���ª����м����� ���͢��㹻���������令�Ң���š����¹�Ѻ��ҧ����ȴ���
         ��ѡ�ҹ����з�͹�����繶֧������ԭ�ҧ��Ż�Ѳ������ͧ��⢷�� �������ѵԷҧʶһѵ¡��� ������Ѻ��ú�óТ�����ط�ҹ����ѵ���ʵ����⢷�� �ط�ҹ����ѵ���ʵ��
����Ѫ����� ������Ѻ��äѴ���͡�ҡͧ�����֡���Է����ʵ������Ѳ���������˻�ЪҪҵ�������ô��š㹻վط��ѡ�Ҫ 2534

          ����ҳ �.�. 1890 ��ا�����ظ�����ӹҨ�ҡ�����С������ٹ���ҧ��觡�û���᷹ͧ��⢷�� ����⢷�¡��ѧ�վ����ҡ�ѵ���컡��ͧ�Դ��͡ѹ���ա 2 ���ͧ��֧����Ҫǧ����⢷����������ҡѺ�ҳҨѡá�ا�����ظ�� ����͡�ا�����ظ����������Ҥ��駷�� 2 ��кҷ���稾�оط��ʹ��Ҩ����š����Ҫ��觡�ا�ѵ���Թ����ô��������ͧ��⢷�·���ҹ�ҹ� (��ҹ���˹�) ���������� ��觡��� �ѧ��Ѵ��⢷��㹻Ѩ�غѹ �ç���¼�餹�ҡ��⢷�� ������ͧ����ҧ��觵��ѹ�͡�ͧ�����������;.�. 2336 ����ҧ�ҡ���ͧ��⢷�·�����Ҫ�ҹ� 12 �������� ����Ҫ����㹤��駹����������� ���ͧ��⢷�������ͧ���� ����ռ�餹�ͨе������ѡ�����鹨ҡ����ء�ҹ�ͧ������Т���֡��� ���

          ������ѹ��� 1 ����¹ �.�. 2475 �ҧ�Ҫ���������¹��������͸ҹ��� �������⢷�¸ҹ� ��鹡Ѻ�ѧ��Ѵ���ä�š ���֧�.�. 2482 ��¡�������⢷�¸ҹ� ����� �ѧ��Ѵ��⢷�� ���������

         ��⢷�� �繴Թᴹ��觤����ç�Ӷ֧ʹյ�����觤����Ҥ����㨢ͧ���·�駪ҵ� ����Ӥѭ���е�ͧ���֡�֧����

          -   ���Ҫ�ҹ�����á�ͧ��������ҳ�ࢵ���ҧ�˭����ŷ���ش

          -  �繴Թᴹ�ͧ�����ҡ�ѵ��������Ҫ���ͧ���á�ͧ����� ��� ��͢ع������˧����Ҫ

          -  �����觡��Դ�������� �����ó��������á�ͧ�¤�� "�����Ծ����ǧ"

         -  ���ؤ�á������դ�������ѹ��ҧ�Ҫ����աѺ��ҧ�����

         -  �����觡��Դ��Ż�Ѳ�������������������ؤ�ͧ�ͧ��Ż���

         -  �����觡��Դ�ҹ�ص��ˡ�������ͧ��鹴Թ�ҷ���ժ������§ ��� "����ͧ�����ѧ��š"