Share:
Endometriosis หรือเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ คือภาวะที่เยื่อบุผนังมดลูกเจริญภายนอกมดลูก ทำให้เกิดเยื่อบุหนาที่สลายตัวกลายเป็นเลือดประจำเดือนไปเรื่อย ๆ จนร่างกายขับออกมาได้ไม่หมด ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดท้องน้อยอย่างรุนแรง โดยเฉพาะในช่วงที่มีรอบเดือน รวมทั้งอาจส่งผลให้เกิดภาวะมีบุตรยากตามมา เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่มักเกิดขึ้นบริเวณรังไข่ ท่อนำไข่ เนื้อเยื่อที่ยึดมดลูก หรือรอบ ๆ มดลูก และมีโอกาสเกิดขึ้นบริเวณลำไส้ตรง กระเพาะปัสสาวะ ปากมดลูก หรือช่องคลอดได้เช่นกัน
หรือแม้แต่ส่วนอื่นของร่างกายที่พบได้น้อย เช่น ผิวหนัง ปอด สมอง เป็นต้น อาการของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis จะมีอาการของโรคแตกต่างกันไป พบได้ตั้งแต่ระดับไม่รุนแรงไปจนถึงขั้นรุนแรง อย่างไรก็ตาม ความรุนแรงของอาการไม่ใช่ตัวบ่งบอกความรุนแรงของโรคเสมอไป บางรายเป็นน้อยแต่อาจมีอาการปวดรุนแรง ในขณะที่บางรายเป็นหนักแต่ไม่รู้สึกปวดหรือปวดเพียงเล็กน้อย อาการของ Endometriosis ที่สังเกตได้โดยทั่วไปมีดังต่อไปนี้
สาเหตุของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุของภาวะ Endometriosis ที่ชัดเจน แต่มีการตั้งข้อสันนิษฐานบางประการและเชื่อว่ามีปัจจัยหลายอย่างที่อาจทำให้เกิดภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ได้ ดังนี้
นอกจากนี้ ผู้ที่มีภาวะต่อไปนี้อาจเสี่ยงเกิดภาวะ Endometriosis ได้มากกว่าคนทั่วไป
การวินิจฉัยเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis จะมีอาการคล้ายกับโรคอื่น เช่น ซีสต์ในรังไข่ ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ เป็นต้น แพทย์จึงต้องตรวจอย่างละเอียด โดยจะซักอาการและประวัติการรักษาของผู้ป่วยและบุคคลในครอบครัว รวมทั้งตรวจเพิ่มเติมด้วยวิธีอื่น ๆ ดังนี้
การรักษาเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis ที่มีอาการไม่รุนแรงหรือไม่มีปัญหามีลูกยากอาจไม่ต้องเข้ารับการรักษา โดยเฉลี่ยแล้วผู้ป่วยจำนวน 3 ใน 10 ราย จะหายดีได้เอง อย่างไรก็ตาม หากอาการไม่ดีขึ้นหรือเกิดปัญหามีลูกยาก แพทย์จะเลือกใช้วิธีรักษาโดยพิจารณาจากระดับความรุนแรงของอาการและความต้องการมีลูกของผู้ป่วย ดังนี้
นอกจากนี้ ผู้ป่วยภาวะนี้ควรดูแลตัวเองควบคู่ไปด้วย โดยรับประทานยาแก้ปวดตามแพทย์สั่งเพื่อบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รวมทั้งอาบน้ำอุ่นหรือหมั่นประคบถุงน้ำร้อนเพื่อลดอาการปวดบีบที่ท้องและช่วยให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานคลายตัวมากขึ้น ภาวะแทรกซ้อนจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis เสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ดังนี้
นอกจากนี้ งานวิจัยบางชิ้นชี้ให้เห็นว่าผู้ป่วยโรคนี้อาจเกิดปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ได้ เช่น มะเร็งเต้านม อาการเหนื่อยล้าเรื้อรัง ไฮโปไทรอยด์ โรคพุ่มพวง โรคหืด เป็นต้น การป้องกันเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ภาวะ Endometriosis เป็นปัญหาสุขภาพที่ไม่มีวิธีป้องกัน เนื่องจากยังไม่ทราบสาเหตุของการเกิดภาวะนี้อย่างแน่ชัด แต่มีงานวิจัยบางชิ้นชี้ให้เห็นว่าการใช้ยาคุมกำเนิด การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และการตั้งครรภ์ตั้งแต่อายุยังน้อยมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่และช่วยลดความรุนแรงของอาการเมื่อเกิดภาวะนี้ขึ้น นอกจากนี้ การดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงก็อาจช่วยลดโอกาสในการเกิดภาวะนี้ เช่น รับประทานอาหารครบถ้วนตามหลักโภชนาการ รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน งดดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เป็นต้น เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เป็นยังไงผู้ที่มีเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่มีอาการอย่างไร
อาการหลัก ๆ ของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ คืออาการปวดท้องน้อยบริเวณอุ้งเชิงกรานช่วงมีประจำเดือน โดย จะมีอาการปวดเกร็งเกิดขึ้นในช่วงมีประจำเดือน ในหลายรายมีอาการหนัก และอาการปวดอาจเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ในแต่ละรอบประจำเดือน
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่มีโอกาสเป็นมะเร็งไหมได้มีการศึกษาพบว่าภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เพิ่มโอกาสในการเกิดมะเร็งรังไข่ชนิดเยื่อบุผิว(Epithelial ovarian cancer)มากขึ้น (Clear cell 3 เท่า, Endometrioid and low grade serous type 2 เท่า)(57)โดยหากแยกตามกลุ่มอายุ โอกาสในการเกิดมะเร็งในผู้ป่วยก่อนหมดประจำเดือน 1% , ในผู้ป่วยหลังหมดประจำเดือน เป็น 1-2.5%(58)จะ ...
เยื่อบุโพรงมดลูกเป็นยังไงเชื่อว่าหลายๆคนคงทราบว่าเยื่อบุโพรงมดลูกคือส่วนที่บุอยู่ภายในมดลูก ซึ่งทำหน้าที่สร้างประจำเดือนในแต่ละรอบเดือน ถ้าหากเราเปรียบเทียบมดลูกเป็นเหมือนห้องเล็กๆห้องหนึ่ง ผนังหรือกล้ามเนื้อมดลูกก็เปรียบได้กับกำแพงโดยรอบห้อง โพรงมดลูกก็คือพื้นที่ใช้สอยภายในห้อง ส่วนเยื่อบุโพรงมดลูกก็เปรียบเสมือนสีที่ทาฉาบผนังห้อง ซึ่งสามารถ ...
เยื้อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่อันตรายไหมแม้ว่า… ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่จะไม่เป็นอันตรายถึงชีวิต แต่การปวดเรื้อรังร่วมกับความผิดปกติที่เกิดขึ้นเมื่อมีประจำเดือนในแต่ละรอบเดือนก็ส่งผลกระทบกับคุณภาพชีวิตของผู้หญิง และหากปล่อยไว้ก็อาจลุกลาม จึงควรเข้ารับการตรวจและรักษาให้หายจะดีกว่า สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์สุขภาพผู้หญิง
|