ศาสนธรรม : พรหมวิหาร ๔ พรหมวิหาร แปลว่า ธรรมอันเป็นที่อยู่ของพรหม คำว่า พรหม แปลว่า ประเสริฐ เป็นอันได้ความว่าคุณธรรมทั้ง ๔ ประการนี้ เป็นคุณธรรมที่ทำให้ผู้ประพฤติปฏิบัติให้เป็นผู้ประเสริฐ สันนิษฐานได้โดยปริยายว่าพ่อขุนรามคำแหงมหาราชนั้น พระองค์ทรงไว้ซึ่งพรหมวิหาร ๔ ตลอดเวลา ดังจะยกตัวอย่างประกอบพอสมควร ๑. เมตตา (๑) "เจ้าเมืองบ่เอาจกอบในไพร่............." ๒. กรุณา (๓) "ไพร่ฟ้าลูกเจ้าลูกขุน ผิแลผิดแผกแสกว้างกัน สวนดูแท้แล้จึงแล่งความแก่ข้าด้วยซื่อ............." ๓. มุทิตา (๕) "เมื่อชั่วพ่อขุนรามคำแหง เมืองสุโขทัยนี้ดี ในน้ำมีปลา ในนามีเข้า เจ้าเมืองบ่เอาจกอบในไพร่............." ๔. อุเบกขา (๗) "ไพร่ฟ้าลูกเจ้าลูกขุน ผิแลผิดแผกแสกว้างกัน สวนดูแท้แล้จึงแล่งความแก่ข้าด้วยซื่อ บ่เข้าผู้ลักมักผู้ซ่อน เห็นเข้าท่านบ่ใคร่พิน เห็นสินท่านบ่ใคร่เดือด" ********* ������աóվԾҷ��������ҧ��ɮ� �������١����١�ع �������������Ҫ�ѧ ��������蹡�д�觷��ҡ��еپ���Ҫ�ѧ ��͢ع������˧����Ҫ��Ъ��Ф�������¾��ͧ���ͧ �����ɮ�����������Ӻҡ �ҧ��á���ռ��Ѵ�Թ�óվԾҷ��Шӵ�������繨�ԧ����صԸ�������ش ���Ѵ�Թ��������繵��᷹�����ҡ�ѵ����е�ͧ����ѡ������Ш�㨴������ �ҡ���ս��������Թ�� �еѴ�Թ����������� ����ա�����͡����ѡ�ѡ���ѧ �Թ�Թ�ҷ�Ҵ�Թ��㹡�þԨ�óҤ�� ������Ѻ��������´աѺ���Ǣͧ�Թ�ͧ�ͧ�����蹴��� อาณาเขตของเมืองสุโขทัยกว้างขวาง เพราะสามารถปราบข้าศึกได้มาก ทางด้านตะวันออกมีพื้นที่ถึงเมืองสระหลวง เมืองสองแคว เมืองลุม เมืองจาบาย ทางทิศใต้ที่จังหวัดกำแพงเพชร นครสวรรค์ พิจิตร สุพรรณบุรี ราชบุรี เพชรบุรี ถึงนครศรีธรรมราชและชายฝั่งทะเล ทางด้านตะวันตกจะอยู่ถึงเมืองหงสาวดี ทิศเหนือจะอยู่ถึงจังหวัดน่าน หลวงพระบาง พ่อขุนรามคำแหงปกครองและดูแลเมืองเหล่านี้อย่างดี ด้วยความเป็นธรรมมาโดยตลอดหมากส้มหมากหวานหมายถึงอะไร(จารึกวัดศรีชุม 1/51) 51 หมากส้ม หมายถึง ผลไม้รสเปรี้ยว หมากหวาน หมายถึงผลไม้รสหวาน
เกลื่อนเข้าแปลว่าอะไรเกลื่อนเข้า
หมายถึง เคลื่อนเข้ามา ขึ้นชื่อ หมายถึง ตั้งชื่อ ขึ้นใหญ่ หมายถึง เจริญเติบโต เข้า หมายถึง ข้าว ขวบปี
ผิดแผกแสกว้างกันหมายถึงอะไร44. ยอร์ช เซเดส์ : “ไพร่ฟ้าข้าไทย” = ประชาชนพลเมือง บริพารลูกเจ้าลูกขุน 45. ยอร์ช เซเดส์ : “ผิดแผกแสกว้างกัน” = ผิดใจแตกแยกกัน เป็นความกัน 46. ยอร์ช เซเดส์ : “สวนดูแท้แล” = สอบสวนดูแน่แล้ว 47. ยอร์ช เซเดส์ : “จึงแล่งคงามแก่ขาด้วยซื่อ” = ตัดสินความแก่เขาทั้งสองโดยยุติธรรม
พ่อเชื้อ แปลว่าอะไร(6) พ่อเชื้อ คำนี้น่าจะหมายถึงพ่อตัวผู้ล่วงลับไปแล้ว ดร. ประเสริฐ ณ นคร ได้ให้คำอธิบายไว้อย่างน่าสนใจยิ่งว่า พ่อเชื้อเสื้อดำ เป็นคำเดียวกัน ในวรรคต่อไป ใช้สั้น ๆ ว่า พ่อเชื้อ เท่านั้น เชื้อกับเสื้อเป็นคำเดียวกัน ไทยโบราณหมายถึง ผีบรรพบุรุษ
|