การสร้างรูปเรขาคณิต from พัน พัน • รปู สามเหลี่ยมทกุ รปู จะมมี มุ แหลมอยา่ งนอ้ ย 2 มมุ 3. รปู สามเหลี่ยมทม่ี มี มุ ปา้ น 1 มมุ เรยี กวา่ รปู สามเหลย่ี มมุมปา้ น • รปู สามเหล่ยี มมมุ ฉาก จะมมี ุมฉากเพยี ง 1 มุม สงั เกตไดว้ า่ รูปสามเหลี่ยมทกุ รปู จะมีมมุ แหลมอย่างน้อย 2 มมุ จากนั้นรว่ มกนั ท�ำ กิจกรรมหนา้ 8 แล้วท�ำ แบบฝึกหดั 6.2 | 7สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ก อ 6) L ง P K 2 ขอ้ ความต่อไปนีถ้ ูกหรอื ผดิ ถา้ ผิด ผดิ เพราะเหตุใด แบบฝึกหัด 6.2 8 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 8 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ ือครู รายวิชาพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 6 | รปู สามเหล่ยี ม 4. การสอนการจำ�แนกชนิดของรูปสามเหลย่ี มโดยพิจารณาจาก หนังสือเรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 หมายเหตุ กจิ กรรมส�ำ รวจความยาวของดา้ นของรปู สามเหลย่ี ม Eข • รูปสามเหลยี่ มหนา้ จ่วั เปน็ รปู สามเหลยี่ มทีม่ ดี ้าน U C • รูปสามเหลยี่ มด้านไม่เทา่ เป็นรปู สามเหล่ยี มท่ีมดี ้าน กลุม่ 1 รปู สามเหลีย่ มทีม่ ดี า้ นทุกดา้ นยาวเทา่ กนั ได้แก ่ DEB และ อมส การจาำ แนกชนดิ ของรปู สามเหล่ียม นอกจากพิจารณาจากขนาดของมุมแลว้ ยงั อาจพิจารณาไดจ้ าก 1. รปู สามเหลี่ยมที่มดี า้ นทุกด้านยาวเทา่ กนั เรียกว่า รูปสามเหล่ียมด้านเทา่ 2. รูปสามเหล่ยี มที่มีด้านยาวเท่ากนั 2 ดา้ น เรยี กวา่ รูปสามเหล่ียมหน้าจ่ัว 3. รูปสามเหลี่ยมที่มดี ้านแต่ละดา้ นยาวไม่เท่ากนั เรียกวา่ รปู สามเหลยี่ มดา้ นไมเ่ ทา่ 10 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 9 คู่มือครู รายวชิ าพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 6 | รูปสามเหล่ยี ม หนังสือเรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 หนังสือเรียนรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 ปฏิบัตกิ จิ กรรม W เฉลยหนา้ 11 U E รูป 1 G X รปู 2 R T 2 อ จ ส ฟ ก 1) รปู ใดบา้ งเปน็ รปู สามเหลย่ี มด้านเท่า เพราะเหตใุ ด 2 วัดขนาดของมมุ ของรปู สามเหลีย่ มในขอ้ 1 แล้วตอบคาำ ถาม | 11สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 6 | รปู สามเหลย่ี ม รปู สามเหล่ยี มหนา้ จวั่ มดี า้ นยาวเท่ากนั 2 ดา้ น รูปสามเหลย่ี มด้านไมเ่ ทา่ มีดา้ นแตล่ ะด้านยาวไมเ่ ทา่ กนั แบบฝึกหัด 6.3 ตรวจสอบความเข้าใจ จากรปู ทก่ี ำาหนด มรี ูปสามเหลี่ยมท้งั หมดกี่รปู พร้อมระบชุ นดิ ของรูปสามเหลย่ี ม และเหตผุ ล 120 ำ F ส่ิงทไ่ี ด้เรยี นรู้ การจาำ แนกชนดิ ของรปู สามเหลี่ยม พจิ ารณาจากสิง่ ใดไดบ้ ้าง จากสิง่ ทใ่ี ช้พิจารณา 12 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนังสือเรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 เฉลยหน้า 12 HQF เปน็ รปู สามเหล่ียมมมุ ฉาก เพราะมีมมุ ฉาก 1 มุม คอื HQ^F ส่งิ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 11 คู่มอื ครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 6 | รปู สามเหลย่ี ม 16.12 กสา่วรนอต่าา่ นง กๆาขรอเขงียรนปู จสำ�านมวเหนลน่ียับมที่มากกว่า 100,000 จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ หนังสือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 ส่ือการเรียนรู้ ฐาน มมุ ท่ีฐาน มุมยอด และดา้ นประกอบมมุ ยอด 1. กระดาษทตี่ ดั เปน็ รูปสามเหลีย่ มชนิดตา่ ง ๆ เม่ือกำาหนดด้านใดดา้ นหน่ึงเป็น ฐาน ของรูปสามเหลีย่ ม • ฐาน มมุ ที่ฐาน มุมยอด และดา้ นประกอบมมุ ยอด C ฐาน B AC และ AB เป็นดา้ นประกอบมุมยอด ระบุฐาน มมุ ท่ีฐาน มุมยอด หรอื ด้านประกอบมมุ ยอด 1 กำาหนด งล เป็นฐาน 2 กาำ หนด OM^N และ O^NM เป็นมมุ ทฐ่ี าน ต MO งล N V P RE SK 5 กาำ หนด พ^กอ และ กพ^อ เปน็ มมุ ท่ฐี าน 6 กำาหนด ว^บน เป็นมุมทีฐ่ าน 2ก และ นบ เปน็ ด้านประกอบมมุ ยอด อบ วน พ 14 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 12 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครู รายวชิ าพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 6 | รปู สามเหล่ยี ม หนังสือเรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 เฉลยหน้า 14 1 งตล ถ้า งล เป็นฐาน จะมี ต^งล และ ต^ลง เป็นมุมทฐ่ี าน ง^ตล เปน็ มมุ ยอด 2 MON ถ้า OM^N และ O^NM เป็นมุมทีฐ่ าน จะมี MN เป็นฐาน M^ON เป็นมมุ ยอด 3 RVE ถ้า E^RV เปน็ มมุ ยอด จะมี VE เป็นฐาน R^EV และ R^VE เป็นมมุ ทฐ่ี าน 4 PSK ถ้า PS และ SK เป็นด้านประกอบมมุ ยอด จะมี PK เป็นฐาน 5 กอพ ถ้า พ^กอ และ กพ^อ เปน็ มุมที่ฐาน จะมี กพ เป็นฐาน ก^อพ เป็นมมุ ยอด 6 วบน ถา้ ว^บน เป็นมุมทฐี่ าน และ นบ เปน็ ดา้ นประกอบมมุ ยอด จะมี วบ เป็นฐาน 2. หนา้ 15 เปน็ การแนะน�ำ เพม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั ฐาน หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 Z เชน่ XYZ เปน็ รูปสามเหลี่ยมหนา้ จัว่ XZ และ YZ เป็นด้านประกอบมุมยอด ในรูปสามเหลีย่ มมมุ ฉาก ด้านทปี่ ระกอบกันเปน็ มมุ ฉาก เรยี กว่า ด้านประกอบมมุ ฉาก M เช่น MON เปน็ รปู สามเหลีย่ มมมุ ฉาก N O ม ี MN และ NO เป็นด้านประกอบมุมฉาก ระบสุ ่วนตา่ ง ๆ ของรูปสามเหลยี่ ม 1C B 2R A P D 3 S ME | 15สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 13 คู่มือครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 6 | รปู สามเหลี่ยม หนงั สือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 เฉลยหน้า 15 1 CBA เปน็ รปู สามเหลยี่ มมมุ ฉาก มี CB และ AB เป็นดา้ นประกอบมุมฉาก 2 RDP เปน็ รปู สามเหล่ียมหนา้ จวั่ มี RP เป็นฐาน D^RP และ D^PR เป็นมุมทฐี่ าน 3 NST เปน็ รปู สามเหลย่ี มหนา้ จ่วั มี NT เป็นฐาน S^NT และ S^TN เปน็ มมุ ท่ีฐาน 4 MEW เป็นรูปสามเหลีย่ มหน้าจั่ว มี MW เป็นฐาน EM^W และ EW^M เปน็ มมุ ทฐ่ี าน 3. ครแู นะนำ�สว่ นสูง และความสงู ของรูปสามเหลี่ยม หนังสือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6่สวน ูสง TPS ฐาน ค อคล ม ี อค เปน็ ฐาน Z สว่ นสงู XYZ มี XY เป็นฐาน และ ZW เปน็ ส่วนสงู Y ฐาน XW 16 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ ือครู รายวิชาพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 6 | รูปสามเหลี่ยม หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 หนังสอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 A ในรปู สามเหล่ยี มมมุ ฉาก ถ้าดา้ นประกอบมมุ ฉากด้านหนึ่งเปน็ ฐาน ด้านประกอบมมุ ฉาก ABC ถา้ CB เป็นฐาน C^AB เปน็ มมุ ยอด และ AF เป็นส่วนสงู GK ถา้ BK เป็นฐาน B^GK เปน็ มุมยอด และ GH เป็นส่วนสูง K หาความสูงของรปู สามเหลย่ี ม ป 3.1 เซนตเิ มตร ฐาน 3.6 เซนตเิ มตร PO M ร N 3 D4 ก แบบฝึกหดั 6.5 | 17สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 18 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 4. การสอนมุมภายในของรูปสามเหลย่ี ม ครคู วรใหน้ ักเรียน หนงั สือเรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 1 32 11 33 22 3. สรา้ งมมุ ตรง โดยใหจ้ ุด A เป็นจุดยอดมมุ แล้วนำามมุ ทั้งสามมุม จากข้อ 2. มาวางเรียงต่อกัน 1 A ขนาดของมุม 3 มมุ รวมกนั ไดก้ ี่องศา เพราะเหตุใด 180 ำ เพราะเมื่อนำามุมทงั้ สามมุมมาวางเรยี งตอ่ กัน กระดาษจดุ | 19สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 15 คูม่ อื ครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 6 | รูปสามเหล่ียม 6. เพอ่ื ตรวจสอบความเขา้ ใจและสรปุ ความรทู้ ไ่ี ด้ จากรูป หาขนาดของ C^ A 60 ำ 30 ำ B C^ = 180 – 90 องศา ตอบ ๙๐ องศา หาขนาดของมุมทไ่ี มไ่ ดร้ ะบุ 1น 2 P3 ข 85 ำ มG 120 ำ บ 5 ด ^ด มีขนาด 40 ำ 6 116 ำ B 20 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 7.7 ซCม. 4.5 ซม. 35 ำ 3 ซม. F 2 ซม. E 1 บAอDก ฐเาปน็น ฐ มามุนท Aี่ฐา^DนF แมลุมะย อFดA^ D แลเปะดน็ ้ามนุมปทรี่ฐะากนอ บAม^FุมDยอเปด็น มุมยอด AF และ DF เปน็ ด้านประกอบมมุ ยอด มีขนาดมมุ ละ 35 ำ ส่งิ ทีไ่ ด้เรยี นรู้ ข้อความตอ่ ไปนถ้ี ูกหรือผิด ถา้ ผิด ผิดเพราะเหตุใด พรอ้ มเขยี นรูปครา่ ว ๆ ประกอบการอธิบาย 2 BTS ทม่ี ี BS และ TS เปน็ ด้านประกอบมุมยอด จะม ี BT เปน็ ฐาน 3 ส่วนสูง เปน็ สว่ นของเสน้ ตรงทลี่ ากจากจุดยอดมุมของมมุ ยอด มายังฐานของรปู สามเหล่ียม 4 รูปสามเหลีย่ มทีม่ ุมที่ฐานมีขนาด 30 ำ และ 70 ำ มมุ ยอดจะเป็นมมุ ฉาก 5 รปู สามเหล่ยี มมุมฉาก ถ้าด้านตรงขา้ มมมุ ฉากเป็นฐาน ดา้ นประกอบมุมฉาก | 21สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คูม่ อื ครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 6 | รูปสามเหลี่ยม หนงั สือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 เฉลยหนา้ 21 ส่ิงท่ไี ดเ้ รียนรู้ 1 ผดิ เพราะ ถ้า KMP มี KP เป็นฐาน ตวั อยา่ ง M 2 ถูก K ฐาน P ตัวอย่าง B 4 ผิด เพราะ ถ้ามุมท่ีฐานมขี นาด 30 ํ และ 70 ํ A ฐาน C 80 ํ 30 ํ ฐาน 70 ํ ก ค 5 ผิด เพราะ ถา้ ด้านตรงข้ามมมุ ฉากเป็นฐาน O ่สวน ูสง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 17 คู่มือครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 6 | รูปสามเหลยี่ ม 16.31 การอสร่านา้ งกรปูารสเาขมียเนหจล�ำ ี่ยนมวนนบั ทม่ี ากกวา่ 100,000 จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 การสรา้ งรูปสามเหลยี่ ม นกั เรยี นต้องมคี วามรเู้ ก่ียวกบั เขียนรูปคร่าว ๆ ควรเขยี นรปู คร่าวๆ กอ่ น 4 รปู สามเหล่ียมดา้ นไมเ่ ท่า POM ทีด่ า้ น OM ยาว 7 เซนติเมตร ดา้ น PO และดา้ น PM 2 แบบฝึกหัด 6.7 | 23สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 18 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่มู อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 6 | รปู สามเหลีย่ ม หนังสอื เรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 เฉลยหน้า 23 4 ตวั อยา่ ง เฉลยหน้า 23 หนงั สือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 1 ตวั อยา่ ง 5 ซม. 6 ซม. M 3.5 ซม. 4 ซม. 3 ซม.O A 7 ซม. L 6 ซม. M KLM เปน็ รูปสามเหลี่ยมด้านไมเ่ ทา่ 2 ตัวอยา่ ง F 3.5 ซม. B 3.5 ซม. G BFG เปน็ รูปสามเหลี่ยมดา้ นเทา่ 3 ตัวอยา่ ง U 5.5 ซม. 5.5 ซม. P 3.7 ซม. S PUS เป็นรูปสามเหล่ียมหนา้ จั่ว สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 19 ค่มู อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 6 | รูปสามเหล่ยี ม ขนั้ ที่ 3 เขียน ขค 6 ซม. 6 ซม. 40 ำ ข หนังสอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 สรา้ งรูปสามเหลีย่ มตามข้อกาำ หนด 1 BOX ทีม่ ีดา้ น BO ยาว 5 เซนติเมตร ดา้ น OX ยาว 4 เซนตเิ มตร และ XO^B 2 รปู สามเหลี่ยมทมี่ ี SK เป็นฐานยาว 4.2 เซนติเมตร HK เป็นด้านประกอบมมุ ยอด 3 รูปสามเหลย่ี มทีม่ ีดา้ นประกอบมมุ ยอดยาวดา้ นละ 4.5 เซนติเมตร และมมุ ยอดมขี นาด 105 ำ 4 รปู สามเหลยี่ มมุมฉากทม่ี ดี า้ นประกอบมมุ ฉากด้านหนึง่ ยาว 8 เซนตเิ มตร แบบฝกึ หดั 6.8 | 25สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 20 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่มู อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 6 | รูปสามเหล่ียม หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.6 หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 1 เฉลยหนา้ 25 เฉลยหน้า 25 4 ซม. C 115 ํ A BOX เป็นรปู สามเหล่ียมมุมปา้ น 2H 4 ตัวอยา่ ง N S 4.2 ซม. K HKS เปน็ รูปสามเหลย่ี มมุมแหลม สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 21 คมู่ อื ครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 6 | รปู สามเหลย่ี ม 3. การสอนการสร้างรูปสามเหลยี่ ม เม่ือกำ�หนดความยาว หนงั สือเรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 หมายเหตุ กิจกรรมหน้า 27 ข้อ 4 ครคู วรแนะนำ� เขยี นรปู คร่าว ๆ ข้ันที่ 2 ทจ่ี ุด U สรา้ ง S^UP ขนาด 70 ำ P 70 ำ 4 ซม. S ขน้ั ที่ 3 ทีจ่ ดุ S สร้าง U^SN ขนาด 55 ำ NP 4. เพ่ือตรวจสอบความเขา้ ใจและสรุปความรู้ทไี่ ด้ สรา้ งรูปสามเหลีย่ มตามขอ้ กำาหนด หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 พิจารณา การสร้าง TUS ทีม่ ี US เป็นฐานยาว 4 เซนตเิ มตร มมุ ท่ฐี านมขี นาด 70 ำ และ 55 ำ อยา่ ลมื เขยี นรปู ครา่ ว ๆ กอ่ น |