ฮอร์โมน อินซูลิน เป็นฮอร์โมนที่ผลิตจากตับอ่อนเพื่อใช้ในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ให้สูงเกินไป โดยอินซูลินทำหน้าที่ให้เซลล์ต่าง ๆ ดึงน้ำตาลในเลือดเข้าสู่เซลล์เพื่อเผาผลาญเป็นพลังงาน หากตับอ่อนผลิตอินซูลินน้อยกว่าความต้องการของร่างกาย จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงขึ้นและนำไปสู่การเป็นโรคเบาหวานได้ รวมถึงอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ของโรคเบาหวานด้วย ทั้งนี้ การฉีดอินซูลินทดแทนเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยเบาหวานไม่ให้สูงเกินไป โดยมักฉีดที่หน้าท้อง สะโพก ด้วยไซริงค์ ปากกาฉีดยา หรืออินซูลินปั๊ม (Insulin Pump) Show ฮอร์โมน อินซูลิน คืออะไรอินซูลิน คือ ฮอร์โมนชนิดหนึ่งที่ผลิตจากตับอ่อน มีหน้าที่หลักในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยอินซูลินจะกระตุ้นให้เซลล์ต่าง ๆ ดึงน้ำตาลในเลือดเข้าสู่เซลล์เพื่อเผาผลาญเปลี่ยนเป็นพลังงาน รวมถึงนำน้ำตาลส่วนเกินไปสะสมไว้ที่ตับในรูปแบบของไกลโคเจน (Glycogen) เพื่อเป็นเเหล่งพลังงานสำรอง ซึ่งผู้ป่วยเบาหวานที่ตับอ่อนมีความผิดปกติในการผลิตอินซูลิน จึงมีน้ำตาลในเลือดสูงและพัฒนาไปเป็นโรคเบาหวานได้ฮอร์โมน หากตับอ่อนผลิตอินซูลินได้ลดลง หรือน้อยกว่าความต้องการของร่างกาย การจัดการระดับน้ำตาลในเลือดอาจบกพร่อง และส่งผลให้มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นเรื่อย ๆ จนเมื่อมีค่าตั้งแต่ 126 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ขึ้นไป จะเรียกได้ว่า ถึงเกณฑ์ของโรคเบาหวาน ทั้งนี้ หากเป็นโรคเบาหวานแล้วเเต่ไม่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปลอดภัย จะเป็นการเพิ่มความเสี่ยงของกภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ เช่น โรคไต โรคหลอดเลือดสมอง เบาหวานขึ้นตา ระบบปลายประสาทเสื่อม หลอดเลือดตีบหรืออุดตัน แผลติดเชื้อเรื้อรัง ฮอร์โมน อินซูลินกับการรักษาโรคเบาหวานผู้ป่วยเบาหวานมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเนื่องจากตับอ่อนผลิตอินซูลินได้ลดลง วิธีหนึ่งที่ช่วยให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง หรือควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ให้สูงจนเกินไป คือ การฉีดฮอร์โมน อินซูลิน ทดแทนเข้าสู่ร่างกาย โดยทั่วไปเเล้ว ตำเเหน่งของร่างกายที่เเนะนำให้ฉีดฮอร์โมนอินซูลิน คือ ท้องแขนส่วนบน หน้าท้อง สะโพก หรือก้น โดยอาจเลือกใช้ได้ทั้งไซริงค์ ปากกาฉีดอินซูลิน หรืออินซูลินปั๊ม ฮอร์โมน อินซูลิน ชนิดต่าง ๆฮอร์โมน อินซูลินที่ใช้ฉีดในผู้ป่วยเบาหวานมีหลายชนิด โดยจำแนกตามคุณสมบัติความเร็วในการออกฤทธิ์ และระยะเวลาออกฤทธิ์ อาจแบ่งได้ดังนี้
ฮอร์โมน อินซูลิน ส่งผลข้างเคียงต่อสุขภาพอย่างไรบ้างเมื่อฉีดฮอร์โมน อินซูลิน อาจเกิดผลข้างเคียงได้ดังนี้
นอกจากนี้ ฮอร์โมน อินซูลินยังมีฤทธิ์ทำให้โพแทสเซียมที่อยู่ในกระเเสเลือดเข้าสู่เซลล์งมากขึ้น จึงอาจทำให้เกิดภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำได้ (Hypokalemia) ได้ โดยอาจมีอาการเป็นตะคริว กล้ามเนื้ออ่อนแรง ใจสั่น หัวใจเต้นผิดปกติ เเต่อย่างไรก็ตาม ภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำมักพบเมื่อใช้ยาอินซูลินฉีดเข้าทางเส้นเลือดดำ ซึ่งจะต้องเป็นการให้ยาอินซูลินในโรงพยาบาลอีกทั้งการฉีดอินซูลินร่วมกับการอดอาหาร หรือการออกกำลังกายหักโหม อาจทำให้ผู้ป่วยเบาหวานเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ทั้งนี้ อาการน้ำตาลในเลือดต่ำ ได้แก่ อารมณ์แปรปรวน รู้สึกอยากอาหารมากเป็นพิเศษ มือสั่น เวียนศีรษะ สับสน สายตาพร่าเบลอ หรือง่วงซึม ทั้งนี้ หากเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ผู้ป่วยควรรีบเเก้ไขอาการโดยการทานน้ำหวาน ลูกอม เพื่อบรรเทาอาการเฉพาะหน้าก่อน เเละควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุ ่เช่น การขับรถ ทำงานในที่สูง ฮอร์โมน อินซูลิน มีข้อควรระวังในการใช้อย่างไรฮอร์โมน อินซูลินแม้จะช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ให้สูงเกินปกติแต่มีข้อควรระวังในการฉีด ดังต่อไปนี้
การดูแลตัวเองด้วยวิธีอื่น ๆ เมื่อเป็นโรคเบาหวานนอกจากการฉีดฮอร์โมน อินซูลินแล้ว ผู้ป่วยเบาหวานควรดูแลสุขภาพด้วยวิธีการต่อไปนี้ เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ได้ตามเป้าหมาย
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด |