������������ѹ���ҧ�ѹ���آ Show วิชาชีวิตกบั สั งคมไทย (30000-1501) หน่วยที 6 หลกั ธรรมเพือพัฒนาคน พัฒนางาน และพัฒนาสั งคม ครูตะวัน ชัยรัต หนวยท่ี 6 หลักธรรมเพื่อพฒั นาชวี ิต หลกั ธรรมสําหรับชาวพุทธ ทพ่ี ระพทุ ธเจา ไดบ ัญญตั ิ ไวมหี ลายระดบั เพอ่ื ใหน ําไปประพฤตปิ ฏบิ ัติใหบ งั เกิด ความดงี าม เกดิ ความสงบสุขในการดาํ เนินชวี ติ ประจาํ วัน และในสังคมทีอ่ าศยั อยู ปญ หาตา งๆทเี่ กดิ ข้นึ ในสงั คม ปจจุบัน ลวนมาจากการท่บี คุ คลไมตั้งอยใู นธรรมนัน่ เอง ซึ่งหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา หากนําไปปฏบิ ัติยอ ม กอ ใหเ กิดประโยชนท งั้ ตนเอง บคุ คลรอบขางและหนวยงาน ท่รี บั ผดิ ชอบ ความหมายของหลักธรรม ธรรม หมายถึง คุณความดี ความจริง ความถูกตองเปนสิ่งจาํ เปนสําหรับชีวิตของทุกคน ชีวิตท่ีขาดธรรมเสียแลว ยอมเปนชีวิตท่ีขาดหลัก ในการดําเนินชีวิต หลักธรรม หมายถึง หลักคําสอนทางศาสนา ที่เปนความจริง เปนความดีงาม ความถูกตอง เมื่อ นําไปปฏิบัติแลวชวยใหเกิดความดีงามในชีวิต และ สังคม อยูรวมกันอยางปกติสุข หลักธรรมที่สําคัญทางพระพุทธศาสนา 1. อริยสัจ 4 แปลวา ความจริงอันประเสริฐ เปนหลักคาํ สอนที่สําคัญที่สุดของพระพุทธศาสนา เปนคําสอนท่ีชวยใหบุคคลรอดพนจากความทุกขเพื่อ สูนิพาน ไดแก 1) ทุกข หมายถึง สภาพที่ทนไดยากท้ัง รางกายและจิตใจ 2) สมุทัย หมายถึง เหตุที่ทาํ ใหเกิดทุกข ไดแก ตัณหา (ความอยาก) 3) นิโรธ หมายถึง ความดับทุกข ใหดับ ท่ีเหตุ 4) มรรค หมายถึง หนทางแหงการดับทุกข มีองค 8 ประกอบดวย * สัมมาทิฐิ คือ ความเห็นชอบ * สัมมาสังกัปปะ คือ ความดาํ ริชอบ * สัมมาวาจา คือ วาจาชอบ * สัมมากัมมันตะ คือ การงานชอบ * สัมมาอาชีวะ คือ การเลี้ยงชีพชอบ * สัมมาวายามะ คือ ความเพียรชอบ * สัมมาสติ คือ ความระลึกชอบ * สัมมาสมาธิ คือ ความตั้งใจชอบ 2. ไตรลักษณ แปลวา ลักษณะทั่วไปของ สิ่งทั้งปวง ไดแก 1) อนิจจตา หรือ อนิจจัง ความไมคงท่ี ไมเท่ียง ไมถาวร ไมแนนอน 2) ทุกขตา หรือ ทุกขัง สภาพที่อยูใน สภาวะเดิมไมได ตองแปรปรวนไป 3) อนัตตา ความไมใชตัวตนแทจริง ไมอยู ในอํานาจบังคับบัญชา ไมมีใครเปนเจาของ 3. พรหมวิหาร 4 แปลวา ธรรมสาํ หรับ ผูเปนใหญ ผูปกครอง พอแม จาํ เปนตองมีไวเปน เครื่องยึดเหนี่ยวสาํ หรับดาํ เนินชีวิต ไดแก 1) เมตตา ความรักใคร ปรารถนาจะให บุคคลอ่ืนเปนสุข 2) กรุณา ความสงสาร ตองการท่ีจะชวย บุคคลอ่ืน สัตวอ่ืนใหหลุดพนจากความทุกข 3) มุทิตา ความช่ืนชมยินดีเม่ือเห็นบุคคล อื่นเขาไดดี 4) อุเบกขา ความวางเฉยไมดีใจไมเสียใจ เม่ือบุคคลอ่ืนประสบความวิบัติ 4. สังคหวัตถุ 4 หลักธรรมที่เปนเคร่ืองยึด เหน่ียวนาํ้ ใจคน ไดแก 1) ทาน การให การเสียสละ 2) ปยวาจา การกลาวถอยคาํ ไพเราะ ออนหวาน 3) อัตถจริยา การบําเพ็ญประโยชน 4) สมานัตตตา การประพฤติตนสมา่ํ เสมอ ทั้งตอหนาและลับหลัง 5. ฆราวาสธรรม 4 หลักธรรมสาํ หรับ ผูครองเรือน ไดแก 1) สัจจะ การมีความซ่ือตรงตอกัน 2) ทมะ การรูจักขมจิตของตน ไมหุนหัน พลันแลน 3) ขันติ ความอดทนและใหอภัย 4) จาคะ การเสียสละแบงปนของตนแกคน ที่ควรแบงปน 6. อิทธิบาท 4 หลักธรรมแหงความสําเร็จ ไดแก 1) ฉันทะ ความรักงาน ความพึงพอใจกับ งานที่ทํา 2) วิริยะ ความขยันหม่ันเพียรตองานท่ีทาํ 3) จิตตะ ความเอาใจใสรับผิดชอบงานท่ีทาํ มีสมาธิจดจอตอสิ่งที่ทํา 4) วิมังสา การใชปญญาพิจารณา หาเหตุผล และตรวจสอบในส่ิงท่ีทาํ 7. ธรรมเปนโลกบาล 2 ธรรมเปนโลกบาล หรือคุมครองโลก 2 อยาง ไดแก 1) หิริ แปลวา ความละอายแกใจ การมองเห็นความชั่ว ปนเรื่องที่นาละอาย นารังเกียจไมควรกระทํา 2) โอตตัปปะ แปลวา ความเกรงกลัวตอ ความชั่ว มองเห็นผลของการทําช่ัววาทําใหตนเองได รับความเดือดรอน ประโยชนของการนําหลักธรรมทางพระพุทธ ศาสนามาประยุกตใชในชีวิตประจาํ วัน 1. ชวยใหมีชีวิตที่ดีงาม มีคุณคาและคุณภาพ ชีวิต 2. ทําใหจิตใจสงบมีสมาธิ ควบคุม สติสัมปชัญญะ เขาใจและยอมรับความจริงของชีวิต 3. ชวยแกปญหาหรือขจัดความทุกขได 4. ชวยใหบุคคลสามารถดาํ เนินชีวิตไดถูกตอง 5. สามารถดํารงชีวิตไดอยางพอเพียง หลักธรรมในการพัฒนาสังคมมีอะไรบ้าง(1) ทาน คือ การให้ แบ่งปัน เสียสละ เผื่อแผ่ (2) ปิยวาจา คือ การกล่าววาจาสุภาพ อ่อนหวาน (3) อัตถจริยา คือ การกระทำตนให้เป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น (4) สมานัตตตา คือ การวางตัวเหมาะสม เสมอต้น เสมอปลาย
หลักธรรมที่ช่วยพัฒนาชุมชนมีหลักธรรมใดบ้างหลักธรรม คือ จักร 4, ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์4, อิทธิบาท 4, และพละ 5, เป็นหลักธรรมที่นาไปสู่การ พัฒนาชุมชนให้เข้มแข็ง เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย และวัตถุประสงค์ตามนโยบายที่ได้วางไว้โดยการกาหนดเป้าหมาย ของสังคมว่าจะเน้นอะไร และสุดท้ายสร้างความเข้มแข็งให้เกิดขึ้นภายในสังคมชุมชนประเทศชาติที่ยั่งยืน เพื่อ พัฒนาสังคมหรือช่วย ...
การพัฒนาตนตามหลักพระพุทธศาสนาคือหลักธรรมข้อใดหลักธรรมในทางพระพุทธศาสนาที่มีความสอดคล้อง ที่สามารถฝึกฝนการพัฒนาตนเอง คือ สิกขา 3 หรือไตรสิกขา เป็นข้อที่จะต้องศึกษา ข้อปฏิบัติที่เป็นหลักส าหรับศึกษา คือในการฝึกหัดอบรม กาย วาจา จิตใจ และปัญญาให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไปจนบรรลุจุดหมายสูงสุดคือพระนิพพาน ได้แก่ 1) อธิสีลสิกขา สิกขาคือศีลอันยิ่ง ข้อ ปฏิบัติส าหรับฝึกอบรมในทางความ ...
ข้อใดคือหลักธรรมเพื่อความสงบสุขของสังคมผลวิจัย พบว่า หลักสังคหวัตถุ4 เป็นหลักธรรม ที่สร้างความสามัคคีทำให้คนเป็นที่รัก เป็นที่ ชอบใจของคนทั่วไป เป็นการปลูกไมตรีเติมน้ำใจต่อกัน ดังนั้น สังคหวัตถุ4 จึงเป็นธรรมที่ทำให้สังคมเป็น สังคมที่สันติสุข ซึ่งหลักสังคหวัตถุ4 ประกอบด้วย (1) ทาน คือการให้มีทั้งวัตถุทานสิ่งของ ให้ธรรมทานและ ให้อภัยทาน (2) ปิยวาจา คือวาจาที่ ...
|