คุณค่าของบทร้อยกรอง นมัสการมาตาปิตุคุณ และนมัสการอาจริยคุณ Show
นมัสการมาตาปิตุคุณ ผู้แต่ง พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) จุดประสงค์ เพื่อสรรเสริญพระคุณของบิดามารดา นมัสการมาตาปิตุคุณ
ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง ไม่มีพระคุณของผู้ใดจะยิ่งใหญ่เท่ามารดา ถอดความ บทกวีนี้ กล่าวนอบน้อมพระคุณของบิดามารดา ผู้ได้เกื้อกูลมาตั้งแต่เล็กจนเติบโต คอยเฝ้าระวังรักษาประคับ ประคองดูแลอยู่ไม่ยอมห่าง แม้จะ ลำบากเท่าไรก็อดทนได้ เลี้ยงลูกอย่างทะนุถนอม ปกป้องอันตราย จนรอดพ้นอันตราย เติบใหญ่ เป็นตัวเป็นตน เปรียบประคุณของบิดามารดายิ่งกว่าภูเขา หรือแผ่นดิน สุดที่จะทดแทนพระคุณ มากล้นนี้ได้ด้วยการบูชาอันวิเศษสมบูรณ์เลิศล้ำ นมัสการอาจริยคุณ ผู้แต่ง พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) จุดประสงค์ เพื่อนมัสการและสรรเสริญพระคุณของครู อาจารย์ที่ได้อบรมสั่งสอนและให้ความรู้แก่ ศิษย์ทั้งหลาย นมัสการอาจริยคุณ
ถอดความ กล่าวแสดงขอความเคารพนอบน้อมต่อครู ผู้มีความกรุณา เผื่อแผ่อบรมสั่งสอนศิษย์ทุกสิ่ง ให้มีความรู้ ทั้งความดี ความชั่ว ชั่วขยายความให้เข้าใจแจ่มแจ้ง มีเมตตากรุณา กรุณาเที่ยงตรง เคี่ยวเข็ญให้ฉลาดหลักแหลม ช่วยกำจัดความโง่เขลา ให้มีความเข้าใจแจ่มชัด พระคุณดังกล่าวนี้ ถือว่าเป็นเลิศในสามโลกนี้ ควรระลึกและน้อมใจชื่นชมยกย่อง ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง ครูเป็นผู้ชี้แจง อบรมสั่งสอนทั้งวิชาความรู้และความดีทางจริยธรรมพระคุณของครูนับว่า สูงสุดจะป็นรองก็เพียงแต่บิดามารดาเท่านั้น  ตั้งแต่เริ่มเข้าเรียนชั้นมัธยมศึกษามา เพื่อน ๆ น่าจะได้เรียนเกี่ยวกับการแต่งคำประพันธ์มากมายทั้งในรูปแบบโคลง กาพย์ กลอน และร่าย แต่ในวันนี้ StartDee จะขอพาเพื่อน ๆ มารู้จักคำประพันธ์ในรูปแบบฉันท์ ซึ่งมีมากมายหลายประเภทย่อย หนึ่งในนั้นคือ “อินทรวิเชียรฉันท์” ซึ่งเป็นรูปแบบที่พระยาศรีสุนทรโวหารใช้ในการแต่งเรื่องบทนมัสการมาตาปิตุคุณและอาจริยคุณ ไปดูกันดีกว่าว่าอินทรวิเชียร์ฉันท์ในเรื่องนี้จะมีลักษณะแตกต่างกับเรื่องอื่นอย่างไร นอกจากนั้น เพื่อน ๆ ยังสามารถเรียนกันได้ในรูปแบบวิดีโอ ที่แอปพลิเคชัน StartDee ดาวน์โหลดเลย มีสรุปให้ปรินต์ไปอ่านก่อนสอบได้ด้วยนะ ผู้แต่งพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) เป็นกวีคนสำคัญในสมัยรัชกาลที่ ๕ ท่านได้รับสมญานามว่าเป็น ศาลฎีกาภาษาไทย เพราะเป็นผู้แต่งตำราชุดแรกของไทย เรียกว่า “แบบเรียนหลวง” ที่มาของบทนมัสการมาตาปิตุคุณและอาจาริยคุณเป็นบทประพันธ์รวมพิมพ์ในภาคเบ็ดเตล็ด หนังสือชุดภาษาไทยเล่มที่ ๒ ของพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ลักษณะคำประพันธ์พระยาศรีสุนทรโวหารเรียกฉันท์ที่ใช้ในการแต่งบทนมัสการมาตาปิตุคุณและอาจารยคุณว่า “อินทะวะชิระฉันท์” แต่โดยทั่วไปเรียกว่า “อินทรวิเชียรฉันท์” ซึ่งมีการบังคับครุและลหุ แต่ผู้แต่งคือพระยาศรีสุนทรโวหารเลือกให้ความสำคัญกับเนื้อหา โดยเลือกสรรคำที่ทำให้ผู้อ่านเกิดอารมณ์ความรู้สึก และใช้สำหรับเป็นบทบูชาสรรเสริญมากกว่าการแต่งให้ถูกฉันทลักษณ์ อย่างไรก็ตาม เพื่อน ๆ ก็สามารถอ่านให้ถูกฉันทลักษณ์ได้ เช่น คำว่า ชนนี สามารถอ่านว่า ชะ-นะ-นี เป็นต้น อินทรวิเชียร์ฉันท์ ๑๑ หมายถึง ฉันท์ที่มีลีลาอันรุ่งเรืองงดงามประดุจสายฟ้า ซึ่งเป็นอาวุธของพระอินทร์ อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑ นิยมใช้ในการแต่งข้อความซึ่งเป็นบทชม บทคร่ำครวญ และใช้แต่งเป็นบทพากย์โขน เพื่อน ๆ สามารถดูแผนผังการแต่งอินทรวิเชียร์ฉันท์ได้ที่นี่ และหากเพื่อน ๆ อยากแต่งอินทรวิเชียรฉันท์เองบ้าง แต่ไม่รู้จะเลือกใช้คำแบบไหน สามารถดูได้ที่ตารางด้านล่างนี้เลย
ถอดคำประพันธ์บทนมัสการมาตาปิตุคุณ
เป็นบทอาขยานที่กล่าวถึงการนอบน้อมในพระคุณของบิดามารดา ผู้ที่ได้เลี้ยงดูและเกื้อกูลเรามาตั้งแต่เล็กจนเติบโต คอยเฝ้าระวังรักษาประคับประคอง ดูแลอยู่ไม่ยอมห่าง แม้ว่าจะลำบากเท่าไรก็อดทนได้ อีกทั้งยังคอยปกป้องจากอันตรายจนลูกมีชีวิตรอดมาเป็นผู้ใหญ่ได้ ดังนั้น พระคุณของพ่อแม่ จึงยิ่งใหญ่กว่าภูเขาหรือผืนแผ่นดิน แม้จะกราบไว้บูชาอย่างวิเศษล้ำเลิศแค่ไหน ก็ไม่อาจทดแทนบุญคุณอันมากล้นของพ่อแม่ได้ คำศัพท์ในบทประพันธ์ ชนก หมายถึง พ่อ ชนนี หมายถึง แม่ บูชไนย หมายถึง พึงบูชา พสุนธรา หมายถึง แผ่นดิน คุณานันต์ หมายถึง บุญคุณมหาศาล ถอดคำประพันธ์บทนมัสการอาจริยคุณ
เป็นบทอาขยานที่กล่าวถึงการสรรเสริญพระคุณของครูอาจารย์ ผู้เปี่ยมไปด้วยความกรุณาและโอบอ้อมอารี คอยสั่งสอนให้รู้วิชาและศาสตร์ต่าง ๆ ที่ไม่เคยรู้มาก่อน อีกทั้งในเรื่องของบาปบุญคุณโทษด้วย คอยขยายความให้ลูกศิษย์มีความเข้าใจแจ่มแจ้งชัดเจนมากยิ่งขึ้น อีกทั้งยังมีความเมตตากรุณาที่เที่ยงตรงเที่ยงธรรม เคี่ยวเข็ญให้ลูกศิษย์มีความฉลาดหลักแหลม ขจัดความโง่เขลาและสับสนออกไปจากจิตใจ ดังนั้น พระคุณของครูอาจารย์จึงถือว่าเป็นเลิศในสามโลก ควรระลึกและน้อมใจชื่นชมยกย่องเป็นอย่างยิ่ง คำศัพท์ในบทประพันธ์ อนุสาสน์ หมายถึง สั่งสอน อัตถ์ หมายถึง ขยายความ แกล้ง หมายถึง ตั้งใจ (แปลตามความหมายเดิม) คุณค่าด้านวรรณศิลป์การเลือกสรรคำผู้ประพันธ์ได้เลือกคำที่เหมาะสมในการถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึก มีการใช้คำที่เป็นการยกระดับในการเดินเรื่อง เช่น ชนก ชนนี เป็นต้น และยังพยายามใช้คำเพื่อให้คนเห็นภาพ เช่น โอบเอื้อ เจือจุน เป็นต้น โดยส่วนใหญ่ผู้ประพันธ์ใช้คำที่เรียบง่าย อ่านแล้วเข้าใจได้ในทันที อาจมีคำยากบ้างแต่ไม่มากนัก ซึ่ง StartDee ได้รวบรวมให้แล้วข้างต้น ลองย้อนกลับไปดูกันนะ การใช้ภาพพจน์
จากบทประพันธ์ข้างต้น จะเห็นว่ามีการเปรียบเทียบบุญคุณของพ่อแม่ว่าหนักแน่นเท่าภูผา หรือภูเขา และยิ่งใหญ่เท่าพสุนธรา หรือแผ่นดินนั่นเอง การเล่นเสียง
การซ้ำคำ มีการใช้คำที่ออกเสียงเหมือนกันมาวางไว้ในตำแหน่งใกล้กัน แต่มีการใช้คำอื่นแทรกลงไป ทำให้การออกเสียงมีความคมคาย ไพเราะ และยังเพิ่มความหมายที่น่าสนใจ เช่น ก็ บ่ เทียบ บ่ เทียมทัน มีการใช้คำว่า “บ่” แทรกกลางระหว่างคำว่า “เทียบ” และ “เทียม” ที่ออกเสียงคล้ายคลึงกัน นอกจากนี้ยังมีการเล่นคำที่มีความหมายคู่ตรงข้าม เช่น บ ทราบก็ได้ทราบ ทั้งบุญบาปทุกสิ่งอัน เป็นต้น คุณค่าด้านเนื้อ สังคมและข้อคิดคุณค่าด้านเนื้อหา
คุณค่าด้านสังคม วรรณคดีเรื่องนี้มีจุดเด่นในการสะท้อนให้เห็นภาพสังคมในอดีตและยังจรรโลงสังคมอีกด้วย
แม้ว่าจะเป็นฉันท์ที่ไม่ยาวมากนัก แต่เพื่อน ๆ ก็ได้เรียนรู้ทั้งลักษณะคำประพันธ์ และคุณค่าด้านต่าง ๆ ไปแบบจัดเต็ม ใครที่อยากตะลุยเรียนภาษาไทยในระดับชั้น ม.๔ กันต่อ ดูที่ลิสต์ด้านล่างนี้ได้เลย
บทนมัสการมาตาปิตุคุณมีคุณค่าด้านใด๒. คุณค่าด้านเนื้อหา บทนมัสการมาตาปิตุคุณ และบทนมัสการอาจริยคุณ มุ่งปลูกฝังให้สำานึก ในพระคุณของบิดามารดาและครูอาจารย์ อันเป็นพระคุณที่ยิ่งใหญ่ ซึ่งท่านเหล่านี้เป็นบุคคลที่อยู่ใกล้ตัว ที่สุด ผู้ที่มีความกตัญญูกตเวทีย่อมทำาดีและคิดดี ความกตัญญูจึงเป็นเครื่องหมายของคนดี
บทกวีนมัสการมาตาปิตุคุณและนมัสการอาจริยคุณนี้สะท้อนคุณค่าใดในวัฒนธรรมไทยเป็นการสอนจริยธรรม ปลูกฝังให้ลูกศิษย์สำนึกในบุญคุณของครูอาจารย์ รู้จักแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ เพื่อสรรเสริญพระคุณของพระบิดามารดา และครูบาอาจารย์
คำนมัสการพระธรรมคุณมีคุณค่าด้านใดบ้างคุณค่าด้านเนื้อหา ๑. คำนมัสการพระคุณ มีเนื้อหาสำคัญคือ การสรรเสริญพระคุณของพระพุทธเจ้า ๒. คำนมัสการพระธรรมคุณ พระธรรมคือ คือคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ๓. คำนมัสการพระสังฆคุณ ถ้าพรพุทธองค์ไม่ได้ทรงสถาปนาคณะสงฆ์ขึ้นหลักธรรมที่พระพุทธองค์ทรงค้นพบย่อมสูญสิ้นไปพร้อมกับเสด็จดับขันธ์ปรินิพาน
บทนมัสการมาตาปิตุคุณและบทนมัสการอาจาริยคุณรวมอยู่ในหนังสือมีชื่อว่าอะไรบทนมัสการมาตาปิตุคุณและนมัสการอาจริยคุณ เป็นบท สรรเสริญพระคุณของบิดามารดาและครูอาจารย์รวมอยู่ใน คานมัสการคุณานุคุณ ประกอบด้วย บทมนมัสการพระพุทธคุณ
|
มาตาปิตุคุณ คุณค่าวรรณศิลป์
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.apacode Inc.
