มะเร็งต่อมน้ำเหลือง คือ เนื้องอกร้ายที่เกิดกับระบบน้ำเหลือง โดยระบบน้ำเหลืองจัดเป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ประกอบด้วย หลอดน้ำเหลือง อวัยวะน้ำเหลือง และเนื้อเยื่อน้ำเหลือง ระบบน้ำเหลืองนี้จะกระจายอยู่ตามส่วนต่างๆทั่วร่างกายมีหน้าที่ป้องกันร่างกายจากเชื้อโรคต่างๆ Show
มะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma) คือ อะไร ?มะเร็งต่อมน้ำเหลือง คือ เนื้องอกร้ายที่เกิดกับระบบน้ำเหลือง โดยระบบน้ำเหลืองจัดเป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ประกอบด้วย หลอดน้ำเหลือง อวัยวะน้ำเหลือง และเนื้อเยื่อน้ำเหลือง ระบบน้ำเหลืองนี้จะกระจายอยู่ตามส่วนต่างๆทั่วร่างกายมีหน้าที่ป้องกันร่างกายจากเชื้อโรคต่างๆ ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลืองสาเหตุของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองยังไม่ทราบแน่ชัดในปัจจุบัน แต่พบว่ามีปัจจัยเสี่ยงหลายอย่างที่อาจทำให้เกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลืองได้ เช่น
มะเร็งต่อมน้ำเหลืองมีอาการอย่างไรได้บ้าง ?อาการของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองมักเกิดขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป ใช้เวลาระยะหนึ่งจึงแสดงอาการผิดปกติที่ชัดเจน อาการจะขึ้นกับตำแหน่งของต่อมน้ำเหลืองที่ผิดปกติ โดยอาการที่อาจพบได้ เช่น
การรักษามะเร็งต่อมน้ำเหลืองเมื่อได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองแล้ว ผู้ป่วยจะได้รับการรักษาโดยการให้ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) ยาที่ออกฤทธิ์จำเพาะต่อเซลล์มะเร็ง (Monoclonal antibodies) หรือการฉายรังสีรักษา (Radiation therapy ) บริเวณตำแหน่งโรค โดยแพทย์จะพิจารณาการรักษาในผู้ป่วยแต่ละรายตามชนิด ตำแหน่ง ความรุนแรงของโรค และความพร้อมของตัวผู้ป่วยเอง ต่อมน้ำเหลืองอักเสบ (Lymphadenitis) คือ ภาวะที่ต่อมน้ำเหลืองเกิดการอักเสบ ซึ่งส่วนใหญ่มักมาจากการติดเชื้อของเนื้อเยื่อและ/หรืออวัยวะต่าง ๆ แล้วส่งผลทำให้ต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ใกล้เคียงอักเสบตามมา (เช่น ต่อมน้ำเหลืองอักเสบเนื่องจากฟันผุ) และส่วนน้อยเกิดจากการอักเสบติดเชื้อของต่อมน้ำเหลืองเอง (เช่น วัณโรคต่อมน้ำเหลือง) เกิดจากการอักเสบของต่อมน้ำเหลืองที่ไม่ได้มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ (เช่น ในโรคออโตอิมมูน) หรืออาจไม่พบสาเหตุการเกิดก็ได้ ต่อมน้ำเหลืองอักเสบเป็นภาวะที่พบได้บ่อยมาก สามารถพบได้ในคนทุกวัยตั้งแต่เด็กแรกเกิดไปจนถึงผู้สูงอายุ และในเพศชายและเพศหญิงมีโอกาสเป็นต่อมน้ำเหลืองอักเสบได้พอ ๆ กัน โดยต่อมน้ำเหลืองอักเสบนี้อาจเกิดขึ้นเพียงต่อมเดียว เกิดขึ้นหลายต่อมพร้อมกัน เกิดขึ้นหลายตำแหน่ง (เช่น ขาหนีบ รักแร้ คอ) หรือเกิดได้ทั้งด้านซ้ายและด้านขวาก็ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสาเหตุและ/หรือตำแหน่งของเนื้อเยื่อ/อวัยวะที่เกิดการอักเสบว่าเกิดจากอะไรหรือเกิดในตำแหน่งใด หมายเหตุ : ต่อมน้ำเหลือง (Lymph node) เป็นเนื้อเยื่อในระบบน้ำเหลืองที่มีลักษณะนุ่มเป็นรูปไข่ก้อนเล็ก ๆ (ขนาดเล็กเป็นมิลลิเมตร) และเคลื่อนที่ได้เล็กน้อย โดยจะมีกระจายอยู่ทั่วไปในทุกอวัยวะยกเว้นสมอง มีหน้าที่สำคัญ คือ ช่วยดักจับสิ่งแปลกปลอมต่าง ๆ ที่เข้าสู่ร่างกายโดยเฉพาะเชื้อโรค และช่วยสร้างภูมิคุ้มกันต้านทานโรคให้กับร่างกาย ซึ่งในภาวะปกติเรามักจะคลำไม่พบต่อมน้ำเหลือง เพราะต่อมน้ำเหลืองจะอยู่ปนไปกับเนื้อเยื่อไขมันและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันต่าง ๆ สาเหตุของต่อมน้ำเหลืองอักเสบต่อมน้ำเหลืองอักเสบเกิดได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้
ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดต่อมน้ำเหลืองอักเสบ
อาการของต่อมน้ำเหลืองอักเสบอาการที่พบบ่อยที่สุด คือ ต่อมน้ำเหลืองจะมีลักษณะโตจนคลำได้ ซึ่งผู้ป่วยอาจมีอาการเจ็บหรือไม่เจ็บก็ได้ นอกจากนั้นอาการที่พบได้อาจแตกต่างกันไปในผู้ป่วยแต่ละราย ซึ่งขึ้นอยู่กับสาเหตุ เช่น
ผลข้างเคียงของต่อมน้ำเหลืองอักเสบผลข้างเคียงที่พบได้ คือ อาการเจ็บ ต่อมน้ำเหลืองเกิดเป็นหนองหรือเป็นฝีแตก สูญเสียภาพลักษณ์เมื่อต่อมน้ำเหลืองโตจนผู้อื่นสังเกตเห็นได้ และอาจทำให้เกิดความกังวลและเกรงว่าจะเป็นโรคร้ายแรง นอกจากนี้ ในรายที่มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ ถ้าไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้เชื้อโรคลุกลามเข้าสู่กระแสเลือด ทำให้กลายเป็นโลหิตเป็นพิษได้ ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต การวินิจฉัยต่อมน้ำเหลืองอักเสบแพทย์สามารถวินิจฉัยต่อมน้ำเหลืองอักเสบได้จากประวัติทางการแพทย์ (เช่น โรคประจำตัว การใช้ยา แผล) อาการ การตรวจร่างกาย การตรวจอวัยวะที่มีอาการ การตรวจคลำที่ต่อมน้ำเหลือง และอาจมีการตรวจพิเศษอื่น ๆ เพิ่มเติมด้วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วยและดุลยพินิจของแพทย์ เช่น การตรวจภาพต่อมน้ำเหลืองด้วยการอัลตราซาวนด์ การตัดต่อมน้ำเหลืองเพื่อการตรวจทางพยาธิวิทยา การเจาะหรือดูดเซลล์เพื่อการตรวจทางเซลล์วิทยา การตรวจเลือดเพื่อการวินิจฉัยโรคเอดส์ การรักษาต่อมน้ำเหลืองอักเสบ
ข้อควรรู้เกี่ยวกับต่อมน้ำเหลืองอักเสบ
วิธีป้องกันต่อมน้ำเหลืองอักเสบการป้องกันที่ดีที่สุดคือการป้องกันที่สาเหตุสำคัญ เพราะสาเหตุส่วนใหญ่ของการเกิดต่อมน้ำเหลืองอักเสบมาจากการติดเชื้อ ดังนั้น จึงควรป้องกันการติดเชื้อด้วยการรักษาสุขอนามัยพื้นฐานให้ดี โดยการปฏิบัติตามหลักสุขบัญญัติแห่งชาติ นอกจากนั้น คือ
เอกสารอ้างอิง
เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย (Medthai) เมดไทย เมดไทย (Medthai) ให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นอิสระเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ การรักษาโรค การใช้ยา สมุนไพร แม่และเด็ก ฯลฯ เราร่วมมือกับแพทย์และผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านเพื่อให้มั่นใจว่าคุณจะได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและดีที่สุด ต่อมน้ําเหลืองอักเสบ อยู่ตรงไหนอาการของต่อมน้ำเหลืองอักเสบ
มีอาการบวม หรือกดเจ็บที่บริเวณต่อมต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอ รักแร้ และขาหนีบ ต่อมน้ำเหลืองเกิดอาการแข็งตัว หรือขยายตัวอย่างผิดปกติ ผิวหนังบริเวณที่ต่อมน้ำเหลืองอักเสบแดง หรือมีริ้วสีแดงขึ้น มีหนองในต่อมน้ำเหลือง
ต่อมน้ำเหลืองอักเสบเป็นยังไงต่อมน้ำเหลืองอักเสบ (Lymphadenitis) คือภาวะที่ต่อมน้ำเหลืองเกิดการอักเสบ และบวมขึ้นจนมีขนาดใหญ่โตกว่าปกติ โดยอาจจะเกิดกับต่อมน้ำเหลืองเพียงตำแหน่งเดียว หรือหลาย ๆ ตำแหน่งพร้อมกันก็ได้ นอกจากนี้ ยังอาจเกิดขึ้นกับร่างกายเพียงซีกเดียว หรือทั้ง 2 ซีก และมีทั้งแบบเฉียบพลัน กึ่งเฉียบพลัน หรือเป็นเรื้อรังจนต้องรักษาในระยะยาว
ต่อมน้ำเหลืองอักเสบรักษานานไหมอาการที่ต่อมน้ำเหลืองยังโตอยู่ แม้ว่าการอักเสบจะหายไปแล้ว เป็นเรื่องปกติครับ เหมือนคนออกกำลังมากๆ จนมีกล้ามใหญ่ พอไม่ต้องออกกำลังแล้ว กว่ากล้ามจะเล็กลงคงต้องใช้เวลาบ้าง ปกติ คงใช้เวลาไม่เกิน 3 เดือน ถ้าไม่มีโรคแทรกซ้อนอื่นๆนะครับ คุณไม่ต้องกังวล ถ้าไม่มีอาการของปวดบวมแดงร้อน ก็ปล่อยไปเรื่อยๆ ลืมๆไปไม่ต้องสนใจครับ ถ้า ...
ต่อมน้ำเหลืองบวมกี่วันหาย2. ต่อมน้ำเหลืองโตขึ้นเรื่อยๆ ในเวลา 2 สัปดาห์ 3. ต่อมน้ำเหลืองขนาดไม่ลดลงหลังได้รับการรักษาแล้ว 4-6 สัปดาห์ 4. ต่อมน้ำเหลืองที่โตนั้น ขนาดไม่เล็กลงกลับมาปกติ ภายใน 8-12 สัปดาห์
|