บุคลิกภาพมีอิทธิพลต่อการเลือกอาชีพ Show
เพราะบุคลิกภาพมีอิทธิพลต่อการเลือกอาชีพ โดยบุคคลจะเลือกอาชีพที่เหมาะสมกับบุคลิกภาพของตน บุคลิกภาพเฉพาะอย่างมีความสัมพันธ์กับอาชีพ เฉพาะอย่าง ทฤษฎีการเลือกอาชีพของ "จอห์นแอล ฮอลแลนด์" 1. แนวคิดพื้นฐาน 4
ประการ ประการที่ 1 อาชีพเป็นเครื่องแสดงออกทางบุคลิกภาพ บุคคลจะเลือกอาชีพใดย่อมแสดงว่าบุคลิกภาพของ เขาจะปรากฏออกมาในทิศทางเดียวกัน ประการที่ 2 บุคลิกภาพของแต่ละบุคคลมีความสัมพันธ์กับชนิดของสิ่งแวดล้อมในการทำงานของบุคคลนั้น ดังนั้น บุคคลจึงมีแนวโน้มจะหันเข้าหางาน หรืออาชีพที่สอดคล้องกับบุคลิกภาพของเขา 2.
สาระของทฤษฎี ฮอลแลนด์ได้สรุปทฤษฎีของเขาไว้ 4 ประการดังนี้ คือ ท่านมีแนวถนัดด้านใดบ้าง คนเรานั้นมีความถนัดในการกระทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือหลาย ๆ สิ่งด้วยกันทุกคน แต่มีระดับความสามารถมากน้อยแตกต่างกันไป บางคนมีความถนัดใน การทำงานหลาย ๆ ด้าน
แต่บางคนมีความถนัดในการทำงานด้านใดด้านหนึ่งโดยเฉพาะความถนัดก็คือ ระดับความสามารถของบุคคล ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นได้ โดยที่บุคคลนั้น ๆ ได้รับการฝึกอบรม หรือมีประสบการณ์ในงานนั้นๆ มาคู่กัน และสามารถที่จะนำ ประสบการณ์หรือความรู้ที่ได้จากการฝึกอบรมนั้นไปใช้ให้ เป็นประโยชน์ 1. กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบกล้าคิดกล้าทำ กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบกล้าคิดกล้าทำ (Enterprising)
ความสามารถ : มักเคยถูกเลือกให้ทำกิจกรรมต่างๆ สมัยอยู่ในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย สามารถควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของผู้อื่นได้ มีความกระตือรือร้นมากๆ สามารถชักจูงให้คนอื่นมาทำสิ่งที่ตนต้องการได้ ขายสินค้าเก่ง ชอบจัดการ รวบรวมก่อตั้งเป็นสมาคมและองค์การ เป็นผู้นำการอภิปรายที่ดี เป็นตัวแทนเจรจาตกลงให้กับกลุ่มหรือองค์การได้ดี อาชีพ : นักธุรกิจ นักการตลาด นายธนาคาร นักบริหาร ผู้ขายประกันชีวิต นายหน้าซื้อขาย ผู้จัดการ นักการเมือง ทนายความ อัยการ ผู้พิพากษา ที่ปรึกษาทางธุรกิจ โฆษก แอร์โฮเตส อาชีพเหล่านี้ มักเป็นอาชีพที่อยู่ในความสนใจของคนกลุ่มนี้ในระดับต้นๆ 2. กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบจริงจังกลุ่มบุคลิกภาพแบบจริงจัง ไม่คิดฝัน นิยมความเป็นจริง (Realistic) เป็นคนชอบกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่เป็นรูปธรรม (Realistic) ใช้อักษรย่อ R เป็นกิจกรรมที่เกี่ยวกับการควบคุม การปฏิบัติการกับเครื่องยนต์เครื่องจักรกล เครื่องมือหรืออุปกรณ์ต่างๆ ชอบแก้ไขซ่อมวัสดุต่างๆ ทั้งไม้และโลหะ ชอบเรื่องทางช่าง มีความรู้ทางคณิตศาสตร์ และทางเครื่องมือเครื่องใช้ ตลอดจนวิธีใช้ ชอบกิจกรรมเกี่ยวกับพืชและสัตว์ ชอบกิจกรรมกลางแจ้ง ชอบทำงานประเภทใช้กำลังกาย ชอบการเคลื่อนไหวและใช้ทักษะเป็นลักษณะงานของผู้ที่มักมองเห้นปัญหาชัดเจน เลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้วาจาอธิบาย บุคคลพวกนี้อาจขาดทักษะทางสังคม เป็นบุคคลที่มีบุคลิกภาพแบบจริงจัง ไม่คิดฝัน นิยมความเป็นจริง และสิ่งที่เป็นรูปธรรม เป็นวัตถุที่จับต้องได้ 3.กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบบริการสังคม และชอบสมาคม
ความสามารถ : มีความสามารถอธิบายสิ่งต่างๆได้อย่างดี สามารถทำงานร่วมกับบุคคลที่มีอายุสูงกว่าได้ดี สามารถวางกิจกรรมหรือโครงการให้กับโรงเรียน หรือวัด มองคนได้อย่างถูกต้อง ชอบช่วยเหลือผู้อื่น และทำงานให้ชุมชนโดยสมัครใจ และชอบทำงานกับคนหมู่มาก อาชีพ : ครู-อาจารย์ นักวิชาการ พยาบาล นักสังคมสังเคราะห์ นักสังคมวิทยา นักจิตวิทยา นักแนะแนว ผู้ให้คำปรึกษา ผู้จัดการ บรรณารักษ์ นักโภชนาการ ล่าม มัคคุเทศก์ นักเทศน์ พนักงานต้อนรับ เจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ เจ้าหน้าที่งานบุคคล นักฝึกอบรม นักพัฒนากร ทูต เป็นต้น ซึ่งบุคคลในกลุ่มที่ 4 จะสามารถทำหน้าที่ในอาชีพเหล่านี้ได้ค่อนข้างดี 4.กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบศิลปิน กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบศิลปิน (Artistic)
ความสามารถ : สามารถเล่นดนตรีได้ ร้องเพลงประสานเสียงได้ แสดงบทบาทต่างๆได้ รวมทั้งสามารถอ่านแบบแสดงความรู้สึกได้ นิยมการไปฟังและดูละคร เขียนรูปได้อย่างใกล้เคียงความจริง เขียนหนังสือและแต่งกลอนได้ดี อาชีพ : ผู้กำกับการแสดง ครูสอนภาษา ผู้สื่อข่าว ครูสอนการละคร ครูสอนนาฏศิลป์ ผู้แปลภาษาต่างประเทศ นักปรัชญา ครูสอนวรรณคดี ครูสอนดนตรี เต้นรำ นักดนตรี นักโฆษณา นักแสดงต่างๆ นักประชาสัมพันธ์ นางแบบ-นายแบบ นักจัดรายการวิทยุ-โทรทัศน์ ผู้ออกแบบเครื่องแต่งกาย นักวิจารณ์ ผู้ออกแบบเครื่องเรือน มัณฑนากร สถาปนิก จิตรกร นักแต่งเพลง นักแต่งบทละคร นักเขียนบทภาพยนตร์ ปฏิมากร นักประดิษฐ์ ช่างภาพ ช่างพิมพ์ นักออกแบบ นักประพันธ์ นักร้อง นักเต้นรำ นักเขียนการ์ตูน ครูสอนศิลปะ นักพากษ์ วาทยากร อาชีพพวกนี้จะเป็นอาชีพที่คนในกลุ่มนี้ประสบความสำเร็จได้มาก 5.กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบใช้ปัญญาและความคิดแบบนักวิชาการ กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบบใช้ปัญญา และความคิดแบบนักวิชาการ (Investigative) บุคลิกภาพ : บุคคลในกลุ่มที่ 2 จะเป็นบุคคลประเภทที่มีลักษณะดังนี้ เป็นคนที่ชอบการวิเคราะห์ และการประเมิน เป็นคนอยากรู้อยากเห็น ช่างสังเกต ช่างสงสัย ไม่เชื่ออะไรง่ายๆ แถมยังมีเหตุผล ละเอียดรอบคอบ เป็นคนค่อนข้างอนุรักษ์นิยม นิสัยชอบเก็บตัว ไม่ชอบสังคมมาก ชอบงานอิสระ ไม่ชอบเอาอย่างใคร พึ่งพาตนเองได้ มีความมั่นใจในตนเอง ชอบคิดชอบฝัน ชอบแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ ชอบวิจัยในโครงงานทางวิทยาศาสตร์ ชอบทำงานที่ซับซ้อน หรืองานทดลองแบบประเภทท้าทายความสามารถ ไม่ชอบงานการค้า หรือการโฆษณาชักชวน ยึดระเบียบกฎเกณฑ์ สนใจการจัดการและวางแผนงาน เป็นคนมุ่งงานเป็นใหญ่ และสนใจในสิ่งที่เป็นนามธรรม บุคคลประเภทนี้อาจจะ ขาดทักษะในการเป็นผู้นำ 6.กลุ่มที่มีบุคลิกภาพแบยึดมั่นและมีระเบียบแบบแผน
ความสามารถ : ควบคุมการทำงานของเครื่องจักรธุรกิจ (เช่น คอมพิวเตอร์) ได้ดี จัดระเบียบงานเข้าหมวดหมู่ ใช้วิชาชวเลข ทำงานในเวลาตามที่กำหนด พิมพ์หนังสือได้ ทำบัญชีรับจ่าย ประวัติ ข้อมูล และการนัดหมายต่างๆ ตลอดจนถึงรายจ่ายในการซื้อขาย คุ้นเคยกับวัสดุครุภัณฑ์ทางธุรกิจเป็นอย่างดี อาชีพ : สมุห์บัญชี นักบัญชี เลขานุการ เจ้าหน้าที่การเงินการธนาคาร เจ้าหน้าที่งานพัสดุ เจ้าหน้าที่สารบัญ ผู้ตรวจสอบบัญชี ผู้ช่วยบรรณารักษ์ เจ้าหน้าที่สรรพากร เจ้าหน้าที่คอมพิวเตอร์ ผู้คุมสต็อคสินค้า ผู้ควบคุมเครื่องยนต์ เจ้าหน้าที่พิมพ์ดีด นักสถิติ เจ้าหน้าที่วิเคราะห์การเงิน พนักงานไปรษณีย์ เป็นต้น บุคคลที่มีบุคลิกภาพดังที่กล่าวมา จะประกอบอาชีพต่างๆเหล่านี้ได้เป็นอย่างดี บุคลิกภาพของผู้ที่มีความสนใจอาชีพงานช่างฝีมือและกลางแจ้ง (Realistic) จะมีลักษณะอย่างไรกลุ่มที่ 1 บุคลิกภาพของบุคคลมีความสนใจอาชีพช่างฝีมือและกลางแจ้ง (Realistic) บุคคลกลุ่มนี้ชอบกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสิ่งของเครื่องมือ เครื่องจักรกล และสัตว์เลี้ยง แต่ไม่ชอบกิจกรรมด้านการศึกษาและการแพทย์ จึงมีความสามารถด้านการช่างเครื่องยนต์การเกษตร ไฟฟ้า และเทคนิคแต่ได้ความสามารถด้านสังคมและการศึกษา
จอห์น แอล. ฮอลแลนด์ ได้จำแนกประเภทอาชีพตามลักษณะบุคลกภาพของคนออกเป็นกี่กลุ่ม ข้อใดถูกต้อง *จอห์น แอล ฮอลแลนด์ ได้จำแนกประเภทอาชีพตามบุคลิกภาพของบุคคลออกเป็น 6 กลุ่ม ซึ่งสามารถตัดสินใจก่อนตัดสินใจเลือกอาชีพดังนี้ กลุ่มที่ 1 : บุคลิกภาพแบบจริงจัง ไม่คิดฝัน นิยมความจริงและสิ่งที่เป็นรูปธรรม( REALISTIC) กลุ่มที่ 2 : บุคลิกภาพแบบที่ต้องใช้เชาว์ปัญญาและความคิดนักวิชาการ หรือผู้ใช้กิจกรรมทาง
ผู้มีบุคลิกภาพสนใจงานช่างฝีมือและกลางแจ้ง (Realistic) เหมาะสมกับอาชีพใดมากที่สุดบุคลิกภาพแบบจริงจัง ไม่คิดฝัน นิยมความจริง (Realistic)
คุณเหมาะกับอาชีพงานช่างฝีมือและกลางแจ้ง ได้แก่ วิศวกรโยธา ครูสอนกีฬา นักบิน เกษตรกร สัตวแพทย์ เจ้าหน้าที่รักษาป่า ช่างออกแบบสวน สถาปนิกผู้รับเหมาก่อสร้าง ช่างไม้ ช่างก่ออิฐ นักดับเพลิง เป็นต้น
จอห์น แอล ฮอลแลนด์ (John l. Holland) ได้สร้างทฤษฎีการเลือกอาชีพโดยมีความคิดพื้นฐานกี่ประการ *2.1.1 ความคิดพื้นฐานในการสร้างทฤษฎีการเลือกอาชีพ จอห์น แอล ฮอลแลนด์(John L. Holland) เป็นผู้สร้าง "แบบส ารวจความพอใจใน อาชีพ" (The Vocational Preference Inventory) ได้สร้าง "ทฤษฎีการเลือกอาชีพ" ขึ้นโดยมีความคิด พื้นฐาน 4 ประการ (Holland. 1973 : 2 - 4) ดังนี้
|