อาหารในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 หมายถึง วัตถุทุกชนิดที่คนกิน ดื่ม หรือนำเข้าสู่ร่างกาย แต่ไม่รวมถึงยา วัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท หรือยาเสพติดให้โทษ นอกจากนี้อาหารยังรวมถึงวัตถุที่ใช้เป็นส่วนผสมในการผลิตอาหาร วัตถุเจือปนอาหาร สี เครื่องปรุงแต่งกลิ่นรสด้วย Show
โดยปัจจุบันนี้ประชาชนในท้องถิ่นต่างๆ ได้รวมตัวกันเป็นชมรมหรือสหกรณ์ นำวัตถุดิบที่ได้จากการเกษตรและการเลี้ยงสัตว์มาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปเพื่อบริโภคหรือจำหน่ายเป็นการช่วยลดรายจ่ายและเพิ่มรายได้ เช่น เครื่องดื่มทำจากผลไม้ท้องถิ่น เครื่องดื่มจากสมุนไพร กะปิ น้ำปลา ขนมหวาน อาหารขบเคี้ยว เป็นต้น ซึ่งผลิตภัณฑ์เหล่านี้จะต้องสะอาด ปลอดภัย และมีคุณภาพหรือมาตรฐานที่กฎหมายกำหนด ผู้ผลิตอาจต้องขออนุญาตให้ถูกต้องตามกฎหมายก่อนที่จะผลิตเพื่อจำหน่ายต่อไป
กลุ่มอาหารที่ไม่ต้องมีเครื่องหมาย อย.อาหารกลุ่มนี้ส่วนใหญ่เป็นอาหารที่ไม่แปรรูปหรือถ้าแปรรูปก็จะใช้กระบวนการผลิตง่าย ๆ ในชุมชน ผู้บริโภคจะต้องนำมาปรุงหรือผ่านความร้อนก่อนบริโภค อาหารกลุ่มนี้ผู้ผลิตที่มีสถานที่ผลิตไม่เข้าข่าย โรงงาน ( ใช้อุปกรณ์หรือเครื่องจักรต่ำกว่า 5 แรงม้า หรือคนงานน้อยกว่า 7 คน ) สามารถผลิตจำหน่ายได้โดยไม่ต้องมาขออนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหาร และ ยา หรือสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด แต่ต้องแสดงฉลากอาหารที่ถูกต้องไว้ด้วย
กลุ่มอาหารที่ต้องมีเครื่องหมาย อย.อาหารกลุ่มนี้เป็นอาหารที่มีการแปรรูปเป็นอาหารกึ่งสำเร็จรูป หรืออาหารสำเร็จรูปแล้ว ซึ่งอาจก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อผู้บริโภคในระดับต่ำ ปานกลางหรือ สูง แล้วแต่กรณี ได้แก่ อาหารที่ต้องมีฉลาก อาหารกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐาน หรืออาหารควบคุมเฉพาะ ดังนั้นจึงจำเป็นต้องขออนุญาตสถานที่ผลิตอาหารและขอขึ้นทะเบียนตำรับอาหาร หรือจดทะเบียนอาหาร หรือแจ้งรายละเอียดของอาหารแต่ละชนิดแล้วแต่กรณี ได้ที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา หรือสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
เอกสารสำคัญที่ต้องจัดเตรียมเพื่อขอจัดตั้งโรงงาน / สถานที่ผลิต
อัตราค่าธรรมเนียมใบอนุญาตผลิตอาหาร
สำหรับกรณีไม่เข้าข่ายโรงงาน ไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมใด ๆ ทั้งสิ้น (ฟรี)
หลักฐานสำคัญเพื่อใช้ขอรับเลขสารบนอาหาร (อย.)
สรุป 4 ขั้นตอนการขอเครื่องหมาย อย.
สถานที่ยื่นคำขออนุญาตในกรณีสถานที่ผลิตตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร ให้ยื่นคำขอที่ศูนย์บริการผลิตภัณฑ์สุขภาพเบ็ดเสร็จ ( One stop service center ) สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
กรณีสถานที่ผลิตตั้งอยู่ต่างจังหวัดให้ยื่นคำขอ ณ สำนักงานสาธารณสุขในจังหวัดนั้นๆ นี่คือเรื่องพื้นฐานในทางธุรกิจที่ผู้ประกอบการต้องเรียนรู้และปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัดในกรณีที่ผู้ประกอบการไม่สันทัดในการเดินเอกสารก็มีหลายบริษัทที่เข้าทำหน้าที่รับดำเนินการแทน แต่เราก็ต้องเสียค่าใช้จ่ายทางที่ดีเรื่องเหล่านี้ไม่ใช่เรื่องยากทำเองก็จะช่วยลดต้นทุนได้ดีกว่า สำคัญคือสินค้าเรามีคุณภาพสถานที่ผลิตได้มาตรฐานทุกอย่างก็ผ่านอนุมัติง่ายและเร็ว หลายคนคงจะเคยได้ยินและคงจะคุ้นชินกันเป็นอย่างดีกับคำว่า อย. ซึ่งเราก็มักจะเคยพบเจอกันอยู่บ่อยครั้งบนฉลากอาหารหรือตามยาต่าง ๆ แต่จะมีสักกี่คนที่จะรู้ว่า เครื่องหมาย อย. คืออะไร และมีประโยชน์อย่างไร ซึ่งในบทความนี้เองเราก็จะตามมาเจาะลึกถึงหน้าที่ และประโยชน์ของเจ้าเครื่องหมาย อย. นี้กันว่ามันทำหน้าที่อะไรและมีความสำคัญกับการใช้ชีวิตประจำวันของเราอย่างไรบ้างและถ้าทุกท่านพร้อมแล้วเราก็ตามมาดูไปพร้อมกันเลย เครื่องหมาย อย. คือ เครื่องหมายที่ไว้ใช้เพื่อแสดงหรือบ่งบอกว่าผลิตภัณฑ์นั้น ๆ ได้รับการการันตีว่ามีคุณภาพ และผ่านการตรวจสอบจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแล้วนั่นเอง ซึ่งเครื่องหมายเหล่านี้ก็จะทำให้ผู้บริโภคสามารถมั่นใจได้ในระดับหนึ่งว่า สินค้าที่เราซื้อมานั้นจะเป็นสินค้าที่มีคุณภาพ ซึ่งเครื่องหมาย อย. นอกจากจะใช้กับอาหารและยา ก็ยังสามารถใช้ได้กับ อาหารควบคุม เครื่องมือแพทย์ เครื่องสำอาง วัตถุอันตราย เป็นต้น ซึ่งประโยชน์ของ เครื่องหมาย อย. ก็มีดังนี้ ประโยชน์ของเครื่องหมาย อย. มีอะไรบ้าง
ทั้งหมดนี้ก็เป็นเรื่องราวสาระความรู้เกี่ยวกับ เครื่องหมาย อย. ที่เราได้นำมาฝากทุกท่านกันในบทความนี้ แน่นอนว่าในยุคที่การค้าขายก้าวไกลผลิตภัณฑ์ที่แปลกใหม่ก็มีบทบาทในท้องตลาดมากขึ้น สิ่งหนึ่งที่จะช่วยเสริมการตัดสินให้เราได้ก็คงต้องมาจากหน่วยงานที่น่าเชื่อถือ ดังนั้นหากคุณกำลังมองหาสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ของใช้จำเป็นให้ทุกท่านจำไว้เลยว่า สิ่งหนึ่งที่เราควรสังเกตเลยก็คือเครื่องหมาย อย. เพื่อความมั่นใจ และความปลอดภัยให้ตัวคุณหรือคุณที่คุณรักได้ด้วยนั่นเอง บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที อยเป็นเครื่องหมายสำหรับผลิตภัณฑ์ประเภทใดเครื่องหมาย อย. คือ สัญลักษณ์ที่ย่อมาจาก “สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา” หรือ Food and Drug Administration เป็นสัญลักษณ์ที่แสดงให้ผู้บริโภคได้ทราบว่า ผลิตภัณฑ์สุขภาพนั้น ๆ ได้ผ่านการพิจารณาด้านประสิทธิภาพ คุณภาพ และความปลอดภัย ถูกต้อง ตรงตามมาตรฐานเกณฑ์การผลิต หรือการนำเข้า จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
อาหารประเภทใดบ้างที่ต้องมีอย.1.ผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ 2.แป้งข้าวกล้อง3.น้ำเกลือปรุงอาหาร4.ซอสในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท5.ขนมปัง 6.หมากฝรั่งและลูกอม7.วุ้นสำเร็จรูปและขนมเยลลี 8. กำหนดกรรมวิธี การผลิตอาหารซึ่งมี การใช้กรรมวิธีการ ฉายรังสี9.
ทำไมอาหารต้องมี อยช่วยสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค ช่วยส่งเสริมให้ผู้บริโภคมีส่วนร่วมในการตรวจสอบ และรู้เท่าทันผลิตภัณฑ์ ผู้บริโภคสามารถตรวจสอบแหล่งที่มา สถานที่และหน่วยงานที่ทำการผลิตหรือเลขจดแจ้งได้ ผู้บริโภคสามารถรับสิทธิ์คุ้มครองจากคณะกรรมการอาหารและยา หากเกิดอันตรายจากผลิตภัณฑ์ที่มี อย.
ผลิตภัณฑ์ที่ต้องมีเครื่องหมาย อย. แบ่งออกเป็นกี่กลุ่มตัวอย่าง เครื่องหมาย อย. : เลขสารบบอาหาร
โดยกำหนดให้ต้องแสดงเครื่องหมาย อย. : เลขสารบบอาหาร บนฉลากอาหาร 3 กลุ่ม (ตามการแบ่งกลุ่มประเภทอาหาร) ดังต่อไปนี้ 1. อาหารควบคุมเฉพาะ เช่น เครื่องดื่ม อาหารบรรจุในภาชนะที่ปิดสนิท และนมพร้อมดื่ม (ที่ผลิตจากนมโค) ไอศกรีมดัดแปลงสำหรับทารกเป็นต้น
|