สินค้าส่งออก สมัยรัตนโกสินทร์

�ҡ���������������  ��кҷ���稾�й���������������� �������ɮ��Ҫ��� �ç�繹ѡ��ä�ҷ����ʺ������������㹸�áԨ��ä�� ���դ�����ԭ��觤��  �����੾�о��ͧ��  ���ѧ�ӼŻ���ª��������ҹ���ͧ  ���ͧ��ç�繾�ͤ�ҷ��ŧ�ع���Ѻ��ЪҪ��ͧ���ͧ��  ŧ�ع���Ѻ��ҹ���ͧ����Ȫҵ�  �������ѧ�ŵͺ᷹  �繷���Шѡ��Ѵ���  ���ç�ӹ֧�֧��ǹ���ͧ����¹͡�ҡ��ЪҪ�����蹴Թ��  ��觤��·ء���������㨡ѹ�Դ�ٹ������õԤس�ͧ���ͧ����� �ç�� ��кԴ���觡�ä����.

������Ѫ��ž�кҷ���稾�оط��������ҹ����� ��������ҷ������Шչ�Դ��͡Ѻ��Ң�¡ѹ�֧ 140 �� �������ǧ����Ӥѭ�� �������Ҿ�й�� ����������Ң�����ط� �Թ����͡����Ӥѭ���� �պء �Ҫ�ҧ ��� ��ӵ�� ��ԡ�� �ѧ�� ��д١�ѵ�� ˹ѧ�ѵ�� ����ҹ ��Ф��� ��ǹ�Թ�����ҷ���Ӥѭ ���� ����ͧ���ª���ѧ��š �� ��� �Թ �׹ �Թ�׹ ��д�� ����ͧ���

�͡�ҡ�����ͧ��ç�����繤����Ӥѭ��зçʹѺʹع���Ԩ��ô�ҹ�����ԭ����˹���͡��ô����� �觵������������ɮҺ�Թ��� ����վ�л�ժ�����ö����ͧ��ä�ҡѺ��ҧ������繼��ѧ�Ѻ�ѭ�ҡ����� �ա�õ�����͡ӻ�� 10 �� ���á���� �������

���ա��������ͧ��óҡ���š����¹�Ѻ�չ��ʹ�� ����з���Ѫ��ž�кҷ���稾�Ш�Ũ���������������Ƿç������ �Ըա�ù��չ����������������͹������е�����������ӹҨ�ͧ�չ �֧���¡��ԡ����

  • ��ä�ҡѺ����ȵ��ѹ�� ��ʹ���ҷ���µԴ��͡Ѻ�ҵԵ��ѹ����� �����դ�������֡�������ҧ㨵�ʹ�� ����¨����������ѹ�����շҧ��÷ٵ��С�ä�� ���¡������˹�ҷ��������Ǵ ��д������ҧ���Դ ������Ѫ��ŷ�� 2 �ѧ������觹�¨��� ��������� �繷ٵ������è�����ͧ��ä�ҡѺ�� �����������¡��ԡ��ü١�Ҵ�ͧ��Ф�ѧ�Թ��� ����¨Ѵ�к����������բ������Т��͡�����͹ ����������
  • �����ҡ� �������ǹ˹�觢ͧ����ȷ�����������Ѻ��Ѻ��ا����� �͡�ҡ��ä�Ң������ �ѧ��ҡ������¡�������ҡèҡ��ЪҪ� ���͡�� 2 ������

    �����ҡ÷�������㹻���� �� 4 ��Դ ���

    • �ѧ�ͺ ��� ������¡���Թ��Ңͧ��ɮ� �ªѡ��ǹ�Թ��ҷ���ҹ��ҹ��駷ҧ����зҧ��� ��ѵ�� 10 ��Ժ 1 ���� 1 ��ǹ��� 10 ��ǹ
    • �ҡ� ��� �Թ������觢ͧ����Ѱ���¡�纨ҡ�Ż���ª��ͧ��ɮ÷����ҡ��û�Сͺ�Ҫվ�͡�ҡ�Ҫվ��Ң�� �� ��÷ӹ� ���¡��� �ҡä�ҹ� ��÷��ǹ ���¡��� �ҡ��ǹ�˭� ���� ��ҡ� ���� ���ѵ�� ��èѺ�ѵ���� ���¡��� �ҡä�ҹ�� �������������ѧ�� ���¡��� �ҡä���ѡ����� �͡�ҡ����ѧ�ա�����ҡú�͹���� �ҡ����� �ҡõ�Ҵ �ҡ��红ͧ��� �ҡâ�͹ ���
    • ���� ��� �Թ������觢ͧ��������ǧ���������ҧ�Ҫ��÷�᷹��������͹ �����Ҩҡ��Ե�ŵ�������ҵԷ���������㹷�ͧ��� �� �պء ��ԡ�� ��Ť�ҧ��� �����ǧ���������ҧ�Ҫ��÷�᷹��������͹ ���¡��� �������
    • Ī� ��� ��Ҹ����������ҧ�Ҫ������¡��੾����ºؤ�� ���ͧ�ҡ���Ѻ��ú�ԡ�èҡ�Ҫ��� �� �͡⩹����Թ���

    �����ҡ÷����ҡ��¹͡�����

    • �����ԡ��ͧ�������ջҡ���� ��� ���շ���纨ҡ�����Թ��ҵ�ҧ����� �¤Դ�ҡ��Ҵ�������ҧ�ͧ�ҡ���������ҹ��˹з���÷ء�Թ�������� �����Ѫ��ŷ�� 1 �Դ����� 12 �ҷ ��������������� 20 �ҷ �����Ѫ��ŷ�� 2 �Դ������ 80 �ҷ �����Ѫ��ŷ�� 3 ����������Թ��ҷ��������÷ء�Թ�������Ң�¤Դ����� 1,500 �ҷ ��Һ�÷ء�Թ��ҤԴ����� 1,700 �ҷ
    • �����Թ����͡ �Ѱ���¡�纵���������ͧ�Թ��� �� ��������Һ�� 1 ��֧ ��ӵ���Һ�� 2 ��֧ �Ͷ֧�����Ѫ��ŷ�� 3 �Ѱ���¡�����բ��͡��ҧ� �����ҡ��� ������Ѱ������������ҡ��� �� �����վ�ԡ�� �������� �������ᴧ ���չ���ѹ�о���� ���ս��� ���ջ� ���չ�ӵ�ŷ��� ���

    ˹��§ҹ �Թ��Ҽ١�Ҵ �Թ��ҵ�ͧ����
    �����Ф�ѧ�Թ��� ��������¡��� ������ ��˹�ҷ��Դ��͡Ѻ��ҧ����� �����������������͡ ��Ǩ��������Թ��ҵ�ҧ����� ������͡�����Թ��ҵ������Ҫ��õ�ͧ��� �������㹤������Ţͧ�ʹҺ�ա�����������ҸԺ�� �¨������˹�ҷ��ŧ仵�Ǩ�����Թ��ҡ�͹ ���¡��� �������º��ǵ����

    �Թ��Ҽ١�Ҵ ��� �Թ��ҷ��ҧ�Ҫ��õ�ͧ�����ФԴ������ѹ�����ҡ��ͤ�Ҩзӡ�õԴ��ͫ��͢�¡ѹ�µç ���� ���ظ ����ع�׹ �ѧ����Ѱ�֧�١�Ҵ��ë��͢�������ͧ

    �Թ��ҵ�ͧ���� ��� �Թ��ҷ�����ҡ������Ҥ�ᾧ ��ɮõ�ͧ���Ң�����ҧ�Ҫ��� ���ͷҧ�Ҫ��è����仢������ͤ�ҵ�ҧ����� �����繡�����������������Ѱ �Թ��ҵ�ͧ���� ���� �Ҫ�ҧ �ѧ�� �ҧ ��ɳ� ���

    ทรัพยากรธรรมชาติ ที่ทำรายได้ให้กับแผ่นดินในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นมีอยู่ 3 ประเภท ได้แก่ ไม้ แร่ธาตุและสินค้าประเภทเหล็ก ซึ่งสรุปได้ดังนี้

    1. ไม้สัก มีมากบริเวณเชียงใหม่ ลำปาง ลำพูน แพร่ น่าน ในสมัยรัชกาลที่ 3 พ่อค้าชาวจีน ซึ่งเป็นผู้ประมูลผูกขาดจากป่าไม้จากเจ้าเมืองฝ่ายเหนือ นอกจากคนจีนแล้ว ทางราชการก็เป็นผู้ดำเนินการโค่นไม้สักเอง เพื่อนำไปใช้ในราชการต่อเรือและส่งไปขายที่เมืองจีนและอินเดีย
    2. ไม้ฝาง ใช้ทำสีย้อมผ้า และไม้กฤษณาซึ่งเป็นไม้หอม เป็นที่ต้องการของชาวตะวันตกกลายเป็นสินค้าออกที่สำคัญอย่างหนึ่ง
    3. ดีบุก เป็นทรัพยากรที่มีอยู่อย่างอุดมสมบูรณ์และกระจายอยู่ทั่วไป โดยเฉพาะที่ภูเก็ตได้กลายเป็นแหล่งผลิตดีบุกมากที่สุด แร่ดีบุกเป็นสินค้าผูกขาดที่ต้องนำมาขายให้กับพระคลังสินค้าเท่านั้น โดยเจ้าเมืองจะเป็นผู้ซื้อดีบุกจากราษฏร แล้วนำไปขายต่อให้พ่อค้าต่างชาติอีกต่อหนึ่ง

    ในปลายสมัยรัชกาลที่ 3 แร่ดีบุกเริ่มเป็นที่ต้องการของตลาดในยุโรป เพราะการปฏิวัติอุตสาหกรรมทำให้ค้นพบว่าการเอาดีบุกไปเคลือบเหล็กจะทำให้เหล็กไม่เกิดสนิม จึงทำให้ตลาดโลกต้องการมาก ดังนั้นการขุดแร่ดีบุกตามหัวเมืองชายทะเล หัวเมืองมลายู และหัวเมืองปักษ์ใต้จึงเพิ่มปริมาณมากขึ้น

    นอกจากดีบุกแล้ว ยังมีเหล็ก ทองแดง ตะกั่ว ทองคำซึ่งมีอยู่ทั่วไป แร่ดิบส่วนใหญ่ได้รับการถลุงขั้นแรกที่บริเวณแหล่งแร่ ต่อจากนั้นจะถูกขนส่งมายังกรุงเทพ ซึ่งมีโรงงานผลิตเครื่องครัวและเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ สินค้าประเภทเหล็กจึงเป็นสินค้าส่งออกที่สำคัญและมีค่าที่สุดอย่างหนึ่งของไทย

    3. การจัดเก็บภาษีอากร

    ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1-2 การจัดเก็บภาษีอากรยังคงมีลักษณะเหมือนกับสมัยอยุธยา ภาษีอากรที่เรียกเก็บในสมัยรัชกาลที่ 1 ได้แก่ อากรสุรา อากรบ่อนเบี้ย อากรขนอนตลาด อากรค่าน้ำเก็บตามเครื่องมือ อากรสมพัตสร (อากรพืชล้มลุก) อากรค่านา อากรสวน และส่วย ส่วนในสมัยรัชกาลที่ 2 ประเภทของภาษีอากรประกอบด้วย จังกอบ อากร ส่วย ฤชา

    ในสมัยรัชกาลที่ 3 ได้มีการแก้ไขการเก็บภาษีใหม่ เพื่อให้มีรายได้เพิ่มพูนมากขึ้นกว่าเดิม ทั้งนี้เพราะในสมัยนี้มีศึกสงครามกับข้าศึกภายนอกมาก ดังนั้นรัชกาลที่ 3 จึงได้ทรงตั้งภาษีอากรใหม่ถึง 38 ชนิด เช่น อากรบ่อนเบี้ยจีน อากรหวย ภาษีเบ็ดเสร็จลงสำเภา ภาษีพริกไทย ภาษีไม้ฝาง ภาษีไม้แดง ภาษีเกลือ ภาษีน้ำมันมะพร้าว ภาษีน้ำมันต่างๆ ภาษีต้นยาง ภาษีใบจาก เป็นต้น

    ีการเก็บภาษีอากรเพิ่มขึ้นหลายชนิด เพื่อให้การเก็บภาษีได้ผลเต็มเม็ดเต็มหน่วย จึงได้ใช้วิธีการผูกขาดการเก็บภาษีอากร ซึ่งเป็นวิธีการเก็บภาษีในลักษณะที่มีผู้เสนอรับทำภาษีสิ่งของบางอย่าง ดังนั้นผู้ใดสามารถประมูลได้ (ผู้ที่สัญญาจะให้ผลประโยชน์ตอบแทนต่อรัฐสูง) ก็เป็นผู้ได้รับสิทธิผูกขาดจัดเก็บภาษีสิ่งของนั้นๆ ผู้ประมูลได้เรียกว่า “เจ้าภาษีนายอากร” โดยรัฐบาลจะมอบอำนาจสิทธิขาดในการจัดเก็บอากรให้ไปดำเนินการเอง และเมื่อถึงกำหนดเวลาจะต้องนำเงินภาษีอากรที่ได้มาส่งให้ครบตามที่ประมูลไป

    4. สภาพการค้าขาย

    การค้าภายในประเทศ การค้าขายยังจัดอยู่ในขอบเขตจำกัด เพราะเศรษฐกิจส่วนใหญ่เป็นแบบเลี้ยงตนเอง บรรดาพืชผลต่างๆ ซึ่งผลิตได้ส่วนมากจะใช้บริโภคในครัวเรือน ส่วนที่เหลือจากการบริโภคและอุปโภคแล้ว จึงจะนำมาแลกเปลี่ยนกันภายในตลาดท้องถิ่นนั้นๆ

    • การค้าขายภายในประเทศส่วนใหญ่มักจะดำเนินไปตามริมแม่น้ำลำคลอง ระบบเงินตรายังใช้เบี้ยเป็นสื่อในการซื้อขาย แต่ระบบเงินตรายังไม่ได้มาตรฐานทั่วไป คนส่วนมากนิยมการแลกเปลี่ยนกันในรูปสินค้ามากกว่า

    การค้าภายในประเทศเริ่มขยายตัว เพิ่มขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 โดยที่ชาวจีนได้เข้ามามีบทบาททางการค้ามากขึ้น ชาวจีนจะเป็นคนกลางนำสินค้าจากท้องที่หนึ่งไปขายยังอีกท้องที่หนึ่งซึ่งอยู่ ห่างไกล

    ในสมัยรัชกาลที่ 3 ภายหลังที่รัฐบาลได้ทำการติดต่อค้าขายกับต่างประเทศมากขึ้น รัฐบาลจะผูกขาดการค้าทั้งภายในและต่างประเทศแต่เพียงผู้เดียว ราษฏรต้องขายผลผลิตให้กับพระคลังสินค้า โดยรัฐจะเป็นผู้ควบคุมปริมาณและราคาสินค้าได้ โดยเฉพาะสินค้าที่มีราคาและเป็นที่ต้องการของพ่อค้าต่างชาติ ราษฏรต้องนำไปขายให้กับพระคลังสินค้าเท่านั้น จะขายให้ผู้ใดโดยตรงมิได้

    • การค้ากับต่างประเทศ ระบบการผูกขาดการค้าโดยพระคลังสินค้า ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น การค้าขายกับต่างประเทศดำเนินไปตามวิธีการผูกขาดการค้าโดยพระคลังสินค้า เสนาบดีกรมท่าจะมีบทบาทสำคัญในการควบคุมการค้ากับต่างประเทศเหมือนสมัยอยุธยา

    พระคลังสินค้าจะดำเนินนโยบายการค้าในรูปแบบการค้าผูกขาดของหลวง โดยพระคลังสินค้าจะออกประกาศบังคับว่า สินค้าบางอย่างให้ราษฏรนำมาขายให้กับพระคลังสินค้าเท่านั้น เมื่อเรือสินค้าจากต่างประเทศเข้ามาเทียบท่า ทางเจ้าหน้าที่ของไทยจะไปตรวจเลือกซื้อสิ่งของที่ต้องการก่อน เมื่อรัฐบาลได้สิ่งของที่ต้องการเพียงพอแล้ว จึงยอมให้จำหน่ายแก่คนทั่วไป แต่ถ้าเป็นสินค้าประเภทอาวุธยุทธภัณฑ์ ซึ่งเป็นของจำเป็นต้องใช้ในราชการ เมื่อมีพ่อค้านำเข้ามา ไทยจะบังคับซื้อจากพ่อค้าในราคาต่ำกว่าปกติ

    บรรดาสินค้าต่างๆ ที่มีราคาทั้งหลาย เช่น ฝาง ดีบุก ลูกกระวาน ตะกั่ว รง นอแรด งาช้าง พริกไทย กฤษณา เป็นต้น รัฐจะขึ้นบัญชีเป็นสินค้าของหลวง ผู้ใดมีไว้ในครอบครองจะต้องนำมาถวายพระเจ้าแผ่นดินตามราคาที่กำหนดไว้ ส่วนสินค้าต้องห้ามที่ชาวต่างประเทศนำเข้ามาจะถูกบังคับให้ขายกับพระคลังสินค้า ได้แก่ ปืน และดินปืน สินค้าชนิดอื่นๆ ถ้ารัฐบาลต้องการซื้อก็มีสิทธิซื้อก่อนผู้อื่น

    สภาพการค้ากับต่างประเทศ ในตอนปลายสมัยรัชกาลที่ 2 การค้าขายกับต่างประเทศเริ่มขยายตัวมากขึ้น เพราะพ่อค้าชาวตะวันตกเริ่มเข้ามาค้าขายกับไทย ในระยะนี้มีเรือสินค้าของไทยและต่างชาติผ่านไปมาค้าขายมากถึง 241 ลำ

    ต่อมาในปลาย พ.ศ.2368 อังกฤษได้ส่ง เฮนรี่ เบอร์นี่ เข้ามาติดต่อทำสนธิสัญญาทางพระราชไมตรีและการค้าขายกับไทยในสมัยรัชกาลที่ 3 ไทยจึงได้ทำสัญญากับอังกฤษ ใน พ.ศ.2369 ในสัญญาฉบับนี้มีข้อความระบุว่า “พวกพ่อค้าต้องเสียภาษีการค้าขายตามประเพณีของสถานที่ แล้วจึงจะได้รับอนุญาตให้ซื้อและขายโดยไม่ได้รับการแทรกแซงจากผู้อื่น” บรรดาพ่อค้าต้องปฏิบัติตามกฏหมายไทย ห้ามนำข้าวเปลือก ข้าวสารออกนอกราชอาณาจักร ปืนและกระสุนที่นำเข้ามา จะต้องไม่ขายให้ผู้อื่นนอกจากรัฐบาล ถ้ารัฐบาลไม่ต้องการสินค้าเหล่านี้ พ่อค้าจะต้องนำกลับออกไป ส่วนสินค้าอื่นอนุญาตให้ซื้อขายได้

    ทางด้านการส่งสินค้าออกไปขายยัง ต่างประเทศนั้น จำนวนสินค้าที่สงออกมีหลายชนิด แต่ที่สำคัญได้แก่ น้ำตาล พริกไทย ข้าว และดีบุก ในสมัยรัชกาลที่ 3 หลังจากการทำสนธิสัญญาทางพระราชไมตรีและการค้ากับอังกฤษและสหรัฐอเมริกาแล้ว พ่อค้าต่างประเทศเริ่มเข้ามาค้าขายในกรุงเทพมากขึ้น ทำให้สินค้าออกของไทยเป็นที่ต้องการของพ่อค้าชาวต่างประเทศเป็นอย่างมาก

    ทางด้านการสั่งสินค้าจากต่างประเทศเข้ามาใช้ในพระราชอาณาจักรนั้น ส่วนมากเป็นผ้าไหมจากจีน ผ้าเนื้อธรรมดาจากอินเดียและแถบมะละกา เครื่องลายคราม ชา ไหมดิบ ไหมสำเร็จรูป ฝ้ายชนิดต่างๆ ฝิ่นดิบ ทองแท่งและเงินแท่ง นอกจากนี้ยังเป็นประเภทอาวุธปืน เครื่องแก้ว และสินค้าประเภทฟุ่มเฟือยอีกหลายรายการ

    กล่าวโดยสรุป สภาพเศรษฐกิจของไทยสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น เริ่มขยายตัวและเจริญรุ่งเรืองขึ้นตามลำดับตั้งแต่ปลายสมัยรัชกาลที่ 2 จนกระทั่งมาถึงรัชกาลที่ 3 เพราะระบบการค้าแบบผูกขาดโดยพระคลังสินค้า และการเข้ามาติดต่อค้าขายของชาวตะวันตกในสมัยรัชกาลที่ 3 ภายหลังจากการทำสนธิสัญญาเบอร์นี่ระหว่างไทยกับอังกฤษ และติดตามมาด้วยสหรัฐอเมริกา สำหรับการค้าขายกับจีนนั้น ยังคงดำเนินไปตามปกติ และยังคงเป็นประโยชน์ต่อฝ่ายไทยเป็นอย่างมากด้วย

    สภาพการณ์ทางเศรษฐกิจในสมัยรัชกาลที่ 4

    โรงกระษาปน์สิทธิการใน พ.ศ. 2405 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้โรงกระษาปน์ผลิตเหรียญดีบุก เพื่อเป็นเครื่องแลกใช้แทนเบี้ยหอย และประกาศให้ใช้กะแปะอัฐ และโสฬสที่ทำขึ้นใหม่นี้ เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2405 เหรียญดีบุกนี้ทำด้วยดีบุกดำผสมทองแดง ด้านหนึ่งมีตราช้างในวงจักร อีกด้านหนึ่งมีรูปพระมหามงกุฎกับฉัตร เหรียญดีบุกขนาดใหญ่เรียกว่า “อัฐ” มีราคา 8 อันต่อหนึ่งเฟื้อง สำหรับขนาดเล็กเรียกว่า “โสฬส” มีราคา 16 อันต่อหนึ่งเฟื้อง

    สินค้าส่งออกที่สำคัญในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้นมีอะไรบ้าง

    สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นผลผลิตทางการเกษตรที่สำคัญได้แก่ข้าว อ้อย และพริกไทยข้าวเป็นสินค้าจัดอยู่ ในลำดับที่ 5 ของสินค้าที่ส่งออกมากตามลำดับ อันได้แก่ น้ำตาล ฝ้าย ไม้หอมและดีบุก ข้าวถือได้ว่าเป็นผลิตผล ทางการเกษตรที่ส่งเป็นสินค้าออกของสยาม แต่ปริมาณการส่งออกไม่แน่นอน ขึ้นอยู่กับสภาวะตามธรรมชาติ ภายในประเทศและความต้องการ ...

    ข้อใดคือสินค้านำเข้าในสมัยรัตนโกสินทร์

    สินค้าขาเข้าที่สำคัญ ได้แก่ ผ้าไหม เครื่องถ้วยชาม ชา ของเล่นเด็ก อาวุธปืน 5. การเก็บภาษีอากร ยังคงเหมือนกับสมัยอยุธยา ทั้งการเก็บภาษีในประเทศ และการค้ากับต่างประเทศ แต่สมัยรัชกาลที่ 3 มีการจัดประมูลการเก็บภาษีเรียกว่า “ระบบเจ้าภาษีอากร”

    ข้อใดคือสินค้าเข้าที่นิยมในสมัยรัตนโกสินทร์ ตอนต้น

    ทางด้านการสั่งสินค้าต่างประเทศเข้ามาในไทยนั้น ส่วนมากเป็นผ้าไหมจากจีน ผ้าเนื้อธรรมดาจากอินเดียและแถบมะละกา เครื่องลายคราม ชา ไหมดิบ ไหมสำเร็จรูป ฝ้ายชนิดต่างๆ ทองแท่ง เงินแท้ นอกจากนี้ก็เป็นอาวุธปืน เครื่องแก้ว และสินค้าประเภทฟุ่มเฟือยอีกมากมาย

    สินค้าส่งออกในสมัยรัชกาลที่ 3 คือข้อใด

    แร่ดีบุก เป็นสินค้าออกสำคัญ ส่งออกไปจีนและสิงคโปร์ แหล่งผลิตอยู่ทางใต้ของไทย นอกจากนั้น ยังนำไปแลกเปลี่ยนเป็นอาวุธปืนกับพ่อค้าชาวตะวันตก