ประสบการณ์ ขึ้นศาลบัตรเครดิต 2565

ช่วง 2 ปีโควิด สถิติพบหนี้คดี ‘บัตรเครดิต-สินเชื่อ’ พุ่ง ขณะที่ ศาลพร้อมคุ้มครองผู้บริโภคยุคใหม่ เปิดแผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง สั่งของแล้วไม่ตรงปก ขาช้อปเรียกร้องค่าเสียหายได้

เลขานุการศาลยุติธรรม

วันที่ 14 ม.ค. 2565 นายจีระพัฒน์ พันธุ์ทวี เลขาธิการสำนักงานศาลยุติธรรม พร้อมด้วยผู้บริหารศาลยุติธรรม เปิดเผยผลการดำเนินงานของศาลยุติธรรมในรอบปี 2564 มีการพิจารณาพิพาษาคดี นับตั้งแต่เดือนมกราคม-ธันวาคม รวม 1,560,026 คดี (แบ่งเป็นคดีแพ่ง 1,030,906 คดี และคดีอาญา 529,120 คดี) พิจารณาพิพาษาคดีเสร็จแล้ว 1,194,804 คงเหลือ 365,222 คดี

ทั้งนี้จากสถิติพบข้อหาที่เข้าสู่การพิจารณาของศาลชั้นต้นทั่วราชอาณาจักรในของคดีทางแพ่งสูงสุด คือ “บัตรเครดิต” 155,801 ข้อหา รองลงมา “สินเชื่อบุคคล” 133,954 ข้อหา และ กู้ยืม 101,551 ข้อหา สะท้อนวิกฤตทางการเงินที่ในปี 2565 ยังต้องเผชิญต่อไป

เลขาธิการสำนักงานศาลยุติธรรม กล่าวว่า ในปี 2565 ศาลยุติธรรม ภายใต้นโยบายของ น.ส.ปิยกุล บุญเพิ่ม ประธานศาลฎีกา มุ่งยกระดับการคุ้มครองผู้บริโภคให้ครอบคลุมถึงการบริโภควิถีใหม่ เนื่องวิกฤตโควิดทำให้คนไม่เดินทาง เมื่อไม่เดินทางก็ซื้อทางออนไลน์กันมาก เริ่มมีปัญหาซื้อของแล้วได้ของไม่ตรงปก หรือ โอนเงินไปแล้วแต่ไม่ได้รับของสูงขึ้นในสังคม แผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่งก็จะเข้ามาช่วยตรงนี้

นายสรวิศ ลิมปรังษี โฆษกศาลยุติธรรม อธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับ “แผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง” ว่า จัดตั้งเพื่อช่วยเหลือผู้บริโภคที่ได้รับความเสียหายจากการซื้อขายสินค้าบริการทางออนไลน์ โดยไม่จำกัดประเภทสินค้า ไม่กำหนดมูลค่าขั้นต่ำ และไม่ต้องใช้ทนายความ โดยผู้บริโภค สามารถยื่นฟ้องด้วยตนเองโดยไม่มีค่าใช้ข่าย ผ่านระบบ e-Filing ซึ่งกำลังจะทดสอบระบบครั้งแรกในวันที่ 17 ม.ค. และจะเปิดตัวอย่างเป็นทางการประมาณเดือน ม.ค. นี้

ระบบจะให้ผู้ที่ต้องการฟ้อง ลงทะเบียนและยืนยันตัวตน จากนั้นเข้าสู่การยื่นฟ้องที่เป็นเหมือนแบบสอบถาม อาทิ ซื้อจากแพลตฟอร์มไหน, สินค้าอะไร, ราคาเท่าไหร่, ปัญหาคืออะไร สามารถอัปโหลดสลิปการโอนเงิน ภาพถ่าย วิดีโอเปิดกล่องสินค้า จากนั้นเจ้าพนักงานคดี จะมาตรวจสอบคัดกรองช่วยเรียบเรียงคำฟ้องแล้วส่งกลับไปให้ยืนยัน เมื่อยืนยันเสร็จจะส่งมาให้ศาลรับฟ้อง จากนั้นจะติดต่อไปที่จำเลยทางอีเมลหรือที่อยู่ทางออนไลน์ที่ติดต่อได้ เพื่อความรวดเร็ว เมื่อถึงวันนัดพิจารณา สืบพยาน ไกล่เกลี่ย สอบคำให้การ จะทำในวันเดียวกัน ทั้งโจกท์และจำเลยจะได้รับ ลิงก์ google meet , zoom โดยศาลแพ่งสามารถรับฟ้องคดีได้ทั่วราชอาณาจักร

ผู้บริหารศาลยุติธรรม ทิ้งท้ายด้วยว่า หลังจากนี้จะซื้อของออนไลน์ การเก็บหลักฐานของผู้ขายไว้ให้ได้มากที่สุดจะเป็นสิ่งจำเป็นเมื่อมีแผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง

หากคุณเป็นคนหนึ่ง... ที่ไม่สามารถจ่ายชำระหนี้ตามข้อตกลงเดิมได้ แต่ก็ไม่ต้องการปล่อยให้เส้นทางการเงินของคุณถูกต้อนเข้าสู่มุมอับ จากหนี้แสนกลายเป็นหนี้ล้าน ต้องขึ้นโรงขึ้นศาล หรือวัน ๆ ไม่ได้ทำงานเพราะต้องคอยหลบเจ้าหนี้ ลองมองหาช่องทาง “เจรจาประนอมหนี้” คงดีกว่าปล่อยให้กลายเป็นหนี้เสีย

หลักในการเจรจาประนอมหนี้มีหลายแบบ ขึ้นอยู่กับนโยบายของสถาบันการเงินแต่ละแห่งที่แตกต่างกัน แต่ที่คนส่วนใหญ่ใช้กันบ่อย ๆ ได้แก่

• ขอลดยอดหนี้ลงบางส่วน
• ขอขยายเวลาการชำระหนี้ 1 – 2 ปี
• ขอลดจำนวนเงินที่ต้องผ่อนในแต่ละงวด
• ขอให้คิดดอกเบี้ยในอัตราปกติที่ไม่ผิดนัด
• ขอหยุดดอกเบี้ยและไม่คิดดอกเบี้ยระหว่างที่ผ่อนชำระ
• ขอลดหย่อนค่าธรรมเนียมหรือค่าปรับกรณีผิดนัดชำระ
• ขอโอนหลักประกันเพื่อชำระหนี้

ฯลฯ

การเจรจาประนอมหนี้จะเหมาะสำหรับ “ลูกหนี้ที่มีภาระหนี้ไม่เยอะ และมั่นใจว่าจะผ่อนไหวจนหมดเท่านั้น” เพราะเจ้าหนี้จะระงับหนี้เดิม แต่จะงอกสัญญาหนี้ฉบับใหม่มาให้ ซึ่งยอดหนี้จะเท่าเดิม แต่จะรวมดอกเบี้ยที่ค้างชำระของเก่า ค่าธรรมเนียมจิปาถะ และดอกเบี้ยปรับโครงสร้างหนี้อีกประมาณ 10% - 15%

ส่วนข้อสรุปในการเจรจาจะออกมาในรูปแบบใดนั้น ขึ้นอยู่กับความพึงพอใจของทั้ง 2 ฝ่าย ทั้งเงื่อนไข ระยะเวลา เทคนิคการต่อรอง ชื่อเสียงหรือเครดิตของคุณ ตลอดจนการแสดงออกถึงความจริงใจและตั้งใจที่จะชำระหนี้ให้หมดด้วย

ปัญหาของหนี้บัตรเครดิตที่เกิดจากการผิดนัดชำระหรือการชำระแบบขั้นต่ำจนทำให้เกิดดอกเบี้ยที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ และไม่สามารถนำเงินกลับมาคืนให้กับสถาบันการเงินได้ เมื่อสถาบันการเงินเริ่มติดต่อทวงถามค่าบัตรเครดิต ก็กลับถูกปฏิเสธหรือพยายามหาเงินเพื่อชำระแต่ก็ไม่สามารถทำได้ จนนำไปสู่การฟ้องร้องต่อศาล หน้าที่ของศาลจึงทำการออกหมายเรียกลูกหนี้ผ่านทางจดหมายไปยังที่อยู่ของลูกหนี้ เมื่อได้รับหมายศาลหลายคนจะตกใจและเกิดความวิตกกังวลว่าควรจะทำอย่างไรดี 

สิ่งที่ต้องทำเมื่อได้รับหมายศาลบัตรเครดิต

หมายศาลบัตรเครดิตจะถูกส่งไปตามเลขหมายของทะเบียนบ้าน ก็ไม่ต้องตกใจ หรือนำไปทิ้งแล้วอ้างว่าไม่ได้รับหมายศาลเด็ดขาด แต่สิ่งที่ควรจะทำก็คือ

1. ให้ตรวจสอบรายละเอียดของหมายศาลว่าจะฟ้องที่ศาลไหน กำหนดวันขึ้นศาลเมื่อไร?

2. ตรวจสอบรายละเอียดเกี่ยวกับยอดหนี้ที่ทางเจ้าหนี้ยื่นฟ้องว่าเป็นมูลหนี้เท่าไหร่ เงินต้นเท่าไหร่ ยอดฟ้อง+ดอกเบี้ยรวมเป็นเงินกี่บาท?

3. ตรวจสอบดูว่าทางเจ้าหนี้ฟ้องเกินอายุความหรือไม่ นั่นคือบัตรเครดิตมีอายุความ  2 ปี  นับจากวันชำระครั้งสุดท้าย

4. พิจารณาว่าจะสู้คดีหรือจะต่อรองกับเจ้าหนี้อย่างไรได้บ้าง

หลังจากตรวจสอบรายละเอียดของหมายศาลบัตรเครดิตแล้ว  เจ้าของบัตรต้องกำหนดจุดยืนในการชำระหนี้ว่าต้องการเลือกวิธีแก้ปัญหาหนี้ได้อย่างไร เช่น

1.  อาจจะนำหมายศาลไปให้ทนายช่วยดูก่อนก็ได้ว่าเราจะมีข้อต่อสู้อะไรได้บ้าง ในกรณีที่ต้องการระยะเวลาในการเก็บเงิน ก็คือให้ทนายยื่นคำให้การ

1.  ไปไกล่เกลี่ยในวันที่ศาลนัดเลย โดยขอผ่อนชำระ เป็นงวด และขอให้หยุดดอกเบี้ยระหว่างการชำระหนี้ และขอให้ทำบันทึกโจทก์ – จำเลยที่ศาล ระบุจำนวนงวดที่จะชำระ และการชำระเงินก็ต้องจ่ายเข้าบัญชีเจ้าหนี้เท่านั้น

*หมายเหตุ การผ่อนชำระงวดนั้นมีตั้งแต่ 6 งวดไปจนถึง  60 งวด ขึ้นอยู่กับยอดหนี้ว่ามากหรือน้อย และการผ่อนนั้นมีการผ่อนแบบขั้นบันได คือ ค่างวดอาจจะเพิ่มขึ้นในปี 2 จนครบจำนวนงวดก็ได้

1.  หากต้องการให้อายัดเงินเดือน เจ้าของบัตรต้องมีทรัพย์สินที่เจ้าหนี้สามารถอายัดได้หรือไม่ เช่น รถยนต์ บ้าน เงินในบัญชีต่าง ๆ ที่ฝากสะสมไว้ก็ต้องพึ่งระวัง ไม่ใช่ว่าฟ้องแล้วไม่จ่ายเจ้าหนี้เขาจะอายัดเงินเดือนอย่างเดียว

หากเจ้าของบัตรได้รับหมายศาลบัตรเครดิตแต่ไม่มีทรัพย์สินเจ้าหนี้ก็จะมองที่เงินเดือน การอายัดเงินเดือนนั้น ก็ไม่จำเป็นที่จะต้องเป็นเจ้าหนี้รายแรกที่ฟ้องเสมอไป หากเจ้าหนี้รายแรกนั้นเจ้าของบัตรขอไกล่เกลี่ยที่ศาลตาม ข้อ 2 แล้ว มีเจ้าหนี้รายที่ 2 มาฟ้อง หากเจ้าของบัตรไม่มีเงินชำระหนี้ เจ้าของบัตรก็สามารถปล่อยให้เจ้าหนี้รายที่ 2 จนถึงรายสุดท้าย อายัดเงินเดือนได้เช่นกัน

อีกส่วนที่น่าสนใจก็คือหากยอดหนี้ที่ถูกฟ้องเป็นจำนวน 100,000 บาทขึ้นไป ถ้าหากเป็นหนี้บัตรเครดิตถึงแม้ว่าจะได้ลดไม่มาก แต่เจ้าของบัตรก็ยังสามารถเจรจาต่อรองจ่ายชำระในอัตราที่ต่ำกว่า เช่น สมมุติหากจะต้องโดนอายัดเงินเดือน 30 เปอร์เซ็นต์ แล้วประมาณ 3,000 บาท ต่อเดือน เจ้าของบัตรสามารถเจรจาขอชำระ  2,000 บาทต่องวดได้