คอนแทคเลนส์ คือเลนส์ที่ทำจากพลาสติกอ่อนนุ่ม ไฮโดรเจล หรือซิลิโคนขนาดบางและเล็ก ใช้ในผู้ที่มีสายตาผิดปกติ Show
โดยคอนแทคเลนส์อาจทำให้เคืองตาแก่ผู้ใส่ได้บ่อย โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าใส่นานมากกว่า 12 ชั่วโมง หรือเก็บล้างทำความสะอาดไม่ดีพอ ดังนั้นในกรณีดังกล่าวมา ให้รีบถอดออก และสังเกตอาการ ถ้าตาแดง เคืองตามากร่วมด้วยให้รีบไปพบแพทย์ และไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์ไว้เกิน 12 ชั่วโมงหรือใส่นอนเด็ดขาด เพราะเสี่ยงต่อการติดเชื้อที่ดวงตาได้ คอนแทคเลนส์ เป็นพลาสติกวงกลมใส มีลักษณะบาง ใส่เพื่อแก้ปัญหาภาวะสายตาผิดปกติเพื่อให้การมองเห็นดีขึ้น ภาวะสายตาผิดปกติจะเกิดขึ้นเมื่อองค์ประกอบของดวงตาไม่สามารถรวมแสงให้ตกที่จอรับภาพได้พอดี ทำให้เห็นภาพไม่ชัดเจน คอนแทคเลนส์จะสามารถแก้ไขภาวะสายตาผิดปกติได้ ได้แก่ สายตาสั้น สายตาเอียง สายตายาวแต่กำเนิด และสายตายาวตามอายุ • คอนแทคเลนส์ชนิดแข็งคอนแทคเลนส์ชนิดแข็งที่พบได้บ่อย คือ คอนแทคเลนส์ชนิดกึ่งแข็ง (rigid gas-permeable: RGP lens) ที่ยอมให้ออกซิเจนผ่านเข้าสู่ผิวดวงตาได้ คอนแทคเลนส์ชนิดนี้จะใช้ในผู้ที่มีค่าสายตาเอียงมากและผู้ที่เป็นโรคกระจกตาโป่ง (keratoconus) คอนแทคเลนส์ชนิดแข็งจะช่วยปรับความโค้งของกระจกตาให้เข้าสู่รูปร่างที่ปกติมากขึ้นทำให้ผู้ป่วยเห็นภาพชัดเจนขึ้นได้ • คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มคอนแทคเลนส์ชนิดนิ่ม เป็นคอนแทคเลนส์ชนิดที่ได้รับความนิยมมาก พบขายทั่วไปตามท้องตลาด มีลักษณะนิ่ม คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มสามารถแบ่งย่อยได้เป็นหลายชนิดด้วยกัน ได้แก่ 1) คอนแทคเลนส์รายวัน เป็นคอนแทคเลนส์ชนิดที่ใส่เฉพาะระหว่างวันและต้องถอดทำความสะอาดในตอนเย็น ซึ่งจะมีทั้ง แบบรายวัน, รายสัปดาห์, ราย 2 สัปดาห์, และรายเดือน จักษุแพทย์มักจะแนะนำให้ใส่แบบรายวันเนื่องจากลดโอกาสในการติดเชื้อจากคอนแทคเลนส์ที่ไม่สะอาด 2) คอนแทคเลนส์ชนิดที่ใส่ระยะยาว เป็นคอนแทคเลนส์ชนิดที่ใส่ขณะนอนหลับได้ อาจใส่ติดต่อกันได้หลายวันโดยไม่ต้องถอด ซึ่งจะต้องถอดออกมาเพื่อทำความสะอาดอย่างน้อยอาทิตย์ละ 1 ครั้ง จักษุแพทย์ไม่ค่อยแนะนำให้ผู้ป่วยใส่คอนแทคเลนส์ชนิดนี้เนื่องจากเป็นการเพิ่มโอกาสในการติดเชื้อได้ 3) คอนแทคเลนส์ชนิดแก้สายตาเอียง ใช้ในผู้ป่วยที่มีภาวะสายตาเอียง แต่ประสิทธิภาพในการแก้ไขอาจจะต่ำกว่าคอนแทคเลนส์ชนิดแข็ง มีทั้งชนิดที่เป็นรายวันและชนิดที่ใส่ระยะยาว คอนแทคเลนส์ชนิดแก้สายตาเอียงเป็นคอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มที่ราคาสูงกว่าคอนแทคเลนส์ชนิดอื่นๆ 4) คอนแทคเลนส์สี คอนแทคเลนส์สีสามารถใส่เพื่อแก้ไขสายตาผิดปกติหรือใส่เพื่อความสวยงาม 5) คอสเมติกคอนแทคเลนส์ มักเป็นคอนแทคเลนส์ที่ไม่ได้ใส่เพื่อแก้ไขค่าสายตา แต่จะใส่เพื่อเปลี่ยนแปลงสีหรือลักษณะของดวงตาเท่านั้น เช่น คอนแทคเลนส์ตาแมว หรือคอนแทคเลน์ที่ใส่ให้ตาดูเหมือนแวมไพร์ ถึงแม้คอนแทคเลนส์ชนิดนี้จะไม่ใช่คอนแทคเลนส์ที่ใส่เพื่อการแก้ไขค่าสายตา แต่ก็ควรได้รับคำแนะนำจากจักษุแพทย์ก่อนใส่ เพื่อลดโอกาสในการติดเชื้อ • คอนแทคเลนส์ชนิดอื่นๆ1) คอนแทคเลนส์ชนิดแก้สายตายาวตามอายุ ในผู้ป่วยที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป จะใส่คอนแทคเลนส์เพื่อช่วยให้มองเห็นชัดขึ้นได้หลายวิธี ได้แก่ การใส่คอนแทคเลนส์ชนิด bifocal หรือ multifocal นอกจากนี้ยังสามารถใส่คอนแทคเลนส์แบบวิธี monovision คือ การใส่คอนแทคเลนส์เพื่อแก้ไขให้สายตามองเห็นไกลชัด 1 ข้าง และมองเห็นใกล้ชัดอีก 1 ข้าง 2) คอนแทคเลนส์ครอบแผลชนิดพิเศษ เป็นคอนแทคเลนส์ที่ใช้หลังทำผ่าตัดเพื่อให้ผิวกระจกตาสมานกันได้เร็วขึ้น 1) การใส่คอนแทคเลนส์ที่ไม่พอดีอาจทำให้เกิดรอยขีดข่วนที่ผิวกระจกตาได้ 3) การใช้ยาหยอดตาอาจทำให้เกิดปัญหากับคอนแทคเลนส์ได้ เนื่องจากในยาหยอดตาจะผสมสารกันเสียอยู่ หากเราหยอดยาขณะที่ใส่คอนแทคเลนส์ จะทำให้สารกันเสียสะสมที่ผิวของคอนแทคเลนส์จนก่อให้เกิดอาการระคายเคืองต่อผิวดวงตาได้ ดังนั้นเราจึงควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาหยอดตาชนิดต่างๆ ขณะใส่คอนแทคเลนส์ อย่างไรก็ตาม การหยอดน้ำตาเทียมตามคำแนะนำของแพทย์จักษุแพทย์จะช่วยบรรเทาอาการตาแห้งขณะใส่คอนแทคเลนส์ได้ดีขึ้น ซึ่งจักษุแพทย์มักจะแนะนำน้ำตาเทียมชนิดที่ไม่ผสมสารกันเสีย 4) หากมีอาการผิดปกติ เช่น ตาแดง ปวดตา ตามัว น้ำตาไหล แพ้แสง ขี้ตามากผิดปกติ ให้รีบถอดคอนแทคเลนส์แล้วไปพบจักษุแพทย์ทันที เนื่องจากอาจเป็นสัญญาณของอาการติดเชื้อได้ 1) ไม่ใส่คอนแทคเลนส์ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจนเกินไป หากเป็นไปได้ ไม่ควรใส่ติดต่อกันมากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน และไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์นอนหลับข้ามคืน 2) ถอดคอนแทคเลนส์ก่อนอาบน้ำ หรือก่อนทำกิจกรรมที่น้ำจะเข้าตาได้ทุกครั้งเพื่อป้องกันเชื้อโรคที่มากับน้ำจะมาสะสมที่ผิวคอนแทคเลนส์ 3) ล้างมือให้สะอาดและเช็ดมือให้แห้งทุกครั้งก่อนสัมผัสกับคอนแทคเลนส์ 4) ห้ามล้างคอนแทคเลนส์ด้วยน้ำประปาเด็ดขาด 5) ปฏิบัติตามคำแนะนำของจักษุแพทย์และอ่านคู่มือการล้างคอนแทคเลนส์ที่มากับผลิตภัณฑ์น้ำยาคอนแทคเลนส์เพื่อให้สามารถปฏิบัติตามได้อย่างถูกต้อง 6) ไม่ว่าจะเป็นคอนแทคเลนส์ชนิดใดก็ตาม จะต้องใช้นิ้วมือที่สะอาดเช็ดวนรอบคอนแทคเลนส์ก่อนใส่ทุกครั้งเพื่อลดการปนเปื้อนของโปรตีนที่ผิวคอนแทคเลนส์ 7) เปลี่ยนน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ในตลับทุกครั้ง ห้ามใช้ซ้ำ 8) ปิดขวดน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ทุกครั้งหลังใช้เสร็จ เพื่อคงความสะอาด ปราศจากเชื้อโรคที่มาสัมผัสบริเวณปากขวดได้ 9) ล้างตลับใส่คอนแทคเลนส์ด้วยน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์และทิ้งไว้ให้แห้งก่อนใช้ครั้งต่อไป ไม่ควรล้างตลับคอนแทคเลนส์ด้วยน้ำเปล่า “คอนแทคเลนส์” (Contact Lens) มีความสำคัญแทบจะเป็นปัจจัยที่ 5 ของบางคนเลยทีเดียว โดยเฉพาะผู้ที่มีสายตาสั้น ถ้าไม่ใส่แว่น ก็คงต้องใส่คอนแทคเลนส์กันทุกวัน แต่รู้หรือไม่ว่ามีข้อควรระวังอะไรบ้าง ประเภทของคอนแทคเลนส์ แบ่งตามวัสดุที่ใช้
ประเภทของคอนแทคเลนส์ แบ่งตามลักษณะการใช้งาน
ด้วยความที่คนส่วนใหญ่มักจะเลือกใส่ คอนแทคเลนส์ แบบใส่เฉพาะตอนตื่น และถอดก่อนนอน เพราะฉะนั้น บทความนี้มี 4 ข้อควรรู้เกี่ยวกับตอนแทคเลนส์ชนิดนี้มากฝากกันค่ะ 1. ความสะอาด สำคัญที่สุดด้วยควมที่คอนแทคเลนส์ต้องสัมผัสกับดวงตาโดยตรง ความสะอาดในทุกๆขั้นตอน ตั้งแต่การเริ่มเปิดใช้งานจนถึงการล้างทำความสะอาดเมื่อใส่เสร็จนั้นสำคัญอย่างมาก เมื่อซื้อคอนแทคเลนส์มาครั้งแรก คอนแทคเลนส์จะถูกแช่มาในน้ำยาคนละชนิดกับน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ปกติ ดังนั้น หลังจากที่นำคอนแทคเลนส์ออกมาจากบรรจุภัณฑ์ครั้งแรก ต้องนำคอนแทคเลนส์มาล้างทำความสะอาดก่อน และแช่ในน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ทิ้งไว้อย่างน้อย 8 ชั่วโมง ก่อนนำมาใช้งานครั้งแรก ส่วนการใช้งานในครั้งต่อๆไปก็จำเป็นต้องล้างทำความสะอาดด้วยน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ทุกครั้งก่อนใช้งานทุกครั้งด้วย
2. วิธีสังเกต คอนแทคเลนส์ ก่อนใส่การใส่คอนแทคเลนส์ จะต้องใส่ให้ถูกด้านเพื่อให้ความโค้งของคอนแทคเลนส์รับกับดวงตา แต่การจะใส่ให้ถูกด้านนั้น สำหรับคอนแทคเลนส์สีอาจสังเกตได้จากลายของคอนแทคเลนส์ แต่สำหรับของคอนแทคเลนส์ใส จะสังเกตจากสีของคอนเทคเลนส์ไม่ได้ แต่ก็ยังมีวิธีในการสังเกตจากรูปร่างลักษณะของเลนส์แทนได้ ก่อนใส่คอนแทคเลนส์ทุกครั้ง ควรสังเกตว่าคอนแทคเลนส์อยู่ในด้านที่ถูกต้องตามภาพหรือไม่ แค่นี้ก็ทำให้ใส่คอนแทคเลนส์ได้อย่างถูกต้อง ไม่ระคายเคืองดวงตา อีกข้อสำคัญก่อนจะสวมใส่คอนแทคเลนส์ ควรตรวจสภาพความพร้อมของดวงตาก่อนว่าดวงตาของคุณอยู่ในสภาพปกติ พร้อมที่จะใส่คอนแทคเลนส์หรือไม่ เช่น หากมีอาการตาแดง ตาแห้งจนรู้สึกแสบตา ไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์และปรึกษาแพทย์เพื่อรักษาดวงตาให้เป็นปกติก่อน
3. อายุการใช้งานของ คอนแทคเลนส์ในกรณีที่ใช้คอนแทคเลนส์ที่มีอายุการใช้งานสำหรับ 1 เดือน ถึงแม้หลังจากเปิดใช้งานไม่ได้ใส่ทุกวัน แต่ให้เริ่มนับอายุการใช้งานครบรอบ 1 เดือน หลังจากวันแรกที่นำคอนแทคเลนส์ออกจากบรรจุภัณฑ์ หลังจากครบรอบ 1 เดือนแล้ว ควรเปลี่ยนคอนแทคเลนส์คู่ใหม่ทันที ส่วนคอนแทคเลนส์รายวัน เป็นคอนแทคเลนส์แบบใช้แล้วทิ้ง โดยมีอายุการใช้งานที่เหมาะสมอยู่ที่คั้งละไม่เกิน 8 ชั่วโมง ดังนั้น ผู้ที่สวมใส่คอนแทคเลนส์แบบรายวันหรือรายเดือนก็ตาม ควรใส่คอนแทคเลนส์ไม่เกินวันละ 8 ชั่วโมง เพื่อสุขภาพดวงตาที่ดี และไม่เป็นการรบกวนดวงตามากจนเกินไป
4. คอนแทคเลนส์ ไม่ถูกกับ น้ำเปล่าถึงแม้ว่าเราจะสามารถใช้น้ำเปล่าชำระล้างสิ่งสกปรกออกจากสิ่งต่างๆได้แทบทุกชนิด แต่ไม่ใช่สำหรับคอนแทคเลนส์นะคะ แน่นอนว่าทั้งก่อนและหลังการใส่คอนแทคเลนส์ทุกครั้ง และต้องล้างทำความสะอาดด้วยน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ก่อนทุกครั้ง โดยจำเป็นต้องใช้น้ำยาล้างคอนแทคเลนส์โดยเฉพาะ ไม่ควรใช้อย่างอื่นแทน และไม่ควรให้คอนแทคเลนส์สัมผัสกับน้ำเปล่า เพราะน้ำเปล่าอาจมีสิ่งสกปรกปะปนและอยู่ในสภาพที่ไม่เหมาะสมกับการสัมผัสดวงตา ดังนั้น หลังการล้างมือรือล้างตลับคอนแทคเลนส์ก็ควรรอหรือเช็ดให้แห้งก่อนที่จะนำมือไปสัมผัสกับคอนแทคเลนส์
“ใช้สายตามาก บำรุงไม่ยากด้วย 4 พลังธรรมชาติ”
มีสารสกัดจากธรรมชาติหลากหลายชนิดที่สามารถช่วยบำรุงสายตาได้ดี และยังช่วยลดอาการตาแห้งได้อีกด้วย เมื่อดวงตามีความชุ่มชื้นที่เหมาะสม ก็จะช่วยให้ใส่คอนแทคเลนส์ได้ดี ไม่มีอาการระคายเคือง มีผลการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับโรคตาที่สัมพันธ์กับอายุ (Age-related eye diseases study) ของสถาบันจักษุแห่งชาติสหรัฐอเมริกา พบว่าการรับประทานสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินซี, วิตามินอี, เบต้าแคโรทีน, ลูทีน และซีแซนทีน ในปริมาณสูงเพียงพอ สามารถลดความเสี่ยงของการเกิดโรคจอประสาทตาเสื่อมได้ ใส่คอนแทคเลนส์นานๆเป็นไรไหมคอนแทคเลนส์แฟชั่น มีอันตรายต่อดวงตาหรือไม่
นอกจากนั้น การใส่คอนแทคเลนส์มาเป็นระยะเวลานาน ๆ อาจทำให้เกิดอาการภูมิแพ้ที่เปลือกตา (Giant papilla conjunctivitis) ทำให้มีอาการเคืองตา ตาแดง ไม่สบายตา และใส่คอนแทคเลนส์ได้ไม่ทน จนกระทั่งไม่สามารถใส่ได้ในที่สุด
ใส่คอนแทคเกิน8ชั่วโมงได้ไหมไม่ควรสวมใส่คอนแทคเลนส์เกิน 8 ชั่วโมง เพราะจะทำให้ตาแห้งได้ แต่หากจำเป็นต้องใส่เกินเวลา ให้หยอดน้ำตาเทียมที่ใช้กับคอนแทคเลนส์ช่วยจะลดอาการตาแห้งได้ ไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์นอนเด็ดขาด ห้ามนำคอนแทคเลนส์ที่ชำรุดมาใช้เด็ดขาดเพราะจะทำให้เกิดแผลที่กระจกตาได้
คอนแทครายเดือนต้องถอดทุกวันไหมคอนแทคเลนส์รายเดือน คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนคอนแทคเลนส์อันใหม่ทุก 1 เดือน
คอนแทคเลนส์ใส่ได้นานสุดกี่เดือนคอนแทคเลนส์ชนิดแข็ง ผลิตจากพลาสติกชนิดแข็ง อาจจะทำให้รู้สึกไม่สบายตาเมื่อสวมใส่ แต่มีอายุการใช้งานนานถึง 3 ปีเลยทีเดียว มีความทนทานและดูแลรักษาง่าย แต่ปัจจุบันคนไม่ค่อยนิยมใส่แบบนี้กัน เนื่องจากคอนแทคเลนส์ชนิดนี้จะใช้ในผู้ที่มีค่าสายตาเอียงมากและผู้ที่เป็นโรคกระจกตาโป่ง
|