Show
ทำไมต้องเสริมสมรรถภาพทางกายในการเล่นกีฬา?การออกกำลังกาย คือ การขยับร่างกายหรือกิจกรรมทางกายที่มีเป้าหมายเพื่อพัฒนาร่างกายในด้านใดด้านหนึ่งโดยเฉพาะ เช่น ทำเพื่อความยืดหยุ่น เพื่อความแข็งแรง หรือความคงทนของร่างกาย กีฬา คือ กิจกรรมที่มีการใช้สมรรถภาพทางร่างกาย และทักษะเฉพาะบางอย่างในกิจกรรมเฉพาะ ที่ทำให้เกิดความสนุกสนานบันเทิง โดยจะทำคนเดียวหรือทำเป็นกลุ่มก็ได้ ดังนั้น ถ้าเราอยากเล่นกีฬาให้สนุก จะต้องมีการออกกำลังกายเพื่อให้เกิดสมรรถภาพทางร่างกาย และทักษะต่าง ๆ ที่เหมาะสมและส่งเสริมให้การเล่นกีฬาของเรานั้นมีความสามารถสูงสุด
การออกกำลังกายเพื่อเสริมสมรรถภาพนักกีฬาข้อดีคือ
ก่อนที่ทีมผู้ฝึกสอน (Sports coach) จะวางแผนออกแบบโปรแกรมการออกกำลังกายเพื่อฝึกนักกีฬาแต่ละคนนั้น จะต้องมีการประเมินดังต่อไปนี้
เมื่อประเมินชนิดและสมรรถภาพร่างกายของนักกีฬาแล้วก็จะสามารถวางแผนการในการฝึกซ้อมต่างๆได้โดยพิจารณาจากการออกกำลังกายพื้นฐานเพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการเล่นกีฬา และการออกกำลังกายเสริมในสมรรถภาพด้านที่นักกีฬาขาดไปที่พบจากการประเมินก่อนหน้านี้ และหากนักกีฬามีปัญหา หรือการบาดเจ็บที่ขัดขวางการฝึกซ้อมเพื่อเป้าหมายก็ต้องทำการรักษาก่อน หรือร่วมไปกับการฝึกซ้อม โดยมีแพทย์เป็นผู้ร่วมประเมินดูแล การออกกำลังกายพื้นฐานสำหรับเสริมสมรรถภาพนักกีฬาประกอบด้วยMobility exerciseการออกกำลังกายเพื่อพิสัยข้อ โดยรวมถึงการ Stretching ด้วย เพื่อให้ข้อต่อเหมาะสมกับแต่ละชนิดกีฬา เช่น ถ้าเล่นยิมนาสติก ความยืดหยุ่นของข้อ และกล้ามเนื้อต้องมีมากพอที่จะเล่นกีฬาได้ ส่วนกีฬาที่ใช้แรงและความเร็วเช่น การวิ่งอาจจะมีพิสัยข้อไม่มากเกินไป เพื่อให้สามารถคงสภาพของมุมที่ทำให้กล้ามเนื้อออกแรงได้มากที่สุด (ตามปกติ กล้ามเนื้อที่ยืดพอเหมาะไม่หย่อนเกินไปจะทำให้เกิดแรงได้มากกว่า) Strengthening exerciseความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ซึ่งจะพิจารณาออกกำลังเสริมกล้ามเนื้อที่ใช้หลัก ๆ ในการเล่นกีฬาแต่ละชนิด เช่น หากเป็นนักกีฬาแบดมินตัน กล้ามเนื้อหัวไหล่และแขนจะต้องมีความแข็งแรงเป็นพิเศษ แต่อย่างไรก็ตาม ผู้ฝึกสอนจะมีการให้นักกีฬาได้ออกกำลังกาย strengthening กล้ามเนื้อทุกส่วนด้วย เพื่อให้เกิดความสมดุลของร่างกาย และตามปกติทุกชนิดกีฬาจะมีการใช้กล้ามเนื้อประสานงานทั้งร่างกายเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพในการเล่นกีฬาสูงสุด เช่น นักแบดมินตันนอกจากจะต้องมีไหล่และแขนที่แข็งแรง ลำตัวและขาก็ต้องแข็งแรงเพื่อการทรงตัวและการเคลื่อนไหวในการรับลูกทำได้อย่างต่อเนื่องและไม่มีปัญหา Endurance exerciseความคงทน โดยเฉพาะความทนทานของระบบหัวใจและหลอดเลือด นักกีฬาที่ต้องแข่งขันใน 1 เกม มีระยะเวลาต่าง ๆ กัน ก็ต้องการความคงทนของร่างกายและหัวใจเพื่อให้สามารถเล่นกีฬาได้จนจบครบทั้งแมตช์ไม่มีอาการอ่อนล้า หรือเมื่อยก่อนที่แมตช์นั้นจะจบ แต่หากเป็นกีฬาสั้น ๆ เช่นการยกน้ำหนัก การฝึกซ้อมเพื่อความคงทนก็จะเน้นที่กล้ามเนื้อเฉพาะจุดมากกว่าเรื่องระบบหัวใจ Coordination exerciseการออกกำลังกายเพื่อฝึกระบบประสาทเพื่อการสั่งการกล้ามเนื้อ หรือ Neuromuscular system ซึ่งมีความสำคัญอย่างมากในการเล่นกีฬา กล่าวคือ กีฬาแต่ละชนิดจะไม่ได้มีการเคลื่อนไหว หรือขยับเพียง 1 ท่า แต่จะมีการใช้ทักษะต่าง ๆ มากกว่า 1 อย่างในช่วงเวลาสั้น ๆ เช่น การเล่นแบดมินตัน ต้องใช้สายตามองและมีการขยับของแขน ลำตัว และขาในการขยับขึ้นตีให้ถูกลูก ซึ่งทุกอย่างเกิดขึ้นภายในเวลาเสี้ยววินาที การฝึก Coordination เหล่านี้จะทำให้การสั่งการเกิดขึ้นรวดเร็วและเกิดความเคลื่อนไหวที่ทันเวลาอย่างแม่นยำ (precise) จะทำให้ผลของการเล่นกีฬามีประสิทธิภาพมากขึ้นอีก Relaxation exerciseการออกกำลังกายเพื่อความผ่อนคลาย อาจจะฟังดูแปลก แต่ก็มีการใช้ในนักกีฬา โดยเฉพาะในเรื่องของการผ่อนคลายกล้ามเนื้อและจิตใจจากความเครียด เช่น ในวันหรือช่วงเวลาพัก นักกีฬาสามารถสลับไปเล่นกีฬาอื่น ๆ เบา ๆ เช่น ว่ายน้ำช้า ๆ เพื่อผ่อนคลาย หรือพักผ่อนโดยการฝึกหายใจ ฝึกสมาธิ เป็นต้น เมื่อร่างกายและจิตใจได้ผ่อนคลายก็จะทำให้สามารถฝึกซ้อมหรือแข่งขันได้มีประสิทธิภาพ นอกจากนั้น การฝึกหายใจบ่อย ๆ ยังช่วยทำให้มีสมาธิดีขึ้นจดจ่อกับกิจกรรมที่จะทำได้มากขึ้นด้วย Sports specific trainingการฝึกนี้จะมีเพิ่มนอกเหนือจากการออกกำลังกายพื้นฐานที่กล่าวมา 5 ข้อ มีจุดประสงค์เพื่อให้สามารถนำเอาสมรรถภาพทางกายทั้งหมดมาฝึกร่วมกันให้เกิดความจำเพาะต่อชนิดกีฬา ให้มีความแม่นยำ ฉับไว และแก้ปัญหาในแต่ละชนิดกีฬาได้ตรงจุดมากขึ้น การฝึกนี้จะมีรูปแบบหลากหลายขึ้นอยู่กับชนิดกีฬาต่าง ๆ ยกตัวอย่างเช่น การฝึกกระโดดในนักกีฬายิมนาสติก แบดมินตัน หรือแม้กระทั่งการวิ่ง ก็จะมีรายละเอียดการฝึกที่แตกต่างกันไปทั้งรูปแบบการกระโดด และอุปกรณ์ที่ใช้ในการฝึก เพราะกีฬาแต่ละชนิดจะมีการกระโดดในรูปแบบที่แตกต่างกัน ดังนั้นการออกแบบจะขึ้นอยู่กับผู้ฝึกสอนและนักกีฬาเอง และการที่จะฝึกได้จำเป็นต้องมีการออกกำลังกายเสริมสมรรถภาพทางกายอื่น ๆ อย่างแข็งแรงมาก่อนเพื่อให้ได้การฝึกที่ดีและลดโอกาสการบาดเจ็บ เมื่อไหร่จึงต้องออกกำลังกายเพื่อเสริมสมรรถภาพนักกีฬาตามปกตินักกีฬาอาชีพจะมีการออกกำลังกายเสริมสมรรถภาพอยู่ในตารางการฝึกซ้อมอยู่แล้ว แต่จะมีการจำแนกออกเป็นช่วงหรือ Phase ซึ่งมีความแตกต่างของชนิดการออกกำลังกาย เรียกว่า Periodization ขึ้นกับเป้าหมายของ phase นั้น ๆ คือ
ใครเป็นผู้วางแผนการฝึกซ้อมตามปกติในนักกีฬาอาชีพ จะมีทีมช่วยในการวางแผนการฝึกซ้อมของนักกีฬา ทั้งด้านการออกกำลังกายดังที่กล่าวมาแล้ว การวางแผนอาหารและน้ำดื่ม การดูแลเรื่องสภาพจิตใจของนักกีฬา และการดูแลเมื่อเกิดการบาดเจ็บ ดังนั้นการวางแผนทั้งหมดจะเริ่มจากการจัดตั้งทีม คือมีนักกีฬา และผู้ฝึกสอน (coach) ซึ่งทั่วไปจะเป็นนักวิทยาศาสตร์กีฬา ร่วมกับแพทย์ นักกายภาพบำบัด นักโภชนาการ และนักจิตวิทยา โดยทั่วไปโครงสร้างอาจจะสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามบริบทของนักกีฬาและเป้าหมายของการเล่นกีฬานั่นเอง ข้อควรระวังการออกกำลังกายเพื่อเสริมสมรรถภาพนักกีฬานั้นเป็นสิ่งที่นักกีฬาทุกคนที่อยากเล่นกีฬาอย่างมีความสุขและไม่บาดเจ็บควรทำ ไม่ว่าจะเป็นนักกีฬาอาชีพ หรือนักกีฬาเพื่อการนันทนาการ (recreational athletes) แต่หากยังไม่รู้ว่าจะเริ่มอย่างไร แนะนำให้ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ไม่ว่าจะเป็นโค้ชผู้ฝึกสอน หรือทีมแพทย์เวชศาสตร์การกีฬาและเวชศาสตร์ฟื้นฟู เพื่อให้สามารถออกกำลังกายได้ตรงจุด ปลอดภัย และได้ผลลัพธ์ตรงตามเป้าหมายที่ต้องการ แท็ก นักกีฬา เสริมสรรมถภาพนักกีฬา ออกกำลังกายแบบนักกีฬา แพทย์ที่เกี่ยวข้อง
พ.อ.ผศ.นพ.ณัฏฐา กุลกำม์ธร
รศ.นพ.อดินันท์ อภิวัฒน์การุญ
นพ.พัฒนเกติ ชีวะก้องเกียรติ
แพ็กเกจและโปรโมชั่นที่เกี่ยวข้อง
ผ่าตัดส่องกล้องข้อเข่าจากอาการบาดเจ็บ เช่น เอ็นไขว้หน้าฉีกขาด หรือโรคเกี่ยวกับข้อเข่าอื่นๆ โดยทีมศัลยแพทย์ผู้ชำนาญการด้านเวชศาสตร์การกีฬาและข้อไหล่... 180,000* บาท สิ้นสุด 30/11/2022
ผ่าตัดส่องกล้องข้อไหล่เพื่อรักษาอาการเอ็นข้อไหล่ฉีกขาด ข้อไหล่เสื่อม หรือโรคเกี่ยวกับข้อไหล่อื่นๆ โดยทีมศัลยแพทย์ผู้ชำนาญการด้านเวชศาสตร์การกีฬาและข้อไหล่... 220,000* บาท สิ้นสุด 30/11/2022 |