Analytical Thinking ตัวอย่าง

Critical Thinking คือ ความสามารถในการคิดแบบมีเหตุมีผลหรือที่เราเรียกว่ามีวิจารณญาณในการคิดเรื่องต่างๆได้เป็นอย่างดี ซึ่งเป็นความเข้าใจในเหตุและผลที่สามารถเชื่อมโยงเข้ากับความคิดในเรื่องต่างๆ ฉะนั้นนักคิดเชิงวิพากษ์จะสามารถวาดภาพและเชื่อมโยงเรื่องราวและข้อมูลต่างๆอย่างมีเหตุมีผล และสามารถเลือกประเมินข้อมูลที่มีประโยชน์ ตัดสิ่งที่ไร้ประโยชน์ออกจากกระบวนการความคิด เพื่อแก้ปัญหาหรือแก้ไขสถานการณ์ต่างๆโดย Critical Thinking นั้นมีมาตั้งแต่สมัยโบราณเลยทีเดียว

คนที่มี Critical Thinking สามารถทำอะไรได้บ้าง

• สามารถเข้าใจความเชื่อมโยงระหว่างความคิดต่างๆ
• สามารถกำหนดความสำคัญ และความเกี่ยวข้องในเหตุผลและความคิด
• รับรู้และสร้างหรือประเมินเหตุผลต่างๆได้
• สามารถระบุความไม่สอดคล้องและข้อผิดพลาดในการใช้เหตุและผล
• แก้ไขปัญหาอย่างสอดคล้องและเป็นระบบ
• สามารถอธิบายถึงความเป็นเหตุเป็นผลจากสมมติฐานของตัวเอง ความเชื่อ และคุณค่าต่างๆ

ทักษะที่ต้องการสำหรับ Critical Thinking

การเป็นนักคิดเชิงวิพากษ์นั้นจำเป็นต้องมีทักษะ เพื่อที่จะสามารถใช้วิจารณญาณในการคิดได้อย่างแม่นยำ ทั้งการสังเกต การวิเคราะห์ การตีความ การสะท้อนความคิด การประเมินผล การเปรียบเทียบ การอธิบาย การแก้ปัญหา และการตัดสินใจ ประกอบไปด้วย

• การคิดหัวข้อหรือประเด็นต่างๆในรูปแบบการตั้งจุดมุ่งหมาย และเป็นเหตุเป็นผล
• ทักษะในการระบุและแยกแยะประเด็นต่างๆ รวมถึงการเชื่อมโยงประเด็นต่างๆ
• การประเมินมุมมองต่างๆเพื่อวิเคราะห์ความถูกต้องของข้อมูล
• การจดจำในข้อด้อยหรือประเด็นเชิงลบต่างๆ เพื่อนำมาใช้ในข้อโต้แย้งได้
• ทักษะการตั้งข้อสังเกตถึงผลเชิงลบต่อสิ่งต่างๆที่อาจเกิดขึ้น
• ทักษะในการคิดโครงสร้างแบบเป็นเหตุเป็นผล เพื่อนำมาสนับสนุนข้อโต้แย้งต่างๆ

ตั้งคำถามแบบ Critical Thinking

บางครั้งเราพยายามที่จะฝึกฝนวิธีคิดแบบ Critical Thinking และเรามักจะสงสัยว่าการคิดแบบนี้มันใช่แนวทางการฝึกฝนที่ถูกต้องหรือไม่ ซึ่งการจะเข้าใจวิธีการนั้นต้องมีการฝึกฝนอยู่ตลอดเวลา ลองมาดูแนวทางการคิดและตั้งคำถามแบบ Critical Thinking กันครับ

• ใครเป็นคนพูด (Who)
  คนพูดเป็นคนที่เรารู้จักหรือไม่ คนพูดเป็นคนที่มีความเหมาะสมหรืออยู่ในตำแหน่งที่น่าเชื่อถือมากน้อยแค่ไหน สิ่งที่พูดนั้นสำคัญมากน้อยแค่ไหน
  
  
• พูดเรื่องอะไร (What)
  สิ่งที่พูดนั้นเป็นข้อเท็จจริงหรือความคิดเห็น ข้อเท็จจริงนั้นมีครบถ้วนสมบูรณ์หรือไม่
  
  
• พูดที่ไหน (Where)
  สิ่งที่พูดนั้นเป็นการพูดในที่ชุมชนหรือการพูดแบบส่วนตัว มีทางเลือกมากน้อยแค่ไหน
  
  
• พูดเมื่อไหร่ (When)
  สิ่งที่พูดเกิดก่อนหรือหลังเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ช่วงเวลานั้นมีความสำคัญมากน้อยแค่ไหน
  
  
• พูดเพื่ออะไร (Why)
  คนพูดได้บอกเหตุผลในสิ่งที่พูดหรือการนำเสนอความคิดเห็นหรือไม่ คนพูดพยายามทำให้ตัวเองดูดีและคนอื่นๆดูแย่หรือไม่
  
  
• พูดอย่างไร (How)
  คนพูดมีความสุข เศร้า หรือ โกรธในขณะที่พูดหรือไม่ คนพูดพูดตามที่เขียนหรือเข้าใจสิ่งที่พูดจริงๆ เราเข้าใจในสิ่งที่เค้าพูดหรือไม่

ตัวอย่าง Critical Thinking

• นางพยาบาลวิเคราะห์หาสาเหตุและสถานการณ์ว่าควรรักษาผู้ป่วยคนไหนตามลำดับอาการที่เกิดขึ้น
• ช่างซ่อมท่อประปาประเมินเพื่อเลือกวัสดุที่เหมาะสมที่สุดในการทำงาน
• ทนายความตรวจสอบหลักฐานและกำหนดกลยุทธ์เพื่อให้ชนะคดี
• ผู้จัดการวิเคราะห์ความคิดเห็นจากลูกค้า เพื่อนำข้อมูลมาปรับปรุงงานบริการลูกค้า

Critical Thinking ที่สำคัญ

การวิเคราะห์ (Analysis)

ส่วนหนึ่งของกระบวนการคิดเชิงวิพากษ์ หรือ Critical Thinking คือ ความสามารถในการตรวจสอบบางสิ่งบางอย่าง เช่น ปัญหา ชุดข้อมูล หรือเนื้อหา ใครที่มีทักษะในการวิเคราะห์จะสามารถตรวจสอบข้อมูล เข้าใจความหมายของข้อมูลเหล่านั้น และสามารถอธิบายให้คนอื่นๆฟังได้อย่างเหมาะสม โดยการวิเคราะห์นั้นประกอบไปด้วย

• การตั้งคำถามที่เป็นประโยชน์
• การวิเคราะห์ข้อมูล
• การค้นคว้าวิจัย การตีความหมาย
• การตัดสินใจ
• การตั้งคำถามด้วยการใช้หลักฐาน
• การจดจำรูปแบบ
• ความสงสัยใคร่รู้

การสื่อสาร (Communication)

เมื่อคุณสามารถคิดแบบ Critical Thinking ได้แล้วนั้นต่อไป ก็คือ การสื่อสารเพื่อแชร์ความคิดไปสู่กลุ่มพนักงานอย่างมีประสิทธิภาพ และคุณอาจมีโอกาสในการฝึกฝนการคิดแบบ Critical Thinking เป็นกลุ่มๆในชีวิตการทำงาน ซึ่งในกรณีนี้คุณจำเป็นต้องใช้ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อน ประกอบไปด้วย

• การฟังแบบมีส่วนร่วม
• การประเมินผลการสื่อสาร
• ความร่วมมือ
• การอธิบาย
• การสื่อสารระหว่างบุคคล
• การนำเสนอผลงาน
• การทำงานเป็นทีม
• การสื่อสารผ่านการพูด
• การสื่อสารผ่านการเขียน

ความคิดสร้างสรรค์ (Creativity)

การคิดแบบ Critical Thinking มักจะเกี่ยวข้องกับความคิดสร้างสรรค์และไอเดียใหม่ๆ โดยคุณอาจต้องระบุรูปแบบของข้อมูลที่คุณกำลังดูหรือหาวิธีแก้ปัญหาที่ไม่มีใครเคยนึกถึงมาก่อน ประกอบไปด้วย

• ความยืดหยุ่นตามสถานการณ์
• การกำหนดแนวความคิด
• ความสงสัยใคร่รู้
• จินตนาการ
• การเชื่อมโยงให้เป็นภาพ
• การคาดเดาสถานการณ์
• การอนุมาน
• การสังเคราะห์ข้อมูล
• การมีวิสัยทัศน์

การเปิดใจ (Open-Mindedness)

อีกหนึ่งทักษะสำคัญในการพิสูจน์ว่าสมมติฐานหรือการตัดสินใจนั้นถูกต้องหรือไม่ คือ การเปิดใจเพื่อวิเคราะห์ข้อมูลต่างๆที่ได้รับมา โดยตัดความลำเอียงใดๆก็ตามที่อาจเกิดขึ้นออกไป ประกอบไปด้วย

• ความหลากหลาย
• ความเป็นธรรม
• ความนอบน้อม
• ความครอบคลุมทุกๆด้าน
• การนึกถึงเป้าหมาย
• การสังเกตการณ์
• มุมมองด้านอื่นๆที่มีผลกระทบทั้งแง่บวกและลบ

การแก้ปัญหา (Problem Solving)

การแก้ปัญหาเป็นทักษะที่จำเป็นมากสำหรับการมีความคิดแบบ Critical Thinking ซึ่งเป็นทักษะที่เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ปัญหาเพื่อหาวิธีการแก้ไขปัญหา และทำให้แผนที่วางไว้ประสบความสำเร็จ องค์กรหรือบริษัทไม่ได้เพียงต้องการแค่พนักงานที่สามารถวิเคราะห์ข้อมูลได้เพียงอย่างเดียว แต่ยังมองหาความสามารถในการนำข้อมูลเหล่านั้นมาวางแผนแก้ไขปัญหาต่างๆให้ได้ ประกอบไปด้วย

• การให้ความสำคัญ และใส่ใจกับรายละเอียด
• การค้นหาความจริง
• การตัดสินใจ
• การประเมินผล
• ความมีเหตุมีผล
• ความสามารถในการแยกแยะ
• ความคิดที่มีความทันสมัย ผสมผสานกับนวัตกรรม

ทักษะอื่นๆ

• การระดมสมอง
• ความสามารถในการปรับเปลี่ยน
• ความสามารถในการควบคุมอารมณ์
• ความสามารถในการเชื่อมโยงเหตุการณ์
• ความสามารถในการเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน
• ความสามารถในการวางแผนเชิงกลยุทธ์
• ความสามารถในการบริหารจัดการโครงการต่างๆ
• ความสามารถในการพัฒนา
• การสร้างความสัมพันธ์
• การวิเคราะห์สถานการณ์ต่างๆ
• การตรวจสอบหาข้อบกพร่อง
• การวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค (SWOT)
• มีความรู้และความเชี่ยวชาญในธุรกิจ
• การบริการจัดการข้อมูลเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ
• ความแม่นยำถูกต้อง
• ความสามารถในการสร้างตัวชี้วัดผลงาน
• การบริหารความเสี่ยง
• ความสามารถในการวิเคราะห์เชิงสถิติ
• ความสามารถในการเรียนรู้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ในการใช้หลักเหตุและผล ไปจนถึงข้อพิสูจน์ต่างๆ
• การเรียนรู้พฤติกรรมผู้บริโภค

ท้ายที่สุดแล้วทักษะในการคิดเชิงวิพากษ์ หรือ Critical Thinking ที่สำคัญที่สุดนั้น ก็คือ ความสามารถในการมองเห็นเหตุการณ์หรือคาดเดาสิ่งที่จะเกิดขึ้นล่วงหน้า เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ต่างๆที่ส่งผลกระทบในการทำงาน ซึ่งจะทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานเพิ่มขึ้นอีกหลายเท่าตัว และทั้งหมดก็เป็นวิธีการฝึกฝนตัวเองเพื่อการมีทักษะสำคัญในการทำงานยุคนี้

การคิดเชิงวิเคราะห์ มีอะไรบ้าง

การคิดเชิงวิเคราะห์ หมายถึงอะไร

Logical Thinking เป็นความคิดด้านใด

วิธีคิดมีอะไรบ้าง