Caused behavior ม ความหมายตรงก บหล กการมน ษยส มพ นธ

Biomass briquette charcoal has been studied using a variety of agricultural waste materials. The outcome revealed that the charcoal bars are still inefficient in use because of their fragility, high moisture causing mold, difficulty setting up, short burning times, and smoky. The aims of this research are to build up a biomass charcoal briquette machine and to examine the raw material proportions. Durian peel and mangosteen peel charcoal were mixed with cassava starch. The mixing ratio by weight between Durian peel and mangosteen peel was 4 : 1, 2 : 1, 3 : 2, 1 : 1, 2 : 3, 1 : 2, and 1 : 4. The biomass charcoal briquette machine was evaluated for its forming ability, physical shape, and density while the properties of charcoal briquettes were analyzed based on American Society of Testing and Materials (ASTM). The results reveal that this machine is efficient to use considered by smooth surface, sturdiness, and density (604.94–612.12 kg/m3). The charcoal briquettes made from durian peel and mangosteen peel in the ratio of 1 : 4 can be achieved all criteria which have the highest calorific value of 5,572.78 kcal/kg, the lowest moisture content of 4.82%, the minimum volatile matter content of 7.26%, the minimum ash content of 9.47%, the maximum fixed carbon of 75.39%. Also, it has a bulk density of 606.32 kg/m3, a heat utilization efficiency of 22.79%, and a burning time of 99.47 minutes.

1 Psychological & Social factors influencing patient behavior in family medicine & Primary care perspective Krid Thongbunjob M.D., M.P.H อาจารย แพทย เวชศาสตร ครอบคร วและการบร การปฐมภ ม ภาคว ชาเวชศาสตร ช มชน คณะแพทยศาสตร มหาว ทยาล ยเช ยงใหม

2 หมอร กษา โรค หมอร กษา คน ถ าเล อกได อยากร กษาก บหมอแบบไหน?

4 ช มชนก บส ขภาพ Holistic Medicine Person Who, Life cycle Development Family of Origin Family Family System Family Life cycle Family Stress Family Coping Family Resource Impact on Health Community Pt.& Fam Role Resource HSS Work School Culture Religion Illness Disease

5 Like a Family, a Community is more than sum of its parts. McClaran J. In Working with the Family in Primary Care

6 Community & Family context Family ออกแบบน ส ยการก นอย ความค ด ออกกาล งกาย ระเบ ยบว น ย Community ออกแบบว ถ ช ว ต พฤต กรรมส ขภาพของท กระบบท อาศ ยอย

7 Community & Health A source of Health A source of Sickness A resource for clinician

8 อะไรทาให คนม ส ขภาพด? รายได การศ กษา อาช พ ฐานะทางส งคม แรงสน บสน นทางส งคม สภาพท อย อาศ ย สภาพท ทางาน ส งแวดล อม เพศ ว ฒนธรรม ท กษะช ว ต บร การด านส ขภาพ พฤต กรรมส ขภาพ พ ฒนาการว ยเด ก พ นธ กรรม

9 THEORIES OF DISEASE CAUSATION The germ theory of disease Multicausal models of disease The theory of general susceptibility The socioenvironmental approach

10 แนวค ดเก ยวก บ ส ขภาพ ส ขภาพไม ใช สถานะการณ แต เป นกระบวนการท ม การเปล ยนแปลง ตลอดเวลา ความหมายส ขภาพควรเก ยวข อง หร อแสดง ความส มพ นธ ก บค ณภาพช ว ต ผ ช วยศาสตราจารย ชะนวนทอง ธนส กาญจน, DrPH ภาคว ชาส ขศ กษาและพฤต กรรมศาสตร คณะสาธารณส ขศาสตร มห ดล

11 New Public Health : Health Field Model Marc Lalonde, Minister of National Health and Welfare in 1972 ผ ช วยศาสตราจารย ชะนวนทอง ธนส กาญจน, DrPH ภาคว ชาส ขศ กษาและพฤต กรรมศาสตร คณะสาธารณส ขศาสตร มห ดล

12 The germ theory of disease Disease is caused by transmissible agents A specific agent is responsible for one disease only Medical practice consists of identifying and neutralizing these agents

13 Epidemiological triangle Exposure to an agent does not necessarily lead to disease Disease is the result of an interaction between agent, host and environment Disease can be prevented by modifying factors which influence exposure and susceptibility

14 Web of Causation Multicausal models of disease

15 Theory of susceptibility

16 Theories of disease causation and the concept of a general susceptibility Poverty, social exclusion, poor housing and poor health systems are among the main social causes of ill health. Najman JM. Theories of disease causation and the concept of a general susceptibility: A review. Social Science & Medicine Part A: Medical Psychology & Medical Sociology. 1980;14(3):231-7.

17 Socioenvironmental approach Health is powerfully influenced by the social and physical environments in which we live Risk conditions integral to those environments damage health directly and through the physiological, behavioral and psychosocial risk factors they engender Improving health requires political action to modify these environments

19 Social-Ecological Model

21 Determinants of Health center for disease control(1996) ว ฒนธรรม ส งแวดล อม 20% 10% 50% Life Style Biology Environment เคร อข ายทางส งคม ฐานะทางส งคม การเข าถ งบร การ 20% Health System พฤต กรรมครอบคร ว และ ป จเจกบ คคล ความสนใจในเร อง ส ขภาพท ความแตกต างก น ผ ช วยศาสตราจารย ชะนวนทอง ธนส กาญจน, DrPH ภาคว ชาส ขศ กษาและพฤต กรรมศาสตร คณะสาธารณส ขศาสตร มห ดล

22 Social and Environmental Determinants of health Social status and Income Social support networks Education Employment and working conditions Physical environments Personal health practices and coping skills Healthy child development Health services Source: Federal, Provincial and Territorial Committee Advisory Committee on Population Health (1994).

23 ป จจ ยกาหนดส ขภาพ พ ฒนาเด กปฐมว ย แอลกอฮอล ยาส บ ยาเสพต ด เพศสภาพ สตร การศ กษาทาง ว ชาช พ การแพทย ทางเล อก และการแพทย พ นบ าน ผ ส งอาย ความร นแรง ว ถ ช ว ต พฤต กรรม ความเช อ ป จเจกบ คคล พ นธ กรรม จ ตว ญญาณ ความเท าเท ยม/ความ ครอบคล ม/ ชน ดและ ระด บการบร การ การสาธารณส ขม ลฐาน ความข ดแย ง ส ขภาวะทางจ ตว ญญาณ การผล กใสให อย ชายขอบ กล มชนด งเด ม การกดข การก ดก นทางส งคม ความ ยากจน การค าและตลาด การไหลของท น ว ทยาศาสตร และเทคโนโลย ส ทธ บ ตร โลกาภ ว ตน เทคโนโลย สารสนเทศและการส อสาร กายภาพ/ช วภาพ เศรษฐก จ/การเม อง ว ฒนธรรม/ศาสนา ส งแวดล อม ประชากร การศ กษา ความม งคงปลอดภ ย การขนส ง ส ขภาพ ระบบ บร การส ขภาพ ค ณภาพและประส ทธ ภาพ บร การสาธารณะ/ บร การเอกชน การจ างงาน บรรยากาศ ทางการเม อง ภ ยธรรมชาต ภาวะโลก ร อน ท นทาง ส งคม เม อง/ชนบท ส ทธ มน ษยชน อาหาร การเง นการคล งด านส ขภาพ ส ขภาวะทางกายและจ ตใจ 26 November 2010 Humanized Rehabilitation for Chronic illness 23 ๔

24 Interaction Effect B=f{PxE} พฤต กรรม เป นผลจาก การม ปฏ ส มพ นธ ระหว างคนก บส งแวดล อม ผ ช วยศาสตราจารย ชะนวนทอง ธนส กาญจน, DrPH ภาคว ชาส ขศ กษาและพฤต กรรมศาสตร คณะสาธารณส ขศาสตร มห ดล

25 Bio-Psycho-Social Approach

26 SOCIAL AND PSYCHOLOGICAL FACTORS Related HEALTH Social and cultural change Social support Life events Occupational hierarchies and the organization of work Unemployment Health behaviors Sense of coherence

29 Type of Medical Care Tertiary Care 1. Uncommon Disease 2. Need intensive & close monitoring 3. Disease Specialists Secondary Care 1. Short stay in hospital 2. MD consulting Primary Care 1. First Contact 2. Continuing Care 3. Comprehensive Care 4. Coordinating Care

30 Ecology of Medical Care Adult population Age 16+ yrs Illness or injury a month Consulting MD in PC a month White KL. NEJM 1961;265(18): Admitted a month Referred TC a month Referred medical center a month

31 จงวางแผนการด แลส ขภาพประชากรต อไปน ประชากรชาว A ม ด ชน ช ว ดส ขภาพเท ยบก บอ ตราเฉล ยท วประเทศด งน 2 x Perinatal dealth 3 x Teenage preg. 8 x TB infection 20 x STD infection 26 x Alcoholics 5 x Crime rate 6 x Suicidal rate 7 x Sexual assault 50% : Age < 25 yrs 60% Adult : Smoking 40% : Elementary education 40% : Unemployed

32 หมอเวชศาสตร ครอบคร ว ก บ ความหมายท มากกว า หมอเย ยมบ าน หมอร กษาโรค หมอร กษาคน หมอร กษาช มชน

33 การทางานของ หมอครอบคร ว

34 เคร องม อท ทรงพล งมากท ส ดในการเร ยนร และ เข าใจผ ป วยอย างองค รวม ค อ การเร ยนร ผ าน เย ยมครอบคร วและช มชนของผ ป วย

37 White Canadian HC Providers เราทางานก นอย างหน กเพ อช วยให เขาไม ม โรค

38 Inuit ม นเป นป ญหาของพวกผ วขาว (quallunaat). เขาชอบค ดว า เราม ป ญหามากมาย บอกมาส ป ญหาท ค ณค ดมา ท น เราม ท งน น. Quallunaat ไม เคยเข าใจเรา ชอบค ดแต ว าจะมาช วยเรา แก ป ญหาต วเลขสถ ต พวกน น

39 ส ขภาพแม และเด ก Inuit คนขาวชอบพ ดว า...แล วถ าม อะไร เก ดข นล ะ(เช น แม หร อเด กตาย)...ม น ยอมร บไม ได...ทาไม? ทาไมจะยอมร บไม ได ม นเป นเร องธรรมชาต ม นเป นว ถ ช ว ตของ เราท กคน น เป นการป องก นโรคจร งหร อ...ทาให ช มชนท พพลภาพ

40 White clinician จร งๆแล ว ผมก ไม เห นเด กทารกจะ ตายมากส กเท าไหร การคลอดก ไม เห นม ป ญหา. ชาว Inuit คลอดง ายกว าชาว แคนาเด ยนผ วขาวเส ยอ ก แม และ เด กก แข งแรงด เด กก สมบ รณ สม ส วน ไม ต วเล ก. เร องเหล า บ หร ก ไม เห นจะมากกว าประชากรท วไป

41 ส ขภาพจ ต ชาวผ วขาวบอกว าพวกน เป นโรคซ มเศร าก นท งหม บ าน ฉ นไม พบส กคน ฉ นพบหญ งชราท หน าตาย มแย มเข ามาท กทาย เม อฉ น ชวนค ยจ งร ว าแกอย คนเด ยว ล กผ วหายสาบส ญไป แกเล าไปน าตาไหลไป แล วก เท าน น เล าจบแกก กล บมาย มเหม อนเด ม

45 สภาพส งคมเส อมโทรม White พวกน เป นโรคซ มเศร า ทาไมจะไม เป น ก ม นไม ม อะไรจะทาบน ข วโลกน ไปไหนก ไม ได

46 สภาพส งคมเส อมโทรม Inuit แทนท จะแปลสถ ต ป ญหา เหล าน นว าเป นป ญหาท ต อง แก ไข ชาวผ วขาวควรจะ ว เคราะห ได ว าน นค อผลท เก ดจากชาวผ วขาวท กระทา ต อเราในอด ต. It s just a symptom, not a cause

49 การศ กษา Inuit ล กชายฉ นพ ดและเข ยน Inuktitut ได คล องและไม ม ป ญหาเร องการ เร ยนร แต ท โรงเร ยนสอนเป นภาษาอ งกฤษ คร ผ วขาวบอกว าล กชายฉ น เร ยนช ามาก น นทาให ล กฉ นย งร ส กด อย ไม อยากไปโรงเร ยน อ ตราเด กท ออกจากโรงเร ยนกลางค นส งมาก เพราะเด กๆร ส กว าไม สามารถเร ยนได อ กต อไป ไปใช ช ว ตแบบ Inuit จะด กว า

50 บทสร ป Inuit ปล อยให เราม ช ว ตของเราได ไหม เราอย ท น มาได เป นพ นๆป เราร ว ธ ท จะเอาต ว รอดท งช มชน พ อแม สอนเราให เป นน ก แก ป ญหาในท กสถานการณ. เราไม เข าใจว าทาไมต องคอยทา ให คนอ นเช อว าเราช วยต วเองได น เป นคน ของเรา แผ นด นของเรา เราไม ได โง เง า เรา แค ม ว ถ ช ว ตท แตกต างจากคนทางใต เท าน น

51 ของฝากส งท ายจาก Inuit เราต องการให หมอผสมผสานความร ของเขาเข า ก บความร เร องการเย ยวยาของเรา. เม อหมอไม เข าใจเรา ไม ร ภาษาของเรา ไม ร จ ก ผ นาของเรา เราไม แน ใจว าหมอร กษาเราถ กต อง. เราต องการให หมอฟ งเรา เข าใจในส งท เราเป น การท เราไม ถาม ไม ได แปลว าเราไม บ น ไม สงส ย.

52 ของฝากส งท ายจาก Inuit เราบ นก นเยอะแยะในภาษา Inuktitut แต เราไม เคยบ นผ านล าม หมอถ งไม เคยได ย น!. ตอนน เราเร ยนร ภาษาของเขาเพ อ จะส อสารให เขาร ว าเราเป นใครและ ต องการอะไร เราไม ได โง แต เราต อง คอยพ ส จน ให เขาเช อตลอดเวลาว า เราไม โง!

53 ว ฒนธรรม ก บ ส ขภาพ

54 Holistic Medicine Person Who, Life cycle Development Family of Origin Family Family System Family Life cycle Family Stress Family Coping Family Resource Impact on Health Community Pt.& Fam Role Resource HSS Work School Culture Religion Illness Disease

55 ส งคม ช มชน Social Determinant of Health ป จจ ยกาหนดส ขภาพเช งส งคม ครอบคร ว บ คคล Family Determinant of Health ป จจ ยกาหนดส ขภาพในบร บทครอบคร ว

56 แนวค ดง ายๆเร องว ฒนธรรม สร ระร างกายเราเหม อนก น- Hardware แต เราต างก นในว ธ ท เราเต บโตมา- Software

57 ว ฒนธรรม ค อ "ส งท มน ษย เปล ยนแปลง ปร บปร ง หร อผล ต สร างข น เพ อความเจร ญงอกงามในว ถ แห งช ว ต ของส วนรวม ถ ายทอดก นได เอาอย างก นได คณะอน กรรมการจ ดพ มพ เอกสารเน องในวาระครบ ๑๐๐ ป พระยาอน มานราชธน.รวมเร องเก ยวก บว ฒนธรรม. กร งเทพฯ, ๒๕๓๑. ๓๐๖ หน า

58 ประเภทของว ฒนธรรม ว ฒนธรรมทางว ตถ ทาให ส ขกาย เพ อให ได อย ด ก นด ว ฒนธรรมทางจ ตใจ ทาให ป ญญาและจ ตใจเจร ญงอกงาม

59 ว ฒนธรรมก บท กว ยของช ว ต แต งงาน ต งครรภ คลอดบ ตร หล งคลอด การเล ยงด เด ก ความเจ บป วยและการร กษา อ บ ต เหต การตาย การเศร าโศกส ญเส ย

60 Culture & Gender : Inequality? There is a difference in health care so that women receive lesser quality health care than men receive. Occupational Income Educational

61 ม มมองต อสาเหต ความเจ บป วย ม มมองต อโลกของบ คคลหน ง ค อ บทสร ป ความจร งของบ คคลน น ข นก บว ฒนธรรมและศาสนา ม ผลกระทบต อส ขภาพและช ว ต คนเอเช ยและคนละต นเช อเร อง ป วยจาก hot-cold imbalance

62 จะเป นหมอท เข าก บว ฒนธรรมต างๆได อย างไร ร ต วก บอคต ของตนเอง เร ยนร ส งใหม ตลอดเวลา จ ดหาล ามท ฝ กมาแล ว ค ยเพ อทาความร จ กก อน

63 จะเป นหมอท เข าก บว ฒนธรรมต างๆได อย างไร ระม ดระว งก บการซ กประว ต เคารพในส งท ผ ป วยเคารพ ต อรองเม อม โอกาส

64 ข อควรจา ความแตกต าง ค อ ความแตกต าง ไม ใช ถ ก หร อ ผ ด เป นส งใหม ให ได เร ยนร เพ มเต ม ว ฒนธรรมเก ยวข องก บหมอท กคน เพราะหมอมาเพ อเย ยวยา

65 Different types of Patient Person is unique patients are different Same words mean different things to different people What works for this one may not work for others

66 Satir s model : Cognitive-Behaviour Linkage Consciousness Unconsciousness

67 Health Belief Model How patients believe about health 5 elements : 1. Health motivation 2. Perceived vulnerability 3. Perceived seriousness 4. Perceived costs & benefits 5. Cues to action

68 Health Belief Model 1.ฉ นอยากด แล ส ขภาพต วเอง 2. ฉ นม โอกาสจะป วย 4. ม นจะค มไหม ถ าจะเปล ยนแปลง 5. เออ! ไอ คนน น ม นย งเป นเลย 3. ฉ นจะแย แน ถ าป วย

69 4. ม นจะค มไหมถ าจะเปล ยนแปลง 2. ฉ นม โอกาสจะป วย 1.ฉ นอยากด แลส ขภาพต วเอง 3. ฉ นจะแย แน ถ าป วย 5. เออ! ไอ คนน นม นย ง เป นเลย

71 Readiness to Change Locus of Control Self Esteem Self Efficacy

73 Locus of Control 1. Internal controller 2. External controller 3. Powerful other

74 1. Internal Controller

75 การด แลครอบคร วผ ป วยท ม การบาดเจ บ กระด กส นหล งบร เวณต นคอ 6 May 2011 Humanzied Holistic Rehabilitation Krid@SWU 75

76 6 May 2011 Humanzied Holistic Rehabilitation 76

77 6 May 2011 Humanzied Holistic Rehabilitation 77

78 ผ ป วย C spine injury ก บอ ปกรณ ท ประด ษฐ เอง 6 May 2011 Humanzied Holistic Rehabilitation Krid@SWU 78

79 ผ ป วย C spine injury ก บอ ปกรณ ท ประด ษฐ เอง 6 May 2011 Humanzied Holistic Rehabilitation Krid@SWU 79

80 6 May 2011 Humanzied Holistic Rehabilitation 80

81 6 May 2011 Humanzied Holistic Rehabilitation 81

82 2. External Controller

83 แม ไม หว งอะไรแล ว

84 MCA with Head injury S/P tracheostomy 2 ม.ค November 2010 Humanized Rehabilitation for Chronic illness 84

85 เร มจะย น (ด วยความลาบาก) 9 ม.ค November 2010 Humanized Rehabilitation for Chronic illness 85

86 26 November 2010 Humanized Rehabilitation for Chronic illness 86

87 ย นด วยต วเอง 31 ม.ค November 2010 Humanized Rehabilitation for Chronic illness 87

88 หายแล วคร บ 14 ก.พ November 2010 Humanized Rehabilitation for Chronic illness 88

89 ซ งได เหม อนเด มแล วคร บ 26 November 2010 Humanized Rehabilitation for Chronic illness 89

90 3. Powerful Others

91 Nature of Life Story

96 หมอ เป นด ง ยาว เศษ ยาท ม ประโยชน มากท ส ดในการร กษาคนไข ท วไปน นค อ ต วของ หมอ เอง. โดยท ไม ต องสนใจว าจะให ขนาด เท าไร บ อยแค ไหน และแทบไม ม ผลข างเค ยงใดๆ

97 ให ส ขแก ท าน ส ขน นถ งต ว

99 Influencing Locus of Control Humans are not consistent Everyone can be changed & influenced by skillful communicable Medical Professions

100 Personality fight or flight

101 Examples of questions Do you feel guilty if you use spare time to relax? Do you need to win in order to derive enjoyment from games and sports? Do you generally move, walk and eat rapidly? Do you often try to do more than one thing at a time? Type A behavior: Competitive Ambitious Impatient Aggressive Fast talking Type B behavior: relaxed non-competitive Rosenman, R. H., Brand, R. J., Sholtz, R. I., & Friedman, M. (1976). Multivariate prediction of coronary heart disease during 8.5 year follow-up in the Western Collaborative Group Study. The American journal of cardiology, 37(6),

102 Personality & Disease The Type A personality types behavior makes them more prone to stress-related illnesses such as CHD, raised blood pressure etc. different coping strategies are just as important as personality.

103 Stress-related illness

104 Stress Psychological variables ; life events & loneliness. immune responses (T cell activity) were weak feeling most lonely experiencing other stressful life events psychiatric symptoms ; depression,anxiety Stress (of the exam) reduced the effectiveness of the immune system Kiecolt-Glaser, J. K., Garner, W., Speicher, C., Penn, G. M., Holliday, J., & Glaser, R. (1984). Psychosocial modifiers of immunocompetence in medical students. Psychosomatic Medicine, 46(1), 7-14.

105 Patient-Centered Medicine แพทย ควรเป นบ คคลท ย ดหย น สามารถปร บต ว เข าใจ ในความค ด ความเช อของ ผ ป วยแต ละคน ซ งก ค อการด แลผ ป วย โดยม ผ ป วยเป นศ นย กลาง (Patient-centered Medicine) น นเอง

106 การร กษาคนไข ให หาย ทาไม ได ท กว น แต ทาให คนไข สบายใจ สามารถทาได ท กว น ท านอาจารย นพ. ส งห แสงส งแก ว

107 ในช ว ตของผ ป วยคนหน ง ให เขาได ม โอกาสเจอ หมอท เข าใจเค าอย างแท จร งส กคร งก ย งด Motto: อาจารย สายพ ณ ห ตถ ร ตน

108 After Action Review ส งท ประท บใจ ประเด นท ได เร ยนร ใหม อยาก พ ฒนา หร อ เปล ยนแปลง ตนเองอย างไร Aug 2011 Family Medicine in Primary Care Perspective 108