เดิมเมื่อครั้งนครเชียงใหม่ยังเป็นราชธานี ในเขตท้องที่อำเภอเชียงดาว เคยเป็นที่ตั้งของหัวเมืองน้อยใหญ่ ตามแนวชายแดนซึ่งขึ้นกับนครเชียงใหม่ คือ เมืองงาย เมืองแหง เมืองคอง และเมืองนะ จะมีประชาชนที่อาศัยอยู่ตามแนวชายแดน คือ ชาวไทยส่วนใหญ่ ส่วนชาวพื้นเมืองจะอาศัยอยู่บริเวณเมืองคองและทางตอนใต้ของเมืองงายลงมา ต่อมาในปี พ.ศ. 2451 หัวเมืองเหล่านี้ได้ยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอเชียงดาว มีเจ้าราชบุตร ณ เชียงใหม่ ดำรงตำแหน่งเป็นนายอำเภอคนแรกของอำเภอเชียงดาว Show อำเภอเชียงดาวเป็นอำเภอที่มีเมืองเก่าตั้งอยู่ในท้องที่หลายเมือง เท่าที่ทราบในปัจจุบันได้แก่ 1.เมืองเชียงดาว 2.เมืองงาย 3.เมืองนะ 4.เมืองคอง เมื่อ พ.ศ. 2525 เมืองเก่าทั้งสี่เมืองนี้ไม่ปรากฏหลักฐานอย่างชัดเจนว่าสร้างขึ้นในยุคสมัยใด แม้จะมีการกล่าวถึงในพงศาวดารบ้างก็เพียงแต่อ้างถึงเท่านั้น อ้างเพื่อประกอบเหตุการณ์จังหวัดเชียงใหม่บ้างประกอบเหตุการณ์สงครามระหว่างไทยกับพม่าในสมัยกรุงศรีอยุธยาบ้างเท่านั้น ไม่มีรายละเอียดใด ๆ กล่าวถึงเมืองทั้งสี่นี้เลย การศึกษาเกี่ยวกับเมืองทั้งสี่เมืองนี้จึงต้องอาศัยค้าบอกกล่าวของผู้สูงอายุในรุ่นหลังประกอบกับเหตุการณ์ของเมืองเชียงใหม่ เหตุการณ์สงครามระหว่างไทย–พม่า จากซากเมืองเก่า ซากเจดีย์ร้าง แล้วประมาณเอา ความน่าจะเป็นว่าสร้างอยู่ในยุคใดสมัยใด
การแบ่งเขตการปกครอง[แก้]การปกครองส่วนภูมิภาค[แก้]อำเภอเชียงดาวแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 7 ตำบล 83 หมู่บ้าน ได้แก่ ลำดับที่ อักษรไทย ตัวเมือง อักษรโรมัน จำนวน หมู่บ้าน ประชากรทั้งหมด (พ.ศ. 2564) ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น (พ.ศ. 2564) 1. เชียงดาว Chiang Dao 16 17,452 3,895 (ทต. เชียงดาว) 13,557 (อบต. เชียงดาว) 2. เมืองนะMueang Na 14 37,905 37,905 (ทต. เมืองนะ) 3. เมืองงายMueang Ngai 11 6,186 3,826 (ทต. เมืองงาย) 2,360 (ทต.พระธาตุปู่ก่ำ) 4. แม่นะMae Na 13 10,041 10,041 (ทต. แม่นะ) 5. เมืองคองMueang Khong 6 3,922 3,922 (อบต. เมืองคอง) 6. ปิงโค้งPing Khong 16 14,282 14,282 (ทต. ปิงโค้ง) 7. ทุ่งข้าวพวงThung Khao Phuang 7 11,040 11,040 (ทต. ทุ่งข้าวพวง) รวม 83 100,828 83,349 (เทศบาล) 17,479 (อบต.)การปกครองส่วนท้องถิ่น[แก้]ท้องที่อำเภอเชียงดาวประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่
พื้นที่สงวนชีวมณฑล[แก้]ดอยหลวงเชียงดาว ได้รับการประกาศให้เป็นพื้นที่สงวนชีวมณฑลแห่งใหม่ของโลกจากยูเนสโก (UNESCO) เมื่อวันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2564 ในการประชุมคณะกรรมการสภาประสานงานระหว่างชาติว่าด้วยโครงการด้านมนุษย์และชีวมณฑล (International Co-orinating Council on the Man and the Biosphere Programme: MAB-ICC) ครั้งที่ 33 ในระหว่างวันที่ 13-17 กันยายน พ.ศ. 2564 ณ เมืองอาบูจา ประเทศไนจีเรีย ซึ่งองค์การยูเนสโกมีกำหนดประกาศให้และพื้นที่สงวนชีวมณฑลดอยเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เป็น 1 ใน 20 พื้นที่สงวนชีวมณฑลแห่งใหม่ของโลก ดอยเชียงดาวมีคุณค่าสำคัญที่ควรค่าต่อการเป็นพื้นที่สงวนชีวมณฑล ได้แก่
ดอยเชียงดาว ถือเป็นพื้นที่ที่มีความพร้อมเอื้อต่อการวิจัยในพื้นที่ เนื่องจากมีสถานีวิจัยในพื้นที่ โดยเฉพาะด้านการอนุรักษ์สัตว์ป่า ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวมีประสบการณ์โดดเด่นในการจัดการพื้นที่คุ้มครองเพื่ออนุรักษ์สัตว์ป่า โดยเฉพาะความสำเร็จในการอนุรักษ์กวางผาในถิ่นที่อยู่ นอกจากนี้ ในพื้นที่ดอยเชียงดาวยังมีสถานีวิจัยต้นน้ำ และสถานีวิจัยเกษตรพื้นที่สูง อ้างอิง[แก้]
|