ภาษาบาล ส นสกฤต ม รากฐานมาก ป แล ว

คำยมื ภำษำบำลสี ันสกฤต पालिससं ्कृ त bodin Ngamsang Thai language learning group Bangpakok Wittayakom School ภำษำบำลสี นั สกฤต เข้ำมำในไทยไดอ้ ยำ่ งไร การรับความเช่ือทางศาสนา คือพราหมณ์และพุทธ ได้เข้ามาสู่ ดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และได้ กลายเป็นรากฐานความคิด ความเช่ือที่ สาคญั ของคนในภมู ภิ าคน้ี บทนา • คาภาษาบาลสี ันสกฤตมีใชใ้ นภาษาไทยมาก • เพราะไมอ่ าจหลีกเลยี่ งหรอื หาคาอน่ื ทกี่ ะทดั รดั และ ส่อื ความหมายไดด้ เี ทา่ มาใชแ้ ทนได้ • คายืมภาษาบาลีสนั สกฤตในภาษาไทยที่ใช้เปน็ คาท่ัวไปเป็นศพั ทอ์ ยู่ใน วงศศ์ ัพทต์ า่ ง ๆ แทบทกุ วงศัพท์ยกเว้นคาศพั ทด์ า้ นอาหารการกนิ อิทธพิ ลคายมื ภาษาบาลสี ันสกฤต - ใชเ้ ปน็ คาทม่ี คี วามหมายกวา้ งเรยี กรวมหลายคาทอี่ ยใู่ น ประเภทเดยี วกัน - กริ ยิ า - ญาติ - ธาตุ - พืช - โรค - สัตว์ - อวยั วะ - อาวุธ - อาหาร อิทธพิ ลคายมื ภาษาบาลสี ันสกฤต(ตอ่ ) - ใชเ้ ปน็ ชอื่ เรยี กพนั ธ์ุพชื หรอื สตั ว์ เชน่ กรรณกิ าร์ จาปา ชมพู่ ตาล พทุ รา ศาริกา - ใช้เปน็ ชอื่ เรยี กดาวนพเคราะห์ วัน และจักราศี เช่น พฤหสั บดี ศุกร์ เสาร์ อาทติ ย์ กมุ ภ์ มนี เมษ พฤษภ อิทธิพลคายมื ภาษาบาลสี ันสกฤต(ต่อ) - ใชเ้ ปน็ ชอื่ เรยี กอญั มณี เช่น นลิ เพชร ไพฑูรย์ มรกต - ใช้เปน็ ศพั ทท์ เี่ กย่ี วกับความเชอ่ื และศาสนา เชน่ กรรม กเิ ลศ เทวดา นรก บาป บญุ เปรต วญิ ญาณ สวรรค์ - ใช้เปน็ ชอื่ เรยี กสงิ่ ในธรรมชาตแิ ละปรากฏการณ์ตา่ ง ๆ ทางธรรมชาติ เชน่ เมฆ อากาศ ฤดู เวลา หมิ ะ มหาสมทุ ร อิทธพิ ลคายมื ภาษาบาลสี นั สกฤต(ตอ่ ) - ใช้เปน็ เรยี กความคดิ หรอื ส่ิงทเ่ี ปน็ นามธรรม เชน่ ฐานะ ทศิ มติ ิ สภาพ เหตุ อายุ โอกาส - ใช้เปน็ ศพั ทท์ างการศกึ ษา เช่น คณะ ครู คูณ นิสติ เลข วิชา ศึกษา หาร - ใชเ้ ปน็ ชอ่ื เรยี กสง่ิ ประดษิ ฐต์ า่ ง ๆ เช่น ทพั พี ธนู ธปู รถ - ใชเ้ ปน็ ศพั ทท์ างการเมอื งการปกครอง เช่น กษตั รยิ ์ ชนบท ชาติ ทวีป ทตู ประเทศ ราชินี ศาล ศตั รู อทิ ธิพลคายมื ภาษาบาลสี นั สกฤต(ตอ่ ) - ใชเ้ ปน็ คานามทส่ี าคญั เชน่ ปฏิทิน พิษ รปู โลก เศรษฐี สัญญาณ สปั ดาห์ อโุ มงค์ - ใช้เปน็ คากรยิ าสามญั เชน่ ผลิต มารยาท อุตสา่ ห์ กตญั ญู บชู า ปรากฏ ปรารถนา รักษา ลามก สามคั คี สามารถ อจิ ฉา เรียกพนั ธพ์ุ ืชหรือสตั ว์ เรยี กดาวนพเคราะห์ เรียก อญั มณี ศพั ท์ท่เี ก่ยี วกบั ความเชอ่ื และศาสนา เรยี กส่ิงในธรรมชาติและปรากฏการณ์ สรุป เรยี กความคดิ หรอื สง่ิ ทีเ่ ปน็ นามธรรม ศพั ท์ทางการศกึ ษา เรียกสง่ิ ประดษิ ฐ์ตา่ ง ๆ ศพั ท์ทางการเมอื งการปกครอง คานามทส่ี าคญั คากรยิ าสามัญ คาทม่ี ีความหมายกวา้ งเรยี กรวมหลายคา ทอี่ ยใู่ นประเภทเดยี วกัน หลกั สังเกตคำบำลสี ันสกฤต หลกั สงั เกตคำบำลีสันสกฤต บำลี สันสกฤต พยญั ชนะบาลี 33 พยญั ชนะสนั สกฤต 35 ใช้ ส อย่างเดียว มากกวา่ บาลี 2 คอื ศ ษ สูตร ส - ศ - ษ พยัญชนะวรรคภาษาบาลี แถวท่ี ๑ ๒๓๔๕ วรรคกะ ไก่ ขข่ี ควคาย ฆฆ่า งูง วรรคจะ โจ โฉ ชอชบ เฌอ หญญงิ วรรคฏะ(ใหญ่) ฏ้นฏ ฐฐว่ั ฑฑี่ ฒฒาน ณ้าณ วรรคตะ วรรคปะ ตน้ ต ถถั่ว ทท่ี ธธาร นา้ น เศษวรรค ปลปา เผา พพ่ี ภภา มาม ยาย ยเรา รเล่าล วา่ ว เสสือ (ศ ษ) หหิว ฬฬาออ (ตากลม) หลกั สงั เกตคำบำลีสนั สกฤต บำลี สนั สกฤต สระ 8 ตัว คือ • อะ อา สระ 14 ตวั • อิ อี • อะ อา • อุ อู • อิ อี • เอ โอ • อุ อู • เอ โอ เพ่ิม ไอ เอา ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ สตู ร ไม่-เอา-ฤ-ฤๅ-ฦ-ฦๅ หลักสังเกตคำบำลสี ันสกฤต บำลี สันสกฤต การการแผลงสระ (ไอ) การแผลงสระไอ แ-ไ • แพทย์ - ไวทย • แสนยา - ไสนยา สตู ร สนั ฯ-ชอบ-แผลง หลักสังเกตคำบำลีสันสกฤต บำลี สันสกฤต ฬ ฑฒ • กฬี า • กรีฑา • ครฬุ • ครฑุ • จุฬา • จุฑา • อาสาฬห • อาษาฒ • วิรุฬห์ • วิรฒู สตู ร ฬ-บาลี / ฑ ฒ สนั สกฤต หลักสงั เกตคำบำลีสันสกฤต บำลี สนั สกฤต ไมใ่ ช้ รร หนั ใช้ รร (รอหัน) • กมฺม • กรรม • วคฺค • พรรค • โจรกมฺม • อุปสรรค สูตร รอหัน-สนั สกฤต หลกั สงั เกตคำบำลสี นั สกฤต บำลี สนั สกฤต ไมใ่ ชอ้ ักษรควบ ใช้อกั ษรควบ • ปชา • ประชา • ปัญญา • ปรชั ญา • ฐาน • สถาน • ปฐม • ประถม • สาวก • ศราวก • สามี • สวามี • เขตต • เกษตร • อัคค • อคั ร • ปตุ ต • บุตร สตู ร สนั ฯ-ชอบ-ควบ หลักสังเกตคำบำลีสนั สกฤต บำลี สันสกฤต อะ อิ อุ • อมฤต ฤ • ตฤณ • อมตะ • ปฤจฉา • ตณิ • ฤต(ุ ฤด)ู • ปุจฉา • อตุ ุ สตู ร สนั ฯ-ชอบ-ฤ หลกั สังเกตคำบำลสี ันสกฤต บำลี สันสกฤต การใช้ ส ใชก้ ับพยัญชนะในวรรค การใช้ ส ต่าง ๆ ใชก้ ับวรรค ตะ (ต ถ ท ธ น) สตรี สถาน สถิติ สาธยาย สตู ร สต-สถ-สธ- สันฯ หลักสังเกตคำบำลสี ันสกฤต บำลี สันสกฤต สังเกต ริ สังเกต ร • อาจริย • อาจารย์ • ภริยา • ภรรยา • อาริย • อารยะ • อจั ฉริย • อศั จรรย์ • อสิ ริย • ไอศวรรย์ • จริยา • จรรยา สตู ร สนั ฯ-ชอบ-ร หลกั สงั เกตคำบำลีสนั สกฤต บำลี สนั สกฤต เคราะห์ (ครห) • วเิ คราะห์ • พิเคราะห์ • อนุเคราะห์ • สงเคราะห์ สูตร สนั ฯ-ม-ี เคราะห์ หลักสังเกตคำบำลสี นั สกฤต บำลี สนั สกฤต ตวั สะกดตัวตาม 1 2 ตาม สตู ร 3 4 ตาม • 1 สะกด พวกวรรคตาม • 3 สะกด ตวั เดมิ ตาม • 5 สะกด • เศษสะกด 1 สะกด 1 2 ตาม แถวที่ 1 2 วรรคกะ ก ขคฆง วรรคจะ จ ฉ ช ฌญ วรรคฏะ(ใหญ)่ ฏ ฐ ฑฒณ วรรคตะ ต ถท ธ น วรรคปะ ป ผพภม 1 สะกด 1 2 ตาม แถวท่ี 1 2 1 สะกด 1 ตาม 1 สะกด 2 ตาม วรรคกะ ก ข อกุ กาบาต สักกะค สักการะ จกั กะ ภกิ ขุ จกั ฆขุ รกุ ขะ ทกุ ข์ ง วรรคจะ จ วรรคฏะ ฏ ฉ สจั จะ ปัจจยั ชมัจจุ ปัจจบุ นั มัจฉา ปุจฌฉา อิจฉา อจั ฉรา ญ (ใหญ่) ฐ วฏั ฏะ(วฏั ) ฑ ทิฏฐ(ิ ทฐิ )ิ รัฏฒฐ(รัฐ) อัฏฐ(อฐั ) อฏั ฐ(ิ อัฐ)ิ ณ วรรคตะ ต ถ สตั ตะ อตั ตา เมตทตา รตั ตะ อตั ถ์ หตั ถธ์ อติ ถี หตั ถ์ น วรรคปะ ป ผ กปั ป(์ กปั ) สิปปะ พ บปุ ผา บัปผภาสะ ม 3 สะกด 3 4 ตาม แถวท่ี 1 234 5 วรรคกะ ก ขคฆ ง วรรคจะ จ ฉ ชฌ ญ วรรคฏะ(ใหญ่) ฏ ฐ ฑฒ ณ วรรคตะ ต ถทธ น วรรคปะ ป ผพภ ม เศษวรรค ยรลวสหฬอ 3 สะกด 3 4 ตาม แถวที่ 3 4 3 สะกด 3ตาม 3 สะกด 4 ตาม ควรรคกะ ฆ อคั คะ อัคคี มคคั คะ สัคคะ พยัคฆ์ อฆคุ โฆส ง ชวรรคจะ ฌ วิชชา เวชช วชิชชุ วัชชะ ฒฑ อัชฌาสัยฌ อปุ ชั ฌาย์ ญ วรรคฏะ ธ สทั ทะ สมุทท ท ภ ทพั พี ทพิ พะ สพพั พะ วฑุ ฒิ(วุฒิ)ฒอฑั ฒ (อัฒ) วฑั ฒ(วฒั ณนะ) ฑ(ใหญ่) ทวรรคตะ สทิ ธิ ลัทธธิ พุทธ อทิ ธิ สทุ ธนิ พวรรคปะ คพั ภ์ ภ ม แถวที่ 5 สะกด พวกวรรคตาม ๔ ๕ วรรคกะ ๑ ๒๓ ฆ ง วรรคจะ ฌ ญ วรรคฏะ(ใหญ่) ก ขค ฒ ณ วรรคตะ จ ฉช ธ น วรรคปะ ฏ ฐฑ ภ ม ต ถท เศษวรรค ป ผพ ยรลวสหฬอ 5 สะกด พวกวรรคตาม แถวท่ี ๑ ๒๓๔๕ 5 สะกด พวกวรรคตาม วรรคกะ ก ข ค ฆ ง สงั กร สังข์ องั คาร สงั ขาร สงฆ์ วรรคจะ จ ฉ ช ฌ ญ กัญญา กญุ ชร ปัญจะ บุญญ สัญญา วรรคฏะ (ใหญ่) ฏ ฐ ฑ ฒ ณ กณุ ฑล มณฑล สณั ฐาน กณั ฐ์ เกณฑ์ วรรคตะ ต ถทธน สนั ติ สันธาน สันธาร สนทนา นันท์ วรรคปะ ป ผพภม คมั ภีร์ กมุ ภีล์ กมั พล กัมปนา สัมผสั เศษวรรค ยรลวสหฬอ เศษสะกด ตวั เดมิ ตาม เศษวรรค ย ร ล ว ส หฬอ ย ล ส • อยั ยกา(อยั กา) • บัลลังก์ • อสิ สระ(อิสระ) • อัยยกิ า • กัลละ • อิสสริยะ(อิสริยะ) • อุยยาน • วัลลภา • อัสสะ • มสั สุ • ปัสสาวะ ฬ บาลี พยญั ชนะ สระ ฑ ฒ สันสกฤต ไมเ่ อา ส ศ ษ สันสกฤต ฤ ฤา ฦ ฦา ตวั สะกด ตัวตาม สนั ฯ-ชอบ-แผลง 1 สะกด 1 2 ตาม (แ-ไ) 3 สะกด 3 4 ตาม 5 สะกด พวกวรรคตาม หลกั การสงั เกต ควบกลา้ เศษสะกด ตัวเดมิ ตาม คาบาลีสนั สกฤต สนั ฯ-ชอบ-ควบ “เคราะห์” สังเกต “รร” สนั ฯ-มเี คราะห์ รอหัน-สนั สกฤต สนั ฯ-ชอบ-ร สต-สถ-สธ- สนั ฯ-ชอบ-ฤ สันฯ แบบฝึกหดั พรรษา พัสส1ะ พิศวาส วสิ 1ส3าสะ พสั ดุ ว2ตั 5ถุ วติ ถาร พิสด3า7ร อาศรม อสั ส2ัม บตุ ร บุต1ต4 ธรรม ธ2มั 6ม อาสาฬหะ อาษ3า8ฒ ศลิ ปะ สิปป3ะ โอษฐ์ โอ1ฏ5ฐ์ อีรษยา อ2จิ 7ฉา เกษม เขม3ะ9 ไกลาส เกล4าส ครุฑ คร1ฬุ 6 มฤษา ม2ุส8า กัปปะ กลั ป4์ 0 อกุ ลาบาต อกุ กา5บาต ตฤณ ตณิ17 ประติมา ป2ฏ9ิมา ฐติ สถติ41 อมฤต อมต6ะ อวกาศ โอ1ก8าส ไมตรี เม3ต0ติ มัคค มรร4ค2 เปรต เปต 7 ครรภ์ คัพ1ภ9์ นิรวาณ น3ิพ1พาน ขนั ติ กษา4น3ติ อุปเมย อุปไม8ย เวเนย เว2ไน0ย ภรรยา ภ3ร2ิยา สโิ ลก โศล4ก4 นริ ุกติ นิรุตต9ิ อาทิตย์ อา2ท1จิ จ ราตรี ร3ตั ต3ิ เสต เศว4ต5 อศิ วร อิสร1ะ0 ศฤงคาร สิง2ค2าร มฤค ม3คิ 4ค ปจั จบุ นั ปรตั 4ยุต6บนั ไจตยิ ะ เจด1ยี 1์ หรรษา หสั2ส3ะ ทวีป ท3ปี 5ะ อากาส อาก4า7ศ อคั ร อัคค12 ตฤษณา ตณั24หา ศาสตร์ ส3ัต6ต โบราณ เปา4รา8ณ ภาษาสนั สกฤตตอ่ ไปน้ี ภาษาบาลใี ชอ้ ยา่ งไร เกียรติ กิตต1ิ ประถม ปฐ1ม1 ประชา ป2ชา1 กษัตรยิ ์ ขตั 3ต1ยิ ะ สตรี อติ ถ2ี สถาน ฐา1น2 วิทยา วชิ 2า2 แพทย์ เวช3ช2 วิทยุ วิชช3ุ ปัทมะ ปท1ุม3 กรยิ า กริ 2ิย3า อศั วะ อัส3ส3ะ ไอศวรรย์ อิสส4รยิ ะ ศริ ะ สิร1ะ4 ศษิ ย์ สิส2ส4ะ หิรัณย์ หริ 3ัญ4ญ ศึกษา สิกข5า บษุ บา บปุ 1ผา5 สวสั ดี โสต2ถ5ิ กรีฑา กีฬ3า 5 ภทั ร ภัทท6 มนุษย์ มน1ุส6ส สัตบรุ ษุ สัปป2ุร6สิ จักร จักก3ะ6 ศรัทธา สทั ธ7า ธยาน ฌา1น7 อทุ โฆษ อุค2โฆ7ส ศพั ท์ สัทท3ะ7 จรรยา จริย8า ศรี สิร1ิ 8 ศาสนา สาส2น8า สกนธ์ ขัน3ธ์ 8 เสพย์ เสพ9พ ทิพย์ ทพิ 1พ9 ฤทธ์ิ อทิ 2ธิ 9 ฤาษี อสิ ิ39 ฤดู อตุ 1ุ 0 ฤชุ อุช2ุ 0 ศีรษะ สสี 2ะ 0 สูรย์ สุริย4ะ0 ภาษาบาลตี อ่ ไปน้ี ภาษาสนั สกฤตใชอ้ ยา่ งไร กฤษ1ณะ กัณหา ศรี 10 สิริ อมฤ1ต9 อมตะ อัก2ษร8 อักขระ อวก2าศ โอกาส เกษ1ม 1 เขม ครร2ภ์0 คพั ภ์ เกษ2ต9ร เขตต ปรก3ติ ปกติ มัธย1ม2 มชั ฌิม นติ ย2์ 1 นจิ ตฤ2ณ0 ติณ มฤต4ยู มจั จุ ทฤษ1ฎ3ี ทิฐิ ทวปี 22 ทีป โท3ษ 1 โทสะ ปรัช5ญา ปัญญา บุณย1์ 4 บุญ ภาษ2า3 ภาสา มฤ3ค2 มิค เมาล6ี โมลี ราต1รี 5 รตั ติ วรร2ธน4ะ วฒั นะ วร3รณ3 วัณณะ ไวรี7 เวรี พรร1ษ6า พสั สะ วทิ ย2ุ 5 วิชชุ อวส3า4น โอสาน สตั ย8์ สจั จะ มัตส1ย7า มัจฉา อปั ส2ร6 อจั ฉรา ทิพ3ย์5 ทพิ พะ วทิ ย9า วิชา ภัทร18 ภัททะ ศนู ย2์ 7 สญู ปรยี 3ะ6 ปยิ ะ รายการอ้างองิ จงชยั เจนหัตถการกิจ. (2559). ภาษาไทยใช้ NET. พิมพ์ครั้งท่ี 14. กรงุ เทพฯ: อมรนิ ทร์พร้ินตง้ิ . จติ ตน์ ภิ า ศรไี สย์, ประนอม วิบูลย์พนั ธ์ุ และอินทร์วุธ เกษตระชนม์. (2563). หลักภาษาและ การใชภ้ าษา ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 2. กรุงเทพฯ: สถาบนั พฒั นาคุณภาพวิชาการ. พรทพิ ย์ แฟงสดุ . (2558). สื่อเสรมิ สาระการเรยี นรู้ รายวชิ าพน้ื ฐานหลกั ภาษาไทย ม.2. กรุงเทพฯ: ฟสิ ิกส์เซน็ เตอร์.