See other formatsจดหมาย เหตุ พระ ราช กิจ ราย วน ภาค ต 0 พระ ราช นิพนธ์ ใน พระ บาท ฝึมเ ดจพ ระ จุล จอม เก ลำเ จำ อยู่ หำ หิ} เท์เ บึฬฺอ ฬุสร ผ์ไน งานพระ ราช ทาน เท ลิง? เท น่าย ถม หํรน ก* ง วาล ณ เม ทด หิว ลำโพง พระ นคร วน ที่ ท เอ มกราคม พทธ ศ' ก ราช บอก ราบ บอบ พระ หํย บอบ พระ ฟิณแ ก' ท่าน ผู้ม เกย รติท่ รพ ลาย ท ไต กรุ ผา ให้ เกย รติ มา ร่า}! าาน พระ ราช ทาน เพลิง ศพ ใ นคร งนเ ขืน อย่า งส์ร ทาก การ ตอน รบ ใหค าาม ละ ตาก บาต ตก บกพร่อง ประการ ใต บอ ประ ทา นอ ภํยเ ขืน อย่าง ยิง ใน โอกาส น เจา ภาพ 1 จดหมาย เหตุ พระ ราช กิจ ราย วผ ภาค ๑ พระ ราช นิพนธ์ ใน พระ บาท สม เคฉ พระ จุล จอม เก ลำ เปีา 09)19 พิ) เท I ฆึนฝิ นุ!)! ค่เ ใน งาน ฬ) ะ) าช ทา เ)! ลิ) ม นาย ถม ลำ ชก ‘งา าล ณ เมรุ วํฅฒั ลำโพง พระ นคร วน ที่ ด ๒ มกราคม พุทธ ศํก ราช ๒๕ ด ๓ พ} พก รง แรก หมพ์ กร* งที่ส อง ( ๑00๐ ) จดหมาย เหฒุ : ะ: าชก ‘า ราย วน ภาค ร \ ๔ พระ ราช นิ พน ธใน พระ บาท สม I คจพ ระ จุล จอม เกลา เจ้า อยู่ หำ งานพระ เมรุ สม เคจ พระ ราช บี่กุจ ฉา เจ้า พ้าว ไลย อ ลง กรณ์ กรม หลวง เพชรบุรี ราช สรน ธร พ. ศ. ๒๔๘๔ งานพระ ราช ทาน เพลิง ศพ นาย ถม สำ ขกำ วาล พ. ศ. ๒๕๑๓ เต 1 เหยู '1 ริ^ เบ๊ย น /? พมพ์ ที่ ร. พ. สฺทธ สาร การ พิมพ์ 443 โพธ สาม ก้น. ถนน อิสรภาพ ธน บรี โทร. 61768* นาย สร พง ษ เชย วส ทธิ ผ้ พิมพ์ และ ผ้ โฆษณา 2512 คำ นำ ใน งานพระ ราช ทาน เพลิง ศพ นาย ถม ส' งข์ กง วาล ฒ เมรุ วด ห่ว ลำโพง พระ นคร กำหนด ว” นที่ ดเฅ มกราคม พ. ศ. ๒ &ด ๓ นาย ธน าทร เทพ เรณ ผู้เม็ 'น บุตร เขย ได ไ] าติด ต่อ กรม ศิลปากร ขอ อนุญาต จด พิมพ์ หน” งสือ จดหมาย เห ต พระ ราช กิจ ราย ว” น ภาค ด. 8^ พระ ราช นิพนธ์ ใน พระ บาท สมเด็จ พระ จล จอม เก ลไ เจ ไอ ย่ห่ว เพื่อ แจก เบน อนุ สร ณ ใน งาน นิ กรม ศิลปากร ยินดี อนุญาต ให้ จ” ด พิมพ์ ได ไ! ามค วาม ประสงค์ หน" งสือ จดหมาย เห ต พระ ราช กิจ ราย ว” นนิ เดิม อย่ ใน หอ พระ สมุด หลวง ตไเ 'กบ” บเบี่ นอ” กษร พิมพ์ดีด มีอย่ ด 0 เล่ม กำหนด เล่ม ละ ๑ บี คือ ตง แต่ บี' นิล จล ศ ก ราช ด ๒๓๙ (พ. ศ. ๒๒ ว) ถึง บี กุน จุลศักราช ด๒^1๙ (พ. ศ. ๒^1๓0) ขาด บี เถาะ จุลศักราช ด๒^1ด ไป ๑ บี ปราก ฐ ใน บาน แผนก บาง เล่ม ของ หน ง สอน น ว่า กรม หลวง ป รา จิถเ กตติ บด ต รส ศังใ ห้คด , ขํ้นทู ล เก ลาฯ ถวาย พระ บาท สมเด็จ พระ มงกุฎ เกลา เจา ชิยู่ห ว เมื่อ พ. ศ. ๒^1'50 คร ไ! พระ บาท สมเด็จ พระ มงกุฎ I ถ ล'! ศ'! 'อบุ่ ห' ^ เสด็จ สวรรคต แลำ พระ บาท สมเด็จ พระ ปก เกลา เจา ธย่ศั ว ทรง พง ะ กรุ ถ!'! โปรด เกลา ๆ พระ- ราช ทาน หน" งสือ ใน หอ พระ สมุด หลวง มา เบีน สม บต่ข อง หอ พระ สมุด ล่า ทรํบี พระ นคร ชึ่ง ได โป ลี่ยน มา เบีน หอ สมุด แห่ง ชาติ กรม ศิลปากร ใน บ” ดิน หน” งสืป็ นจึง ได ตก มา เบีน สม บ ต ของ หอ สมุด แห่ง ชาติ ดวย เห็น ได้ ว่า หนังสือ นั้ตอ งเบี นพ ระ ราช นิพนธ์ ใน พระ บา หลน! ด็ศพ ระ จุล ศอ ห! กลา! ศ าอย่ หัว อย่าง แน่ นอน (ข) ที่ ว่า “ตอง เบน พระ ราช นิพนธ์” ก็ เพราะ ปราก ฎ ใน ภาค ตนๆ ที 'หอ สม ด ๆ ได้ ว่ด ให้ พิมพ์ มา แดํว่ นไ 4 ได็ที รง ไว้ เบน คำ สาม โบ ไม่ มี ราชา ศพ ท เลย จน ถึง หนำ ด ๙ ใน ภาค ที่ & ต่อ แต่ น นไป เขำ ใจ ว่า ร' บสํง ให้ ผู้ อื่น จด จึง ใ ชรา ชา ศัพท์ เข่น “ เสด็จ พระ ราช ดำเนิน ” “ ทรง พระ ราช นิพนธ์ ” เหล่า นเบื่ นศัน แต่ ถึง กระ น ไ! ก็ ยง มี สำนวน พอ เบน เครื่อง สง เก ต ได้ ว่า เบน พระ ราช นิพนธ์ คืป็ต ร' สสำ ให้ อา ล กษณ์ หรือ ผู้ หนึ่ง ผู้ ใด จด เช่น ตร “ส เล่า ว่า “ บ่าย ไป ศาล เจำ และ ขำ ม ไป ดู งาน ศัด นิเวศน์ ยํ่าคํ่ ากล ไ] ” นู้จด ก็ เติม ราชา ศพ ท์ลง ไป ว่า “ บ่าย เสด็จ ไ!! ศาล เจำ และ ขำ ม ไป ทอด พร: แน ดร งา นวด นิเวศน์ ยํ่าคํ่ า เสด็จ กอ้ V ” (หนำ ๑^ ภาค ๗) แต่ที่ ยัง ล่ง เก ต ได้ อยู่ ว่า เบน พระ ราช นิพนธ์ นน ก็ เพราะ มี คำ บาง คำ หรือ โดย มาก ที่ผู้ฌั รบ สำ ให้ จด ลืม เปลี่ยน หรือ เติม ราชา ศัพท์ ลง ไป ใศั สมบูรณ์ เข่น “ องค์ มนุษย์ ถวาย เรื่อง พระ พุทธ ร' ตน์ ” คำ ว่า “องค์ มนุษย์ ” คือ “พระองค์ เจำ มนุ ษ ย- นาค มาณพ” ชึ่งเ บน พระ นาม เดิม ของ สมเด็จ พระ มหา สม ณ เจ้า กรม พระยา วชิร ญาณ ว โร รส และ เข่น คำ ว่า “ ถำ สมเด็จ กรม พระ ฉัน ก็ศั อง ร่าง เอง เพราะ มหาดไทย และ กรม เมือง เหมือน อย่ ใน พร: เอง ค” คำ ว่า “ฉัน” เบ็น คำ แทน พระ นาม พระ บาท สมเด็จ พระ จุล จอม เก ลำ เจ ำอย่ ห'’ ว่ ซึ่ง พระองค์ ตรำ! หมาย พระ องค์ เอง และ ผู้ รบ รบ สำ ให้ จด ลืม เปลี่ยน แต่ คำ ว่า “ พร: เอง ค ” เบน คำ ที่ผู้ร บร่บ สำ ได้ เปลี่ยน แล ว ซึ่ง ความ จรืง ถำท รง จด ลง เอง ก็ คง จะ เบน ว่า ถำ สมเด็จ กรม พระ ฉัน ก็ ตอง ร่าง เอง เพราะ มหาดไทย และ กรม เมือง เหมือน อยู่ ใน สํนิ หรือ ถำผู้ รบ ร' บสำ จะ ไม่ ลืม เปลี่ยน ก็ คง จะ เบึน ว่า “กำ สมเด็จ กรม พระ พ?'?; ฮ งคก็ ต่ป็ง ร่าง เอง เพราะ มหาดไทย และ กรม เมือง (ค) เห มอน อยู่ ใน} V7 {(อง ค” ดง นีเ! เนต น ดึง เด็น ใต้ ว่า ใน ตอน หลง มา ต รส สง ให้ ผู้อืม จด แตก ยง คง ถือเ มื่น พระ รา ข นิพนธ์ ป็ย่ หนัง สอน ถา ได้ อ่าน แต่ เฉพาะ ว่นห นึง ๆ จะ เห็น ใต้ ว่า ไม่ ค่อย ใต้ เร อง รา ‘า อะไร นัก เพราะ พูด ถึง เรือง โนน นิด เรื่อ งนีห น่ป็ย ขิอค วาม ไม่ ติดต่อ กน แห ถา อาน ไป หลาย วน จะ เห น ว่า ล วน ม ขอ ควาน ติดต่อ เกี่ยว โยง ถึง กน ตลอด ยอม อำนวย ประ โย ชน ให้ แก่ นัก อ่าน หลาย จำพวก โดย เฉพาะ ผ้ที จะ ได้ รบ ประโยชน์ อ' นยึง ใหญ่ จาก หนังสือ เล่น นม่ เฏ จำพวก คือ จา พวก ที ด นัก ประวัติ คา สต ร จะ นอง เห็น คณ ค่า ของ หนังสือ นั้อ ย่าง แข จร ง เม อ เขย น พงศาวดาร ประเทศ ไทย ใน ยคนิ เพราะ พระ ราช กิจ ราย ว” น วน ละ เล็ก ละ นอ ยนเ มื่น ตน เหตุ ให็รู้ ถึง เรื่อง ใหญ่ ๆ เข่น การ ออก พระ ราช- บญญ ศ กฎหมาย หรือ ราชการ แผ่น ดิน อืน ^1 อ' น ปราก ฎอย่ ใน ราช กิ (จุ คุา- มุเบ กษา เบีน ตน ย็่งก ว่าน น ในมื่ ใด นัาไ มน การ ออก หนังสือ ราช กิจจา นุ- เบก ษา เช่น ใน บี มะโรง จุล ศ ก ราช ๑! 2x1 ๒ และ บี' มะเมีย จลค่ ก ราช ๑|อ^1^1 ก็ ไม่ อาจ ทราบ ได้ ว่า ใน ๒ บ น นได้ มี ราชการ หาม กระทรวง ต่าง ‘จุ อย่าง ไร บาง จะ ตอง คน หา เรื่อง ทื่ต" องการ ทราบ วัว ยศ วาม ลำบาก ยี่ง ท ง อาจ ไม่ ได้ เรื่อง ราว ตลอด และ เมื่น หนัก ฐาน เพียง พอ แต่ อาจ วัน หา ได้ ใน หนังสือ น จำพวก ที่ ๒ นัก ศึกษา ทาง การ เมือง เมื่อ ได้ อ่าน หนังสือ นแนั ว จะ มอง เห็น ร่ฐป ระ ศาส โน บาย ท งใน เรื่อง ที่ เกี่ยว กบ ต่าง ประเทศ และ เบน การ ภาย ใน ว่า พระ บาท สมเด็จ พระ จุล จอม เก นัาเ จ' าอย่ นัว ไวัท รง นำ ประเทศ ไทย หลีก นัด เกาะ แก่ง และ มรสุม แห่ง การ เมือง มาด วยค วาม ลำบาก ยาก เย็น เพียง ไร สมควร เบน ทีฎ ฐาน คติ ของ นักการ เมือง ใน ชน หนัง ได้เ มื่น อย่าง ดี (ง) หนัง สืป็ จดหมาย เหตุ พระ: าชกิ ‘ๆ ราย วํนม ใด โ เบ่ง ตี พิมพ์ ธธก เผย แพร่ เบ่น ภาค"] รวม ๒(1 ภาค ภาค ๒(1 ซึ่ง เบื่ม ภาค สุด ทาย จํด พิมพ์ เผย แพร่ เมื่อ พ. ศ. ๒ ๕0 ๘ ใน การ จ่ด พิมพ์ ค ร ง์นั้ เพ์า ภาพ ใด ไ เส ดง ความ!] ระ สงค์ จะ จัด พิมพ์ หนังสือ ที่ หา นิ นับ อ่าน ใด ยาก หรือ หนังสือ ที่ใด้ ตี พิมพ์ เผย แพร' เบ็่น เวลา นาน มา แล ว เจัา หนัา ที่ กอง วรรณคดี และ ประ ว' ต ศาสตร์ จึง ใด ไเ นะ นำ ให้ จัด พิมพ์ จดหมาย เหตุ พระ ราช กิจ ราย ว ไ! ภาค ๑๙ น ซึ่ง ใด้ จด พิมพ์ ออก เผย แพร่ เบน ค ร ง์แ รก ใน งานพระ เมรุ สมเด็จ พระ ราช บ่ตุจ 'อา เจัา พ์า วไล ยอ ลง กรณ์ กรม หลวง เพชร บรื ราช สิริ น ธร เมื่อ์ พ. ศ. ๒๕๘(1 นบ ถึง บ่ จตุ บัน นก็เ บ่น เวลา ถึง ๒๘ บแล ว เจัา ภาพ ก็มี ศร ไ ธาร ไ พิมพ์ ตาม ที่ แนะ นำ การ จัด พิมพ์ ค ร ง์นนั บเ บ่น การ พิมพ์ ค ร ง์ที่ส อง กอง วรรณคดี และ ประ ว' ติ ศาสตร์ กรม ศิลปากร ใด้ข อร อง ให้ นาย ยํ้ม บ่ณข ยาง กูร เปรียญ ซึ่ง เคย ดำรง ตำแหน่ง นัว กอง จดหมาย เหตุ แห่ง ชาติ และ ใด้ป็ อก จากราชการ รไ บำนาญ แล วให้ ช่วย จัด ทำ สารบาญ คน ชื่อ และ นาม สกล บุคคล ใน เรื่อง ซึ่ง ใด้ นำ มา พิมพ์ ใว้นั าย เรื่อง น กรม ศิลปากร ขอ ขอบ คุณ นาย ยม บ่ ณ' ■'ทยา งกูร ใว้ ณ โอกาส นดว ย อนึ่ง เจัา ภาพ ใด้ เรียบ เรียง ประ ว' ติ นาย ถม ส” งข์นั ง วาล ผุ้ วาย ขนม์ ให้ พิมพ์ ใว้ ต่อ จาก คำ นำนึ่ กรม ศิลปากร ขอ อนุโมทนา ใน กุศล ราศี ทักษิณ านป ทาน ซึ่ง เจา ภาพ ใด้ จัด บำเพ็ญ อุทิศ แด่ นาย ถม ส" งข์นั ง วาล และ ใด้ ให้ พิมพ์ หนังสือ เรื่อง น ออก แจก จ่าย เบน กุศล สาธารณ ประโยชน์ ขอ อำนาจ กุศล ท* ง์ปว งนึ่จ งเ บ่น พดว บ่จจั ย ส่ง เสริม ให้ มาย ถม ส” งข์นั ง วาล ผู้ วาย ชนม์ ใด บรร ลส คติ ภพ ประสบ แต่ อิฐ ฐ คุณ มนุ ญ ผล สม ดัง เจต จำนง ของ เจำ ภาพ ทุก ประการ เทอญ. - ค 1 ม ศิลปากร ® ๘ ธน วาก ม ๒๕ 9 ๒ นาย ค}! คงฃ กา วาล บ. ช. บ. ม. ชา ตะ ะ 12)0 เมษายน 12)๔ ๓๘ ม} ณะ ะ ๔ ต ลา คม 1๑0๔ ๑] ๑)
|