หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน
ปกติหัวใจคนเราเต้นประมาณ 60 - 80 ครั้ง/นาที ทำหน้าที่ส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ในคนที่เป็นภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันหัวใจจะหยุดเต้นหรือเต้นแบบไม่มีประสิทธิภาพจนไม่สามารถส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ได้ ปัญหานี้เกิดจากระบบไฟฟ้าที่มีปัญหา
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน (Sudden Cardiac Arrest) คืออะไร?
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน คือการที่หัวใจไม่สามารถส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ได้เพียงพอ เพราะมีปัญหาในระบบไฟฟ้าที่กำกับระบบจังหวะการเต้นของหัวใจ จนทำให้หัวใจหยุดเต้น หรือเต้นแบบไม่มีประสิทธิภาพ
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน สามารถเกิดกับใครได้บ้าง?
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน มักเกิดขึ้นเฉียบพลันและไม่มีสัญญาณเตือนมาก่อน ทำให้ไม่มีโอกาสเตรียมตัว ซึ่งคนที่มีโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะจะมีความเสี่ยงสูงกว่าคนอื่น เพราะมีปัญหาเรื่องระบบไฟฟ้าของหัวใจอยู่แล้ว Arrhythmia ส่วนคนที่มีปัญหาหลอดเลือดหัวใจ อาจไปกระตุ้นทำให้เกิดได้ในระหว่างที่เป็น
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันมีปัจจัยเสี่ยงอะไรบ้าง?
- ประวัติครอบครัว
- ความดันโลหิตสูง
- สูบบุหรี่
- เบาหวาน, ไขมันในเลือดสูง
- เคยเป็นลมไม่ทราบสาเหตุ
- มีหัวใจเต้นผิดปกติ
- เป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ, กล้ามเนื้อหัวใจตาย
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน มีอาการอย่างไร?
คนที่หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันจะหมดสติทันที เพราะสมองขาดเลือดจากหัวใจที่หยุดเต้น
- เป็นลมหมดสติ
- ไม่มีชีพจร
- ไม่หายใจ
ผู้ที่มีโรคหัวใจอยู่แล้ว เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน กล้ามเนื้อหัวใจตาย กล้ามเนื้อหัวใจหนา กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนกำลัง หัวใจทำงานล้มเหลว ท่านเป็นผู้มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิด SCA ควรเข้ารับการรักษา และพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ เพื่อหาวิธีการป้องไม่เป็นโรคหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน มีวิธีการตรวจอย่างไรบ้าง?
- ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG)
- ตรวจวัดค่าแรงบีบตัวของหัวใจด้วยการตรวจคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ (Echocardiogram)
- สำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาหัวใจเต้นผิดปกติ ควรรักษาให้ถูกต้อง ยาต้านหัวใจเต้นผิดจังหวะบางชนิดถ้าใช้ไม่ระมัดระวังอาจทำให้เกิด SCA ได้
- ผู้ป่วยโรคหัวใจที่มีความเสี่ยงสูงหรือเคยรอดชีวิตจาก SCA แพทย์จะทำการฝังอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เรียกว่าเครื่องกระตุกหัวใจ (AICD) ไว้ที่หน้าอก เครื่องนี้จะทำหน้าที่เหมือนเป็นแพทย์ประจำตัวที่จะทำการกระตุกหัวใจให้กลับมาเป็นปกติโดยอัตโนมัติ เมื่อเกิด SCA สำหรับท่านที่มีโรคหัวใจอ่อนกำลัง ควรปรึกษาแพทย์ว่าท่านควรได้รับเครื่องตัวนี้หรือไม่
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน จะป้องกันได้อย่างไร?
ในคนที่เป็นโรคที่หายยากอย่างเบาหวาน หรือ ความดันโลหิตสูงควรควบคุมให้อยู่ในระดับที่แพทย์แนะนำ คนที่เป็นโรคหัวใจอื่นๆ อยู่ ควรตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน มักเกิดขึ้นเฉียบพลันทันที ทำให้ไม่มีโอกาสเตรียมตัว
- เลิกสูบบุหรี่ และหลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์
- ตรวจสอบประวัติครอบครัว
- ตรวจร่างกายอย่างสม่ำเสมอ
- รักษาภาวะไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง เเละเบาหวาน
- ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
เมื่อพบคนที่ทรุดตัวลงหรือลงไปนอนกับพื้น ควรปฏิบัติอย่างไร?
ควรดูว่าหมดสติ มีชีพจร หายใจอยู่หรือไม่ คนที่หมดสติ ทรุดลงไป อาจจะเป็นจากหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน และจำเป็นต้องได้รับการกู้ชีวิตทันที
- กู้ชีวิตพื้นฐาน หรือ เรียกคนมาช่วย
- โทรหาโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุด หรือ โทร. 1669
- ใช้ AED
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันเกิดขึ้นได้กับทุกคน มักเกิดขึ้นเฉียบพลันและไม่มีสัญญาณเตือนมาก่อน คนที่มีโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะจะมีความเสี่ยงสูงกว่าคนอื่น