สัญญาเช่าซื้อสินค้า คือ สัญญาซึ่งมีคู่สัญญา 2 ฝ่าย ได้แก่ ผู้ให้เช่าซื้อ (เช่น เจ้าของสินค้า ร้านค้า หรือเจ้าของทรัพย์สิน) ฝ่ายหนึ่ง และผู้เช่าซื้อ (เช่น ลูกค้า ผู้บริโภค) อีกฝ่ายหนึ่ง โดยที่ คู่สัญญาทั้ง 2 ฝ่ายตกลงกันเช่าสินค้า (เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้า อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ รถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถจักรยานไฟฟ้า หรือสินค้าทั่วไปอื่นๆ) ตามระยะเวลาและค่าเช่าที่กำหนด หากผู้เช่าซื้อเช่าและชำระค่าเช่าสินค้าครบตามเงื่อนไขและระยะเวลาที่กำหนด สินค้านั้นจะตกเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้เช่าซื้อ
ในกรณีที่เช่าซื้ออสังหาริมทรัพย์ (เช่น บ้าน ที่ดิน ห้องชุด) ผู้ใช้งานควรเลือกใช้ สัญญาเช่าซื้ออสังหาริมทรัพย์ ซึ่งถูกร่างขึ้นสำหรับการเช่าซื้ออสังหาริมทรัพย์โดยเฉพาะ
การนำไปใช้
ในการจัดทำสัญญาเช่าซื้อสินค้า ผู้จัดทำควรมีข้อพิจารณา ดังต่อไปนี้
ผู้จัดทำควรระบุรายละเอียดและข้อความสำคัญในสัญญาเช่าซื้อสินค้า โดยละเอียดและครบถ้วน เช่น
- คู่สัญญา เช่น ชื่อ ที่อยู่ เพื่อการอ้างอิงที่ถูกต้อง
- สินค้าที่เช่าซื้อ เช่น ชื่อ ยี่ห้อ คุณลักษณะ คุณสมบัติ และสภาพของสินค้า
- ค่าตอบแทน เช่น ค่าเช่าซื้อ เงินดาวน์ และเงินบอลลูน (ถ้ามี) รวมถึงกำหนดชำระเงิน
- การโอนกรรมสิทธิ์และความเสี่ยงภัยในสินค้า
- ข้อตกลงอื่น (ถ้ามี) เช่น หลักประกัน ประกันภัยสินค้า การให้เช่าช่วง การเปลี่ยนสัญญา การรับประกันสินค้า ค่าปรับ
เมื่อผู้จัดทำระบุรายละเอียดและข้อความสำคัญในสัญญาครบถ้วนแล้ว ผู้จัดทำควรจัดทำสัญญาเช่าซื้อสินค้าเป็นลายลักษณ์อักษร และให้คู่สัญญาหรือตัวแทนผู้มีอำนาจของคู่สัญญา รวมถึงพยานด้วย (ถ้ามี) ลงนามในสัญญาดังกล่าวให้เรียบร้อย ทั้งนี้ เนื่องจากกฎหมายกำหนดให้สัญญาเช่าซื้อต้องทำเป็นหนังสือ มิฉะนั้น ข้อตกลงการเช่าซื้อจะตกเป็นโมฆะ โดย คู่สัญญาอาจจัดทำคู่ฉบับของสัญญาอย่างน้อย 2 ฉบับ เพื่อให้คู่สัญญาแต่ละฝ่ายเก็บไว้ใช้อ้างอิงเป็นหลักฐานได้ฝ่ายละอย่างน้อย 1 ฉบับ
คู่สัญญาแต่ละฝ่ายควรขอเอกสารแสดงตัวตนของคู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่งที่ลงนามรับรองสำเนาถูกต้องมาเก็บไว้ประกอบสัญญาฉบับที่ตนเองถือไว้ด้วย เช่น บัตรประจำตัวประชาชน หนังสือเดินทาง หนังสือรับรองและบัตรประจำตัวประชาชนของผู้มีอำนาจกระทำการแทนนิติบุคคล (กรณีนิติบุคคล)
ในกรณีที่มีเอกสารอ้างอิงที่เกี่ยวข้องกับการเช่าซื้อ (เช่น รูปภาพ แค็ตตาล็อก คุณสมบัติของสินค้า ใบเสนอราคา และตารางการชำระค่างวด) คู่สัญญาอาจพิจารณาแนบเอกสารเหล่านี้เป็นเอกสารแนบท้ายสัญญา เพื่อความชัดเจนและความเข้าใจที่ตรงกันของคู่สัญญา อันเป็นการปกป้องผลประโยชน์ของคู่สัญญาทั้ง 2 ฝ่าย อีกทั้ง ยังอาจสามารถช่วยป้องกันกรณีผู้เช่าซื้อผิดนัดชำระหนี้ได้อีกด้วย
คู่สัญญานำสัญญาที่ลงนามเรียบร้อยแล้วไปชำระอากรแสตมป์ ตามอัตรา ระยะเวลา และเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด เนื่องจากสัญญาเช่าซื้อสินค้าและคู่ฉบับเป็นสัญญาที่กฎหมายกำหนดให้ต้องชำระอากรแสตมป์
ข้อพิจารณา
กรรมสิทธิ์ความเป็นเจ้าของในสินค้าที่เช่าซื้อนั้นจะยังไม่ตกเป็นของผู้เช่าชื้อในทันทีที่ทำสัญญาเช่าซื้อสินค้า แต่จะตกเป็นของผู้เช่าชื้อเมื่อเป็นไปตามเงื่อนไขและระยะเวลาที่กำหนดในสัญญาเช่าซื้อสินค้า (เช่น ผู้เช่าซื้อเช่าและชำระค่าเช่าครบทุกงวด)
ในกรณีที่ สัญญาเช่าซื้อเป็นสัญญาควบคุม ตามประกาศคณะกรรมการว่าด้วยสัญญา เรื่อง ให้ธุรกิจให้เช่าซื้อเครื่องใช้ไฟฟ้าเป็นธุรกิจที่ควบคุมสัญญา หรือประกาศคณะกรรมการว่าด้วยสัญญา เรื่อง ให้ธุรกิจให้เช่าซื้อรถยนต์และรถจักรยานยนต์เป็นธุรกิจที่ควบคุมสัญญา แล้วแต่กรณี ซึ่งกำหนดข้อจำกัดและหน้าที่ของผู้ให้เช่าซื้อที่ต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด (เช่น แบบ ข้อความ และขนาดตัวอักษรในสัญญาที่บังคับ การเรียกเก็บค่าปรับ ดอกเบี้ย และเงื่อนไขการเช่าซื้ออื่นๆ) โดยสัญญาเช่าซื้อจะตกเป็นสัญญาควบคุมตามประกาศดังกล่าว ก็ต่อเมื่อเป็นไปตามหลักเกณฑ์ทั้งหมด ดังต่อไปนี้
(ก) สินค้าที่เช่าซื้อ ได้แก่ เครื่องใช้ไฟฟ้า อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ รถยนต์ รถจักรยานยนต์ หรือรถจักรยานไฟฟ้า
(ข) ผู้ให้เช่าซื้อเป็นผู้ประกอบการ/กิจการ เช่น ร้านค้าขายสินค้าที่เช่าซื้อ
(ค) ผู้เช่าซื้อเป็นผู้บริโภค เช่น บุคคลธรรมดา และ
(ง) ผู้เช่าซื้อนำสินค้าไปใช้ส่วนตัว (เช่น ใช้งานทั่วไปในบ้าน ส่วนบุคคล) ซึ่งไม่ใช่การนำไปใช้ประโยชน์ทางการค้า (เช่น ใช้ประกอบธุรกิจ หรือนำมาขายปลีกต่อ)
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
ความช่วยเหลือจากทนายความ
คุณสามารถเลือกที่จะปรึกษาทนายความได้ในกรณีที่คุณต้องการความช่วยเหลือ
ทนายความสามารถช่วยคุณได้โดยทำการตอบคำถามของคุณหรือให้ความช่วยเหลือในกระบวนการต่าง ๆ จะมีการเสนอตัวเลือกดังกล่าวไว้ให้คุณในตอนท้ายของเอกสาร
แก้ไขแบบฟอร์มได้อย่างไร
คุณกรอกแบบสอบถามสำหรับป้อนข้อมูลแล้วจะเห็นได้ว่าระบบของเราจะค่อย ๆ สร้างเอกสารขึ้นเองโดยอัตโนมัติตามคำตอบที่คุณกรอกเข้าไป
ระหว่าง อายุ ปี อยู่บ้านเลขที่ ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต จังหวัด บัตรประจำตัวประชาชนเลขที่ ออกให้โดย ซึ่งต่อไปในสัญญาจะเรียกว่า "ผู้ขาย" ฝ่ายหนึ่ง
ล้างข้อมูลผู้ขายกับ อายุ ปี อยู่บ้านเลขที่ ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต จังหวัด บัตรประจำตัวประชาชนเลขที่ ออกให้โดย ซึ่งต่อไปในสัญญาจะเรียกว่า "ผู้ซื้อ" อีกฝ่ายหนึ่ง
ล้างข้อมูลผู้ซื้อคู่สัญญาทั้งสองฝ่ายตกลงทำสัญญาซื้อขายรถจักรยานยนต์กันไว้ โดยมีรายละเอียดดังนี้
ข้อ 1. ผู้ซื้อตกลงซื้อ และผู้ขายตกลงขายรถจักรยานยนต์ ประเภท ยี่ห้อ รุ่น ปี เกียร์ หมายเลขทะเบียน หมายเลขเครื่อง หมายเลขตัวถังรถจักรยานยนต์
ทั้งนี้รายละเอียดของรถจักรยานยนต์ปรากฏตามสมุดคู่มือทะเบียนรถจักรยานยนต์แนบท้ายสัญญาและถือเป็นส่วนหนึ่งของสัญญานี้
ข้อ 2. คู่สัญญาทั้งสองฝ่ายตกลงซื้อขายรถจักรยานยนต์คันดังกล่าว ในราคาทั้งสิ้น บาท (.......................) ผู้ขายได้ชำระเงินทั้งหมดในวันทำสัญญาฉบบับนี้แล้ว ชำระโดย
โอนเข้าธนาคาร สาขา เลขที่บัญชี ชื่อบัญชี
เช็คธนาคาร สาขา หมายเลยเช็ค ลงวันที่ เดือน พ.ศ.
ข้อ 3. ผู้ขายได้ทำการส่งมอบรถให้กับผู้ซื้อแล้ว ในสภาพเรียบร้อยตรงตามวัตถุประสงค์ของผู้ซื้อทุกประการ และให้ถือว่ากรรมสิทธิ์ในรถจักรยานยนต์ได้โอนให้กับผู้ซื้อเรียบร้อยแล้วในวันทำสัญญานี้
ข้อ 4. ผู้ซื้อตกลงจะดำเนินการเปลี่ยนแปลงชื่อเจ้าของรถจักรยานยนต์ในสมุดคู่มือทะเบียนรถจักรยานยนต์ด้วยค่าใช้จ่ายของผู้ซื้อเองทั้งสิ้น โดยผู้ขายได้จัดทำหนังสือมอบอำนาจ และเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการดังกล่าวมอบให้ผู้ซื้อเรียบร้อยแล้วในวันทำสัญญานี้
ทั้งนี้ในระหว่างที่ผู้ซื้อดำเนินการตามวรรคแรก หากผู้ซื้อกระทำการใดๆ หรือยินยอมให้บุคคลภายนอกกระทำการใดๆ ที่มีผลให้ผู้ขายได้รับความเดือดร้อน หรือได้รับความเสียหาย ผู้ขายมีสิทธิที่จะเรียกค่าเสียหายจากผู้ซื้อได้ทันที
สัญญานี้ทำขึ้นเป็นสองฉบับมีข้อความถูกต้องตรงกัน ทั้งสองฝ่ายได้ทราบและเข้าใจข้อความโดยตลอดดีแล้ว เห็นว่าตรงตามเจตนาของตน จึงได้ลงลายมือชื่อไว้เป็นสำคัญต่อหน้าพยาน และต่างยึดถือไว้ฝ่ายละฉบับ