ปฏิเสธไม่ได้ว่า ระบบไฟฟ้าในประเทศไทยของเราหลาย ๆ ที่ ยังต้องพึ่งพาระบบเครื่องสำรองไฟหรือ UPS เป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในแถบต่างจังหวัด ซึ่งแน่นอนว่า UPS หรือ เครื่องสำรองไฟ นั้นมีหลายรูปแบบและหลายราคา เราจะไปดูกันว่า อุปกรณ์อะไรบ้างจำเป็นต้องใช้กับ UPS แบบไหน โดย ณ ปัจจุบัน UPS ที่มีขายส่วนใหญ่จะมีทั้งหมด 3 แบบดังนี้
1. UPS แบบ Simulated Sine Wave : โดยปกติแล้วไฟฟ้าตามบ้านนั้นเป็นแบบกระแสสลับ มันจะเป็นเคิฟลูกคลื่นที่สมูธ แต่ด้วยข้อจำกัดเรื่องราคา UPS แบบตัวถูก ๆ จะใช้คลื่นแบบ Simulated Sine Wave ซึ่งเป็นลูกคลื่นจำลองแบบขั้นบันได
2. UPS แบบ Pure Sine Wave : ตัว UPS แบบนี้ก็จะแพงหน่อยครับ จะสร้างลูกคลื่นเป็นแบบเหมือนกับของการไฟฟ้าเลยหล่ะครับ เหมาะกับอุปกรณ์ที่เป็นประเภทมอเตอร์ต่าง ๆ
3. UPS แบบ True Online : โดยปกติ UPS 2 ตัวที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าสภาวะไฟปกติไฟจะเข้าแบตเตอรี่จนเต็มแล้ว ByPass ไปยัง Stabilizer ปรับแรงดันให้เราใช้ในสภาวะปกติ แต่ถ้าเป็นแบบ True Online ไฟจะเข้าแบตตลอดเวลาและจ่ายไฟออกมาผ่าน Inverter ให้เราใช้ ทำให้ไฟนิ่งมาก ๆ ไม่มีความผันผวน เรียกได้ว่าไฟนิ่งในระดับ 220V +- 1% เลยทีเดียว ในขณะที่ UPS 2 แบบที่กล่าวข้างต้นส่วนใหญ่จะเป็น 220V +-5%-10%
ภาพจำลองการทำงาน UPS True Online
ทีนี้เราเข้าใจการทำงานของ UPS แล้วขั้นตอนต่อไปผมจะมาอธิบายว่าเครื่องใช้ไฟฟ้าแต่ละชนิดนั้นเหมาะกับการใช้ UPS แบบไหนกันบ้างครับผม
UPS กับทีวี
: โดยทั่วไปผมเองก็ไม่ได้แนะนำอะไรมากว่า UPS จะต้องใช้กับทีวี เพราะในความเป็นจริง UPS มีหน้าที่แบ็กอัพเมื่อไฟดับ และเราเองก็ไม่ได้ต้องการดูทีวีตอนไฟดับอยู่แล้ว แต่ถ้าลูกค้ามีความกังวลในเรื่องนี้ว่าทีวีซื้อมาแพง ก็แนะนำเครื่องสำรองไฟ ตัวถูก ๆ ในแบบ Simulated Sine Wave ก็เพียงพอครับ เพราะทีวีก็มีหม้อแปลงในตัวอยู่แล้ว สามารถใช้งานได้ครับผม ส่วนกำลังไฟดูไว้สัก 350W ขึ้นไปก็เพียงพอ เพราะทีวีสมัยนี้เช่น 55" ก็กินไฟประมาณ 70W-80W เท่านั้น
คอมพิวเตอร์สำนักงานกับ UPS : โดยทั่วไปนั้นคอมพิวเตอร์สำนักงานมักจะมีสเปกที่ไม่สูง ส่วนมากก็ไว้ใช้เพื่อพิมพ์งานนิดหน่อย ดังนั้น UPS ที่ใช้ก็ใช้ Simulated Sine Wave ก็เพียงพอครับผม ดูกำลังไฟสัก 350W ขึ้นไป แต่ถ้าต้องการแบ็กอัพจอมอนิเตอร์และพวกปริ้นเตอร์ด้วย ก็ดูสัก 480W เป็นตัวตั้งต้นครับผม
เครื่องมือแพทย์กับ UPS : สำหรับเครื่องมือแพทย์ผมแนะนำให้ใช้ UPS แบบ True Online เพราะของเหล่านี้มีราคาสูง ควรใช้ UPS ที่ละเอียดที่สุด แต่จากประสบการณ์ที่เดินตามโรงพยาบาลมา ส่วนใหญ่โรงพยาบาลมักมีงบจำกัด และยังใช้ UPS แบบตัวถูก ๆ Simulated Sine Wave อยู่ ตรงนี้ก็แล้วแต่งบประมาณแล้วครับผม
อุปกรณ์วิทยาศาสตร์กับ UPS : เหตุผลเดียวกับข้างบนเครื่องมือแพทย์เลยครับ ของพวกนี้ต้องการการดูแลและไฟฟ้าที่ละเอียดมาก ผิดพลาดแม้เพียงเสี้ยวอาจจะทำให้ผลลัพธ์คลาดเคลื่อน รวมไปถึงเครื่องใช้อาจจะเสียหาย ดังนั้นเครื่องสำรองไฟแบบ True Online นั้นจะตอบโจทย์ที่สุดครับ
ชุดโฮมเธียร์เตอร์ราคาสูงกับ UPS : ชุดโฮมเธียร์เตอร์ราคาสูงต้องการไฟฟ้าที่คลีนมาก ๆ เพื่ออรรถรสของภาพและเสียงที่สมบูรณ์ การเลือก UPS True Online ที่จ่ายไฟด้วย Inverter กับแบตเตอรี่ตลอด จะทำให้ไฟฟ้าคลีนมาก และยังปกป้องอุปกรณ์ชุดโฮมเธียเตอร์ของคุณได้อย่างดี
ชุดคอมพิวเตอร์เกมมิ่งกับ UPS : คอมพิวเตอร์เกมมิ่งต้องการสเปกไฟฟ้าที่สูงโดยเฉพาะการ์ดจอ ซึ่งในปัจจุบันพาวเวอร์ซัพพลาย(PSU) หลาย ๆ ตัวในระดับสูงมีวงจรแบบ ACTIVE PFC ซึ่งต้องการไฟฟ้าแบบ Sine Wave ดังนั้น เครื่องสำรองไฟแบบ Pure Sine Wave จึงตอบโจทย์กับคอมพิวเตอร์เกมมิ่งในยุคนี้เป็นอย่างมากครับผม และเชื่อว่าคนเล่นคอมพิวเตอร์แรง ๆ แบบนี้มีเงินอยู่บ้าง เจียดส่วนหนึ่งมาให้กับ UPS แบบ Pure Sine คงไม่เหนือบ่าฝ่าแรงอะไรนักครับ
อุปกรณ์มอเตอร์กับ UPS : มีหลายคนสอบถามมาว่า ต้องการใช้ UPS กับพัดลม หรือเครื่องปั๊มน้ำ หรือตู้เย็น ...., ในความเป็นจริงนั้นอุปกรณ์มอเตอร์
ต้องการไฟฟ้าลูกคลื่นที่เหมือนกับของการไฟฟ้าถึงจะทำงานได้ ดังนั้น UPS แบบ Pure Sine Wave ถึงจะตอบโจทย์การทำงานสำรองไฟของอุปกรณ์มอเตอร์ครับผม ซึ่งถ้าซื้อแบบ Simulated Sine Wave ไปใช้ จะทำให้ไม่สามารถใช้งานได้
เป็นอย่างไรบ้างครับ วันนี้เราก็มาให้ความรู้และแนะนำคร่าว ๆ กันไปแล้วกับ UPS และการเลือกซื้อ ซึ่งถ้าท่านชื่นชอบบทความที่เราเขียนและเราให้ความรู้เป็นอย่างดี ลองดูสินค้าของเราที่เราคัดสรรมาแล้วว่าคุ้มราคาและมีคุณภาพดี