ระบบหมุนเวียนโลหิต
ระบบหมุนเวียนโลหิต คือ ระบบที่ทำหน้าที่ในการลำเลียงออกซิเจนและอาหารไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย โดยอาศัยการทำงานของหัวใจ หลอดเลือดแดง หลอดเลือดดำ และเส้นเลือดฝอย
ที่มาภาพ://www.bwc.ac.th/e-learning/virachai02/blood.htm
อวัยวะที่สำคัญของระบบหมุนเวียนโลหิต หัวใจ ปอด หลอดเลือด และน้ำเลือด
หัวใจ เป็นอวัยวะที่ประกอบด้วยกล้ามเนื้อที่ไม่อยู่ในอำนาจการบังคับของสมอง ภายในหัวใจแบ่งออกเป็น 4 ห้อง คือ ห้องบน 2 ห้อง ห้องล่าง 2 ห้อง
เมื่อหัวใจคลายตัวเลือดดำจากส่วนต่างๆ ของร่างกายเข้าสู่หัวใจห้องบนขวาขณะเดียวกันเลือดแดงที่ฟอกจากปอด จะเข้าสู่หัวใจบนซ้าย จะเป็นการคลายตัว เลือดจะไหลเข้าสู่หัวใจ
เมื่อหัวใจบีบตัวเลือดดำจะออกจากหัวใจทางห้องล่างขวา เพื่อนำไปฟอกที่ปอด ขณะเดียวกันเลือดแดงจะออกจากหัวใจห้องล่างซ้ายและนำเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย จะเป็นการบีบตัว เลือดไหลออกจากหัวใจ
ทีมาภาพ : //www.bwc.ac.th/e-learning/virachai02/blood.htm
ที่มาภาพ ://akb48forcriticize.blogspot.com/2013/06/blog-post.html
หมายเหตุ จากภาพลูกศรสีดำแทนหลอดเลือดดำและทิศทางการไหลของเลือด ลูกศรสีแดงแทนหลอดเลือดแดงและทิศทางการไหลของเลือด
หลอดเลือดหลอดเลือดมี 3 ชนิด คือ หลอดเลือดดำ หลอดเลือดแดง หลอดเลือดฝอย
1. หลอดเลือดแดง (artery) เป็นหลอดเลือดที่นำเลือดดีจากหัวใจไปสู่เซลล์ต่างๆ ของร่างกายหลอดเลือดแดงมีผนังหนาแข็งแรง และไม่มีลิ้นกั้นภายใน เลือดที่อยู่ในหลอดเลือดแดงเป็นเลือดที่มีปริมาณแก๊สออกซิเจนสูงหรือเรียกว่า “ เลือดแดง ”ยกเว้นหลอดเลือดแดงที่นำเลือดออกจากหัวใจไปยังปอดภายในเป็นเลือดที่มีปริมาณแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์มากหรือเรียกว่า “ เลือดดำ ”
2. หลอดเลือดดำ (vein) เป็นหลอดเลือดที่นำเลือดดำจากส่วนต่างๆ ของร่างกายเข้าสู่หัวใจหลอดเลือดมีผนังบางกว่าหลอดเลือดแดง มีลิ้นกั้นภายในเพื่อป้องกันเลือดไหลย้อนกลับ เลือดที่ไหลอยู่ภายในหลอดเลือดจะเป็นเลือดที่มีปริมาณแก๊สออกซิเจนต่ำ ยกเว้นหลอดเลือดดำที่นำเลือดจากปอดเข้าสู่หัวใจ จะเป็นเลือดแดง
3. หลอดเลือดฝอย (capillary) เป็นหลอดเลือดที่เชื่อมต่อระหว่างหลอดเลือดแดงและหลอดเลือดดำสานเป็นร่างแหแทรกอยู่ตามเนื้อเยื่อต่างๆ ของร่างกาย มีขนาดเล็กและละเอียดเป็นฝอยและมีผนังบางมากเป็นแหล่งที่มีการแลกเปลี่ยนแก๊สและสารต่างๆ ระหว่างเลือดกับเซลล์
ภาพแสดงหลอดเลือดดำและหลอดเลือดแดง
ที่มาภาพ : //comkhow.blogspot.com/2013/09/blog-post_12.html
น้ำเลือด เป็นของเหลวที่บรรจุในหลอดเลือด ซึ่งในน้ำเลือดจะมีสารอยู่หลายชนิด เช่น เซลล์เม็ดเลือดแดง เซลล์เม็ดเลือดขาว
เซลล์เม็ดเลือดแดง เป็นเซลล์ที่ไม่มีนิวเคลียส และมีรูปร่างแตกต่างจากเซลล์โดยทั่วไปทำหน้าที่นำออกซิเจนส่งไปยังเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย โดยอาศัย “ฮีโมโกลบิน (hemoglobin)” เป็นตัวนำออกซิเจนเข้าสู่เซลล์ต่างๆ และพาคาร์บอนไดออกไซด์ออกมาจากเซลล์เพื่อกำจัดออกจากร่างกายต่อไป
เซลล์เม็ดเลือดขาว เป็นเซลล์ของระบบภูมิคุ้มกันซึ่งคอยป้องกันร่างกายจากทั้งเชื้อก่อโรคและสารแปลกปลอมต่างๆเซลล์เม็ดเลือดขาวเป็นเซลล์ที่พบได้ทั่วไปในร่างกาย รวมไปถึงในเลือดและในระบบน้ำเหลือง
ประโยชน์ของเซลล์เม็ดเลือดขาว
1) ป้องกันการติดเชื้อองแบคทีเรียและเชื้อรา
2)
ทำลายพยาธิ
3) ป้องกันการเกิดโรคภูมิแพ้
4) ย่อยสลายเชื้อโรคต่างๆ
5) ทำให้ร่างกายต้านทานเชื้อโรคได้
ที่มาภาพ://www.thaibdlab.com/info/index.php?option=com_content&view=article&id=46:cbc&catid=1:latest-news&Itemid=50
ภาพแสดงเซลล์เม็ดเลือดขาวและเซลล์เม็ดเลือดแดง ซึ่งเซลล์เม็ดเลือดขาวมีขนาดใหญ่กว่าเซลล์เม็ดเลือดแดง
วิธีป้องกันและบำรุงรักษาอวัยวะในระบบหมุนเวียนเลือด
1.ไม่ควรรับประทานอาหารจำพวกไขมันมากเกินไป เนื่องจากไขมันจะไปอุดตันในเส้นเลือด ทำให้เส้นเลือดแดงแคบลง หัวใจจะทำงานหนักยิ่งขึ้น
2.ไม่ควรสูบบุหรี่ หรือ ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ รวมทั้งสารกระตุ้น กด หรือบีบการทำงานของหัวใจ
3.ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ และไม่ควรออกกำลังกายหักโหมเกินไป
4.ทำให้จิตผ่อนคลาย นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
อ้างอิงเนื้อหาผ.ศ.พิมพ์พร อสัมภินพงศ์.คู่มือเตรียมสอบวิทยาศาสตร์ ป.6. ไฮเอ็ดพับลิชชิ่ง จำกัด:กทม.