สวัสดีครับ^^ วันนี้ก็จะมาแนะนำวิธีการเพาะพันธุ์ปลาหมอ(สำหรับมือใหม่) เพื่อให้ท่านที่สนใจในการขยายพันธุ์ปลาหมอได้นำไปทดลองทำดูนะครับ การ เพาะพันธุ์ปลาหมอมีวิธีทำง่ายๆ ไปดูวิธีทำกันเลยครับ
อุปกรณ์ที่ใช้ในการเพาะพันธุ์ปลาหมอ
1.ฮอร์โมนอัลวาปริม เป็นฮอร์โมนที่เหมาะสำหรับมือใหม่เพราะสามารถนำมาทำการฉีดได้เลย
2.ไซริงขนาด 1cc/ml
3.เข็มฉีดยาเบอร์ 23 หรือ 24
4.ถังผสมพันธุ์
5.ถังฟักไข่
6.ปั้มออกซิเจน
การคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ปลาหมอ
การคัดเลือกพ่อพันธุ์ปลาหมอ พ่อพันธุ์ปลาหมอควรมีอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป มีลักษณะปราดเปรียวลำตัวเรียวยาวกว่าเพศเมีย มีลักษณะสมบูรณ์แข็งแรงดี ไม่มีโรคหรือแผลตามลำตัว เมื่อบีบที่ช่องท้องจะมีน้ำเชื้อสีขาวขุ่นไหลออกมา
การคัดเลือกแม่พันธุ์ปลาหมอ แม่พันธุ์ปลาหมอควรมีอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป มีความสมบูรณ์แข็งแรงดี ไม่มีบาดแผลตามลำตัว ลักษณะท้องจะอูมเป่ง ช่องเพศมีลักษณะขยายตัวสีชมพูอมแดง
การฉีดฮอร์โมน
ในการเพาะพันธุ์ปลาหมอเราต้องทำการฉีดฮอร์โมนเพื่อกระตุ้นพ่อแม่พันธุ์ปลาก่อนทำการผสมพันธุ์
การฉีดฮอร์โมนพ่อพันธุ์ปลาหมอ ให้ฉีดฮอร์โมน 0.3ml. ต่อพ่อพันธุ์ปลาหมอหนึ่งกิโลกรัม
การฉีดฮอร์โมนแม่พันธุ์ปลาหมอ ให้ฉีดฮอร์โมน 0.5ml. ต่อแม่พันธุ์ปลาหมอหนึ่งกิโลกรัม
หลังจากนำปลาหมอมาทำการชั่งเพื่อคำนวณหาปริมาณฮอร์โมนที่จะทำการฉีดแล้ว จากนั้นก็นำปลาหมอมาทำการฉีดฮอร์ฮอร์โมน ให้ทำการฉีดฮอร์โมนเข้าบริเวณช่องเปิดข้างลำตัวใกล้กับครีบหลัง ดังรูป
จากนั้นนำพ่อแม่พันธุ์ปลาไปปล่อยรวมกันในถังผสมพันธุ์ ในการเพาะพันธุ์ปลาหมอเราจะปล่อยปลาหมอในอัตราส่วนปลาหมอตัวผู้ 2 ตัวต่อปลาหมอตัวเมีย 1 ตัว ทิ้งไว้ประมาณ 10-12 ชั่วโมง ในระหว่างนัั้นปลาก็จะทำการผสมพันธุ์กันและปลาตัวเมียก็จะวางไข่
ในการเพาะพันธุ์ปลาหมอเราอาจจะทำเป็นกรงตาห่างๆแล้วใส่พ่อแม่พันธุ์ปลาหมอเอาไว้ข้างในก็ได้ เพื่อที่เวลานำปลาหมอออกหลังจากปลาวางไข่จะได้ทำได้ง่าย แต่ในการวางไข่ของปลาหมอนั้นจะมีเมือกและไขมันออกมาจำนวนมาก ซึ่งส่งผลทำให้เกิดน้ำเสียได้ง่าย เราจึงควรจะทำการรวบรวมไข่ของปลาหมอ ไปทำการฟักยังถังฟักอื่นแทน จากนั้นใช้ปั๊มลมใส่เข้าไปในภาชนะฟักไข่เพื่อช่วยเติมออกซิเจนในน้ำ
ไข่ปลาหมอจะฟักเป็นตัวภายใน 30-36 ชั่วโมง ลูกปลาหมอที่ฟักออกมาในระยะแรกจะยังไม่ขยับตัวมันจะลอยนิ่งอยู่บนผิวน้ำ ในระยะสองวันแรกยังไม่ต้องให้อาหาร พอวันที่สามจึงเริ่มให้ไข่แดงบดละเอียดผสมน้ำให้เป็นอาหารและทำการอนุบาลลูกปลาต่อไป ลองทำดูนะครับ^^ แล้วจะรู้ว่าการเพาะพันธุ์ปลาหมอไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป
ไม่ว่าจะเป็นการอนุบาลลูกปลาโดยใช้อาหารมีชีวิตหรืออาหารสมทบก็ตาม สิ่งสำคัญที่จะช่วยให้การอนุบาลลูกปลาประสบผลสำเร็จก็คือ การเปลี่ยนถ่ายน้ำ เพราะการอนุบาลจำเป็นต้องให้อาหารมากเกินพอ และผู้เลี้ยงมักจะให้อาหารมากเกินความต้องการของปลาไปมากเสมอ ทำให้มีอาหารตกค้างสะสมอยู่ที่ก้นบ่ออนุบาลค่อนข้างมากทุกวัน และสิ่งตกค้างเหล่านี้จะมีผลทำให้ลูกปลาติดเชื้อได้ง่าย ดังนั้นบ่ออนุบาลจะต้องสามารถล้างได้ง่าย หรือปรับระบบน้ำไหลได้ดี และสามารถระบายของเสียทิ้งได้ด้วย การล้างเศษอาหารที่ตกค้างจะช่วยลดกลิ่นเน่าเหม็นที่เกิดขึ้นภายในบ่ออนุบาล เป็นการช่วยป้องกันการเกิดโรคระบาดได้อย่างดี นอกจากนั้นการล้างบ่ออนุบาลบ่อยๆยังเท่ากับเป็นการเปลี่ยนน้ำใหม่ให้ปลาด้วย ถ้าสามารถล้างได้ทุกวันลูกปลาจะเติบโตได้อย่างรวดเร็ว
3.2 การฉีดฮอร์โมนเพื่อให้เกิดการตกไข่ เป็นวิธีการที่เมื่อฉีดฮอร์โมนให้แก่พ่อแม่พันธุ์ปลาแล้ว จะพักปลาไว้ในบ่อพัก เพราะปลาพวกนี้จะไม่เกิดการผสมพันธุ์วางไข่เอง ต้องรอจนปลาพร้อมที่จะตกไข่ จึงนำขึ้นมารีดไข่และน้ำเชื้อผสมกันในภาชนะ ซึ่งวิธีการที่นิยมใช้สำหรับการรีดไข่และน้ำเชื้อปลาผสมกันในปัจจุบัน เรียกว่า วิธีดัดแปลงวิธีแห้ง (Modified Dry Method) คือเตรียมภาชนะขนาดเล็กผิวเรียบที่แห้ง เช่น กะละมังอะลูมิเนียม หรือกะละมังพลาสติก ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 12 - 15 เซนติเมตร นำแม่ปลาที่พร้อมจะรีดไข่ได้มาเช็ดตัว เพื่อป้องกันไม่ให้มีน้ำจากตัวปลาหยดลงไปในกะละมังในขณะรีดไข่ จากนั้นรีดไข่จากท้องปลาลงในกะละมังจนหมดท้อง แล้วนำปลาเพศผู้มาเช็ดตัวเช่นกันและรีดน้ำเชื้อลงบนไข่ที่รีดไว้แล้ว ใช้ขนไก่คลุกเคล้าไข่และน้ำเชื้อปลาให้เข้ากัน(ใช้เวลาประมาณ 30 วินาที) เติมน้ำสะอาดลงไปให้พอท่วมไข่และใช้ขนไก่คลุกเคล้า การผสมของไข่และเชื้อตัวผู้จะเกิดในขณะนี้ เพราะเมื่อไข่ได้รับน้ำช่อง Micropyle จะเปิด ในขณะที่เชื้อตัวผู้เมื่อได้สัมผัสน้ำเช่นกัน ก็จะเกิดการว่ายน้ำอย่างรวดเร็ว และจะเข้าไปทางช่องเปิดของไข่ได้ ซึ่งจะปล่อยให้เชื้อตัวผู้เข้าไปได้เพียงตัวเดียวแล้วจะปิด สำหรับไข่ที่ไม่มีเชื้อตัวผู้เข้าผสมช่อง Micropyle ก็จะปิดภายในเวลา 30 - 60 วินาที ดังนั้นเมื่อใช้ขนไก่คนไปมาประมาณ 1 นาที จะหยุดเพื่อปล่อยให้ไข่ตกตะกอนลง แล้วรินน้ำทิ้งเพื่อไล่น้ำคาวที่มากับไข่และน้ำเชื้อทิ้งไป จากนั้นจะเติมน้ำใหม่อีกให้เกือบเต็มกะละมัง ใช้ขนไก่คนประมาณ 1 นาทีปล่อยตกตะกอน แล้วรินน้ำทิ้งเพื่อไล่น้ำคาว ทำเช่นนี้ 2 - 3 ครั้งแล้วนำไข่ไปใส่บ่อฟักไข่ ในกรณีที่เป็นไข่ติด เมื่อเติมน้ำพอท่วมไข่และใช้ขนไก่คลุกเคล้าแล้ว ต้องนำไข่ไปใส่บ่อฟักไข่เลย เพราะถ้าใส่น้ำมากเปลือกไข่จะเกิดสารเหนียว ไข่จะจับตัวกันเองเป็นก้อนทำให้ไม่สามารถฟักตัว การใส่น้ำน้อยจะทำให้ไข่ยังไม่เกิดสารเหนียว เมื่อนำไปใส่บ่อฟักไข่จึงเกิดสารเหนียวแล้วติดกับวัสดุหรือรังเทียมที่เตรียมไว้