ปัญหา ฟันห่างบริเวณฟันหน้า ทำให้เกิดความไม่มั่นใจ ไม่กล้ายิ้ม เสียบุคคลิก และไม่อยากจัดฟัน เพราะต้องใช้ระยะเวลานาน หรือ ไม่อยากทำวีเนียร์เนื่องจากค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง การอุดฟัน สามารถช่วยแก้ปัญหาฟันห่างได้ หรือที่เราเรียกว่า การอุดปิดช่องว่างระหว่างฟัน
การอุดปิดช่องว่างระหว่างฟัน คือ ทันตกรรมเพื่อความงาม โดยใช้วัสดุอุดฟันคอมโพสิตเรซินสีเหมือนฟันมาอุดปิดเข้าไปบริเวณช่องว่างระหว่างฟัน โดย เลือกสีของวัสดุอุดฟันให้ใกล้เคียงกับสีฟันเดิม และปรับแต่งรูปร่างให้เข้ากับฟันธรรมชาติ เหมือนกับฟันข้างเคียง
แต่ข้อจำกัด คือ ไม่สามารถทำในบริเวณที่ใหญ่มากได้ อาจจะต้องใช้วิธี การจัดฟัน การทำวีเนียร์ น่าจะดีหว่า
อุดฟัน เป็นหนึ่งในทันตกรรมรักษาพื้นฐานที่รักษาอาการฟันผุ ฟันแตก ฟันบิ่น หรือวัสดุอุดฟันเก่าชำรุดเสียหาย ด้วยการใช้วัสดุอุดฟันเติมเต็มเนื้อฟันส่วนที่ขาดหายไป ใครที่ต้องอุดฟัน ศึกษารายละเอียดการอุดฟันแบบต่างๆ ทำไมต้องอุดฟันเมื่อฟันผุ ขั้นตอนเป็นอย่างไร อุดฟันราคาเท่าไหร่ การเตรียมก่อนอุดฟัน เเละดูเเลฟันหลังอุด คำถามที่คนไข้มักจะถามบ่อยๆ
สรุปหัวข้อที่สำคัญมาให้ เลือกอ่านจากหัวข้อเลยค่ะ
อุดฟัน คือ
การอุดฟัน (tooth filling) คือ การรักษาอาการของฟันผุกร่อน ที่เห็นเป็นรูชัดเจน ฟันแตก ฟันบิ่น ซึ่งอยู่ในระยะที่มีการทำลายเฉพาะถึงส่วนเนื้อฟัน ซึ่งเกิดมาจากหลายสาเหตุด้วยกันทั้งการใช้ฟันขบเคี้ยวของที่แข็งด้วยความแรงที่มากไป
การผุกร่อนจากแบคทีเรียที่กลายเป็นกรด หรือสาเหตุอื่น ๆ โดยอาการเหล่านี้จะนำมาซึ่งปัญหาของการใช้ฟันเคี้ยวอาหาร และจะมีผลทำให้เกิดการลุกลามเสียหายของฟันมากยิ่งขึ้น ดังนั้นการแก้ไขจึงเป็นสิ่งที่จำเป็น โดยการอุดฟันนั้นจะทำให้ฟันกลับมาสมบูรณ์และใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพดังเดิม
อุดฟันมีกี่แบบ
เราแบ่งการอุดฟันตามชนิดของวัสดุที่ใช้ ได้เป็น 2 แบบ
- อุดฟันด้วยวัสดุอมัลกัม (Amalgam) อมัลกัมได้จากการผสมกันระหว่างปรอท เงิน ดีบุกหรือโลหะอื่นๆ เป็นวัสดุอุดฟันให้สีโลหะ สมัยก่อนนิยมใช้ในการอุดฟันหลัง เช่น ฟันกราม เเละฟันกรามน้อย เพราะ มีจุดเด่นที่ความเเข็งเเรง ทนต่อเเรงบดเคี้ยวได้ดี ใช้งานได้นานถึง 10-15 ปี
- อุดฟันด้วยวัสดุเรซินคอมโพสิต (Composite Resin) วัสดุอุดฟันทำจากเรซินคอมโพสิต ให้สีเหมือนฟันธรรมชาติ จึงนิยมใช้อุดบริเวณฟันหน้าเพื่อความสวยงาม ภายหลังมีการพัฒนาให้เรซินคอมโพสิตความเเข็งเเรงขึ้น จึงใช้อุดฟันหลังได้ด้วย
3. กลาสไอโอโนเมอร์ (Glass ionomer Cement) นิยมใช้อุดฟันสำหรับเด็กเล็ก เเละผู้มีความเสี่ยงต่อฟันผุ เพราะกลาสไอโอโนเมอร์สามารถปล่อยฟลูออไรด์ป้องกันฟันผุได้ นอกจากนี้ยังมีวัสดุอุดฟันชนิดอื่นๆ เช่น ทอง พอร์ซเลน
ทำไมถึงต้องอุดฟัน
โดยหลักเเล้วการอุดฟัน เป็นการทดแทนเนื้อฟันที่เสียไปด้วยวัสดุอุดฟัน เติมเนื้อฟันให้กลับมามีรูปร่างฟันปกติ ใช้บดเคี้ยวอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ ให้ความสวยงาม ยิ่งเป็นกรณีที่คนไข้ฟันหน้าบิ่นเเตก
การอุดฟันจะช่วยปิดช่องทางไม่ให้แบคทีเรียหรือเศษอาหารตกเข้าไปในโพรงฟัน จนเกิดอักเสบกับเนื้อฟันเพิ่มมากขึ้น นำมาซึ่งปัญหา เหงือกอักเสบ เป็นหนอง ฟันผุลามไปยังโพรงรากฟัน รากฟันเสื่อม ฟันล้ม
อุดฟันเจ็บมั้ย
ในขั้นตอนการอุดฟันจะรู้สึกเสียวฟันเมื่อต้องมีการกรอฟัน ยิ่งฟันผุลึก ตำแหน่งใกล้กับโพรงประสาทฟันมากก็ยิงมีโอกาสเจ็บมาก เเต่คุณหมอจะประเมินอาการคนไข้ เเละให้ยาชาป้องกันการเจ็บปวดหรือเสียวฟันที่อาจจะเกิดขึ้นค่ะ จึงไม่ต้องกังวลไปนะคะ
ส่วนใครที่มีอาการผุเพียงเล็กน้อยก็ไม่จำเป็นต้องฉีดยาชาค่ะ
อุดฟันใช้เวลานานมั้ย
การอุดฟันใช้เวลา 30 นาที ขึ้นอยู่กับตำแหน่งฟัน สภาพฟันซี่ที่ผุ กรณีทีคนไข้มีจำนวนฟันที่ต้องอุดฟันหลายซี่ อาจทำได้โดยการทยอยเข้ารับการอุดฟัน
เตรียมตัวก่อนอุดฟัน
- นัดหมายเพื่อปรึกษาทันตแพทย์ เเละตรวจสุขภาพเหงือกและฟันก่อน คนไข้ควรเเจ้งคุณหมอด้วยหากมีโรคประจำตัวหรือมียาที่รับประทานอยู่
- ทำความสะอาดช่องปาก แปรงฟันบ้วนปากให้เรียบร้อย
- นำฟันปลอมแบบถอดได้หรือรีเทนเนอร์มมาด้วย(ถ้ามี)
- กรณีที่คนไข้ฟันผุ ฟันซี่ที่ผุจะต้องไม่ลุกลามไปจนถึงโพรงประสาทฟันและต้องมีเนื้อฟันเหลือพอให้วัสดุที่ใช้อุดฟันยึดเกาะได้ สุขภาพเหงือกเป็นปกติ บางกรณีทันตแพทย์อาจจะแนะนำให้คนไข้ขูดหินปูนก่อนอุดฟัน
อุดฟันแบบไหนดี
ต้องบอกว่าการอุดฟันด้วยวัสดุอมัลกัมใช้กันน้อยลงเเล้ว เพราะมีส่วนผสมของโลหะ บวกกับกระบวนการอุดฟันที่มีการกรอเนื้อฟันออกมากกว่าอุดฟันวัสดุเรซินคอมโพสิต คนไข้เมื่ออุดฟันอมัลกัมต้องเว้นการเคี้ยวอาหารด้านที่อุดเป็นเวลา 24 ชั่วโมง เพราะวัสดุยังไม่เเข็งเเรงเต็มที่
การอุดฟันด้วยวัสดุเรซินคอมโพสิต แบบสีเหมือนฟันเป็นที่นิยมมากในทางทันตกรรม เพราะกรอเนื้อฟันจริงน้อยกว่า เเละตัววัสดุอุดเรซินคอมโพสิตมีการพัฒนาให้วัสดุความเเข็งเเรงทนทานมากขึ้น เเละสีเดียวกับเนื้อฟันให้ความสวยงาม หลังอุดฟันเสร็จคนไข้สามารถเคี้ยวอาหารด้วยได้เลย
บทความที่น่าสนใจ
ความแตกต่างของวัสดุอุดฟัน อุดฟันเเบบไหนดี
ขั้นตอนการอุดฟัน
1. ทันตแพทย์รตรวจสุขภาพฟัน เช็คสภาพฟันผุ ประเมินการรักษาว่าการอุดฟันเพื่อแก้ไขได้หรือไม่
2. ทันตแพทย์จะกรอเนื้อฟันที่ผุมีการติดเชื้อออก ลักษณะจะเป็นเนื้อฟันที่นิ่ม ยุ่ย สีของเนื้อฟันนั้นอาจมีการเปลี่ยนสี ในขั้นตอนนี้ทันตแพทย์จะฉีดยาชาก่อน เพื่อป้องกันอาการปวดหรือเสียวฟัน ถ้าคนไข้มีฟันผุลึกจนเกือบถึงโพรงประสาทฟัน
2. หลังจากการกรอเนื้อฟันผุออกแล้ว ถ้าฟันผุลึกเข้าไปชั้นในของเนื้อฟัน ทันตแพทย์จะใส่วัสดุรองพื้น ช่วยลดการเสียวฟัน
3. ทันตแพทย์ทำการอุดฟันด้วยวัสดุที่ใช้ในการอุดฟัน
– ถ้าเป็นการอุดฟันแบบโลหะ
– ถ้าเป็นการอุดฟันสีเหมือนฟัน จะมีการฉายแสงเพิ่มเข้ามาช่วยในการอุดฟัน
ต่อไป ซึ่งอาจจะใช้เวลามากหรือน้อยแตกต่างกันตามสภาพฟันของผู้ป่วย
ข้อดีของการอุดฟัน
- ป้องกันปัญหาฟันผุลุกลามไปยังโพรงประสาทฟัน
- ลดอาการเสียวฟันที่เกิดจากฟันผุ อักเสบ
- เติมเนื้อฟันให้เต็มเพื่อให้ฟันทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- การอุดฟันด้วยวัสดุสีเหมือนฟัน ช่วยเติมเต็มเนื้อฟันให้สวยงามเป็นธรรมชาติ เสริมสร้างความมั่นใจ
ข้อเสียของการอุดฟัน
- วัสดุอุดฟันเสื่อมได้ตามระยะเวลาการใช้งาน ไม่ทนทานเหมือนฟันจริง คนไข้จึงต้องควรรักษาความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ
- การอุดฟันไม่อาจะรักษาคนไข้ในกรณีที่สูยเสียเนื้อฟันเป็นจำนวนมากได้
- วัสดุอุดฟันเเบบเรซินคอมโพสิตหรือการอุดฟันสีเหมือนฟัน สามารถติดสีจากอาหารได้
ข้อเเนะนำการดูเเลฟัน หลังอุดฟัน
- ทำความสะอาดฟัน ใช้แปรงขนอ่อนนุ่มและแปรงฟันให้ถูกวิธี
- ใช้ไหมขัดฟันร่วมกับน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ จะช่วยกำจัดเศษอาหารที่ติดตามซอกฟันเเละป้องกันฟันผุได้ดียิ่งขึ้น
- หลีกเลี่ยงการเคี้ยวอาหารที่มีความแข็งเกิน เช่น น้ำแข็ง แครอทดิบ เมล็ดถั่วต่างๆ
- เพราะอาจทำให้วัสดุแตกหรือหลุดได้
- หลีกเลี่ยงอาหารที่เย็นหรือร้อนจัดเพื่อเลี่ยงอาการเสียวฟันที่อาจเกิดขึ้นได้
- กรณีที่คนไข้อุดฟันอมัลกัม ต้องงดการเคี้ยวด้วยฟันซี่ที่อุดเป็นเวลา 24 ชั่วโมง เพื่อให้วัสดุอุดฟันแข็งตัวเต็มที่
- พบทันแพทย์เพื่อเช็คสุขภาพฟันทุก ๆ 6 เดือน
อาการที่พบหลังอุดฟัน
คนไข้อาจมีอาการเสียวฟันหลังทำการอุดฟัน แต่อาการนี้สามารถหายได้เองในช่วง 1-2 สัปดาห์ หรือมีอาการปวดฟันได้ สามารถทานยาระงับอาการปวดแต่หากอาการไม่ทุเลาลงหรือมีอาการผิดปกจะต้องไปพบแพทย์โดยด่วน
คนไข้อุดฟันควรกลับมาพบทันตแพทย์เมื่อ
- ฟันที่เคยอุดแตกหรือหลุด ควรมาอุดใหม่เพื่อป้องกันฟันผุลุกลามจนไม่สามารถรักษาได้ด้วยการอุดฟัน
- มีอาการเสียวฟันเกินกว่า 2-3 สัปดาห์
- รู้สึกเจ็บฟันเมื่อเคี้ยวอาหาร อาจจะเกิดจากวัสดุอุดฟันสูงเกินไป
- ปวดฟันรุนแรงหลังอุดฟัน อาจะเป็นไปได้ว่าฟันซี่ที่ผุลึกจนถึงโพรงประสาทฟัน ควรรีบปรึกษาทันตแแพทย์เพื่อรับการรักษารากฟัน
คำถามเกี่ยวกับการอุดฟัน
อุดฟันนานมั้ย
ปกติการอุดฟันจะใช้เวลาประมาณ 30 นาที แต่จะใช้เวลามากหรือน้อยขึ้นอยู่กับตำแหน่งฟัน สภาพฟันซี่ที่ผุของคนไข้
อุดฟันเจ็บมั้ย
ระหว่างการอุดฟันจะรู้สึกเสียวฟันเมื่อต้องมีการกรอฟัน ถ้าคนไข้ยิ่งฟันผุลึกใกล้กับโพรงประสาทฟันมาก ก็ยิงมีโอกาสเจ็บมาก เเต่คุณหมอจะให้ยาชาป้องกันการเจ็บปวดหรือเสียวฟันที่อาจจะเกิดขึ้นค่ะ
หลังอุดฟันอาจพบว่ามีอาการเสียวฟันได้ เเต่จะหายเป็นปกติใน 1-2 สัปดาห์ ช่วงเเรกควรหลีกเลี่ยงอาหารเย็นจัดหรือร้อนจัดไปก่อนค่ะ
อุดฟันเเล้วปวดฟัน
อาการปวดหลังอุดฟันเป็นเรื่องปกติ คนไข้สามารถทานยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาแผลเเละอาการบวมได้ กินได้ต่อเนื่องจนกว่าอาการปวดหรือเสียวฟันลดลงตามที่ทันตแพทย์เเนะนำ แต่หากมีอาการรุนแรงควรรีบกลับไปพบทันตแพทย์โดยด่วน
อุดฟัน เบิกประกันสังคมได้มั้ย
การอุดฟันสามารถเบิกประกันสังคมได้ ผู้ประกันตนสามารถใช้สิทธิ์เข้ารับการรักษาทางทันตกรรมรายการดังต่อไปนี้ อุดฟัน ถอนฟัน ขูดหินปูน และผ่าฟันคุด ในวงเงินรวมไม่เกิน 900 บาท/ปี แต่ถ้าค่ารักษาสูงกว่า 900 บาท ผู้ประกันตนจะต้องจ่ายเงินส่วนเกินตรงนั้นเอง
อุดฟัน แก้ฟันห่างได้มั้ย
การอุดฟันช่วยแก้ปัญหาฟันห่างได้ โดยการอุดปิดช่องว่างระหว่างฟันจะใช้วัสดุอุดฟันคอมโพสิตเรซินสีเหมือนฟัน ทันตแพทย์จะเลือกสีของวัสดุอุดฟันให้ใกล้เคียงกับสีฟันเดิมของคนไข้ ทำการปรับแต่งรูปร่างให้เข้ากับฟันธรรมชาติ
แต่การอุดปิดช่องว่างระหว่างฟันมีข้อจำกัด ตรงที่ไม่สามารถทำในบริเวณที่ช่องว่างใหญ่มากได้ ทันตแพทย์อาจใช้การจัดฟัน หรือการทำวีเนียร์เเทน
อุดฟันที่ไหนดี
มีคนไข้หลายเคสที่แนะนำต่อๆกันมา เพื่อรักษาฟัน อุดฟันที่คลินิก Care Dental เรามีทันตแพทย์เฉพาะทางผู้เชี่ยวชาญ ใช้วัสดุอุดที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน ดูเเลคนไข้ให้การรักษาเป็นไปอย่างราบรื่น