อัตราเงินเฟ้อเป็นอีกปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อ "ค่าของเงิน" เช่น เมื่อก่อนซื้อข้าวราดแกงจานละ 15 บาท แต่ปัจจุบันราคาเพิ่มขึ้นเป็น 30 - 50 บาท ราคาสินค้าที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง หรือ "เงินเฟ้อ" ทำให้เงินมีมูลค่า หรือ "อำนาจซื้อ" ลดลงเมื่อเวลาผ่านไป ดังนั้นดอกเบี้ยเงินฝากที่ได้รับนั้นจึงยังไม่ใช่ผลตอบแทนที่แท้จริง ต้องมีการหักผลกระทบจากเงินเฟ้อออกก่อน ดังนี้
ทั้งนี้ สามารถดูข้อมูลอัตราเงินเฟ้อทั่วไป ได้จาก website ของธนาคารแห่งประเทศไทย
ยกตัวอย่างเช่น หากนำเงินไปฝากประจำที่มีอัตราดอกเบี้ยร้อยละ 4 ต่อปี หากอัตราเงินเฟ้อเท่ากับร้อยละ 3 ต่อปี ดังนั้นอัตราดอกเบี้ยที่แท้จริงจะเท่ากับร้อยละ 1 เท่านั้น และในบางครั้งอัตราดอกเบี้ยเงินฝากอาจน้อยกว่าอัตราเงินเฟ้อ ซึ่งทำให้อัตราดอกเบี้ยที่แท้จริงติดลบ ซึ่งอาจกล่าวได้ว่า เงินที่งอกเงยขึ้นไม่เพียงพอกับค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้น ในกรณีนี้ผู้ฝากอาจนำเงินจำนวนนี้ไปลงทุนเพื่อให้ได้ผลตอบแทนที่สูงกว่า โดยสามารถศึกษาเรื่องการลงทุนเพิ่มเติมที่ การลงทุน
3. ระยะเวลาในการออม
เพราะการออมมีผลตอบแทน ดังนั้นยิ่งเริ่มต้นออมเร็วเท่าไหร่ เงินก็จะยิ่งงอกเงยมากขึ้นเท่านั้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่นำเงินไปฝากแบบมีการคิดดอกเบี้ยทบต้น ดอกเบี้ยที่ได้จะถูกทบเข้ากับเงินต้นเดิม และกลายเป็นเงินต้นของงวดถัดไปเรื่อย ๆ ทำให้เงินงอกเงยได้เร็วยิ่งขึ้น
นอกจากนี้ หากเรามีการตั้งเป้าหมายทางการเงินไว้ ยิ่งเราเริ่มออมเร็วเท่าไหร่ ภาระในการเก็บออมก็จะยิ่งลดลงเท่านั้น ยกตัวอย่างเช่น เราตั้งเป้าหมายออมเงินให้ได้ 1 ล้านบาทเพื่อการเกษียณ โดยได้อัตราผลตอบแทนเฉลี่ย 5% ต่อปี หากเริ่มออมตั้งแต่อายุ 31 ปี จะต้องออมเพียงปีละ 15,000 บาทเท่านั้น แต่หากเริ่มออมเมื่ออายุ 51 ปี จะต้องออมถึงปีละ 76,000 บาท ดังตารางด้านล่าง
และหากตั้งเป้าหมายการออมเงินให้งอกเงยเป็นเท่าตัว ก็สามารถคำนวณระยะเวลาในการออมง่าย ๆ ได้ดังนี้
จากสมการ จะเห็นได้ว่ายิ่งอัตราดอกเบี้ยหรือผลตอบแทนสูง ระยะเวลาการออมเงินให้งอกเงยเป็นเท่าตัวก็ยิ่งสั้นลง ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเราออมโดยได้ดอกเบี้ยร้อยละ 4 จะต้องใช้เวลา 18 ปีเงินจึงจะงอกเงยเป็นเท่าตัว แต่ถ้าเราออมที่ดอกเบี้ยร้อยละ 6 เงินจะงอกเงยเป็นเท่าตัวในเวลาเพียง 12 ปี
4. สภาพคล่องทางการเงินของผลิตภัณฑ์
สภาพคล่องทางการเงิน คือ ความยากง่ายในการเปลี่ยนสินทรัพย์ที่มีเป็นเงินสด สินทรัพย์ที่มีสภาพคล่องสูง จะสามารถเปลี่ยนเป็นเงินสดได้อย่างรวดเร็ว เช่น เงินฝากธนาคาร ส่วนสินทรัพย์ที่มีสภาพคล่องต่ำ จะต้องใช้เวลานานในการขายหรือเปลี่ยนให้เป็นเงินสด เช่น รถ ที่ดิน หรือ สิ่งของสะสม
ผลิตภัณฑ์เพื่อการออมแต่ละประเภทก็มีสภาพคล่องที่ต่างกัน เช่น การฝากออมทรัพย์จะมีสภาพคล่องสูง สามารถฝาก-ถอนเงินสดได้ตลอดเวลา แต่ก็ได้รับผลตอบแทนเป็นอัตราดอกเบี้ยต่ำ ในขณะที่การฝากประจำแม้จะมีผลตอบแทนสูงกว่า แต่ก็อาจเรียกได้ว่ามีสภาพคล่องต่ำกว่า เนื่องจากหากถอนเงินออกจากบัญชีก่อนครบกำหนดเวลา ก็มักจะได้รับดอกเบี้ยต่ำกว่าที่ประกาศไว้
ดังนั้น เราจึงควรจัดสรรเงินออมให้สอดรับกับรูปแบบการใช้จ่ายและความจำเป็นทางการเงินของตนเอง เพื่อป้องกันปัญหาขาดสภาพคล่องหรือ "หมุนเงินไม่ทัน" จนต้องถอนเงินก่อนกำหนด หรือต้องกู้ยืมเงินมาใช้โดยไม่จำเป็น โดยสิ่งที่จะช่วยเราได้ก็คือการวางแผนการเงินและการทำบัญชีรายรับรายจ่าย ซึ่งนอกจากจะทำให้เรารู้ว่าเราจะต้องมีเงินที่มีสภาพคล่องสูง ได้แก่ ค่าใช้จ่ายประจำแต่ละเดือน
และเงินที่สำรองไว้สำหรับกรณีฉุกเฉินเป็นจำนวนเท่าใดเพื่อฝากเงิน 2 ส่วนนี้ไว้ในบัญชีออมทรัพย์ (แต่ควรแยกบัญชีกันเนื่องจากมีวัตถุประสงค์ต่างกัน) แล้ว เรายังสามารถนำเงินส่วนที่เหลือมาออมด้วยการฝากประจำหรือนำไปลงทุนซึ่งได้ผลตอบแทนที่สูงกว่าเพื่อให้เงินงอกเงยมากขึ้นด้วย
5. อัตราค่าธรรมเนียมและข้อกำหนดต่าง ๆ
สำหรับใครที่คิดจะออมเงิน แต่ก็ยังรีรอไม่ได้ออมเงินสักที ผมก็จะแนะนำให้ลองอ่านบทความนี้ดู ชื่อบทความว่า ประโยชน์ของการออมเงิน ว่าการออมเงินนั้นมันดีกับชีวิตความเป็นอยู่ของเราในปัจจุบัน และอนาคตแค่ไหน มาเริ่มศึกษษประโยชน์ของการออมเงินกันเลยครับ
ประโยชน์ของการออมเงิน
– การออมเงินนั้นสามารถทำให้อนาคตคุณดูสดใส และเพิ่มความมั่งคงต่อฐานะความเป็นอยู่ของคุณได้
– เงินออมสามารถช่วยให้คุณสามารถนำเงินก้อนนี้ไปเรียนต่อได้ เช่น ปริญญาตรี หรือปริญญาโท
–
เงินออมสามารถเก็บไว้ เพื่อเป็นเงินในการจัดงานแต่งงาน หรือเก็บไว้ใช้หลังจากการแต่งงาน หรือจะเก็บไว้ไปฮันนี่มูนก็ยังได้
– เก็บเงินออมเผื่อไว้ใช้เวลาที่เราอยากไปเที่ยวไหน เช่น ในเอเชีย หรือในยุโรป หรือในสถานที่ที่คุณฝันไว้ อยากไปสักครั้ง เงินออมตรงนี้จะช่วยเหลือเราเอง
– เงินออมเก็บไว้เพื่อในนำซื้อบ้าน ซื้อรถ หลายคนเลือกที่จะจ่ายเงินสด แทนการผ่อน ซึ่งถือว่าเป็นภาระ และมีดอกเบี้ยตามติดมาเป็นหางว่าว และเลือกที่จะจ่ายเงินก้อนเมื่อพร้อม เพื่อยามหลับจะได้นอนสบาย ไม่ต้องกังวลว่า เงินช็อตเมื่อไหร่
จะโดนเค้ามายึดรถ หรือยึดบ้านกลับไป
– การออมเงินเป็นการเก็บเงินเผื่อไว้ใช้ยามฉุกเฉิน เป็นต้นว่าหากวันข้างหน้าคุณประสบอุบัติเหตุโดยมิได้คาดคิด ก็มีเงินออมก้อนนี้คอยช่วยคุณ
– เงินออม นั้นสามารถนำไปช่วยคนในครอบครัวของคุณที่เกิดป่วยไม่สบายกะทันหัน สามารถนำไปช่วยโดยที่การเงินของเราไม่สะดุด หรือไม่ช็อต
– เงินออมช่วยคุณในยามแก่เฒ่า ช่วยให้คุณมีเงินใช้จ่ายต่อ ในเวลาที่คุณไม่มีเรียวแรงทำงานต่อแล้ว
– ยามคุณแก่ชราลง สังขารของคนเราย่อมไม่เที่ยง มีโรคนั้นโรคนี้มารุมเร้า
คุณก็จะได้มีเงินรักษาโรคภัยต่างๆ ที่เข้ามารุมเร้า
– การออมเงินยังช่วยให้คุณบรรลุวัตถุประสงค์ที่ต้องการในอนาคตได้อีกด้วย เช่น คุณต้องการมีรถยนต์เป็นของตนเองภายในเวลาสองปี
การออมเงินของคุณช่วยทำให้คุณมีเงินซื้อรถยนต์ได้
– การออมเงินทำให้คุณมีเงินที่จะนำไปลงทุน หรือทำธุรกิจ โดยที่ไม่ต้องไปกู้หนี้ยืมสิน เพื่อนำมาสร้างฐานะความมั่นคงให้แก่คุณ ครอบครัว และลูกหลานต่อไปในอนาคตได้
– เงินออมสามารถส่งต่อเป็นมรดกต่อลูกหลานได้
– ในยามที่เราแก่ชรา แต่ไม่มีลูกหลาน
เงินออมของเรายังนำไปเข้าวัดวาอาราม หรือมูลนิธิต่างๆ ได้ สร้างบุญสร้างกุศล เพื่อเป็นเสบียงไว้เลี้ยงตัวในยามที่เราไม่มีลมหายใจแล้ว
– และสุดท้ายการออมเงินทำให้เราไม่ม่หนี้ ที่คนส่วนใหญ่เป็นหนี้เพราะไม่มีเงินออม ต้องการเงินก้อนไปใช้ และเงินที่ได้มาก็ต้องไปผ่อนใช้หนี้ อีกส่วนก็นำไปหมุนเวียนในการใช้ตามวิถีชีวิตของแต่ละคน ซึ่งคนไม่มีหนี้ นอนหลับสบายกว่าคนมีหนี้เยอะเลยนะครับ ไม่ต้องห่วงไม่ต้องกังวลว่าเจ้าหนี้จะมาเมื่อไหร่
จากที่กล่าวมานี้เป็นเพียงความสำคัญบางส่วนเล็กๆ เท่านั้นนะครับ ซึ่งเงินที่ได้จากการออมยังมีประโยชน์อีกมาก หากพิจารณาในภาพรวมจะพบว่าประเทศที่มีปริมาณเงินออมสูง จะมีการอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว เพราะสามารถนำเงินออมที่มีเป็นเงินทุนในการพัฒนาประเทศ และสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐานส่งเสริมศักยภาพการลงทุนของประเทศ ไม่ต้องไปติดหนี้ติดสิน ขอยืมเงินกู้จากต่างประเทศ เพราะจะยิ่งทำให้เราเสียดุลการค้าต่างประเทศมากขึ้น และอาจเกิดความเสี่ยงจากความผันผวนของอัตราแลกเปลี่ยนได้อีกด้วย
จากประโยชน์ของการออมเงินต่างๆ ที่ได้กล่าวมา ล้วนแล้วแต่สร้างผลประโยชน์ให้แก่ชีวิตของผู้ออมทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็น ลูกจ้าง พนักงานเอกชน หรือข้าราชการ ถ้ามีเงินออมแล้ว ก็จะทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ของตนเอง และครอบครัวสบายไปด้วย เพราะความสุขของครอบครัว เกิดขึ้นจากรากฐานของความมั่นคงทางฐานะ และทรัพย์สิน ของคนที่อยู่ในครอบครัว
ซึ่งการออมเงินนั้น ไม่ว่าคุณจะอายุเท่าไหร่ จะอยู่ในช่วงวัยไหน ก็สามารถที่จะออมเงินได้ เพียงแต่ถ้าคุณยอมเปิดใจ และรักในการออมเงิน ชีวิตที่ดี และความมั่นคงของคุณก็จะอยู่ตรงหน้า ไม่มีคนไหนในโลกที่ออมเงินแล้วเป็นทุกข์ มีแต่จะทำให้เกิดแต่ความสุขความเจริญในชีวิต เว้นแต่ผู้ที่ออมไม่เป็น ซึ่งผู้ที่ออมไม่เป็น จะมีลักษณะเป็นผู้ออมอย่างเดียว ไม่เป็นผู้บริโภค จะเรียกคน จำพวกนี้ว่า “ขี้งก” การออมเช่นนี้ก็จะทำให้เกิดแต่ความทุกข์ การออมเงินที่ดีนั้น ควรออมแต่พอดีไม่เบียดเบียนความสุขของตนเองจนต้องทำให้เป็นทุกข์ เพราะการออมคือการที่รายได้หักกับรายจ่าย ซึ่งเงินที่เหลือนั้นจะกลายมาเป็นเงินออม และเงินที่ออมในวันนี้จะไม่ได้สูญหายไปไหน แต่เงินจำนวนนี้จะกลับมาให้ประโยชน์แก่ผู้ที่ออมในอนาคต
ดังนั้นจะเห็นได้ว่าการออมเงินนั้นดีแค่ไหน จากคำที่มีคนกล่าวว่า “ไม่มีใครที่จะแก่เกินเรียน” ถ้าหากจะเปลี่ยนเป็น “ไม่มีใครที่จะแก่เกินออม” ก็จะดูเข้าท่าไปอีกแบบ เพราะฉะนั้นเริ่มต้นวันนี้ยังไม่สายที่จะออม เพื่อรากฐานที่มั่งคงของเราในอนาคต