กระแสไฟฟ้า (อังกฤษ: Electric current) คือการไหลของ ประจุไฟฟ้า ในวงจรไฟฟ้า ประจุนี้มักจะถูกนำพาไป อิเล็กตรอน ที่เคลื่อนที่ในประจุยังสามารถถูกนำพาโดย ไอออน ได้เช่นกันในสาร อิเล็กโทรไลต์ หรือโดยทั้งไอออนและอิเล็กตรอนเช่นใน พลาสมา[1]
กระแสไฟฟ้ามีหน่วยวัด SI เป็น แอมแปร์ ซึ่งเป็นการไหลของประจุไฟฟ้าที่ไหลข้ามพื้นผิวหนึ่งด้วยอัตราหนึ่ง คูลอมบ์ ต่อวินาที กระแสไฟฟ้าสามารถวัดได้โดยใช้ แอมป์มิเตอร์
กระแสไฟฟ้าก่อให้เกิดผลหลายอย่าง เช่นความร้อน (Joule heating) ซึ่งผลิต แสงสว่าง ในหลอดไฟ และยังก่อให้เกิด สนามแม่เหล็ก อีกด้วย ซึ่งถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลายใน มอเตอร์, ตัวเหนี่ยวนำ, และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า
อนุภาคที่นำพาประจุถูกเรียกว่า พาหะของประจุไฟฟ้า ใน โลหะ ตัวนำไฟฟ้า อิเล็กตรอนจากแต่ละอะตอมจะยึดเหนี่ยวอยู่กับอะตอมอย่างหลวม ๆ และพวกมันสามารถเคลื่อนที่ได้อย่างอิสระอยู่ภายในโลหะนั้นภายใต้สภาวะการณ์หนึ่ง อิเล้กตรอนเหล่านี้เรียกว่า อิเล็กตรอนนำกระแส (อังกฤษ: conduction electron) พวกมันเป็นพาหะของประจุในโลหะตัวนำนั้น
กระแสไฟฟ้า (I) เกิดขึ้นจากการไหลของอิเล็กตรอน ผ่านวัสดุชนิดหนึ่งนั่นคือการถ่ายโอนประจุไฟฟ้า อิเล็กตรอนจะเคลื่อนที่ถ้าอยู่ในสนามไฟฟ้า ซึ่งสร้างความต่างศักย์ไฟฟ้า ระหว่างสองบริเวณเพราะฉะนั้น ความต่างศักย์ไฟฟ้า จึงจำเป็นในการทำให้เกิดกระแสไฟฟวงจรไฟฟ้า เป็นวงจรปิดประกอบด้วยแหล่งกำเนิดกระแสไฟฟ้า และอุปกรณ์อื่นๆ ที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่าน ระบบไฟฟ้าแบ่งออกได้เป็น 2 ระบบ ดังนี้
1. ระบบไฟฟ้า 1 เฟส คือระบบไฟฟ้าที่มีสายไฟฟ้าจำนวน 2 เส้น เส้นที่มีไฟเรียกว่าสายไฟหรือสายเฟส หรือสายไลน์ เขียนแทนด้วยตัวอักษร L (Line) เส้นที่ไม่มีไฟเรียกว่าสายนิวทรอล หรือสายศูนย์ เขียนแทนด้วยตัวอักษร N (Neutral) ทดสอบได้โดยใช้ไขควงวัดไฟ เมื่อใช้ไขควงวัดไฟแตะสายเฟส หรือสายไฟ หรือสายไลน์ หลอดไฟเรืองแสงที่อยู่ภายไขควงจะติด สำหรับสายนิวทรอล หรือสายศูนย์ จะไม่ติด แรงดันไฟฟ้าที่ใช้มีขนาด 220 โวลท์ (Volt) ใช้สำหรับบ้านพักอาศัยทั่วไปที่มีการใช้ไฟฟ้าไม่มากนัก
2. ระบบไฟฟ้า 3 เฟส คือระบบไฟฟ้าที่มีสายเส้นไฟจำนวน 3 เส้น และสายนิวทรอล 1 เส้น จึงมีสายรวม 4 เส้น ระบบไฟฟ้า 3 เฟส สามารถต่อใช้งานเป็นระบบไฟฟ้า 1 เฟส ได้ โดยการต่อจากเฟสใดเฟสหนึ่งและสายนิวทรอลอีกเส้นหนึ่ง แรงดันไฟฟ้าระหว่างสายเฟสเส้นใดเส้นหนึ่งกับสายนิวทรอลมีค่า 220 โวลท์ และแรงดันไฟฟ้าระหว่างสายเฟสด้วยกันมีค่า 380 โวลท์ ระบบนี้จึงเรียกว่าระบบไฟฟ้า 3 เฟส 4 สาย 220/380 โวลท์ ระบบนี้มีข้อดีคือสามารถจ่ายกระแสไฟฟ้าได้มากกว่าระบบ 1 เฟส ถึง 3 เท่า จึงเหมาะสมกับสถานที่ที่ต้องการใช้ไฟฟ้ามากๆ เช่น อาคารพาณิชย์ โรงงานอุตสาหกรรมขนาดเล็ก เป็นต้น
ประกายไฟฟ้า
เครื่องกำเนิดไฟฟ้าแรงสูง สร้างประกายไฟฟ้าขึ้น โดยประกายไฟฟ้าเกิดขึ้นจากโดมตัวใหญ่จะวิ่งเข้าหาทรงกลมอันเล็ก ที่ต่อกับสายดินไว้
ประกายไฟฟ้าจะถูกสร้างขึ้น เมื่อความต่างศักย์ของโดมมากพอที่จะทำให้อากาศโดยรอบเกิดการแตกตัวเป็นอิออน ทำให้อากาศเปลี่ยนจากฉนวนเป็นตัวนำไฟฟ้า ปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นเร็วมากประมาณ 1 ใน 1000 วินาที
สภาพการนำไฟฟ้า
ความสามารถในการเคลื่อนที่ของ อิเล็กตรอนในการนำไฟฟ้าจะบอกถึงลักษณะของตัวกลาง
ตัวนำไฟฟ้า กระแสไฟฟ้าจะเคลื่อนผ่านได้ดี เช่น โลหะ
ฉนวนไฟฟ้า กระแสไฟฟ้าจะไม่สามารถไหลผ่านได้
ข้อแตกต่างระหว่าง ตัวนำและฉนวนไฟฟ้าคือจำนวนอิเล็กตรอนอิสระที่ไม่ได้อยู่ภายใต้อิทธิพลของศักย์ไฟฟ้าของนิวเคลียส
ธรรมเนียมปฏิบัติ
การไหลของประจุบวกจะทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าเหมือนกันและมีผลเช่นเดียวกันกับกระแสที่เกิดจากประจุลบที่ไหลในทิศทางตรงกันข้าม เนื่องจากกระแสไฟฟ้าอาจเกิดจากการไหลของประจุบวกหรือประจุลบ หรือทั้งสองอย่าง ความเข้าใจในทิศทางการไหลของกระแสจึงขึ้นอยู่ว่าประจุชนิดไหนที่ทำให้เกิดกระแส ทิศทางของ'กระแสตามธรรมเนียมปฏิบัติ' (อังกฤษ: conventional current) ถูกกำหนดให้เป็นทิศทางของการไหลของประจุบวก
ในโลหะที่ใช้ทำสายไฟและตัวนำอื่น ๆ ในวงจรไฟฟ้าส่วนใหญ่ นิวเคลียสของอะตอมจะมีประจุบวกที่จะถูกจับเอาไว้ในตำแหน่งที่คงที่ และมีอิเล็กตรอนที่จะมีอิสระที่จะเคลื่อนที่ ที่สามารถนำพาประจุของพวกมันจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งได้ ในวัสดุอื่น ๆ เช่นสารกึ่งตัวนำ พาหะของประจุสามารถนำพาประจุบวกหรือประจุลบก็ได้ขึ้นอยู่กับสารเจือปน (อังกฤษ: dopant) ที่สารกึ่งตัวนำใช้ พาหะของประจุอาจนำพาทั้งประจุบวกและประจุลบในเวลาเดียวกันก็ได้ เช่นที่เกิดขึ้นใน เซลล์ไฟฟ้าเคมี
การไหลของประจุบวกจะทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าเหมือนกันและมีผลเช่นเดียวกันกับกระแสที่เกิดจากประจุลบที่ไหลในทิศทางตรงกันข้าม เนื่องจากกระแสไฟฟ้าอาจเกิดจากการไหลของประจุบวกหรือประจุลบ หรือทั้งสองอย่าง ความเข้าใจในทิศทางการไหลของกระแสจึงขึ้นอยู่ว่าประจุชนิดไหนที่ทำให้เกิดกระแส ทิศทางของ'กระแสตามธรรมเนียมปฏิบัติ' (อังกฤษ: conventional current) ถูกกำหนดให้เป็นทิศทางของการไหลของประจุบวก
ผลที่ตามมาของธรรมเนียมปฏิบัตินี้ก็คือ อิเล็กตรอนซึ่งเป็นพาหะของประจุในลวดโลหะและชิ้นส่วนอื่น ๆ ส่วนใหญ่ของวงจรไฟฟ้า จะไหลในทิศทางตรงข้ามกับ'การไหลของกระแสตามธรรมเนียมปฏิบัติ' (อังกฤษ: conventional current) ในวงจรไฟฟ้า
//th.wikipedia.org/wiki/กระแสไฟฟ้า
���÷ء��Դ��š���л�Сͺ�������š�� ������š�š�л�Сͺ�����е������� �е��
���š������Ҥ�����硷���ش�ͧ��û�Сͺ��������š�Ţͧ��û�Сͺ�͡仨л�Сͺ���¸ҵص�ҧ� �������觸ҵ��͡����ǹ��硷���ش���¡��� �е�� �� ���š�Ţͧ��Өл�Сͺ���¸ҵ��ͧ�ҵؤ�� ����ਹ 2 �е�� �Ѻ�ҵ��͡��ਹ 1 �е��
�˹���е���л�Сͺ���� 2 ��ǹ�����ǹ�������ç��ҧ�ͧ�е�����¡��� �������� (Nucleus) ��Сͺ���� �õ ��й�ǵ� �õ���ջ�Ш�俿���繺ǡ ��ǹ��ǵ����ջ�Ш�俿���繡�ҧ ����ա��ǹ˹�觨���������ͺ� �������� ��� ����硵� ����ջ�Ш�俿����ź
���ǧ⤨�
�ӹǹ���ǧ⤨âͧ�ҵص�ҧ� ���������ҡѹ�������Ѻ�ӹǹ�е���ͧ�ҵع��� ������ҡ�������� ����硵��ǧ��ش���͡�ʷ�����ش�͡�ҡǧ⤨����ҡ�������ç�֧�ٴ�����ҧ��Шغǡ�ͧ�õ�ҡ��ǹ����硵��������ǧ�͡�ش���͡����ش�����������«������硵�㹪�鹹�����¡��� ���Ź������硵� ���������硵�����դ����Ӥѭ��������Դ�����俿��
�ӹǹ����硵�
�ӹǹ����硵�����Ъ�鹨��ըӹǹ����� �ѧ�������ش���ըӹǹ����硵�������Թ 2 ��� ��鹷�� 2 �ըӹǹ����硵�������Թ8 ��� ��鹷�� 3 ������Թ 18 ��� ��鹷�� 4 ����Թ 32 ��� ��Ъ�鹹͡�ش��������Թ 8 ���
����Դ�����俿��
�����俿���Դ�ҡ����������ͧ����硵��ҡ�е��˹����ѧ�е��˹������硵�����������ҡ�е��˹����ѧ�е��˹��������硵�ǧ�͡�ش�������Ź������硵� �������硵�ǧ�������ö��ش���������������ͧ�ҡ��������ç���;�ѧ�ҹ����բ�Ҵ�ҡ�� ��ѧ�ҹ�������硵�ǧ������Ѻ��С�Ш������Ѻ����硵��ء��Ƿ������㹪�鹹���Ҹҵ���ըӹǹ����硵�ǧ�͡�ش���� �� 1 ���� 2 ��� �ç���;�ѧ�ҹ������Ѻ����ҡ�������ش������������ ���Ҹҵ���ըӹǹ����硵�ǧ�͡�ش�ҡ��������ç���;�ѧ�ҹ�ҡ�з�����硵��ء��ǡ��������Ѻ�ç���;�ѧ�ҹ������ç���;�ѧ�ҹŴŧ����硵���������ش�������������ѧ�е����� �й�鹸ҵ�㴷���ըӹǹ����硵�ǧ�͡�ش���¨�����ö������Դ�����俿������«����ǹ�˭���繵�ǹ�俿����оǡ����ըӹǹ����硵�ǧ�͡�ش�ҡ��ǹ�˭���繩�ǹ俿��
����������ͧ����硵��ҡ�е��˹����ѧ�е��˹�觶�����㹷�ȷҧ�����лШ����������Դ�ŷҧ俿�����л�Шط���Դ��鹨��ѡ��ҧ�ѹ������ҷ��������硵�����������ҡ�е��˹����ѧ�е��˹������շ�ȷҧ���ǡѹ�С������Դ�����俿�Ң����
�� : ��� 侱���� ��žѹ��, പ�ش�, �ѹ��� 27 �չҤ� 2545